استخراج DNA از نمونه‌های خشک شده گیاه و قارچ با روشی سریع، ایمن و بدون استفاده از نیتروژن مایع

محورهای موضوعی : فیزیولوژی گیاهی

اسد معصومی اصل ¹ (دانشگاه یاسوج-دانشکده کشاورزی)
سیده زهرا فاطمی فرد ² (دانشگاه یاسوج-دانشکده کشاورزی)

تاریخ دریافت : 1398/04/11 تاریخ پذیرش : 1398/08/25 تاریخ انتشار : 1398/09/01

کلید واژه: استخراج DNA, الکتروفورز, نیتروژن مایع, برگ خشک شده,

چکیده مقاله :

استفاده از تکنیک‌های مختلف مولکولی جهت اصلاح گیاهان و قارچ‌ها نیازمند استخراجDNA با کیفیت بالا است. در اغلب روش‌های جداسازی DNAی گیاهی و قارچی، تکنیک‎های معمولی که مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل استفاده از CTAB، آنزیم‌ها (مثل پروتئیناز K)، حلال‌های آلی سمی (مثل فنل)، نیتروژن مایع، SDS و یا استفاده از کیت‌های استخراج DNA می‌باشد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در اغلب روش‌های استخراج DNA لازم است جهت تهیه پودر مواد گیاهی یا قارچی از نیتروژن مایع استفاده شود. توصیه بر این است که از نیتروژن مایع در فضاهای بسته استفاده نشود زیرا تبخیر آن باعث افزایش درصد نیتروژن هوا و در نتیجه کاهش اکسیژن خواهد شد که می‌تواند موجب سردرد، بیهوشی و یا حتی مرگ گردد. تماس با نیتروژن مایع باعث سوختگی شدیدی نیز می‌شود که می‌تواند موجب از کار افتادن اعضاء و یا حتی مرگ شود. از طرف دیگر نمونه قارچ و یا گیاه باید در جعبه یخ به آزمایشگاه منتقل گردد که اینکار نیازمند تجهیزات انتقال نمونه و یخچال فریزر با دمای 40- درجه سانتی‌گراد می‌باشد. در این تحقیق، پس از جمع‌آوری نمونه‌های برگ گندم و قارچ Rhizoctonia solani، ابتدا آنها را در پاکت‌های کاغذی سر باز، در دمای 25 تا 30 درجه سانتی‌گراد درون آون قرار داده و خشک کردیم. سپس دو نوع بافر استخراج تهیه و استخراج ماده وراثتی طبق دستورالعمل ارائه شده انجام شد و کمیت و کیفیت آن به ترتیب با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری و با استفاده از آغازگرهایISSR و واکنش زنجیره‌ای پلیمراز بررسی گردید. روش ارائه شده در این پژوهش یک روش سریع، ایمن، اقتصادی و ساده می‌باشد. این دستورالعمل برای جداسازی DNA از برگ گیاهان گونه غلات و گونه‌های قارچی مشابه ریزوکتونیا بسیار کاربردی می‌باشد. نتایج بدست آمده حاکی از کیفیت و کمیت بالای DNAی استخراج شده و تکثیر بسیار خوب آن بود.