ارائه مدلی برای رضایت عوامل و منابع انسانی و مشتریان کسب و کار در شهر هوشمند پایدار

محورهای موضوعی : مدیریت کسب و کار

علی صفرزاده ¹ , قاسمعلی بازایی ² , مهدی فقیهی ³

1 - مدیریت فناوری اطلاعات، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران.
2 - گروه مدیریت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - مدیریتگروه مدیریت، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1402/09/07 تاریخ پذیرش : 1402/11/17 تاریخ انتشار : 1403/06/01

کلید واژه: سیستم اجتماعی, توسعه پایدار, مدل, کسب و کار, شهر هوشمند,

چکیده مقاله :

هدف تحقیق حاضر ارائه مدلی برای رضایت عوامل و منابع کسب و کار در شهر هوشمند پایدار می‌باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توسعه ای و تبینی می‌باشد به این صورت که برای پیشبرد اهداف تحقیق از مدل ریاضی استفاده می‌شود. ضمن اینکه روش جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و برای جمع‌آوری داده‌ها در خصوص پارامترهای مدل از مثال عددی استفاده می‌شود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار متلب صورت می‌گیرد. برای این منظور یک مدل ریاضی جهت تبیین رضایت سه عامل مالک کسب و کار، مشتری و منابع کسب و کار و همچنین مسئولیت‌های زیست محیطی و اجتماعی طراحی شد. سپس هر 5 مدل در قالب یک مدل موزون تک هدفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که برخی پارامترها از جمله افزایش حداکثر سقف زمان دریافت محصول و افزایش سقف قیمت محصول می‌تواند منجر به بهبود رضایت مشتری شود اما عواملی نظیر هزینه مواد و سربار به دلیل آنکه منجر به افزایش قیمت محصول می‌شود منجر به نارضایتی بیشتر مشتری شده و در عین حال می‌تواند نارضایتی کارفرما یا مالک را نیز در بر داشته باشد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this research is to provide a model for the satisfaction of business agents and resources in a sustainable smart city. The current research is applied in terms of purpose and is of a developmental and explanatory type in such a way that a mathematical model is used to advance the research goals. In addition, the method of collecting information is library-based and numerical examples are used to collect data about the parameters of the model. Data analysis is done using MATLAB software. For this purpose, a mathematical model was designed to explain the satisfaction of three factors: business owner, customer and business resources, as well as environmental and social responsibilities. Then, all 5 models were analyzed in the form of a balanced single-objective model. The results showed that some parameters such as increasing the maximum time limit for receiving the product and increasing the product price limit can lead to improved customer satisfaction, but factors such as the cost of materials and overhead lead to more dissatisfaction because they lead to an increase in the product price. became a customer and at the same time it can include the dissatisfaction of the employer or the owner.

منابع و مأخذ:

_|1) احمدپور، احمد، زیاری، کرامت اله، حاتمی نژاد، حسین و پارسا، شهرام، (1397)، شهر هوشمند: تبیین ضرورت‌ها و الزامات شهر تهران برای هوشمندی، دوره 10، شماره 38، صص 22-1
2) قریشی، غزاله سادات، پارسی، حمید رضا و نوریان، فرشاد، (1399)، تحلیلی بر قلمرو نظری شهر هوشمند تاب آور و تدوین چارچوب کاربست آن، فصلنامه هنرهای زبیا، دوره 25، شماره 4، صص 69-55
3) هایل مقدم ، کیان و نوری کرمانی، علی، (1398)، بررسی نقش مدیریت شهری در هوشمندسازی شهر (مورد مطالعه: منطقه 5 شهرداری تهران)، دوره 15، شماره 30، صص 138-127
4) Al Sharif, R.; Pokharel, S. Risk Analysis with the Dempster–Shafer Theory for Smart City Planning: The Case of Qatar. Electronics 2021, 10, 3080 https://doi.org/10.3390/electronics10243080
5) Bhabad V. M. , Pankaj Nivrutti Varpe ,Rajnandan Nitin Wale , Dhananjay Sunil Chaudhari , Tushar Bhausaheb Gadhave "Online Smart Business" Iconic Research And Engineering Journals Volume 5 Issue 9 2022 , 349-353
6) Corchado, J.M.; Chamoso, P.; Hernández, G.; Gutierrez, A.S.R.; Camacho, A.R.; González-Briones, A.; Pinto-Santos, F.; Goyenechea, E.; Garcia-Retuerta, D.; Alonso-Miguel, M.; et al. Deepint.net: A Rapid Deployment Platform for Smart Territories. Sensors 2021, 21, 236.
7) Corchado, J.M.; Trabelsi, S. Advances in Sustainable Smart Cities and Territories. Electronics 2022, 11, 1280. https://doi.org/10.3390/ electronics11081280
8) Jove, E.; Aveleira-Mata, J.; Alaiz-Moretón, H.; Casteleiro-Roca, J.-L.; Marcos del Blanco, D.Y.; Zayas-Gato, F.; Quintián, H.; Calvo-Rolle, J.L. Intelligent One-Class Classifiers for the Development of an Intrusion Detection System: The MQTT Case Study. Electronics 2022, 11, 422.
9) Marcondes, F.S.; Durães, D.; Santos, F.; Almeida, J.J.; Novais, P. Neural Network Explainable AI Based on Paraconsistent Analysis: An Extension. Electronics 2021, 10, 2660.
10) Najat Chadli6 Mohamed Elhoseny8, Mohammed Issam Kabbaj6,7 & Zohra Bakkoury(2022), Smart Business Process Modeling: Toward an IoT to Detect the Data Flow Anomalies in Ad Hoc Mesh Network, Distributed Sensing and Intelligent Systems pp 13–27
11) Soraia Oueida • Moayad Aloqaily2 • Sorin Ionescu (2018), A smart healthcare reward model for resource allocation in smart city, Multimedia Tools and Applications https://doi.org/10.1007/s11042-018-6647-4
12) Sameer N, Alalouch C, Saleh MS, Al-Saadi S and Saleem A Towards sustainable smart cities: a study on digital participatory planning in Oman. Proceedings of the Institution of Civil Engineers – Urban Design and Planning, https://doi.org/10.1680/jurdp.21.00040
13) Samuel, Omaji, Nadeem Javaid1;_ Turki Ali Alghamdi2 , Neeraj Kumar(2021), Towards Sustainable Smart Cities: A Secure and Scalable Trading System for Residential Homes using Blockchain and Arti_cial Intelligence,
14) Xu, Siya , Qingchuan Liu, Bei Gong, Feng Qi , Shaoyong Guo , , Xuesong Qiu , and Chao Yang(2020), RJCC: Reinforcement-Learning-Based Joint Communicational-and-Computational Resource Allocation Mechanism for Smart City IoT, ,VOL. 7, NO. 9, SEPTEMBER 2020 ,DOI: 10.1109/JIOT.2020.3002427
15) Yigitcanlar, T.; Corchado, J.M.; Mehmood, R.; Li, R.Y.M.; Mossberger, K.; Desouza, K. Responsible Urban Innovation with Local Government Artificial Intelligence (AI): A Conceptual Framework and Research Agenda. J. Open Innov. Technol. Mark. Complex ,2021, 7, 71
16) Yin J-h, Song H-y, Zeng K-x (2022) Does a smart business environment promote corporate investment? a case study of Hangzhou. PLoS ON 17(7): e0269089. https://doi.org/10.1371/journal pone.0269089
17) Zhen Chu a, Mingwang Cheng Ning Neil Yu (2021), A smart city is a less polluted city, Technological Forecasting & Social Change 172 (2021) 121037
18) 18-Zhao, Lei; Jiadai Wang; Jiajia Liu; Nei Kato(2019), Optimal Edge Resource Allocation in IoT-Based Smart Cities, Journals & Magazines IEEE Network Volume: 33 Issue: 2
|_

