طراحی مدل زنجیره خدمات تأمین مالی مبتنی بر بدهی: کاربرد روش‌شناسی سیستم‌های نرم
محورهای موضوعی : تحقیق در عملیات و بهینه سازی سیستم ها و فرایندها
رمضانعلی سلمانی نژاد
1
,
مریم دانشور
2
1 - گروه مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب، تهران، ایران
2 - گروه مدیریت، دانشگاه خاتم، تهران، ایران
کلید واژه: زنجیره تأمین خدمات, تأمین مالی مبتنی بر بدهی, بازار سرمایه, روش‌شناسی سیستم‌های نرم,
چکیده مقاله :
تغييرات سريع در انتظارات مشتريان، فناوري و روندهاي جهاني شدن، بيانگر آن است که سازمان‌ها برای ارائه خدمات متنوع با هزينه پايين، كيفيت بالا و در زمان اندک نمي‌توانند به‌عنوان يك واحد مستقل عمل كنند، بلكه براي بهبود عملكرد از يك طرف به مشاركت تأمین‌كنندگان و از طرف ديگر برآورده كردن خواسته‌هاي مشتريان در قالب زنجيره تأمین نياز دارند. گستردگی و اهمیت مفهوم زنجیره تأمین به حدی است که می‌توان از قابلیت‌ها و مزایای آن در راستای یکپارچگی و افزایش کارایی فرایندهای خدماتی نیز استفاده نمود، چرا که منجر به كاهش هزينه، واكنش فعال به نيازهاي مشتري، استفاده بهتر از منابع و بهبود كارایي مي‌شود. خدمات تأمین مالي مبتنی بر بدهی نیز از اين قاعده اساسي مستثني نيست که به‌دليل نوپا بودن بازار بدهی در ايران، روابط بين اجزاء متنوع و پراکنده آن در قالب يک مدل زنجیره تأمین تدوين نگرديده است. از طرفی طراحی چنین مدلی با هدف بررسی همه ابعاد مسأله تأمین مالی، جزئیات پیچیده و ذینفعان بسیار زیادی دارد و توسعه آن منوط به مشارکت نقش‌آفرینان مختلف است. لذا در این مطالعه از روش‌شناسی سیستم‌های نرم (SSM) به‌عنوان یکی از تکنیک‌های مدلسازی نرم در مدیریت، جهت توصیف موقعیت و شناسایی حیطه و ساختار مسأله مورد مطالعه استفاده شده است. در ابتدا با بررسی ادبيات موضوع و مصاحبه با خبرگان، عوامل و مؤلفه‌های کلیدی در بخش‌های مختلف زنجيره خدمات شناسايی شده و ترتیب و توالی عوامل کليدی مذکور بر اساس نوع خدمت، تعيين گردیده که در نهایت منجر به تدوین مدل زنجیره خدمات تأمین مالی مبتنی بر بدهی از طریق بازار سرمایه ایران شده است.
Due to rapid changes in customer expectations, technology and globalization trends, organizations are no longer able to operate in isolation if they are to provide a variety of low price and high quality services to their customers. Today, active cooperation with suppliers is vital to meeting the customers' demands and boosting corporate performance in the form of a “Supply Chain”. The supply chain concept might be utilized to increase the integrity and efficiency of service processes. The application of services supply chain management might lead to reduce cost, enable response to customer needs, better use of resources and improve the efficiency of the process. Debt-based finance services are not exceptional and a supply chain model for relations between its various components hasn’t been yet developed as a new market in Iran.
Designing such a model for investigating all aspects of the financing involves intricate details and a lot of stakeholders. So development of such a holistic system depends on the participation of different actors. In this study, it has been applied Soft Systems Methodology (SSM) as a soft operational research technique in management. This is to create a model to describe the problem situation and identify its scope and structure. First, factors and key components were identified in different parts of the service chain through the literature review and interviews with experts. Then, the order and sequence of the key factors were determined based on the type of service. Finally, it was developed a debt-based finance service supply chain model through Iran’s capital market.
