رانتیریسم و توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران
محورهای موضوعی : خانواده
سعید باغخانی
1
,
مجید کفاشی
2
,
سروش فتحی
3
1 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه علوم اجتماعی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه علوم اجتماعی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران
کلید واژه: توسعه سیاسی, رانت, رانتیریسم, دولت رانتیر,
چکیده مقاله :
امروزه اهمیت نفت بر کسی پوشیده نیست و پیامدهای ناشی از درآمدهای حاصل از آن در همه حوزه های مختلف زندگی اجتماعی کشورهای صادر کننده تأثیر می گذارد، بررسی این پیامدها بدون در نظر گرفتن شرایط سیاسی- اجتماعی مرتبط با دولت بیهوده می باشد. ایران کشوری است که اقتصاد آن همواره متکی به نفت بوده و از همین رو در این پژوهش سعی شده است با یک روش دلفی به بررسی رانتیریسم و توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران با چهار هدف شناسایی تهدیدها، فرصت ها، نقاط ضعف و نقاط قوت پرداخته شود که با استفاده از روش دلفی به میدان تحقیق رفته و از صاحبنظران طی مراحل دلفی سوالاتی پرسیده شد تا توافق نظر صورت پذیرد، که اهم نتایج این تحقیق بدین شرح می باشد: فرصت های رانتیریسم: تقویت بنیه نظامی، فراهم شدن راه های خروج از وابستگی سیاسی و اقتصادی و امکان برقراری روابط بین المللی مناسب از طریق درآمدهای ناشی از فروش نفت، تهدیدهای رانتیریسم: مداخله گسترده کشورهای خارجی،کاهش امنیت ملی و عدم تعامل با اقتصاد جهانی نقاط قوت رانتیریسم: شکل گیری طبقه متوسط، نهاد سازی اجتماعی، نظم و دولت مدرن، نقاط ضعف رانتیریسم: عدم جدیت در دریافت مالیات، تمرکز منابع در دست دولت، عدم تشکیل گروه های مستقل.
Nowadays, the importance of oil is no secret to anyone, and the consequences of its income are influential in the different areas of the social life of the exporting countries; therefore, it is futile to investigate these consequences regardless of the social and political conditions associated with the governments of the above-mentioned countries. Thus, this study has attempted to study rentierism and the political development of the Islamic Republic of Iran in order to identify threats, opportunities, weaknesses and strengths using a Delphi method. the Delphi method was used in the field of research and using the open-ended questionnaire, the experts in political sociology, economics and politics were asked questions in six stages of Delphi. In this regard, The most important opportunities: strengthing military power, providing ways to be independent politically and economically, appropriate international relations through income derived from natural resources; Threats: widespread intervention of foreign countries, reduction of national security, and lack of interaction with global economy; Strengths: formation of the middle class, social institutionalization, order and modern state; Weaknesses: lack of seriousness in receiving tax, concentration of resources in the hands of the government, and non-formation of indepdent social groups can be mentioned.
_||_