متن کامل:



ارائه مدلی برای رضایت عوامل و منابع انسانی و مشتریان کسب و کار در شهر هوشمند پایدار

چکیده

هدف تحقیق حاضر ارائه مدلی برای رضایت عوامل و منابع کسب و کار در شهر هوشمند پایدار می­باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توسعه ای و تبینی می­باشد به این صورت که برای پیشبرد اهداف تحقیق از مدل ریاضی استفاده می­شود. ضمن اینکه روش جمع­آوری اطلاعات به صورت کتابخانه­ای و برای جمع­آوری داده­ها در خصوص پارامترهای مدل از مثال عددی استفاده می­شود. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار متلب صورت می­گیرد. برای این منظور یک مدل ریاضی جهت تبیین رضایت سه عامل مالک کسب و کار، مشتری و منابع کسب و کار و همچنین مسئولیت­های زیست محیطی و اجتماعی طراحی شد. سپس هر 5 مدل در قالب یک مدل موزون تک هدفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که برخی پارامترها از جمله افزایش حداکثر سقف زمان دریافت محصول و افزایش سقف قیمت محصول می­تواند منجر به بهبود رضایت مشتری شود اما عواملی نظیر هزینه مواد و سربار به دلیل آنکه منجر به افزایش قیمت محصول می­شود منجر به نارضایتی بیشتر مشتری شده و در عین حال می­تواند نارضایتی کارفرما یا مالک را نیز در بر داشته باشد.

کلمات کلیدی:

شهر هوشمند، کسب و کار، سیستم اجتماعی، توسعه پایدار، مدل.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1- مقدمه

شهرهای امروز به شکل مستمر رو به رشد بوده و زندگی شهری باعث به وجود آمدن چالش­های مهمی برای بهینه سازی، تخصیص و دسترسی به منابع می­شوند. مفهوم شهر هوشمند یکی از مهمترین راه حل­ها برای مدل شهر سنتی تلقی می شود (مارکوندز و همکاران،2021). با شهر هوشمند تکنولوژی­های ارتباطات و اطلاعات و بسیاری از سیستم­های هوشمند از جمله دولت هوشمند، زیرساخت هوشمند، حمل و نقل هوشمند و خدمات درمانی هوشمند کلید ارائه خدمات مبتکرانه برای تبدیل کردن شهرهای هوشمند به یک واقعیت تلقی می­شوند (کورچادو و همکاران،2021، 236).

