ارائه مدلی برای رضایت عوامل و منابع انسانی و مشتریان کسب و کار در شهر هوشمند پایدار
محورهای موضوعی : مدیریت کسب و کارعلی صفرزاده 1 , قاسمعلی بازایی 2 , مهدی فقیهی 3
1 - مدیریت فناوری اطلاعات، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران.
2 - گروه مدیریت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - مدیریتگروه مدیریت، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: سیستم اجتماعی, توسعه پایدار, مدل, کسب و کار, شهر هوشمند,
چکیده مقاله :
هدف تحقیق حاضر ارائه مدلی برای رضایت عوامل و منابع کسب و کار در شهر هوشمند پایدار میباشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توسعه ای و تبینی میباشد به این صورت که برای پیشبرد اهداف تحقیق از مدل ریاضی استفاده میشود. ضمن اینکه روش جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و برای جمعآوری دادهها در خصوص پارامترهای مدل از مثال عددی استفاده میشود. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار متلب صورت میگیرد. برای این منظور یک مدل ریاضی جهت تبیین رضایت سه عامل مالک کسب و کار، مشتری و منابع کسب و کار و همچنین مسئولیتهای زیست محیطی و اجتماعی طراحی شد. سپس هر 5 مدل در قالب یک مدل موزون تک هدفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که برخی پارامترها از جمله افزایش حداکثر سقف زمان دریافت محصول و افزایش سقف قیمت محصول میتواند منجر به بهبود رضایت مشتری شود اما عواملی نظیر هزینه مواد و سربار به دلیل آنکه منجر به افزایش قیمت محصول میشود منجر به نارضایتی بیشتر مشتری شده و در عین حال میتواند نارضایتی کارفرما یا مالک را نیز در بر داشته باشد.
The purpose of this research is to provide a model for the satisfaction of business agents and resources in a sustainable smart city. The current research is applied in terms of purpose and is of a developmental and explanatory type in such a way that a mathematical model is used to advance the research goals. In addition, the method of collecting information is library-based and numerical examples are used to collect data about the parameters of the model. Data analysis is done using MATLAB software. For this purpose, a mathematical model was designed to explain the satisfaction of three factors: business owner, customer and business resources, as well as environmental and social responsibilities. Then, all 5 models were analyzed in the form of a balanced single-objective model. The results showed that some parameters such as increasing the maximum time limit for receiving the product and increasing the product price limit can lead to improved customer satisfaction, but factors such as the cost of materials and overhead lead to more dissatisfaction because they lead to an increase in the product price. became a customer and at the same time it can include the dissatisfaction of the employer or the owner.
_|1) احمدپور، احمد، زیاری، کرامت اله، حاتمی نژاد، حسین و پارسا، شهرام، (1397)، شهر هوشمند: تبیین ضرورتها و الزامات شهر تهران برای هوشمندی، دوره 10، شماره 38، صص 22-1
2) قریشی، غزاله سادات، پارسی، حمید رضا و نوریان، فرشاد، (1399)، تحلیلی بر قلمرو نظری شهر هوشمند تاب آور و تدوین چارچوب کاربست آن، فصلنامه هنرهای زبیا، دوره 25، شماره 4، صص 69-55
3) هایل مقدم ، کیان و نوری کرمانی، علی، (1398)، بررسی نقش مدیریت شهری در هوشمندسازی شهر (مورد مطالعه: منطقه 5 شهرداری تهران)، دوره 15، شماره 30، صص 138-127
4) Al Sharif, R.; Pokharel, S. Risk Analysis with the Dempster–Shafer Theory for Smart City Planning: The Case of Qatar. Electronics 2021, 10, 3080 https://doi.org/10.3390/electronics10243080
5) Bhabad V. M. , Pankaj Nivrutti Varpe ,Rajnandan Nitin Wale , Dhananjay Sunil Chaudhari , Tushar Bhausaheb Gadhave "Online Smart Business" Iconic Research And Engineering Journals Volume 5 Issue 9 2022 , 349-353
6) Corchado, J.M.; Chamoso, P.; Hernández, G.; Gutierrez, A.S.R.; Camacho, A.R.; González-Briones, A.; Pinto-Santos, F.; Goyenechea, E.; Garcia-Retuerta, D.; Alonso-Miguel, M.; et al. Deepint.net: A Rapid Deployment Platform for Smart Territories. Sensors 2021, 21, 236.
