ارائه الگوی مفهومی بلاک‌چین از منظر زنجیره تأمین
محورهای موضوعی : مدیریت
نگین مبینی
1
,
بهاره بنی طالبی دهکردی
2
*
1 - دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
2 - دانشیار، گروه حسابداری، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، (مرکز تحقیقات انرژی و محیط‌زیست)، شهرکرد، ایران
کلید واژه: فناوری بلاک‌چین, مدیریت زنجیره تأمین, رویکرد داده‌بنیاد,
چکیده مقاله :
در زنجیره تأمین جهانی، ثابت شده که تحول فناوری‌های نوین و دیجیتال‌سازی می‌تواند کمک بسیاری به بهبود قابلیت‌های عوامل زنجیره تأمین در جهت توسعه و تولید محصول و اشتراک‌گذاری اطلاعات نموده و عملکرد زنجیره تأمین را بهبود بخشد؛ ازآنجاکه فناوری بلاک‌چین به‌عنوان یکی از فناوری‌های نوین، می‌تواند با ایجاد یک شبکه ایمن و شفاف، امکان ردیابی بلادرنگ کالاها را در هر مرحله از زنجیره تأمین فراهم نماید و از طریق یکپارچه نمودن داده‌ها، بستری مناسب برای ممانعت از دست‌کاری داده‌ها فراهم کند، لذا پژوهش حاضر به ارائه یک الگوی مفهومی بلاک‌چین از منظر زنجیره تأمین با رویکرد داده‌بنیاد می‌پردازد. روش پژوهش از نوع کیفی می‌باشد و به‌منظور انجام مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته، تعداد 14 نفر از خبرگان دو حوزه فناوری بلاک‌چین و مدیریت زنجیره تأمین به‌صورت نمونه‌گیری هدفمند در سال 1403 انتخاب شدند. یافته‌های پژوهش، به‌صورت الگوی پارادایمی در قالب 24 مقوله اصلی و 102 مفهوم شامل شرایط علی، پدیده محور، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر و راهبردها و پیامدها، شناسایی شد. طبق یافته‌های تحقیق استفاده از فناوری بلاک‌چین در جهت زنجیره تأمین پویا، قابل‌اعتماد و چابک، زمینه خلق ارزش در سازمان‌ها را به‌صورت بهینه مبتنی بر نوآوری فراهم می‌کند و نقش مؤثری در بهبود عملکرد زنجیره تأمین در پی دارد.
In the global supply chain, it has been proven that the evolution of new technologies and digitalization can greatly contribute to improving the capabilities of supply chain actors in developing and producing products and sharing information and improving supply chain performance; Since blockchain technology, as one of the new technologies, can provide real-time tracking of goods at every stage of the supply chain by creating a secure and transparent network and provide a suitable platform for preventing data manipulation by integrating data, the present study therefore presents a conceptual model of blockchain from the perspective of the supply chain with a data-driven approach. The research method is qualitative and in order to conduct in-depth and semi-structured interviews, 14 experts in the two fields of blockchain technology and supply chain management were selected through purposeful sampling in 1403. The research findings were identified as a paradigmatic model in the form of 24 main categories and 102 concepts including causal conditions, phenomenon-oriented conditions, contextual conditions, intervening conditions, and strategies and consequences.The research concludes that blockchain fosters a dynamic, reliable, and agile supply chain, creating organizational value and improving performance.
1) رحیمی، اکبر، تقی زاده، قاسم، و محمودآبادی، سمیرا. (1401). ارائه مدل ساختاری تفسیری موانع به‌کارگیری فناوری بلاک‌چین در زنجیره تأمین صنایع غذایی. مدیریت تولید و عملیات، 13(1 (28 پیاپی))، 79-104.
ب رنجبر، طاهره، مجاوریان، سیدمجتبی، امیری رفتنی، زینب، شیرزادی لسکوکلایه، سمیه، و عشقی، فواد. (1401). رتبه‌بندی شاخص‌های مهم فناوری بلاک‌چین برای زنجیره تأمین روغن‌نباتی. اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، 36(2)، 169-182.
3) طاهرخانی لیلا، عموزاد خلیلی حسین. (1401). پذیرش فناوری بلاک‌چین در زنجیره تأمین. نشریه علمی رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری 6(21), 488-512.