اینترنت هوشمند نقش مهمی را در حوزه کسب و کار ایفا می­کند. این امر با توسعه روش­های پیچیده­تر انتقال دیجیتال، پیگیری و همچنین سیستم­های روباتیک میسر می­شود. اینترنت اشیا می تواند باعث بهبود ارائه خدمات مرتبط با محصول از جمله حمل و نقل و نظایر آن شود (جوو و همکاران،2022). کسب و کار هوشمند یکی از برآیندهای مهم شهر هوشمند می­باشد که به واسطه آن شرایط فروش و ارائه خدمات برای کسب و کارها و مشتریان بر اساس تکنولوژی فناوری اطلاعات دچار تحول بنیادین می­شود به گونه­ای که هرگز راهکارهای سنتی برای ارتقای کسب و کار و موفقیت در آن جوابگو نیست و از سوی دیگر نیازهای مشتریان شهرهای هوشمند و کسب و کارهای هوشمند دچار تغییرات اساسی شده که برای پاسخگویی به این نیازها می­بایست تمهیدات ویژه­ای از سوی کسب و کارها اندیشیده شود (الشریف و پخارف،2021).

اما همان­گونه که مفهوم پایداری برای شهرهای سنتی یا کلاسیک کاربرد دارد در خصوص شهرهای هوشمند نیز قابل اعمال است. شهرها در سراسر جهان به سمت پایداری و هوشمند شدن به طور همزمان حرکت می­کنند. در واقع به واسطه هوشمندی و پایداری شهرها تلاش می­کنند تا اقتصادی توسعه یافته را شکل دهند اقتصادی که در عین حال که بر اساس تکنولوژی و فناوری­های نوین بنا نهاده می­شود بر اساس سه اصل حداقل ساختن هزینه، حداقل ساختن مسائل زیست محیطی و حداکثر ساختن مسئولیت اجتماعی که سه اصلی بنیادین توسعه پایدار می­باشد شکل می­گیرد. اگرچه زمانی توسعه بر اساس بهینه­سازی و تحقق اهداف هزینه­ای شکل می­گرفت اما در جهان کنونی توسعه صرفا بر این اساس کاربرد ندارد و قطعاً مسائل زیست محیطی نظیر کاهش آلاینده­های شهری و مصرف انرژی در کنار مسائل اجتماعی نظیر ایجاد اشتغال که صرفا نمی­تواند وظیفه دولت­ها باشد حائز اهمیت است (یگیتچانلر و همکاران،2021).

موضوع و مسئله مهمی که وجود دارد و در تحقیقات گذشته چندان به آن توجه نشده است تخصیص منابع به کسب و کارها در یک شهر هوشمند پایدار است. شهری که علاوه بر تلاش جهت تحقق اهداف اقتصادی به دنبال بهینه­سازی مسائل زیست محیطی و بهبود مسئولیت­های اجتماعی نیز باشد. شهری که علاوه بر تحقق رضایت مردم به دنبال تحقق رضایت عوامل نیز باشد و این دو جنبه را همسو با هم ببیند. شهر هوشمند بدون در نظر گرفتن پایداری نمی­تواند آنطور که باید و شاید به اهداف خود دست یافته و لذا برنامه­ریزی برای یک شهر هوشمند با ملاحظات پایداری نیز از سوی دیگر مشمول ضرورت و اهمیت می باشد که در آینده باید به آن توجه ویژه ای صورت گیرد.

بنابراین تحقیق حاضر با لحاظ کردن مسائل و شکاف­های فوق به دنبال ارائه مدلی در جهت تخصیص منابع به کسب و کارها در یک شهر هوشمند پایدار می­باشد. در این تحقیق تلاش می­شود علاوه بر طرحی جهت بهینه سازی منابع مسائل زیست محیطی و اجتماعی نیز درشهر هوشمند لحاظ شود تا بدین وسیله بتوان قید پایداری را بر مدل ارائه شده قرار داد. در ادامه این مقاله ابتدا مرور ادبیات در حوزه های مختلف موضوع تحقیق حاضر صورت گرفته و در ادامه مدل تحقیق ارائه می شود. پس از آن تجزیه و تحلیل مدل صورت گرفته و در نهایت نتیجه گیری مربوطه ارائه خواهد شد.

2-مرور ادبیات تحقیق

ادبیات مورد بررسی شامل تحقیقات مرتبط با کسب و کار هوشمند، تخصیص منابع به کسب و کار هوشمند و همچنین پایداری شهر هوشمند می­باشد. در انتها نیز شکاف تحقیقاتی تبیین می­شود.

تحقیق احمدپور و همکاران(1397، 22) تبیین ضرورت­ها و الزامات شهر تهران برای هوشمند شدن در ابعاد مختلف و همچنین ارائه راهبردها واقدامهای مقتضی برای حرکت شهر تهران به سمت شهر هوشمند می‌باشد. هدف پژوهش هایل مقدم و نوری کرمانی (1398، 138) بررسی نقش مدیریت شهری در هوشمندسازی شهر و امکان سنجی اجرای شهر هوشمند در منطقه 5 شهرداری تهران می­باشد. قریشی و همکاران(1399، 69) بیین قلمرو نظری شهر هوشمند تاب­آور بین دو نظریه شهر هوشمند و تاب­آوری شهری است.

تحقیق کوئیدا و همکاران(2018) مدلی را ارائه می­کنند که می­تواند باعث بهبود تحویل و بهره برداری از منابع شود. این مدل یک مدل مبتنی بر پاداش است که برای واکنش به عوامل رضایت از سیستم­های خدمات درمانی توسعه یافته و ارائه­گر الگوریتمی با عنوان الگوریتم پاداش حداکثری می­باشد. تحقیق ژائو و همکاران (2019) به بررسی نحوه تخصیص منابع برای حداقل ساختن زمان پاسخ به خدمات می­پردازد. تحقیق ژو و همکاران (2020) به دنبال ارائه یک مکانیزم تخصیص منابع رایانشی و ارتباطی مشترک بر اساس یادگیری تقویتی برای اینترنت اشیای شهر هوشمند می­باشد.