7) Corchado, J.M.; Trabelsi, S. Advances in Sustainable Smart Cities and Territories. Electronics 2022, 11, 1280. https://doi.org/10.3390/ electronics11081280
8) Jove, E.; Aveleira-Mata, J.; Alaiz-Moretón, H.; Casteleiro-Roca, J.-L.; Marcos del Blanco, D.Y.; Zayas-Gato, F.; Quintián, H.; Calvo-Rolle, J.L. Intelligent One-Class Classifiers for the Development of an Intrusion Detection System: The MQTT Case Study. Electronics 2022, 11, 422.
9) Marcondes, F.S.; Durães, D.; Santos, F.; Almeida, J.J.; Novais, P. Neural Network Explainable AI Based on Paraconsistent Analysis: An Extension. Electronics 2021, 10, 2660.
10) Najat Chadli6 Mohamed Elhoseny8, Mohammed Issam Kabbaj6,7 & Zohra Bakkoury(2022), Smart Business Process Modeling: Toward an IoT to Detect the Data Flow Anomalies in Ad Hoc Mesh Network, Distributed Sensing and Intelligent Systems pp 13–27
11) Soraia Oueida • Moayad Aloqaily2 • Sorin Ionescu (2018), A smart healthcare reward model for resource allocation in smart city, Multimedia Tools and Applications https://doi.org/10.1007/s11042-018-6647-4
12) Sameer N, Alalouch C, Saleh MS, Al-Saadi S and Saleem A Towards sustainable smart cities: a study on digital participatory planning in Oman. Proceedings of the Institution of Civil Engineers – Urban Design and Planning, https://doi.org/10.1680/jurdp.21.00040
13) Samuel, Omaji, Nadeem Javaid1;_ Turki Ali Alghamdi2 , Neeraj Kumar(2021), Towards Sustainable Smart Cities: A Secure and Scalable Trading System for Residential Homes using Blockchain and Arti_cial Intelligence,
14) Xu, Siya , Qingchuan Liu, Bei Gong, Feng Qi , Shaoyong Guo , , Xuesong Qiu , and Chao Yang(2020), RJCC: Reinforcement-Learning-Based Joint Communicational-and-Computational Resource Allocation Mechanism for Smart City IoT, ,VOL. 7, NO. 9, SEPTEMBER 2020 ,DOI: 10.1109/JIOT.2020.3002427
15) Yigitcanlar, T.; Corchado, J.M.; Mehmood, R.; Li, R.Y.M.; Mossberger, K.; Desouza, K. Responsible Urban Innovation with Local Government Artificial Intelligence (AI): A Conceptual Framework and Research Agenda. J. Open Innov. Technol. Mark. Complex ,2021, 7, 71
16) Yin J-h, Song H-y, Zeng K-x (2022) Does a smart business environment promote corporate investment? a case study of Hangzhou. PLoS ON 17(7): e0269089. https://doi.org/10.1371/journal pone.0269089
17) Zhen Chu a, Mingwang Cheng Ning Neil Yu (2021), A smart city is a less polluted city, Technological Forecasting & Social Change 172 (2021) 121037
18) 18-Zhao, Lei; Jiadai Wang; Jiajia Liu; Nei Kato(2019), Optimal Edge Resource Allocation in IoT-Based Smart Cities, Journals & Magazines IEEE Network Volume: 33 Issue: 2
|_
ارائه مدلی برای رضایت عوامل و منابع انسانی و مشتریان کسب و کار در شهر هوشمند پایدار
چکیده
هدف تحقیق حاضر ارائه مدلی برای رضایت عوامل و منابع کسب و کار در شهر هوشمند پایدار میباشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توسعه ای و تبینی میباشد به این صورت که برای پیشبرد اهداف تحقیق از مدل ریاضی استفاده میشود. ضمن اینکه روش جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و برای جمعآوری دادهها در خصوص پارامترهای مدل از مثال عددی استفاده میشود. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار متلب صورت میگیرد. برای این منظور یک مدل ریاضی جهت تبیین رضایت سه عامل مالک کسب و کار، مشتری و منابع کسب و کار و همچنین مسئولیتهای زیست محیطی و اجتماعی طراحی شد. سپس هر 5 مدل در قالب یک مدل موزون تک هدفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که برخی پارامترها از جمله افزایش حداکثر سقف زمان دریافت محصول و افزایش سقف قیمت محصول میتواند منجر به بهبود رضایت مشتری شود اما عواملی نظیر هزینه مواد و سربار به دلیل آنکه منجر به افزایش قیمت محصول میشود منجر به نارضایتی بیشتر مشتری شده و در عین حال میتواند نارضایتی کارفرما یا مالک را نیز در بر داشته باشد.