4) نیکزادی پناه ابوالفضل, رهدار محبعلی,بندانی قربانعلی (1403). تاب‌آوری زنجیره تأمین دارو با به‌کارگیری فناوری بلاک‌چین. طب نظامی 26(3), 2332-2346.
5) Alam, S., Zardari, S., & Shamsi, J. (2023). Comprehensive three-phase bibliometric assessment on the blockchain (2012-2020) .41(2), 287-308
6) Alexopoulos, C., Charalabidis, Y., Androutsopoulou, A., Loutsaris, M. A., & Lachana, Z. (2019), “Benefits and obstacles of blockchain applications in e-government”, Hawaii International Conference on System Sciences, DOI:10.24251/HICSS.2019.408
7) Arora, B., Giri, J. N., & Sachdeva, K. (2023). Barriers and Potential of blockchain Technology in FinTech. In Revolutionizing Financial Services and Markets Through FinTech and Blockchain (pp. 183-206). IGI Global. https://www.igi-global.com/chapter/barriers-and-potential-of-blockchain-technology-in-fintech/326992
8) Bünger, J., & Arias, R. (2014). GNUnet-BOSS: A multiplicative secret sharing subsystem for GNUnet. Technische Universitat Munchen. https://grothoff.org/christian/teaching/2014/2194/multiply.pdf 9) Dietrich, F., Ge, Y., Turgut, A., Louw, L., & Palm, D. (2021). Review and analysis of blockchain projects in supply chain management. Procedia computer science, 180, 724-733.
10) Durach, C. F., Blesik, T., von Düring, M., & Bick, M. (2021). Blockchain applications in supply chain transactions. Journal of Business Logistics, 42(1), 7-24.
11) Dutta, P., Choi, T. M., Somani, S., & Butala, R. (2020). Blockchain technology in supply chain operations: Applications, challenges and research opportunities. Transportation research part e: Logistics and transportation review, 142, 102067.
12) Fawcett, S.E., Wallin, C., Allred, C., Fawcett, A.M., Magnan, G.M., 2011. Information technology as an enabler of supply chain collaboration: a dynamic-capabilities perspective. J. Supply Chain Manag. 47 (1), 38–59.
13) Feng, H., Wang, X., Duan, Y., Zhang, J., & Zhang, X. (2020), “Applying blockchain technology to improve agri-food traceability: A review of development methods, benefits and challenges”, Journal of Cleaner Production, 260, 121031.
14) Gadekallu, T. R., Wang, W., Yenduri, G., Ranaweera, P., Pham, Q. V., da Costa, D. B., & Liyanage, M. (2023). Blockchain for the Metaverse: A review. Future Generation Computer Systems,143, 401,419
15) Guan, W., Ding, W., Zhang, B., Verny, J., & Hao, R. (2023). Do supply chain related factors enhance the prediction accuracy of blockchain adoption? A machine learning approach. Technological Forecasting and Social Change, 192, 122552.
16) Hashemi, M., Safdari R. M., & Noorbakhsh, A. (2021). Identifying Block-chain windows of opportunity in Iran’s Banking industry. Journal of Science and Technology Policy Lettercis, 11(2), 35-53.
17) Huo, B., Zhao, X., Zhou, H., 2014. The effects of competitive environment on supply chain information sharing and performance: an empirical study in China. Prod. Oper. Manag. 23 (4), 552–569
18) Jin, Y., Hu, Q., Kim, S.W., Zhou, S.X., 2019. Supplier development and integration in competitive supply chains. Prod. Oper. Manag. 28 (5), 1256–1271.
19) Kamble, S. S., Gunasekaran, A., & Sharma, R. (2020), “Modeling the blockchain enabled traceability in agriculture supply chain”, International Journal of Information Management, 52, 101967.
20) Kaur, A., Singh, G., Kukreja, V., Sharma, S., Singh, S., & Yoon, B. (2022). Adaptation of IoT with blockchain in Food Supply Chain Management: An analysis-based review in development, benefits and potential applications. Sensors, 22(21), 8174.
21) Kohan H. R., & Pakzat, S. (2018). Blockchain Economy. Challenge Publications. [In Persian]. 22) Kwon, I.G., Suh, T., 2004. Factors affecting the level of trust and commitment in supply chain relationships. J. Supply Chain Manag. 40 (1), 4–14.