تحقیق چو و همکاران (2021) به دنبال بررسی اثر ایجاد شهر هوشمند بر کیفیت زیست محیطی و اکولوژیکی کشور چین می­باشد. ساموئل و همکاران (2021) یک سیستم تبادل انرژی مبتنی بر بلاک چین را برای خانه­های مسکونی ارائه می­کنند در این سیستم پرتکلی برای انتخاب ماینرها و ایجاد بلاک در شهر هوشمند پیشنهاد می­شود. تحقیق چادی  و همکاران (2022) به دنبال مدل­سازی کنترل جریان داده در مدل­سازی فرایند کسب و کار هوشمند در زمان ارسال داده به یک شبکه در مسیریابی داده­ها از یک فعالیت به فعالیت دیگر می­باشد. تحقیق باباد و همکاران (2022) به بررسی کسب و کار هوشمند از ابعاد کلی و مختلف آن پرداخته و شرایط شکل گیری آنرا تحلیل می­کنند.

کورچادو و طرابلسی (2022) مروری بر شهرهای هوشمند و قلمروهای هوشمند پایدار داشته و آنرا از نقطه نظرهای گوناگون بررسی می­کند. تحقیق یین و همکاران (2022) به بررسی تاثیر محیط کسب و کار هوشمند محلی بر مقیاس سرمایه­گذاری در هانگژو با استفاده از تحلیل عامل، تحلیل خوشه، رگرسیون خطی و تحلیل مسیر داده از 297 مدیر اقدام می­کند. تحقیق سمیر و همکاران (2022) متمرکز بر برنامه­ریزی مشارکتی دیجیتال به عنوان پیش شرطی برای پایداری اجتماعی در شهرهای هوشمند پایدار بوده و به دنبال تشریح و ارزیابی سیاست­های محلی و تلاش­ها در این راستا و توسعه یک چارچوب عمومی برای ارزیابی امادگی برای برنامه­ریزی مشارکتی دیجیتال می­باشد.

تحقیق حاضر متمرکز بر مفاهیم شهر هوشمند پایدار، تخصیص منابع، مسئولیت اجتماعی و همچنین کسب و کار هوشمند می­باشد. در اغلب تحقیقات شهر هوشمند در نظر گرفته شده است این در حالی است که از بین تحقیقات موجود فقط 4 تحقیق به مفهوم شهر هوشمند پایدار پرداخته است از سوی دیگر در خصوص بحث کسب و کار هوشمند 5 تحقیق با تمرکز بر کسب و کار هوشمند عمل نموده­اند همچنین 4 تحقیق از پژوهش­های فوق به بحث تخصیص منابع پرداخته­اند. اما در تحقیقات فوق هیچیک به بحث تخصیص منابع به کسب و کار هوشمند در شهر هوشمند پایدار نپرداخته­اند که این می­تواند به عنوان یک شکاف تحقیقاتی در نظر گرفته شده و تحقیق حاضر تلاش دارد با ارائه یک مدل تخصیص منابع به شهر هوشمند پایدار این شکاف تحقیقاتی را مرتفع نماید. در ادامه مدل تخصیص منابع برای شهر هوشمند پایدار ارائه می شود.

3-مدل و روش شناسی تحقیق

تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توسعه­ای و تبینی می­باشد به این صورت که برای پیشبرد اهداف تحقیق از مدل ریاضی استفاده می­شود. ضمن اینکه روش جمع اوری اطلاعات به صورت کتابخانه­ای بوده و برای جمع­آوری داده­ها در خصوص پارامترهای مدل از مثال عددی استفاده می­شود. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار متلب و الگوریتم ژنتیک صورت می­گیرد. اما بخش مهم روش شناسی در تحقیق حاضر مدل­سازی ریاضی است که در ادامه به شرح آن پرداخته می­شود. داده­های مورد استفاده شامل داده­های مرتبط با پارامترهای مورد استفاده نظیر قیمت ،مصرف انرژی، تولید آلایندگی، هزینه مواد و هزینه سربار و ... می­باشد که این پارامترها بر اساس مثال عددی تولید می­شود. روایی و اعتبارسنجی مدل با حل مدل در ابعاد مختلف در بخش تجزیه و تحلیل صورت می­گیرد. روایی و اعتبار سنجی مدل با حل مدل در ابعاد مختلف در بخش تجزیه و تحلیل صورت می­گیرد. ضمن اینکه به دلیل آنکه در تحقیق حاضر از مدل­سازی ریاضی استفاده می­شود و به منظور حل آن از مثال عددی بهره گرفته می­شود لذا تحقیق حاضر فاقد جامعه آماری و نمونه می­باشد.

در این بخش به ارائه مدل ریاضی برای تخصیص منابع به شهر هوشمند پایدار پرداخته می­شود در ابتدا مفروضات مسئله بیان شده و سپس اندیس­ها، پارامترها و همچنین توابع حداکثر سازی رضایت و حداقل­سازی مسائل زیست محیطی و همچنین حداکثر­سازی مسائل اجتماعی ارائه می­گردد.

3-1 مفروضات

1-       پارامترهای مدل قطعی در نظر گرفته شده­اند.

2-       مدل دارای سه سطح مشتری، کسب و کار و همچنین منبع می­باشد.

