تأثیرعصاره الکلی پنج انگشت و رازیانه بر محور HPG و اسپرماتوژنز در موش سوری نر نژاد NMRI
محورهای موضوعی : فصلنامه زیست شناسی جانوری
راحله فاضلی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان، گروه زیست شناسی، دامغان ،ایران)
عبدالحسین شیروی
2
(دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان، گروه زیست شناسی، دامغان ،ایران)
کلید واژه: FSH, LH, اسپرماتوژنز, تستوسترون, رازیانه, پنج انگشت, سلول های زاینده, موش NMRI,
چکیده مقاله :
پنج انگشت و رازیانه هر دو از گیاهان فیتواستروژن بوده که در بسیاری ازکشورهای دنیا دارای مصارف پزشکی می باشند هدف از این تحقیق بررسی اثرات این گیاهان برروی هورمون های تستوسترون و گنادوتروپین و همچنین اسپرماتوژنز موش نر می باشد. در این مطالعه 56 سر موش سوری نر بالغ نژاد NMRIدر دسته های 8 تایی به گروه های کنترل،شم و 5 گروه تجربی تقسیم شدند. گروه های اول و دوم تجربی به ترتیب دوزهای mg/kg100و mg/Kg200ازعصاره الکلی دانه رازیانه (Foeniculum vulgare) و گروه های سوم و چهارم تجربی به ترتیب دوزهای mg/kg200 وmg/kg300 ازعصاره الکلی میوه پنج انگشت (Vitex agnus castus) و گروه پنجم تجربی تلفیقی از دوزهای mg/kg200 رازیانه به اضافه mg/kg300 پنج انگشت(synthetic) را به مدت 15روز و بصورت تزریق درون صفاقی دریافت کردند در همین مدت زمان گروه کنترل سرم فیزیولوژی و گروه شم محلول 10: 1 ازحلال تویین و سرم فیزیولوژی را دریافت کردند. دو هفته پس از آخرین تزریق از قلب حیوانات به منظور سنجش هورمونی خون گیری به عمل آمد. وزن و حجم بیضه و وزن اپیدیدیم محاسبه و بافت بیضه مورد مطالعه قرار گرفت. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارSPSS و آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه و توکی تجزیه و تحلیل شدند. در این بررسی تفاوت معنی داری در حجم و وزن بیضه بین گروه های تجربی و گروه کنترل مشاهده نشد. وزن اپیدیدیم در گروه های تجربی دوز mg/kg200 رازیانه و دوز تلفیقی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری را نشان داد. همچنین در میزان هورمون های تستوسترون و LHو FSHدر تمام گروه های تجربی با گروه کنترل اختلاف معنی دار مشاهده شد. در بررسی های میکروسکوپی در قطر لوله های اسپرم سازگروه های تجربی هیچ گونه اختلاف معنی داری با گروه کنترل دیده نشد. در گروه های تجربی دوزkg /mg200 و mg/kg300 پنج انگشت و دوز تلفیقی در تعداد سلول های اسپرماتوگونی اسپرماتوسیت و اسپرماتید کاهش معنی داری مشاهده شد .همچنین کلیه گروه های تجربی درجات مختلفی از کاهش معنی دار تعداد اسپرم ها را در مقایسه با گروه کنترل نشان دادند. پنج انگشت دارای روغن های ضروری گلیکوزیدهای ایروئیدی فلاونوئیدهای دی ترپن و اسیدهای چرب ضروری است و رازیانه حاوی کومارین فیتواسترول وترپنوئیدهای آنتولی می باشد .بنظر می رسد که اثرات ضد باروری این گیاهان به مواد فوق الذکر مرتبط باشد و روند اسپرماتوژنز را دچار اختلال می کنند همچنین تلفیق پنج انگشت و رازیانه باعث کاهش بسیار شدید میزان اسپرم ها می شود.
Vitex agnus castusand Foeniculum volgare are phytoestrogeic herbs native to the Middle East and southern Europe. They have clinical usage in so many countries. In this research, the effects of Vitex agnus castus fruit extract and Foeniculum volgare seed extract were investigated on spermatogenesis and Testosterone, LH and FSH Hormon of male NMRI mice.This is an experimental study in which adult male mice were chosen and divided into 3 groups: control, vehicle, and experimental. Animals were daily injected (i.p.) with 100 , 200 mg/kg of Foeniculum volgare seed extract and 200 , 300 mg/kg of Vitex agnus castus and synthetic dos of Vitex agnus castus (300) + Foeniculum volgare (200) for 15 consecutive days. Then the animals were weighed and eventually killed. 2 weeks after the last injection.Testosterone and LH, FSH serum hormone of animal was assayed .The caudal part of the epididymis was used for sperm counting. After macroscopic investigation (weight, diameter and volume of Testes and weight of epididymis) tissues were fixed in Buinand#39;s fixative. Tissues were cut at 5 andmu;m, stained with Hematoxylin and Eosin (Handamp; E).Collected data was analyzed by the SPSS software by using one-way ANOVA. No significant differences in volume, weight and diameter of testes and weight of epididymis was seen. Significant reduction in LH, FSH and Testosterone hormon in all of experimental group was seen. Light microscopic studies showed a significant reductionin in number of germinal cells and several holes that were found scattered in the tubules and Testis also showed a general disarrangement in various germinal elements of seminiferous tubules in doses of 200 , 300 vitex agnus castus and synthetic dose. Result of sperms count indicated a significant decreasing of spermatozoa in all of experimental groups. Vitex agnus castus and Foeniculum volgare contains essential oils, iridoid, glycosides, flavonoids diterpenes, and essential fatty acids. The results suggest that its contraceptive effects is related to its flavonoids and essential fatty acids but further studies is needed to focus on the pharmacokinetics of this plants.