توسعۀ اجتماع ابنیه‌های مسکونی در بهینه‌سازی مصرف انرژی و تأثیرات اجتماعی و فرهنگی مبتنی‌بر عملکردهای اقتصادی در اقلیم سرد
محورهای موضوعی : تحولات اجتماعی
علیرضا مهتدی
1
(دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد قشم، دانشگاه آزاداسلامی، قشم، ایران. )
محمد قمیشی
2
(استادیار گروه معماری، واحد دماوند، دانشگاه آزاداسلامی، دماوند، ایران. )
علی دهقان بنادکی
3
(استادیار گروه عمران، واحد دماوند، دانشگاه آزاداسلامی، دماوند، ایران. )
کلید واژه: تأثیرات اجتماعی و فرهنگی, اجتماع, ابنیه‌های مسکونی, مصرف انرژی, اقلیم سرد.,
چکیده مقاله :
امروزه تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر توسعۀ اجتماع ابنیه‌های مسکونی در بهینه‌سازی مصرف انرژی در دسته‌بندی‌های اقلیمی به‌ویژه اقلیم سرد نقش اساسی داشته است. باتوجه‌به اهمیت روزافزون پایداری و بهینه‌سازی مصرف انرژی در حوزۀ تحولات فرهنگی ساخت‌وساز مسکونی، این مطالعه با بهره‌گیری از روش‌تحقیق آزمایشی، داده‌ها را براساس استانداردهای موجود جمع‌آوری و تحلیل کرده است. به‌طورخاص، هدف اصلی این پژوهش، واکاوی تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در بهبود عملکرد انرژی بر ابنیه‌های مسکونی می‌باشد. نتایج حاکی ازآن است‌که بهینه‌سازی مصرف انرژی در ابنیه‌های مسکونی نه‌تنها به کاهش هزینه‌های انرژی کمک می‌کند، بلکه باعث توسعۀ کیفیت زندگی و افزایش رضایت‌مندی ساکنین نیز می‌شود. این تحقیق نشان می‌دهد که توجه‌به ملاحظات اقتصادی و اجتماعی در طراحی و ساخت ابنیه‌های مسکونی می‌تواند به توسعۀ پایدار و ارتقاء نقش زندگی در مناطق سردسیر منجر شود. استفاده‌از مواد مضاف در بتن برای سازه‌های پیش‌ساخته بتنی در اقلیم‌های سرد می‌تواند مصرف انرژی ساختمان‌ها را تا ۲۳درصد کاهش دهد. این بهبود عملکرد جدارۀ خارجی ساختمان موجب کاهش مصرف انرژی و ارتقاء فرهنگ استفاده‌از انرژی در مناطق سرد می‌شود. درنتیجه، جستار به‌بررسی نمونه‌های موفق از پروژه‌های ساختمانی در اقلیم‌های سرد پرداخته و راهکارهای نوین و فناوری‌های پیشرفته در بهینه‌سازی مصرف انرژی را معرفی می‌کند. بررسی این نمونه‌ها نشان می‌دهد که استفاده‌از فناوری‌های نوین نظیر؛ جداره‌های بتنی پیش‌ساخته، عایق‌بندی پیشرفته، سیستم‌های گرمایشی کارآمد و بهره‌گیری از منابع انرژی تجدیدپذیر می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی مصرف انرژی را کاهش داده و درعین‌حال به حفظ محیط‌زیست و اجتماع فرهنگ ساکنان کمک کند.
Today, social, cultural, and economic impacts play a fundamental role in the development of residential buildings in optimizing energy consumption, particularly in cold climates. Given the increasing importance of sustainability and energy optimization in the cultural transformation of residential construction, this study employs experimental research methods to collect and analyze data based on existing standards. Specifically, the main goal of this research is to examine the social, cultural, and economic impacts on improving energy performance in residential buildings. The results indicate that optimizing energy consumption in residential buildings not only helps reduce energy costs but also enhances the quality of life and satisfaction of residents. This research demonstrates that considering economic and social factors in the design and construction of residential buildings can lead to sustainable development and improved living standards in cold regions. The use of additives in concrete for precast concrete structures in cold climates can reduce building energy consumption by up to 23%. This improvement in the exterior envelope of buildings leads to lower energy consumption and promotes a culture of energy use in cold regions. As a result, the study examines successful examples of construction projects in cold climates and introduces innovative solutions and advanced technologies in energy optimization. Reviewing these examples shows that the use of modern technologies such as precast concrete walls, advanced insulation, efficient heating systems, and the utilization of renewable energy sources can significantly reduce energy consumption while preserving the environment and enhancing the cultural community of residents.