3-       منابع شامل منابع انسانی نظیر مدیران، مهندسین، کارگران، کارکنان، بازاریابان و ... می­باشد.

4-       مدل تک دوره ای در نظر گرفته شده است.

5-       مدل چند محصولی می­باشد.

6-       مشتری، کسب و کار و منبع همگی به عنوان عامل در نظر گرفته می­شوند.

7-       مسائل زیست محیطی مبتنی بر کاهش آلاینده ها و مصرف انرژی برای تولید محصول می­باشد.

8-       مسائل اجتماعی مبتنی بر تولید اشتغال توسط هر کسب و کار می­باشد.

9-       کسب و کارها، تولیدی تلقی می­شوند.

10-       مدل به صورت موزون می­باشد یعنی به هر هدف یک وزن تخصیص یافته است.

 

3-2 رضایت مشتری

رضایت مشتری یا   عامل زمان انتظار میانگینی است که یک مشتری در سیستم صرف می­کند و همچنین سطح برخورد و توجه از جانب منابع کسب و کار را شامل می­شود. رضایت مشتری به صورت ذیل نشان داده می­شود.

 

(1)

که در اینجا با استفاده از روابط ذیل میزان رضایت از زمان دریافت محصول و رضایت از هزینه پرداختی برای محصول به صورت زیر محاسبه می­شود

 

(2)

در رابطه فوق بر اساس محاسبه فاصله بین زمان انتظار واقعی دریافت یک محصول و حداکثر زمان ارسال محصول در بازار رضایت مشتری از زمان دریافت محصول اندازه گیری می­شود

 

(3)

در رابطه فوقانی فاصله بین حداکثر قیمت محصول در بازار و همچنین قیمت واقعی پرداختنی به عنوان رضایت مشتری از قیمت اندازه­گیری می­شود.

3-3 رضایت مالک

رضایت مالک به عنوان عامل دوم شامل یک رابطه بین سود و درامد می­باشد. هر چه این نسبت بیشتر باشد یعنی سود بیشتر بوده و لذا رضایت مالک کسب و کار بیشتر محقق می­شود. این رابطه به صورت زیر نشان داده می­شود.

 

(4)

 

(5)

3-4 رضایت منابع

رضایت منابع عاملی مرتبط با میزان پرداخت و اضافه کار می­باشد. دستمزدهای ماهیانه می­بایست افزایش یافته و بار کاری کاهش یابد تا بدین وسیله رضایت حاصل شود.

 

(6)

 

(7)

به منظور محاسبه  از پرداخت به منبع استفاده می­شود اما به منظور محاسبه پرداخت به منبع و همچنین اضافه بار از فرمول­های زیر بهره گیری می­شود.

 

(8)

3-5 مسائل زیست محیطی

در این بخش تابع هدف مسائل زیست محیطی و همچنین مسائل اجتماعی به منظور پایدار ساختن مدل مورد نظر ارائه می­شود. در این بخش ابتدا مسائل زیست محیطی که شامل حداقل ساختن تولید آلایندگی و حداقل ساختن مصرف انرژی می­باشد ارائه می­گردد.

 

 

(10)

براساس رابطه فوق می توان مسائل زیست محیطی را حداقل نمود. با قراردادن فاصله بین میزان مصرف انرژی واقعی با حداکثر میزان مصرف انرژی به تفکیک هر محصول و همچنین تکرار چنین عملی برای حداقل ساختن آلایندگی می توان به نتیجه بهینه دست یافت.

3-6 مسئولیت اجتماعی

در این بخش مسئولیت اجتماعی شامل ایجاد اشتغال صورت گرفته توسط کسب و کارهای مختلف تفسیر می­شود. در واقع منابع مورد استفاده به صورت اشتغال ایجاد شده در نظر گرفته می­شود فرمول محاسبه آن به شرح ذیر است:

 

(11)

همانگونه که مشاهده می­شود در اینجا  اشاره به تمامی منابعی مورد استفاده توسط تمامی کسب و کارها دارد.

3-7 مدل نهایی

مدل نهایی به صورت ترکیبی از مدلهای فوق می­باشد که هدف آن حداکثرسازی رضایت منابع، مشتری و مالک کسب و کار و همچنین حداقل­سازی مسائل اجتماعی و مسائل زیست محیطی می­باشد. برای این منظور می توان مدل نهایی را به صورت ذیر خلاصه نمود.

 

(12)

و اما به دلیل اینکه هدف در نظر گرفتن مدل به صورت یک مدل موزون می­باشد رابطه فوق به شکل ذیر قابل بازنویسی می­باشد.

 

(13)

4- تجزیه و تحلیل

در ابتدا اعتبار سنجی مدل طراحی شده صورت می­گیرد. به منظور اعتبار سنجی، دو مقدار از توابع هدف مورد بررسی قرار گرفته است ابتدا کاهش تدریجی هزینه سربار و هزینه مواد بررسی شده که به طور طبیعی می­بایست منجر به افزایش رضایت مالک کسب و کار شود چرا که سودآوری مالک را افزایش می­دهد. نتایج این تحلیل در نمودار ذیر ارائه شده است.