کلمات کلیدی:
شهر هوشمند، کسب و کار، سیستم اجتماعی، توسعه پایدار، مدل.
1- مقدمه
شهرهای امروز به شکل مستمر رو به رشد بوده و زندگی شهری باعث به وجود آمدن چالشهای مهمی برای بهینه سازی، تخصیص و دسترسی به منابع میشوند. مفهوم شهر هوشمند یکی از مهمترین راه حلها برای مدل شهر سنتی تلقی می شود (مارکوندز و همکاران،2021). با شهر هوشمند تکنولوژیهای ارتباطات و اطلاعات و بسیاری از سیستمهای هوشمند از جمله دولت هوشمند، زیرساخت هوشمند، حمل و نقل هوشمند و خدمات درمانی هوشمند کلید ارائه خدمات مبتکرانه برای تبدیل کردن شهرهای هوشمند به یک واقعیت تلقی میشوند (کورچادو و همکاران،2021، 236).
اینترنت هوشمند نقش مهمی را در حوزه کسب و کار ایفا میکند. این امر با توسعه روشهای پیچیدهتر انتقال دیجیتال، پیگیری و همچنین سیستمهای روباتیک میسر میشود. اینترنت اشیا می تواند باعث بهبود ارائه خدمات مرتبط با محصول از جمله حمل و نقل و نظایر آن شود (جوو و همکاران،2022). کسب و کار هوشمند یکی از برآیندهای مهم شهر هوشمند میباشد که به واسطه آن شرایط فروش و ارائه خدمات برای کسب و کارها و مشتریان بر اساس تکنولوژی فناوری اطلاعات دچار تحول بنیادین میشود به گونهای که هرگز راهکارهای سنتی برای ارتقای کسب و کار و موفقیت در آن جوابگو نیست و از سوی دیگر نیازهای مشتریان شهرهای هوشمند و کسب و کارهای هوشمند دچار تغییرات اساسی شده که برای پاسخگویی به این نیازها میبایست تمهیدات ویژهای از سوی کسب و کارها اندیشیده شود (الشریف و پخارف،2021).
اما همانگونه که مفهوم پایداری برای شهرهای سنتی یا کلاسیک کاربرد دارد در خصوص شهرهای هوشمند نیز قابل اعمال است. شهرها در سراسر جهان به سمت پایداری و هوشمند شدن به طور همزمان حرکت میکنند. در واقع به واسطه هوشمندی و پایداری شهرها تلاش میکنند تا اقتصادی توسعه یافته را شکل دهند اقتصادی که در عین حال که بر اساس تکنولوژی و فناوریهای نوین بنا نهاده میشود بر اساس سه اصل حداقل ساختن هزینه، حداقل ساختن مسائل زیست محیطی و حداکثر ساختن مسئولیت اجتماعی که سه اصلی بنیادین توسعه پایدار میباشد شکل میگیرد. اگرچه زمانی توسعه بر اساس بهینهسازی و تحقق اهداف هزینهای شکل میگرفت اما در جهان کنونی توسعه صرفا بر این اساس کاربرد ندارد و قطعاً مسائل زیست محیطی نظیر کاهش آلایندههای شهری و مصرف انرژی در کنار مسائل اجتماعی نظیر ایجاد اشتغال که صرفا نمیتواند وظیفه دولتها باشد حائز اهمیت است (یگیتچانلر و همکاران،2021).