احمدی، زهرا. یاسی، پوسف. 1400. نقش مؤلفه‌های انرژی در ساختار اجتماعی فرهنگی جامعۀ ایرانی، سومین کنفرانس ملی پیشرفت‌های نوین در حوزۀ انرژی و صنایع نفت و گاز، ساوه-ایران. 12-1.
اکبری، نعمت‌الله، طالبی، هوشنگ. جلائی، اعظم. 1395. بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی م‍ؤثر بر مصرف انرژی خانوار پس‌از اجرای قانون هدفمندسازی یارانهها (مطالعه‌موردی: شهر اصفهان)، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-جامعه شناسی کاربردی، دورۀ 24، شمارۀ 4، 26-1.
اکراقنبری، محراب. لمترمحمدی، محمد. 1399. کاربرد فناوری‌های نوین در صنعت ساختمان‌سازی (مطالعه‌موردی: ساختمان‌های شرکت هورسان)، چهارمین مجمع توسعۀ فناوری و کنفرانس بین‌المللی یافته‌های نوین عمران معماری و صنعت ساختمان ایران، تهران-ایران، 15-1.
امینی، فیروزه. و [دیگران]. ترازنامۀ انرژی وزارت نیرو سال 1398، چاپ‌اول، تهران: دفتر برنامه‌ریزی کلان برق و انرژی وزارت نیرو.
آصفی، مازیار. ایمانی، الناز. 1391. ارزیابی چالش‌های فناوری‌های نوین در معماری و تعامل آن با ارزش‌های معماری اسلامی ایران، نشریۀ علمی‌پژوهشی-باغ‌نظر، دورۀ 9، شمارۀ 21، 34-21.
بیدآباد، بیژن. پیکارجو، کامبیز. 1386. شبیه‌سازی و پیش‌بینی قیمت جهانی نفت‌خام، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-پژوهشنامۀ اقتصادی، دورۀ 8، شمارۀ 27، 117-83.
ثقفی، محمود. 1388. انرژی‌های قابل تجدید، چاپ‌سوم، تهران: موسسۀ چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
حیدری، شاهین. 1388. دمای آسایش حرارتی مردم شهر تهران، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی، دورۀ ۱، شمارۀ ۳۸، 14-5.
خانی، محمدسعید. فلاحی، اسماعیل. بانشی، مهدی. 1395. ارائۀ مدل مدیریت تأمین انرژی در ایران براساس معیارهای فنی، اقتصادی و زیست‌محیطی، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-پژوهشنامۀ اقتصاد انرژی ایران، دورۀ 5، شمارۀ 18، 60-29.
دبدبه، محمد. 1403. برداشت از مجموعه آثار معمار دبدبه (عملکردهای انرژی در گستره‌های تغییرات اجتماعی-فرهنگی)، تهران.
دلاویز، محسن. مرتضوی‌اصل، سیدخدایار. سینایی، سیدعطاالله. 1401. بررسی تغییرات فرهنگی و اجتماعی مصرف انرژی و راهکارهای بهینه‌سازی آن برپایۀ سرمایۀ اجتماعی در آیندۀ جمهوری‌اسلامی ایران، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-جامعه‌شناسی سیاسی انقلاب اسلامی، دورۀ 3، شمارۀ 2، 80-53.
دولت، سمیه. صفدریان، غزال. جهانبخش، حیدر، معتضدیان، فهیمه. 1403. بررسی شبیه‌سازی انرژی در ساختمان و فرهنگ رفتار ساکنان با رویکرد کتاب‌سنجی در پایگاه استنادی اسکوپوس، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-تغییرات اجتماعی-فرهنگی، دورۀ 23، شمارۀ 1، 203-177.
ذبیحی، علی. 1390. برنامه‌ریزی انرژی، چاپ‌اول، تهران: انتشارات دانشگاه صنعت آب و برق.