 

نمودار1 کاهش هزینه سربار و مواد و اثر آن بر رضایت مالک (منبع: یافته­های پژوهشگر)

همانگونه که دیده می شود که کاهش هزینه سربار و مواد به دلیل اینکه می­تواند باعث افزایش سودآوری مالک شود نشانگر صحت مدل در بخش حداکثرسازی رضایت مالک می­باشد چرا که با کاهش و حذف این هزینه مشاهده می­شود رضایت در هر دو حالت به شکل قابل توجهی به واسطه افزایش سودآوری افزایش یافته است بنابراین می توان اعتبار مدل را در این بخش تائید نمود.

به منظور تقویت اعتبار سنجی مدل اثر کسب و کارها و تعداد منابع بر مسئولیت اجتماعی مورد بررسی قرار می گیرد از انجایی که مسئولیت اجتماعی در تحقیق حاضر بر اساس ایجاد اشتغال تعریف شده است بنابراین افزایش تعداد منابع می تواند منجر به ا فزایش مسئولیت اجتماعی شود که این نتیجه در نمودار 2 کاملا مشهود می­باشد.

 

نمودار 2 بررسی تاثیر میزان منابع و تعداد کسب و کارها بر مسئولیت اجتماعی کل (منبع: یافته­های پژوهشگر)

در ادامه تحلیل حساسیت پارامترهای اثرگذار بر مسئله و بر برخی توابع هدف مورد بررسی قرار گرفته است که در قالب نمودار ارائه شده است.

در نمودار 3 مشاهده می­شود که افزایش حداکثر زمان دریافت محصول منجر به افزایش رضایت مشتری شده است چرا که هر چه این زمان بیشتر شود فا صله آن با زمان دریافت مشتری بیشتر شده و لذا می­توان گفت رضایت مشتری با کاهش این سطح کمتر و با افزایش آن بیشتر می­شود. همان­طور که در نمودار زیر مشاهده می­شود این اثرگذاری بر رضایت مشتری بسیار بیشتر و ملموس­تر از تابع هدف به صورت کلی می­باشد.

 

 

نمودار 3 بررسی اثر حداکثر زمان دریافت محصول بر توابع هدف مسئله(منبع: یافته­های پژوهشگر)

 

نمودار 4 بررسی اثر حداکثر قیمت پرداختی برای محصول بر توابع هدف مسئله(منبع: یافته­های پژوهشگر)

همان­گونه که مشاهده می­شود افزایش سقف حداکثر قیمت پرداختی برای محصول بر رضایت مشتری و تابع هدف به صورت کلی اثرگذار بوده در حالی­که این اثرگذاری بر رضایت مشتری بسیار بیشتر می­باشد.

 

نمودار 5 بررسی تاثیر هزینه مواد بر توابع هدف مسئله(منبع: یافته­های پژوهشگر)

همانطور که در نمودار فوق مشاهده می­شود هزینه مواد می تواند بر 4 هدف یعنی رضایت مشتری، رضایت مالک و رضایت منابع و همچنین تابع هدف کلی اثرگذار باشد اما بیشترین اثرگذاری بر رضایت مالک است یعنی هر چه هزینه مواد افزایش یابد رضایت مالک کاهش می یابد همین­طور رضایت مشتری و رضایت منابع نیز به یک میزان کاهش می­یابد اما اثری که هزینه مواد بر رضایت مالک دارد بسیار بیش از رضایت منابع و رضایت مشتری می­باشد.

 

نمودار 6- بررسی تاثیر هزینه سربار محصول بر توابع هدف مسئله(منبع: یافته­های پژوهشگر)

هزینه سربار محصول نوع دیگری از هزینه می­باشد که بر توابع هدف رضایت مشتری، مالک و منابع و همچنین تابع هدف کلی اثرگذار است اما همچنان شاهد اثرگذاری جدی هزینه سربار محصول بر رضایت مالک می­باشیم یعنی هر چه هزینه سربار محصول افزایش یابد رضایت مالک کاهش یافته و در ادامه رضایت منابع و مشتری نیز کاهش می­یابد.

 

نمودار 7-بررسی تاثیر میزان مصرف انرژی حداکثر بر توابع هدف مسئله (منبع: یافته­های پژوهشگر)

در این بخش اثر میزان مصرف انرژی بر توابع هدف مسئله بررسی شده که منحصراً بر مسائل زیست محیطی اثرگذار است. با افزایش مصرف انرژی شاهد تشدید مسائل زیست محیطی و بدتر شدن تابع هدف مرتبط با مسائل زیست محیطی می ­اشیم.

 

نمودار8- بررسی تاثیر تولید آلایندگی بر توابع هدف مسئله (منبع: یافته­های پژوهشگر)

افزایش تولید آلایندگی دارای اثری مشابه با مصرف انرژی بوده و باعث تشدید مسائل زیست محیطی می­شود به عبارت دیگر هر چه الایندگی بیشتر شود مسائل زیست محیطی به سمت بدتر شدن میل پیدا می­کند.

 

نمودار 9- مقایسه اثر پارامترها بر رضایت مشتری (منبع: یافته­های پژوهشگر)

بر اساس نمودار فوق مشاهده می-شود که حداکثر زمان دریافت محصول و حداکثر قیمت پرداختی به عنوان پارامترهای سقف می­توانند منجر به افزایش رضایت مشتری شوند چرا که هر چه سقف این مقادیر بیشتر شود تحقق رضایت مشتری بهبود خواهد یافت اما هزینه مواد و هزینه سربار کاملا اثر معکوس داشته و با افزایش آنها رضایت مشتری به طور طبیعی کاهش خواهد یا فت چرا که محصول بدست آمده دارای قیمت بیشتری خواهد بود

 

نمودار 10- مقایسه اثر پارامترها بر تابع هدف کلی (منبع: یافته­های پژوهشگر)

در نمودار فوق مشاهده می­شود که پارامترهای میزان مصرف انرژی حداکثر، حداکثر تولید آلایندگی و هزینه سربار و هزینه مواد محصول چهار پارامتری می­باشند که می­توانند منجر به کاهش تابع هدف کلی شده و هدف کلی را تضعیف می­کنند این در حالی است که پارامترهای حداکثر قیمت پرداختی باری محصول و حداکثر زمان دریافت محصول می­توانند منجر به بهبود تابع هدف کلی شوند.