موضوع و مسئله مهمی که وجود دارد و در تحقیقات گذشته چندان به آن توجه نشده است تخصیص منابع به کسب و کارها در یک شهر هوشمند پایدار است. شهری که علاوه بر تلاش جهت تحقق اهداف اقتصادی به دنبال بهینهسازی مسائل زیست محیطی و بهبود مسئولیتهای اجتماعی نیز باشد. شهری که علاوه بر تحقق رضایت مردم به دنبال تحقق رضایت عوامل نیز باشد و این دو جنبه را همسو با هم ببیند. شهر هوشمند بدون در نظر گرفتن پایداری نمیتواند آنطور که باید و شاید به اهداف خود دست یافته و لذا برنامهریزی برای یک شهر هوشمند با ملاحظات پایداری نیز از سوی دیگر مشمول ضرورت و اهمیت می باشد که در آینده باید به آن توجه ویژه ای صورت گیرد.
بنابراین تحقیق حاضر با لحاظ کردن مسائل و شکافهای فوق به دنبال ارائه مدلی در جهت تخصیص منابع به کسب و کارها در یک شهر هوشمند پایدار میباشد. در این تحقیق تلاش میشود علاوه بر طرحی جهت بهینه سازی منابع مسائل زیست محیطی و اجتماعی نیز درشهر هوشمند لحاظ شود تا بدین وسیله بتوان قید پایداری را بر مدل ارائه شده قرار داد. در ادامه این مقاله ابتدا مرور ادبیات در حوزه های مختلف موضوع تحقیق حاضر صورت گرفته و در ادامه مدل تحقیق ارائه می شود. پس از آن تجزیه و تحلیل مدل صورت گرفته و در نهایت نتیجه گیری مربوطه ارائه خواهد شد.
2-مرور ادبیات تحقیق
ادبیات مورد بررسی شامل تحقیقات مرتبط با کسب و کار هوشمند، تخصیص منابع به کسب و کار هوشمند و همچنین پایداری شهر هوشمند میباشد. در انتها نیز شکاف تحقیقاتی تبیین میشود.
تحقیق احمدپور و همکاران(1397، 22) تبیین ضرورتها و الزامات شهر تهران برای هوشمند شدن در ابعاد مختلف و همچنین ارائه راهبردها واقدامهای مقتضی برای حرکت شهر تهران به سمت شهر هوشمند میباشد. هدف پژوهش هایل مقدم و نوری کرمانی (1398، 138) بررسی نقش مدیریت شهری در هوشمندسازی شهر و امکان سنجی اجرای شهر هوشمند در منطقه 5 شهرداری تهران میباشد. قریشی و همکاران(1399، 69) بیین قلمرو نظری شهر هوشمند تابآور بین دو نظریه شهر هوشمند و تابآوری شهری است.
تحقیق کوئیدا و همکاران(2018) مدلی را ارائه میکنند که میتواند باعث بهبود تحویل و بهره برداری از منابع شود. این مدل یک مدل مبتنی بر پاداش است که برای واکنش به عوامل رضایت از سیستمهای خدمات درمانی توسعه یافته و ارائهگر الگوریتمی با عنوان الگوریتم پاداش حداکثری میباشد. تحقیق ژائو و همکاران (2019) به بررسی نحوه تخصیص منابع برای حداقل ساختن زمان پاسخ به خدمات میپردازد. تحقیق ژو و همکاران (2020) به دنبال ارائه یک مکانیزم تخصیص منابع رایانشی و ارتباطی مشترک بر اساس یادگیری تقویتی برای اینترنت اشیای شهر هوشمند میباشد.
