بررسی میزان عملکرد علوفه¬ و محتوای عناصر غذایی ذرت هیبرید ماکسیما تحت کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن در شرایط محدودیت آبیاری در اراک
محورهای موضوعی : پژوهش های به زراعی
علیرضا دادیان
1
(عضو هیأت علمی گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فراهان و معاون آموزشی و پژوهشی)
کلید واژه: ذرت, عملکرد علوفه, نیتروکسین, نیتروژن, تنش کم آبی,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن در شرایط محدودیت منابع آبی بر محتوای عناصر غذایی ذخیره شده در علوفه ی خشک ذرت هیبرید ماکسیما و نیز محتوای عناصر غذایی آن پژوهشی طی سال¬های زراعی 1395 و 1396 در اراک انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات و در قالب طرح پایه بلوک¬های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد به نحوی که سطوح آبیاری در کرت اصلی و سطوح نیتروکسین و نیتروژن در کرت¬های فرعی قرار گرفت. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از: آبیاری در دو سطح آبیاری متداول و اعمال محدودیت آبی، نیتروکسین در سه سطح تیمار شاهد، مصرف 5/0 و یک لیتر نیتروکسین به ازای 30 کیلوگرم بذر مصرفی و نیتروژن در سه سطح شاهد، مصرف 125 و 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار که از طریق کود اوره 46 درصد تأمین گردید. نتایج تحقیق نشان داد که اثر سال بر مقدار نیتروژن، پروتئین و خاکستر خام علوفه معنی¬دار شد و در سال دوم آزمایش صفات مذکور افزایش یافت. اثر عامل آبیاری بر عملکرد علوفه¬ی خشک، مقدار فسفر و خاکستر خام علوفه معنی¬دار بود و تحت شرایط آبیاری مطلوب صفات یاد شده افزایش یافت. تیمار نیتروکسین نیز بر صفات آزمایشی تأثیر معنی¬داری نشان داد و با افزایش مقدار مصرف نیتروکسین در بیشتر موارد صفات آزمایشی افزایش یافت. اثر متقابل آبیاری و نیتروکسین بر کلیه صفات اندازه¬گیری شده معنی¬دار گردید و با کاربرد یک لیتر نیتروکسین تحت شرایط آبیاری متداول بیشترین مقدار این صفات نتیجه شد. در شرایط اعمال محدودیت آبیاری، مصرف یک لیتر نیتروکسین در مقایسه با کاربرد 5/0 لیتر آن و نیز تیمار بدون کاربرد نیتروکسین افزایش صفات را نشان داد. اثر متقابل آبیاری و نیتروژن بر تمامی صفات مورد مطالعه بجز عملکرد علوفه خشک معنی¬دار بود به نحوی که بیشترین مقدار صفات مذکور، از مصرف 250 کیلوگرم نیتروژن تحت شرایط آبیاری متداول به¬دست آمد. اثر متقابل نیتروکسین و نیتروژن بر صفات آزمایشی معنی¬دار شد به طوری که بیشترین میانگین آن¬ها بر اثر مصرف یک لیتر نیتروکسین همراه با 125 کیلوگرم نیتروژن به¬دست آمد. اثر متقابل هر سه تیمار بر کلیه¬ی صفات مورد نظر معنی دار بود، به¬صورتی که بیشترین مقدار صفات آزمایشی در شرایط مصرف یک لیتر نیتروکسین توام با 125 کیلوگرم نیتروژن تحت شرایط آبیاری مطلوب حاصل گردید.
In order to investigate the use of biological and chemical nitrogen fertilizers in the conditions of limited water resources, a research was conducted in Arak during the crop years of 2016 and 2017 on the content of nutrients stored in the dry fodder of Maxima hybrid corn. This experiment was done in the form of a split-split plot and in the form of a basic design of randomized complete blocks in four replications, so that the irrigation levels were placed in the main plot and the nitroxin and nitrogen levels were placed in the sub-plots. The investigated treatments were irrigation at two common irrigation levels and applying water restriction, nitroxin at three levels of the control treatment, consumption of 0.5 and one liter of nitroxin per 30 kg of seeds consumed and nitrogen at three levels including the control treatment, consumption of 125 and 250 kg of nitrogen per hectare provided through 46% urea fertilizer. It was concluded that the effect of the year on the amount of nitrogen, protein and raw ash of fodder was significant and in the second year of testing the mentioned traits increased. The effect of irrigation factor on the yield of dry fodder, the amount of phosphorus and raw ash of fodder was significant, and the aforementioned traits increased under favorable irrigation conditions. Nitroxin treatment also showed a significant effect on experimental traits and with increasing the amount of nitroxin consumption, experimental traits often increased. The mutual effect of irrigation and nitroxin on all the measured traits was significant, and with the application of one liter of nitroxin under common irrigation conditions, the highest amount of these traits was obtained. In the conditions of applying irrigation restrictions, the use of 1 liter of nitroxin compared to the use of 0.5 liters and also the treatment without the use of nitroxin resulted in an increase in traits. The mutual effect of irrigation and nitrogen on all studied traits was significant except for dry fodder yield, so that the highest amount of these traits was obtained from the consumption of 250 kg of nitrogen under conventional irrigation conditions. The interaction effect of nitroxin and nitrogen on experimental traits was significant, so that the highest average of them was obtained by consuming one liter of nitroxin together with 125 kg of nitrogen. The interaction effect of all three treatments on all desired traits was significant, and in this regard, the highest amount of experimental traits was obtained as a result of consuming one liter of nitroxin with 125 kg of nitrogen under favorable irrigation conditions.