 

نمودار 11- مقایسه پارامترهای اثرگذار بر مسائل زیست محیطی (منبع: یافته­های پژوهشگر)

در نمودار فوق مشاهده می­شود که هر دو پارامتر می­توانند باعث تشدید مسائل زیست محیطی شوند اما اثر نمودار آبی یا میزان مصرف انرژی بر مسائل زیست محیطی اندکی بیش از تولید آلایندگی می­باشد.

 

نمودار 12- مقایسه پارامترهای اثرگذار بر رضایت مالک (منبع: یافته­های پژوهشگر)

در نمودار فوق مقایسه اثر هزینه مواد و سربار محصول بر رضایت مالک ارائه شده است که نتیجه نشانگر اثر تقریبا یکسان هر دو پارامتر بوده که با افزایش این پارامترها انتظار می­رود رضایت مالک کاهش یابد.

5- نتیجه گیری

در این تحقیق مدلی برای تخصیص منابع و رضایت عناصر کسب و کار در شهر هوشمند پایدار ارائه گردید. مدل مربوط شامل 5 تابع هدف رضایت مشتری، رضایت منابع و رضایت مالک کسب و کار و همچنین توابع هدف مسائل زیست محیطی و مسئولیت اجتماعی به منظور تحقق پایداری بود که در قالب یک تابع هدف کلی خلاصه می­شد. نتایج نشان داد که افزایش حداکثر زمان دریافت محصول و افزایش سقف قیمت می تواند منجر به افزایش رضایت مشتری و بهبود تابع هدف کلی مسئله به میزان اندک شود در حالی­که افزایش هزینه مواد و هزینه سربار محصول به شکلی قابل توجه رضایت مالک را کاهش داده و به شکلی اندک بر رضایت منابع و رضایت مشتری اثر منفی دارد. میزان مصرف انرژی و تولید آلایندگی نیز به طور طبیعی باعث تشدید مسائل زیست محیطی می­شود. 4 پارامتر حداکثر زمان دریافت محصول، حداکثر قیمت پرداختی برای محصول، هزینه مواد و هزینه سربار بر رضایت مشتری اثرگذار می­باشند که نقش پارامترهای سقف زمان دریافت و سقف پرداختی مثبت و اثر هزینه مواد و سربار منفی می­باشد. هزینه مواد و هزینه سربار محصول نیز علاوه بر اثری که بر رضایت مشتری دارند بر رضایت مالک نیز اثرگذار می­باشند.

 نتایج تحقیق نشان می­دهد تحقق پایداری که شامل اهداف اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی می­باشد به طور جدی می­تواند بر رضایت مشتری که در واقع مردم ساکن در شهر هوشمند می­باشند و همچنین رضایت منابع اثرگذار باشد. میزان مصرف انرژی در شهر هوشمند اثری جدی­تر از تولید آلایندگی دارد هر چند تفاوت چندانی بین آنها وجود ندارد و از سوی دیگر کنترل هر دو می­تواند از اهمیت بالایی در تحقق شهر هوشمند پایدار برخوردار باشد. ضمن اینکه بر تحقق مسائل اجتماعی نیز که بعد سوم پایداری در شهر هوشمند می­باشد و به ویژه تولید اشتغال می توان تاکید بسیاری داشت. مدل ارائه شده در تحقیق حاضر می­تواند سنجه مناسبی برای تحقق رضایت مشتری و منابع در یک شهر هوشمند پایدار قلمداد شود.

پیشنهادات تحقیق می­تواند از چند منظر بیان شود:

1- در یک شهر هوشمند به منظور تحقق رضایت کارفرما هزینه مواد و هزینه سربار می­بایست تا حد ممکن پائین نگه داشته شود چرا که اثر جدی بر عدم رضایت کارفرما به عنوان یکی از عوامل کسب و کار در شهر هوشمند بر جا می­گذارد.

2-رضایت مشتری و رضایت نیروی کار نیز می­تواند متاثر از افزایش قیمت و سربار باشد بنابراین رضایت مشتری و رضایت نیروی کار همراستا با رضایت کارفرما می­باشد با این تفاوت که اثر دو عامل مزبور بر رضایت کارفرما بیش از رضایت مشتری و نیروی کار تلقی می­شود.

3-با کاهش زمان و قیمت رضایت مشتری حداکثر می­شود و لذا این دو پارامتر اثر بالایی در ایجاد رضایت مشتری دارند. 