تحقیق چو و همکاران (2021) به دنبال بررسی اثر ایجاد شهر هوشمند بر کیفیت زیست محیطی و اکولوژیکی کشور چین میباشد. ساموئل و همکاران (2021) یک سیستم تبادل انرژی مبتنی بر بلاک چین را برای خانههای مسکونی ارائه میکنند در این سیستم پرتکلی برای انتخاب ماینرها و ایجاد بلاک در شهر هوشمند پیشنهاد میشود. تحقیق چادی و همکاران (2022) به دنبال مدلسازی کنترل جریان داده در مدلسازی فرایند کسب و کار هوشمند در زمان ارسال داده به یک شبکه در مسیریابی دادهها از یک فعالیت به فعالیت دیگر میباشد. تحقیق باباد و همکاران (2022) به بررسی کسب و کار هوشمند از ابعاد کلی و مختلف آن پرداخته و شرایط شکل گیری آنرا تحلیل میکنند.
کورچادو و طرابلسی (2022) مروری بر شهرهای هوشمند و قلمروهای هوشمند پایدار داشته و آنرا از نقطه نظرهای گوناگون بررسی میکند. تحقیق یین و همکاران (2022) به بررسی تاثیر محیط کسب و کار هوشمند محلی بر مقیاس سرمایهگذاری در هانگژو با استفاده از تحلیل عامل، تحلیل خوشه، رگرسیون خطی و تحلیل مسیر داده از 297 مدیر اقدام میکند. تحقیق سمیر و همکاران (2022) متمرکز بر برنامهریزی مشارکتی دیجیتال به عنوان پیش شرطی برای پایداری اجتماعی در شهرهای هوشمند پایدار بوده و به دنبال تشریح و ارزیابی سیاستهای محلی و تلاشها در این راستا و توسعه یک چارچوب عمومی برای ارزیابی امادگی برای برنامهریزی مشارکتی دیجیتال میباشد.
تحقیق حاضر متمرکز بر مفاهیم شهر هوشمند پایدار، تخصیص منابع، مسئولیت اجتماعی و همچنین کسب و کار هوشمند میباشد. در اغلب تحقیقات شهر هوشمند در نظر گرفته شده است این در حالی است که از بین تحقیقات موجود فقط 4 تحقیق به مفهوم شهر هوشمند پایدار پرداخته است از سوی دیگر در خصوص بحث کسب و کار هوشمند 5 تحقیق با تمرکز بر کسب و کار هوشمند عمل نمودهاند همچنین 4 تحقیق از پژوهشهای فوق به بحث تخصیص منابع پرداختهاند. اما در تحقیقات فوق هیچیک به بحث تخصیص منابع به کسب و کار هوشمند در شهر هوشمند پایدار نپرداختهاند که این میتواند به عنوان یک شکاف تحقیقاتی در نظر گرفته شده و تحقیق حاضر تلاش دارد با ارائه یک مدل تخصیص منابع به شهر هوشمند پایدار این شکاف تحقیقاتی را مرتفع نماید. در ادامه مدل تخصیص منابع برای شهر هوشمند پایدار ارائه می شود.
3-مدل و روش شناسی تحقیق
تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توسعهای و تبینی میباشد به این صورت که برای پیشبرد اهداف تحقیق از مدل ریاضی استفاده میشود. ضمن اینکه روش جمع اوری اطلاعات به صورت کتابخانهای بوده و برای جمعآوری دادهها در خصوص پارامترهای مدل از مثال عددی استفاده میشود. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار متلب و الگوریتم ژنتیک صورت میگیرد. اما بخش مهم روش شناسی در تحقیق حاضر مدلسازی ریاضی است که در ادامه به شرح آن پرداخته میشود. دادههای مورد استفاده شامل دادههای مرتبط با پارامترهای مورد استفاده نظیر قیمت ،مصرف انرژی، تولید آلایندگی، هزینه مواد و هزینه سربار و ... میباشد که این پارامترها بر اساس مثال عددی تولید میشود. روایی و اعتبارسنجی مدل با حل مدل در ابعاد مختلف در بخش تجزیه و تحلیل صورت میگیرد. روایی و اعتبار سنجی مدل با حل مدل در ابعاد مختلف در بخش تجزیه و تحلیل صورت میگیرد. ضمن اینکه به دلیل آنکه در تحقیق حاضر از مدلسازی ریاضی استفاده میشود و به منظور حل آن از مثال عددی بهره گرفته میشود لذا تحقیق حاضر فاقد جامعه آماری و نمونه میباشد.
