تنوع گونه های مورچه در دو منطقه ی استپی و بیابانی دامغان
محورهای موضوعی : فصلنامه زیست شناسی جانوری
ویدا حجتی
1
(عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان)
امید پاک نیا
2
(عضو هیأت علمی دانشگاه گلستان)
حاجی قلی کمی
3
(عضو هیأت علمی دانشگاه گلستان)
محمدصفا گل محمدی
4
(دانشجوی کارشناسی ارشددانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان)
کلید واژه: تنوع گونه ای, دامغان, مورچه ها, استپ, بیابان,
چکیده مقاله :
مورچه ها سهم بسزایی در اکوسیستم ها بخصوص مناطق بیابانی دارند. با این وجود تا کنون مطالعات اندکی بر روی مورچه های استپ ها و بیابان های ایران صورت گرفته است. در این تحقیق ما مطالعه ای در مقیاس کوچک بر روی جوامع مورچه ای نواحی استپی و بیابانی منطقه دامغان انجام دادیم. 698 مورچه از طریق تله های گودالی (pitfall) در دو ناحیه استپی و بیابانی و در طی بهار 1385 جمع آوری نمودیم. در مجموع 23 گونه مورچه از 12 جنس متعلق به سه زیرخانواده شناسایی نمودیم. 14 گونه از ناحیه استپی و 12 گونه از نواحی بیابانی جمع آوری نمودیم. تنوع گونه ای مشاهده شده، تنوع گونه ای تخمین زده شده، شاخص تنوع آلفا و شاخص تنوع شانون در استپ بالاتر بود در حالی که شاخص تنوع سیمپسون در ناحیه بیابانی بیشتر از ناحیه استپی بود. بارش باران و تولیدات گیاهی در ناحیه استپی بالاتر از ناحیه بیابانی است که می توانند دلایل اصلی تنوع بالای گونه ای و شاخص های آلفا و شانون در ناحیه استپی باشند. شاخص سیمپسون در ناحیه بیابانی بالاتر بود زیرا در بیابان گونه های بیشتر با فراوانی بالاتری وجود داشتند. Cataglyphis nodusرایجترین گونه در ناحیه استپی و Monomorium kusenzoviرایجترین گونه در ناحیه بیابانی هستند.
Ants have strong impacts on ecosystems especially in arid regions. However there is poor knowledge about ants of the steppes and deserts of Iran. In this study we provide a small scale study of antsandrsquo; communities of steppe and desert regions of Damghan. We collected 698 ants by pitfall traps at two sites, steppe and desert during spring 2006. In total we identified 23 species of ants from 12 genera of three subfamilies. We collected 14 species from steppe region and 12 species from desert region. Observed species diversity, estimated species diversity, alpha index and Shannon index of diversity was higher in steppe but Simpson index of diversity was higher in desert region than steppe region. As rainfall and productivity are higher in steppe region than desert region, they could be main reasons of high species diversity, alpha and Shannon indices in steppe region. Simpson index was higher in desert region because in desert there were more species with high abundance. Cataglyphis nodus was the most common species in steppe region and Monomorium kusenzovi was the most common species in desert region.