واکاوی تطبیقی کهن‌الگوی انسان غول‌پیکر در رسالۀ عقل سرخ شیخ شهاب‌الدین سهرودی بر اساس نظریۀ کارل گوستاو یونگ
محورهای موضوعی : تطبيقي
علی کشاورز قدیمی
1
*
,
مصطفی ملکی الموتی
2
1 - نهاد کتابخانه های عمومی کشور، اداره کل کتابخانه های عمومی قزوین، قزوین، ایران.
2 - کارشناسی مهندسی استخراج معدن،عضو سازمان نظام مهندسی معدن ایران، مسئول فنی و ناظر معادن استان قزوین، قزوین، ایران.
کلید واژه: نظریۀ یونگ, کهن‌الگوی انسان غول‌پیکر, عقل سرخ, انسان آرمانی, سهروردی,
چکیده مقاله :
نماد انسان غول‌پیکر جزء کهن الگوهای ناخودآگاه جمعی است که از نظریه‌های کارل یونگ است. ناخودآگاه جمعی ظرفیت‌ها و اشتراکات روحی است که در روان بشر در طول تاریخ رسوب کرده است. عقل سرخ رساله‌ای سرشار از نمادهای کهن‌الگویی است که نماد و کهن‌الگوی انسان غول‌پیکر در آن نمود بیش‌تری دارد و تلاشی نمادین از بشر را در عبور از وادی‌هایی از خیر و شر درونی و بیرونی برای نیل به مبدأ اصلی خود و کمال و آرامش نشان داده است. هدف از پژوهش واکاوی تطبیقی کهن‌الگوی انسان غول‌پیکر در رسالۀ عقل سرخ شیخ شهاب‌الدین سهرودی بر اساس نظریۀ کارل گوستاو یونگ است. روش پژوهش توصیفی–تحلیلی و به شیوۀ کتابخانه‌ای است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که کهن‌الگوی انسان غول‌پیکر در رسالۀ عقل سرخ به عنوان نه تنها یک نماد بیرونی بلکه به عنوان یک نماد درونی که در روان انسان قرار دارد و بشر برای رسیدن به کمال باید بدان برسد، بسامد بالایی دارد.
The symbol of the giant man is one of the archetypes of the collective unconscious, which is one of the theories of Carl Jung. The collective unconscious is the capacities and commonalities of the soul that have been deposited in the human psyche throughout history. The Agl al-Sorkh is a treatise full of archetypal symbols, in which the symbol and archetype of the giant man is more prominent, and it has shown a symbolic effort of humanity to cross the routes of internal and external good and evil to achieve its main origin and perfection. The purpose of the research is a comparative analysis of the archetype of the giant man in the treatise The Agl al-Sorkh by Sheikh Shahab al-Din Suhrudi, based on the theory of Carl Gustav Jung. The research method is descriptive-analytical and in a library manner. The research findings show that the archetype of the giant man has a high frequency in the treatise "The Red Wisdom", which not only has an external symbol, but also acts as an internal symbol that is located in the human psyche and humans must achieve it in order to achieve perfection.
کتاب شولتز، دوان‌پی، شولتز، سدنی‌آلن (1370)، تاریخ روان‌شناسی نوین، چاپ اول، جلد دوم، ترجمۀ سیف، علی‌اکبر، شریفی، حسین‌پاشا، علی‌آبادی، خدیجه، نجفی‌زند، جعفر، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
سهروردی، شهاب‌الدین (1400)، عقل سرخ، چاپ اول، تهران: انشارات کتاب نیستان.
کرول، وید، کرول، تاوریس، ژوسپر، دبورا، ایلاس، لورین (1397)، روان‌شناسی عمومی، ترجمۀ هاماباک آوادیس، یانس، عرب‌قهستانی، داود و همکاران، چاپ اول، تهران: انتشارات رشد.
فروید، زیگموند (1382)، کاربرد تداعی آزاد در روان‌شناسی کلاسیک، ترجمةشجاع‌شفتی، سعید، چاپ اول، تهران: انتشارات ققنوس.
ویتیک، آرنو (1386)، مقدمة روان‌شناسی، ترجمة محی‌الدین‌بناب، مهدی، چاپ اول، تهران: انتشارات رشد.
هورنای، کارن (1385)، خودکاوی، ترجمة مصفا، محمدجعفر، چاپ اول، تهران: انتشارات بهجت.
یونگ، کارل (1400)، انسان و سمبول‌هایش، ترجمة اکبریان‌طبری، حسن، چاپ دوم، تهران: انتشارات دایره.
یونگ، کارل (1399)، خود کشف نشده، ترجمة بابازاده، رضا، چاپ اول، تهران: انتشارات پیله.
یونگ، کارل (1387)، روان‌شناسی ضمیر ناخودآگاه، ترجمةامیری، محمدعلی، چاپ اول، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
یونگ، کارل (1383)، روان‌شناسی و شرق، ترجمه صدقیانی، لطیف، چاپ اول، تهران: انتشارات جامی.
یونگ، کارل (1398) چهار صورت مثالی، ترجمة فرامرزی، پروین، چاپ اول، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
مقالات طاهری، محمد، رضایی، فریبا و آقاجانی، حمید(1392)، « بررسی و تحلیل کهن‌الکوی پیر فرزانه در رساله‌های سهروردی، فصل‌نامه پژوهش‌های ادب عرفانی، دوره 7، شماره 1، صص 134-105.
مسعودی‌فرد، جلیل، ریحانی، ندا (1396)، « تحلیل رسالۀ عقل سرخ بر اساس نقد کهن‌الگویی»، نشریۀ پژوهش‌های ادبی و بلاغی، شماره 17.