در این بخش به ارائه مدل ریاضی برای تخصیص منابع به شهر هوشمند پایدار پرداخته میشود در ابتدا مفروضات مسئله بیان شده و سپس اندیسها، پارامترها و همچنین توابع حداکثر سازی رضایت و حداقلسازی مسائل زیست محیطی و همچنین حداکثرسازی مسائل اجتماعی ارائه میگردد.
3-1 مفروضات
1- پارامترهای مدل قطعی در نظر گرفته شدهاند.
2- مدل دارای سه سطح مشتری، کسب و کار و همچنین منبع میباشد.
3- منابع شامل منابع انسانی نظیر مدیران، مهندسین، کارگران، کارکنان، بازاریابان و ... میباشد.
4- مدل تک دوره ای در نظر گرفته شده است.
5- مدل چند محصولی میباشد.
6- مشتری، کسب و کار و منبع همگی به عنوان عامل در نظر گرفته میشوند.
7- مسائل زیست محیطی مبتنی بر کاهش آلاینده ها و مصرف انرژی برای تولید محصول میباشد.
8- مسائل اجتماعی مبتنی بر تولید اشتغال توسط هر کسب و کار میباشد.
9- کسب و کارها، تولیدی تلقی میشوند.
10- مدل به صورت موزون میباشد یعنی به هر هدف یک وزن تخصیص یافته است.
عامل |
|
مشتری |
|
کسب و کار |
|
منبع |
|
محصول |
|
حداکثر زمان دریافت محصول p در بازار |
|
حداکثر قیمت پرداختی برای محصول p در بازار |
|
میزان مصرف انرژی حداکثر برای تولید محصول P |
|
حداکثر تولید الایندگی برای محصول P |
|
هزینه مواد برای تولید محصول p توسط کسب و کار k |
|
هزینه سربار محصول p برای کسب و کار k |
|
حداکثر پرداخت به منبع l |
|
حداکثر اضافه بار منبع l |
|
زمان انتظار واقعی دریافت محصول از کسب و کار k توسط مشتری j برای محصول p |
|
قیمت پرداخت شده واقعی محصول به کسب و کار k توسط مشتری j برای محصول p |
|
دستمزد واقعی پرداختی به منبع l |
|
اضافه بار منبع l |
|
مصرف انرژی برای تولید محصول p توسط کسب و کار k |
|
میزان تولید آلایندگی برای تولید محصول p توسط کسب و کار k |
|
کلیه منابع مورد استفاده توسط کسب و کار k |
|
میزان رضایت مشتری j از دریافت محصول از کسب و کار k برای محصول p |
|
میزان رضایت مشتری j از قیمت محصول کسب و کار k برای محصول p |
|
سود حاصل از فروش محصول p به مشتری j توسط کسب و کار k |
|
دستمزد پرداختی به منبع l برای تولید محصول p |
|
اضافه بار منبع l |
|
رضایت منبع l |
|
عامل رضایت مشتری |
|
عامل رضایت کسب و کار k |
|
عامل رضایت منابع l |
|
عامل تحقق مسئولیت اجتماعی |
|
عامل تحقق مسائل زیست محیطی |
|
عامل رضایت مشتری j |
|
عامل رضایت کسب و کار k |
|
عامل رضایت منابع l |
|
وزن تحقق مسئولیت اجتماعی |
|
وزن تحقق مسائل زیست محیطی |
|
کل میزان اوزان عوامل |
|
کل میزان عوامل |
|