اثر تلقیح بذر با کودهای بیولوژیک بر عملکرد غده و اجزای عملکرد سه رقم سیب‎زمینی

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

بهرام میرشکاری ¹

1 - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبریز، ایران

تاریخ دریافت : 1390/12/02 تاریخ پذیرش : 1391/11/26 تاریخ انتشار : 1391/11/01

کلید واژه: عملکرد بیولوژیک, ازتوباکتر, تلقیح بذر, سوپر نیترو, سوپر نیتروپلاس, سیب‎زمینی,

چکیده مقاله :

به منظور تعیین تاثیر تلقیح بذر با کودهای بیولوژیک ازتوباکتر، سوپر نیتروپلاس و سوپر نیترو بر عملکرد غده سه رقم سیب‎زمینی، آزمایشی در تبریز به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سال‎ زراعی 86-1385 انجام شد. فاکتور اول (A) شامل سه رقم سیب‎زمینی آگریا، ساتینا و کوزیما و فاکتور دوم (B) شامل تلقیح غده بذری با کودهای بیولوژیک ازتوباکتر، سوپر نیترو، سوپر نیتروپلاس و شاهد بدون تلقیح بود. نتایج نشان داد که در صورت تلقیح بذر با کودهای بیولوژیک ازتوباکتر، سوپر نیتروپلاس و سوپر نیترو، کاهشی به‎ترتیب معادل 34، 28 و 26 درصد در تعداد غده‎های با قطر کمتر از 40 میلی‎متر حاصل می شود. استفاده از ازتوباکتر باعث بهبود درصد غده‌‎های با قطر بزرگ‎تر از 60 میلی‎متر در هر سه رقم سیب‎زمینی شد. تیمارهای دارای بیشترین تعداد غده در هر بوته از متوسط وزن غده کمتری بعد از شاهد برخوردار بودند. عملکرد بیولوژیک از 5/22 تن در هکتار در شاهد با افزایشی معادل 18، 14و 12 درصد به ترتیب در سطوح تلقیح بذر با ازتوباکتر، سوپر نیتروپلاس و سوپر نیترو تغییر یافت. با در نظر گرفتن اندازه غده ها، در سه رقم سیب‎زمینی آگریا، ساتینا و کوزیما از عملکرد کل به ترتیب حدود 79، 75 و 78 درصد در حالت تلقیح بذر با ازتوباکتر، 63، 73 و 76 درصد در حالت تلقیح بذر با سوپر نیتروپلاس و 74، 66 و 73 درصد در حالت تلقیح بذر با سوپر نیترو به غده های مناسب برای استفاده بذری یا خوراکی اختصاص داشت، در حالی که این ارقام در شاهد به ترتیب حدود 49، 41 و 45 درصد بودند. بنابراین با توجه به نتایج این آزمایش، توصیه می‎شود که بذور سیب‎زمینی قبل از کاشت با کودهای بیولوژیک تلقیح شوند.

چکیده انگلیسی:

In order to study the effect of tuber inoculation with Azotobacter, super nitro-plus and super nitro biofertilizers on tuber yield of three potato cultivars (Agria, Satina and Kozima) in cold-semi-arid conditions, a factorial experiment was conducted based on a randomized complete block design in Tabriz, Iran. Results revealed that the tuber bio-fertilization with Azotobacter, super nitro-plus and super nitro caused a decrease of 34%, 28% and 26% in the tubers with diameter of smaller than 40 mm, respectively. bio-fertilization with Azotobacter increased the tubers percentage with diameter of greater than 60 mm in the three studied potato cultivars. Treatments with higher tuber number per plant showed lower tuber weight after the control. Biologic yield of potato was 22.5 t.ha-1 in the control and increased up to 18%, 14% and 12% in tuber bio-fertilization with Azotobacter, super nitro-plus and super nitro, respectively. Based on the results, 79%, 75% and 78% of tuber yield in biofertilized seeds with Azotobacter were suitable for seed or edible tuber production in Agria, Satina and Kozima cultivars, respectively. These values were 63%, 73% and 76% in biofertilized seeds with super nitro-plus, 74%, 66% and 73% in biofertilized seeds with super nitro, and 49%, 41% and 45% in the control, respectively. In conclusion, it is recommended that potato farmers biofertilize potato tubers before planting in cold-semi-arid regions.

منابع و مأخذ:

Abd-El-Vahab K, Riaz PP (2006) Sustainable nutrition management of potato under water stress conditions. Egiptian Journal of Agronomy 13(3): 21-26.

Anonymous 2008. Biofertilizers. Asia Biotechnology Institute, p. 4.

Asadi Rahmani H, Fallah A (2001) Necessary of production and extension of plant growth promoting biofertilizers. Journal of Plant Biology 12 (7): 15-22.

Bajaj S (1999) Nutritional improvement of potato. In: Bajaj, Y.P.S. (Ed), Biotechnology in agriculture and forestry. Springer Verlag 3: 136-150.

Farahvash F, Mobasher M (2007) New technology for vegetables production. Islamic Azad University of Tabriz Publication. 631 pp.

Hossein Zadeh A, Hassan Panah D, Dehdar B, Nikshad K, Hassani M, Imani A (2003) Designing and performing of potato seed production in Ardabil. Jehad-e-Keshavarzi Organization of Ardabil Publication. 125 pp.

Hossein AK, Fawzy H, Radwan S (2009) Influence of combined application of organic and inorganic fertilization rates with biofertilizer on potato under integrated weed managements. National Research Center, Cairo, Egypt.

Martin PA, Glatzle WK, Omay H, Schmidt W (1999) N₂-fixing bacteria in the rhizosphere: quantification and hormonal effects on root development. Z. Pflanzenernaehr, Bodenk Publication. 237 pp.

Milic V, Vartha KL, Mirkovaki N (2001) Use of Azotobacter chroococcum as potentially useful in agricultural application. Annals of Microbiology 51: 145-158.

Mohammadzadeh AR (2007) Effects of green and organic manures on soil characteristics and potato yield. 10^th Iranian Congress on Soil Sciences, September 2007, Karaj, Iran.

Rice J, Krishna KR, Singh H (2007) Improved tuber yield of potato (Solanum tuberosum L.) cultivars due to seed inoculation with different strains of Azospirillum. Indian Journal of Horticulture 65(4): 13-21.

Salaredini AA, Mojtehedi M (1993) Principles of Plant Nutrition. Tehran University Publ., 212 pp. 

Subba, R. 2007. Biofertilizers in agriculture. Vartha Publication. New Dehli, 259 pp.