1- جهانخانی، علی و کنعانی امیری، منصور (1385). "ارائه مدل تعیین میزان مخارج سرمایه‌ای در شرکت‌های پذیرفته شده در سازمان بورس و اوراق بهادار تهران با استفاده از اطلاعات حسابداری". دوماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه شاهد، سال 13، دوره جدید، شماره 17.
2- روزنهد، جاناتان و مینجرز، جان (1392). مدلسازی نرم در مدیریت. ترجمه عادل آذر و علی انوری، انتشارات نگاه دانش، چاپ اول، تهران.
3- دلاور، علی (1394). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، انتشارات رشد، چاپ چهاردهم، تهران.
4- سپهری‌راد، رامین، رجب‌زاده قطری، علی، آذر، عادل و زارعی، بهروز (1394). "استفاده از روش‌شناسی سیستم‌هاي نرم براي ساختاردهی به مسأله مراقبت دربرابر مواجهات شغلی سرطانزا؛ مورد مطالعه: صنایع نفت". فصلنامه پژوهش‌های مدیریت در ایران، دوره 19، شماره 13.
5- سرمد، زهره، بازرگان، عباس و حجازی، الهه (١٣9٤). روش‌های تحقيق در علوم رفتاری، انتشارات آگاه، چاپ بیست و هشتم، تهران.
6- غنی‌زاده، بهرام و بارانی، زینب (1394). "روش‌های تأمین مالی در بنگاه‌های اقتصادی". فصلنامه حسابدار رسمی، شماره 29.
7- محمدی شیخانی، مصطفی (1391). "بررسی آثار بکارگیری روش‌های تأمین مالی بر نقدشوندگی بازار سرمایه (شرکت‌های پذیرفته‌شده بورس اوراق بهادار تهران)". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی مهدی مشکی، دانشکده حسابداری و مدیریت، دانشگاه پیام نور استان مازندران، ص 18.
8- Armistead, C.G. and Clark, G.R. (1993). “Resource Activity Mapping: the Value Chain in Service Operations Strategy”, Service Industries Journal, Vol. 13, No. 4.
9- Baltagioglu, T., Ada, E., Kaplan, M.D., Yurtand, O. and Cem Kaplan, Y. (2007). “A New Framework for Service Supply Chains”, The Service Industries Journal, No. 27.
10- Bell, S. and Morse, S. (2013). “How People Use Rich Pictures to Help them Think and Act”, Systemic Practice and Action Research, Vol. 26 No. 4.
11- Boon-itt, S., Wong, C.Y. and Wong, C.W.Y. (2017). “Service Supply Chain Management Process Capabilities: Measurement Development”, International Journal of Production Economics, Vol. 193.
12- Chan, Felix T.S., Qi, H.j., Chan, H.K., Lau, Henry C.K. and Ip, Ralph, W.L. (2003). “A Conceptual Model of Performance Measurement for Supply Chains”, Management Decision, Vol. 41, No. 7.
13- Checkland, P.B. (1981 and 1999). System’s Thinking, Systems Practice, John Wiley & Sons Ltd, Chichester.
14- Checkland, P.B. (1984). “Systems Thinking in Management: the Development of Soft Systems Methodology and its Implications for Social Science”, in Self-organization and Management of Social Systems (Eds, H. Ulrich and G.J.B. Probst). Springer-Verlag, Berlin.
15- Checkland, P.B. (1985). “Form Optimizing to Learning: a Development of Systems Thinking for the 1990s” Journal of the Operational Research Society, Vol. 36.
16- Checkland, P.B. (1988). “Soft Systems Methodology: an Overview”, Journal of Applied Analysis, Vol. 15.
17- Ellram, L.M. and Cooper, M.C. (1990). “Supply Chain Management, Partnership, and the Shipper—Third Party Relationship”, The International Journal of Logistics Management, Vol. 1, No. 2.
18- Ellram, L.M., Tate, W.L. and Billington, C. (2004). “Understanding and Managing the Services Supply Chain”, Journal of Supply Chain Management, No. 40.
