بیع اموال فکری

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

اسماعیل عباسی ^{1 *} , مهدی نوده ²

1 - استادیار دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
2 - کارشناس ارشد حقوق خصوصی دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

تاریخ دریافت : 1392/09/23 تاریخ پذیرش : 1392/10/28 تاریخ انتشار : 1393/01/17

کلید واژه: بیع – مال – مالکیت – عین – اموال فکری,

چکیده مقاله :

اموال فکری جزو حقوق مالی غیرمادی هستند که امروزه موضوع داد و ستدهای فراوان قرار می گیرند . لیکن فقدان قوانین و مقررات روشن در این خصوص، باعث بروز اختلاف نظرهای زیادی در تبیین ماهیت حقوقی این قراردادها شده است. در حالی که پرواضح است چنان چه بتوان این داد و ستدها را در قالب عقدی مثل عقد بیع که ماهیت، احکام و آثار آن در تمام نظامهای حقوقی روشن است تبیین نمود، قسمت عمدهای از این پراکندهگویی ها برطرف می شود. با بررسی و تجزیه و تحلیل عناصر تعریف عقد بیع طبق ماده 338 قانون مدنی و تعاریف موجود در فقه از نقطه نظر مبیع، یعنی مالیت داشتن مبیع، قابلیت تملک مبیع و هم چنین مفهوم عین در تعریف فوق از یک طرف و از طرف دیگر اوصاف اساسی مالکیت، ماهیت اموال فکری و نیز چیستی رابطه ی بین اموال فکری و دارندهی آن، این نتیجه حاصل می شود که واگذاری این اموال در قالب عقد بیع امکانپذیر بوده و هیچ تعارضی با نظام حقوقی ما ندارد.

منابع و مأخذ:

بیع اموال فکری........................................................................................................... ١

الف) فارسی

کتب:

. 1. اسلامی، شیراز، مجموعه قوانین مالکیت های فکری، تهران: انتشارات مجد، چاپ اول، سال 1388

. 2. امامی، اسدالله، حقوق مالکیت معنوی، جلد اول، تهران: انتشارات میزان، چاپ اول، 1387

. 3. جعفری لنگرودی، محمد جعفر ، ترمینولوژی حقوق، تهران: کتابخانه گنج دانش، چاپ سیزدهم، 1382

، 4. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، دائره المعارف حقوق مدنی و تجارت، ج 1، تهران: گنج دانش، 1388

5. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد چهارم، تهران: کتابخانه گنج دانش، چاپ

. چهارم، 1388

6. حکمت نیا، محمود، مبانی مالکیت فکری، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ دوم،

.1387

. 7. کاتوزیان، ناصر، اموال و مالکیت، تهران: نشر میزان، چاپ هفتم، 1382

. 8. کاتوزیان، ناصر، دوره عقود معین، جلد اول، تهران: انتشارات شرکت سهامی انتشار، چاپ اول، 1387

9. کریمی، عباس، تقریرات درس حقوق مدنی، دوره کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشکده حقوق دانشگاه

. آزاد واحد تهران مرکز، سال 1389

10 . گرجی، ابوالقاسم، مقالات حقوقی، ج 2، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1372

. 11 . محقق داماد، مصطفی، قواعد فقه، جلد 1، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، چاپ دوازدهم، 1388

. 12 . نوروزی، علیرضا، حقوق مالکیت فکری، تهران: انتشارات چاپار، چاپ اول، 1388

مقالات:

. 13 . احمد زاده بزاز، سید عبدالمطلب، مالکیت موقت، مجله نامه مفید، شماره 24 ، پاییز 1379

. 14 . حکمتنیا، محمود، بررسی فقهی و اقتصادی مالکیت فکری، مجله اقتصاد اسلامی، شماره 33 ، بهار 1388

15 . حکمتنیا، محمود، محمدی ساوجی، محمد، جایگاه مبانی نظری درفهم و ترسیم نظام مالکیت فکری، مجله

. فقه و حقوق، شماره 8، بهار 1385

16 . کریمی، عباس، موسوی، اسماء، بیع اموال فکری از منظر حقوق اسلامی، مجله فقه و مبانی حقوق اسلامی،

. شماره 2، پاییز و زمستان 1390

17 . معین اسلام، محمد و کریمی، عباس، رهن اموال فکری، فصلنامه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی

. دانشگاه تهران، دوره 38 ، شماره 2، تابستان 1387

پایاننامهها:

18 . حیدری، محمدحسن، قابلیت بیع اموال فکری، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشکده حقوق

. و علوم سیاسی دانشگاه تهران، سال 1389

ب) عربی

19 . اسماعیل بن عباد، المحیط فی اللغه، جلد 2، نشر عالم الکتاب، چاپ اول، 1414 ه ق.

، 20 . خمینی، روح اله، کتاب البیع، ج 1، قم: موسسه اسماعیلیان، چاپ چهارم، 1368

بیع اموال فکری........................................................................................................... ٢

21 . خویی، سید ابوالقاسم، مصباح الفقاهه، ج 2، بیروت: دارالهادی، چاپ اول، 1412 قمری.

، 22 . السنهوری عبدالرزاق احمد، الوسیط، بیروت داراحیاء التراث العربی ، 1986

23 . صدر، سیدمحمد، ماوراء الفقه، جلد 3، دار الاضواء و للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ اول. 1420

24 . طوسی، ابوجعفر بن محمد بن حسن، الخلاف، جلد 3، تهران: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1407 ه ق.

25 . فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین (لغت نامه)، جلد 2، چاپ دوم، 1410 ه ق.

26 . مشکینی، میرزا علی، مصطلحات الفقه، قم، انتشارات الهادی، چاپ سوم، 1381