4-مسائل زیست محیطی در یک شهر هوشمند با کنترل میزان مصرف و آلایندگی بهبود می­یابد این دو پارامتر اثر بالایی بر تشدید مسائل زیست محیطی برجا می­گذارند

نتیجه تحقیق حاضر می­تواند به تبیین مدل شهر هوشمند پایدار کمک نماید چرا که مدل مربوطه در خصوص کسب و کارهای هوشمند در مضمون پایداری ارائه شده است. تحقیقات بعدی می توانند مدلی توسعه یافته­تر نسبت به مدل کنونی را در خصوص رضایت عوامل شهر هوشمند پایدار ارائه نمایند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

منابع

1-احمدپور، احمد، زیاری، کرامت اله، حاتمی نژاد، حسین و پارسا، شهرام، (1397)، شهر هوشمند: تبیین ضرورت‌ها و الزامات شهر تهران برای هوشمندی، دوره 10، شماره 38، صص 22-1

2- قریشی، غزاله سادات، پارسی، حمید رضا و نوریان، فرشاد، (1399)، تحلیلی بر قلمرو نظری شهر هوشمند تاب آور و تدوین چارچوب کاربست آن، فصلنامه هنرهای زبیا، دوره 25، شماره 4، صص 69-55

3- هایل مقدم ، کیان و نوری کرمانی، علی، (1398)، بررسی نقش مدیریت شهری در هوشمندسازی شهر (مورد مطالعه: منطقه 5 شهرداری تهران)، دوره 15، شماره 30، صص 138-127

4- Al Sharif, R.; Pokharel, S. Risk Analysis with the Dempster–Shafer Theory for Smart City Planning: The Case of Qatar. Electronics 2021, 10, 3080 https://doi.org/10.3390/electronics10243080

5- Bhabad V. M. , Pankaj Nivrutti Varpe ,Rajnandan Nitin Wale , Dhananjay Sunil Chaudhari , Tushar Bhausaheb Gadhave "Online Smart Business" Iconic Research And Engineering Journals Volume 5 Issue 9 2022 , 349-353

6- Corchado, J.M.; Chamoso, P.; Hernández, G.; Gutierrez, A.S.R.; Camacho, A.R.; González-Briones, A.; Pinto-Santos, F.; Goyenechea, E.; Garcia-Retuerta, D.; Alonso-Miguel, M.; et al. Deepint.net: A Rapid Deployment Platform for Smart Territories. Sensors 2021, 21, 236.

7- Corchado, J.M.; Trabelsi, S. Advances in Sustainable Smart Cities and Territories. Electronics 2022, 11, 1280. https://doi.org/10.3390/ electronics11081280

8- Jove, E.; Aveleira-Mata, J.; Alaiz-Moretón, H.; Casteleiro-Roca, J.-L.; Marcos del Blanco, D.Y.; Zayas-Gato, F.; Quintián, H.; Calvo-Rolle, J.L. Intelligent One-Class Classifiers for the Development of an Intrusion Detection System: The MQTT Case Study. Electronics 2022, 11, 422.

9- Marcondes, F.S.; Durães, D.; Santos, F.; Almeida, J.J.; Novais, P. Neural Network Explainable AI Based on Paraconsistent Analysis: An Extension. Electronics 2021, 10, 2660.

10-Najat Chadli6 Mohamed Elhoseny8, Mohammed Issam Kabbaj6,7 & …Zohra Bakkoury(2022), Smart Business Process Modeling: Toward an IoT to Detect the Data Flow Anomalies in Ad Hoc Mesh Network, Distributed Sensing and Intelligent Systems pp 13–27

11- Soraia Oueida · Moayad Aloqaily2 · Sorin Ionescu (2018), A smart healthcare reward model for resource allocation in smart city, Multimedia Tools and Applications https://doi.org/10.1007/s11042-018-6647-4

12- Sameer N, Alalouch C, Saleh MS, Al-Saadi S and Saleem A Towards sustainable smart cities: a study on digital participatory planning in Oman. Proceedings of the Institution of Civil Engineers – Urban Design and Planning, https://doi.org/10.1680/jurdp.21.00040

13- Samuel, Omaji, Nadeem Javaid1;_ Turki Ali Alghamdi2 , Neeraj Kumar(2021), Towards Sustainable Smart Cities: A Secure and Scalable Trading System for Residential Homes using Blockchain and Arti_cial Intelligence,

14- Xu, Siya , Qingchuan Liu, Bei Gong, Feng Qi , Shaoyong Guo , , Xuesong Qiu , and Chao Yang(2020), RJCC: Reinforcement-Learning-Based Joint Communicational-and-Computational Resource Allocation Mechanism for Smart City IoT, ,VOL. 7, NO. 9, SEPTEMBER 2020 ,DOI: 10.1109/JIOT.2020.3002427

15- Yigitcanlar, T.; Corchado, J.M.; Mehmood, R.; Li, R.Y.M.; Mossberger, K.; Desouza, K. Responsible Urban Innovation with Local Government Artificial Intelligence (AI): A Conceptual Framework and Research Agenda. J. Open Innov. Technol. Mark. Complex ,2021, 7, 71

16- Yin J-h, Song H-y, Zeng K-x (2022) Does a smart business environment promote corporate investment? a case study of Hangzhou. PLoS ON 17(7): e0269089. https://doi.org/10.1371/journal pone.0269089

17- Zhen Chu a, Mingwang Cheng Ning Neil Yu (2021), A smart city is a less polluted city, Technological Forecasting & Social Change 172 (2021) 121037

18-Zhao, Lei; Jiadai Wang; Jiajia Liu; Nei Kato(2019), Optimal Edge Resource Allocation in IoT-Based Smart Cities, Journals & Magazines IEEE Network Volume: 33 Issue: 2

---