19- Eraslan, E. and Kurt, M. (2007). “Fuzzy Multi-criteria Analysis Approach for the Evaluation and Classification of Cognitive Performance Factors in Flexible Manufacturing Systems”, International Journal of Production Research, No. 45.
20- Forrester, J. (1958). “Industrial Dynamics”, Harvard Business Review, Vol. 36, No. 4.
21- Giannakis, M. (2011a). “Conceptualizing and Managing Service Supply Chains”, Service Industries Journal, No. 31.
22- Giannakis, M. (2011b). “Management of Service Supply Chains with a Service-oriented Reference Model: The Case of Management Consulting”, Supply Chain Management, No. 16.
23- Hmioui A. and Bentalha B. (2022). “Service Supply Chain Management: A Literature Review”, International Journal of Logistics Systems and Management, Vol. 40, No. 3.
24- Johnston, R. and Clark, G. (2012). Service Operations Management: Improving Service Delivery, Financial Times Prentice Hall.
25- Jones, T.C. and Riley, D.W. (1985). “Using Inventory for Competitive Advantage through Supply Chain Management”, International Journal of Physical Distribution and Logistics Management, No. 15.
26- Lin, Y., Shi, Y. and Zhou, L. (2010). “Service Supply Chain: Nature, Evolution, and Operational Implications”. In: Huang, G., Mak, K. L. and Maropoulos, P. (eds.), Proceedings of the 6th CIRP-Sponsored International Conference on Digital Enterprise Technology, Springer Berlin Heidelberg.
27- Liu W., Wang D., Long Sh.and Shi X.S. (2019). “Service Supply Chain Management: A Behavioural Operations Perspective”, Modern Supply Chain Research and Applications, Vol. 1, No. 1.
28- Looy, V., Gemmel, P. and Dierdonck, R. (2003). Services Management: An Integrated Approach, Financial Times Prentice Hall.
29- Maull, R., Geraldi, J. and Johnston, R. (2012). “Service Supply Chains: A Customer Perspective”, Journal of Supply Chain Management, No. 48.
30- Mingers, J. (2011). “Soft OR Comes of Age-but not Everywhere!”, Omega, Vol. 39, No. 6.
31- Nagariya, R., Kumar, D., Kumar, I. (2022). “Sustainable Service Supply Chain Management: from a Systematic Literature Review to a Conceptual Framework for Performance Evaluation of Service Only Supply Chain”, Benchmarking: An International Journal, Vol. 29 Issue 4.
32- Palmer, A. (2011). Principles of Services Marketing, McGraw-Hill Ryerson, Limited.
33- Parasuraman, A., Zeithaml, V.A. and Berry, L.L. (1985). “A Conceptual Model of Service Quality and Its Implications for Future Research”, The Journal of Marketing, No. 49.
34- Sampson, S.E. (2000). “Customer-supplier Duality and Bidirectional Supply Chains in Service Organizations”, International Journal of Service Industry Management, No. 11.
35- Sampson, S.E. and Froehle, C.M. (2006). “Foundations and Implications of a Proposed Unified Services Theory”, Production and Operations Management, No. 15.
36- Stevenson, W. J. (1996). Production/Operations Management, Irwin.
37- Towill, D.R., Naim, M.M., and Wikner, J. (1992). “Industrial Dynamics Simulation Models in the Design of Supply Chain”, International Journal of Physical Distribution and Logistics Management, No. 22.
38- Tseng M.L., Lim M. K., Wong W.P., Chen Y.C and Zhan Y. (2018). “A Framework for Evaluating the Performance of Sustainable Service Supply Chain Management under Uncertainty”, International Journal of Production Economics, Vol. 195.
39- Wilson, B. (1984). Systems: Concepts, Methodologies and Applications, John Wiley & Sons Ltd, Chichester.
40- Youngdahl, W.E. and Loomba, A.P. (2000). “Service-driven Global Supply Chains”, International Journal of Service Industry Management, No. 11.