23) Lee, H.L., So, K.C., Tang, C.S., 2000. The value of information sharing in a two-level supply chain. Manag. Sci. 46 (5), 626–643
24) Liu, W., Liu, X., Shi, X., Hou, J., Shi, V., & Dong, J. (2023). Collaborative adoption of blockchain technology: A supply chain contract perspective. Frontiers of Engineering management, 10(1), 121-142.
25) Ma, X., Ho, W., Ji, P., Talluri, S., 2018. Contract design with information asymmetry in a supply chain under an emissions trading mechanism. Decis. Sci. 49 (1), 121–153
26) Olsen, T.L., Tomlin, B., 2020. Industry 4. : Opportunities and challenges for operations management. Manuf. Serv. Oper. Manag. 22 (1), 113–122.
27) Ozer, ¨O.Y., Zheng, Y.R., 2014. Trust, trustworthiness, and information sharing in supply chains bridging China and the United States. Manag. Sci. 60 (10), 2435–2460.
28) Park, A., & Li, H. (2021). The effect of blockchain technology on supply chain sustainability performances. Sustainability, 13(4), 1726.
29) Raji, Nasser, and Sadeghi, Hossein (2019), “Smart Contracts: Legal Agreements in the Light of Blockchain”, Legal Research, 18 (37), 261-288. (In Persian)
30) Samaddar, S., Nargundkar, S., Daley, M., 2006. Inter-organizational information sharing: The role of supply network configuration and partner goal congruence. Eur. J. Oper. Res. 174 (2), 744–765.
31) Sharma, M., & Joshi, S. (2021), “Barriers to blockchain adoption in health-care industry: an Indian perspective”, Journal of Global Operations and Strategic Sourcing, Vol. 14 No. 1, pp. 134-169.
32) Simchi-Levi, D., Trichakis, N., Zhang, P.Y., 2019. Designing response supply chain against bioattacks. Oper. Res. 67 (5), 1246–1268.
33) Spiliotopoulou, E., Donohue, K., Gürbüz, M.C., 2016. Information reliability in supply chains: The case of multiple retailers. Prod. Oper. Manag. 25 (3), 548–567.
34) Soleymanian, M., & Banitalebi Dehkordi, B. (2022). The role of digital innovation in financial markets from the perspective of knowledge and presentation of the proposed model. Advances in Finance and Investment, 4(1), 55-82. (In Persian)
35) Thajil, K. M., AL-Abrrow, H., & Abdullah, H. O. (2022). The Role of blockchain adoption and supply chain practices on social commerce. In Artificial Neural Networks and Structural Equation Modeling: Marketing and Consumer Research Applications, 131-148. Springer Nature Singapore. http://dx.doi.org/10.1007/978-981-19-6509-8_8
36) Tsolakis, N., Schumacher, R., Dora, M., & Kumar, M. (2023). Artificial intelligence and blockchain implementation in supply chains: a pathway to sustainability and data monetisation?. Annals of Operations Research, 327(1), 157-210.
37) Uzzi, B., Lancaster, R., 2003. Relational embeddedness and learning: The case of bank loan managers and their clients. Manag. Sci. 49 (4), 383–399.
38) Vanpoucke, E., Boyer, K.K., Vereecke, A., 2009. Supply chain information flow strategies: an empirical taxonomy. Int. J. Oper. Prod. Manag. 29 (12), 1213–1241.
39) Verghese, A.J., Koufteros, X., Peters, R., 2020. Exploring the dual nature of supplier relationship commitment on buyer behaviors: considering the levels of buyer-leverage. Int. J. Oper. Prod. Manag. 40 (2), 196–220.
40) Wamba, S. F., Queiroz, M. M., & Trinchera, L. (2020). Dynamics between blockchain adoption determinants and supply chain performance: An empirical investigation. International Journal of Production Economics, 229, 107791
41) Wang, Y., Singgih, M., Wang, J., & Rit, M. (2019), “Making sense of blockchain technology: How will it transform supply chains?”, International Journal of Production Economics, 211, 221-236.
42) Westerkamp, M., Victor, F., and Kupper, A. (2020), “Tracing Manufacturing Processes Using Blockchain-Based Token Compositions”, Digital Communications and Networks, 6 (2): 167-176.
43) Xiong, H., Dalhaus, T., Wang, P., & Huang, J. (2020), “Blockchain technology for agriculture: applications and rationale”, Frontiers in Blockchain”, Vol. 3, No.7.
44) Zhu, Q., Bai, C., & Sarkis, J. (2022). Blockchain technology and supply chains: The paradox of the atheoretical research discourse.