شیدفر، شاداب. 1392. تأثیر محیط مسکونی بر معماری، فرهنگ و ایجاد احساس تعلق محیطی در افراد، اولین کنفرانس ملی معماری و شهرسازی اسلامی و ترسیم سیمای شهری پایدار با گذر از معماری ایرانی-اسلامی و هویت گمشدۀ آن، زاهدان-ایران، 13-1.
صادق ابربکوه، مریم. طلایی، آویده. کابلی، محمدهادی. 1401. طراحی مسکن اجتماعی با رویکرد بهینه‌سازی مصرف انرژی در شهر تهران، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دورۀ 17، شمارۀ 4؛ (پیاپی 61)، 1173-1153.
قبادیان، وحید. 1392. تحلیل اقلیمی ساختمان‌های پایدار سنتی در ایران، چاپ‌هشتم، تهران: مؤسسۀ چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
کاوسی، اله‌بخش. 1395. مصرف انرژی و رابطۀ آن با آیندۀ انرژی‌های تجدیدپذیر در جهان و ایران، ششمین کنفرانس بین‌المللی رویکردهای نوین در نگهداشت انرژی، تهران-ایران، 9-1.
محمودی، محمدمهدی. نیوی، سحر. 1390. روند توسعۀ فناوری اقلیمی با رویکرد توسعۀ پایدار، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-نقش جهان: مطالعات نظری و فناوری‌های نوین معماری و شهرسازی، دورۀ 1، شمارۀ 1، 52-35.
مرتهب، رامتین. حیدری، شاهین. 1394. طراحی اقلیمی باتوجه‌به متغیرهای دما، رطوبت و جریان هوا در معماری مجموعه‌های مسکونی، کنفرانس بین‌المللی معماری، شهرسازی، عمران، هنر و محیط‌زیست؛ افق‌های آینده، نگاه به گذشته، تهران-ایران، 12-1.
منظور، داوود. کهن هوش‌نژاد، روح‌الله. 1393. بررسی تطبیقی پیش‌بینی‌های چشم‌انداز جهانی انرژی، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-انرژی ایران، دورۀ 17، شمارۀ 1، 149-129.
مهتدی، علیرضا. شهبازی، مه‌تیام. 1396. سیستم‌های مدیریتی به‌منظور کاهش مصرف انرژی در ساختمان‌های تجاری، کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و شهرسازی ایران معاصر، تهران-ایران، 13-1.
مهتدی، علیرضا. فولادی، وحدانه. 1400. آمیختگی فرهنگ و معماری شهری با سرشت انسان ایرانی، فصلنامۀ علمی‌تخصصی- پژوهش‌های مرمت و مطالعات معماری ایرانی-اسلامی، دورۀ 4، شمارۀ 11، 31-20.
هاشمى، فاطمه. حیدرى، شاهین. 1391. بهینه‌سازى مصرف‌انرژى در ساختمان‌هاى مسکونى اقلیم سرد (نمونة‌موردى: شهر اردبیل)، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-صفّه: مطالعات نظری و فناوری‌های نوین معماری و شهرسازی، دورۀ 22، شمارۀ 1؛ (پیاپی 56)، 75-86.
Beunder, Alexander. Groot, Loek. 2015. Energy Consumption, Cultural Background And Payment Structure, Journal Of Cleaner Production, 94(1):137-143.
Nord, Natasa. 2017. Building Energy Efficiency In Cold Climates, In Book: Reference Module In Earth Systems And Environmental Sciences, Encyclopedia Of Sustainable Technologies, 149-157.
Soorige, Dumindu., et al. 2021. Evolution Of Energy Culture In Energy Behavior Research In Buildings, 11th Annual International Conference On Industrial Engineering And Operations Management, 1090-1099.
Stephenson, Janet., et al. 2010. Energy Cultures: A framework For Understanding Energy Behaviours, Journal Of Nergy Policy, 38(10): 6120-6129.
Su, Shu., et al. 2022. How Can Energy Saving Culture Of A Company Influence Energy Behaviors And Consumptions In Its Offices? A Simulation And Optimization Model, Jurnal Of Building Engineering, 58(4): 105011.