بررسی و تحلیل دیدگاه کارشناسان و کشاورزان شهرستان گرمسار در خصوص نقش ترویج در بازاریابی محصول خربزه

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

محمد صادق صبوری ¹ , سیدجمال فرجه اله حسینی ² , امیرحسین چیذری ³ , علیرضا ایرانبخش ⁴

1 - مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، دانشجوی دکتری ترویج و آموزش کشاورزی
2 - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم و تحقیقات
3 - دانشیار گروه اقتصاد و کشاورزی دانشکده کشاورزی-دانشگاه تربیت مدرس
4 - استادیار گروه علوم گیاهی دانشکده کشاورزی-دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

تاریخ دریافت : 1385/03/14 تاریخ پذیرش : 1385/05/28 تاریخ انتشار : 1385/06/01

کلید واژه: ترویج و آموزش کشاورزی, بازاریابی محصولات کشاورزی, خربزه و گرمسار,

چکیده مقاله :

در این پژوهش به اولویت‌بندی خواسته‌های کشاورزان در خصوص آموزش موارد بازاریابی از دید کشاورزان و کارشناسان کشاورزی، شناسایی و اولویت‌بندی مشکلات بازاریابی خربزه، روش‌های مورد نیاز برای فراگیری بازاریابی و امکان ایفای نقش ترویج در بازاریابی از دیدگاه دو گروه پرداخته شده است. متغیرهای مستقل این تحقیق شامل ویژگی‌های شخصی، شرکت در کلاس‌های آموزشی-ترویجی، بازارگردانی، بازارشناسی، بازارگرایی و بهبود کیفیت محصول و متغیرهای وابسته نیز مشتمل بر انتخاب بازار فروش توسط کشاورز، نظر کشاورزان در خصوص امکان کمک کارشناسان ترویجی در امر بازاریابی محصول، تنوع بازار فروش و امکان ایفای نقش ترویج در بازار گردانی، بازارگرایی، بازارشناسی و بهبود کیفیت محصول بود. با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب تصادفی و فرمول کوکران در مجموع 140 نفر برای جمع‌آوری اطلاعات از میان کشاورزان انتخاب شدند. 30 نفر از کارشناسان شهرستان گرمسار نیز از طریق سرشماری مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین سطح تحصیلات با انتخاب بازار فروش، نظر کشاورز در خصوص امکان کمک کارشناسان در بازاریابی محصول و میزان تنوع بازار فروش و نیز شرکت در دوره‌های آموزشی ـ ترویجی با شغل اصلی و نظر کشاورز در خصوص امکان کمک کارشناسان رابطه معنی‌داری وجود دارد. بین امکان بهبود کیفیت محصول، بازارگرایی و بازارشناسی و امکان ایفای نقش ترویج نیز رابطه معنی‌دار و مستقیم وجود دارد ولی در رابطه با بازارگردانی چنین امری مشاهده نشد. در مقایسه مشکلات بازاریابی، امکان ایفای نقش ترویج در بازاریابی و چگونگی انجام روش‌های آموزشی ـ ترویجی مورد نیاز در بازاریابی بین دو گروه کارشناسان و کشاورز تفاوت معنی‌داری مشاهده نگردید.

چکیده انگلیسی:

In order to increase the ability of farmers in the process of marketing and to improve the status of marketing, In order to increase the ability of farmers in the process of marketing and to improve the status of marketing; extension should indentify its role in marketing. The purpose of this study was to identify role of extension in marketing the prsian melon in Garmsar as perceived by extension specialists and farmers. In this study educational needs of farmers in regard to marketing was identified and prioritized. The sample was 140 farmers and 30 experts and they were selected using by cluster random sampling method. The research design included an applied research and to questionnaires. The data was analyzed by using man whitney and cruskal wallis methods the independent variables were education, age, main occupation, attending in extension and education classes, identifying market, market management and improving the quality of products. The dependent variables were market selection by farmers; farmer’s opinion on role of extension in marketing, different markets for agricaltural products and probability of role of experts in marketing agricultural products. The results of the study showed a positive relationship between education and market selection and between different markets and farmers;Opinion in regard to role of extension in marketing agricultural products. In addition it was found out that there was positive relationship between attending the extension classes and probability of role of extension specialists in marketing agricultural products. In regard of marketing problems; farmers; opinion in regard to role of extension in marketing agricultural products and ways of using extension education methods in marketing; it was found out that there was no difference between farmers and experts opinion.

منابع و مأخذ:

1- بست، جان.1988. روش های تحقیق در علوم تربیتی و رفتاری ترجمة حسن پاشا شریفی و نرگس طالقانی.1376. انتشارات رشد.

2- پورافضل، ح. و همکاران. 1364. بررسی مسایل بازاررسانی میوه و تره بار در شیراز و چگرنگی بهبود آن. انتشارات دانشگاه شیراز.

3- پیکارجو، ع. 1378. بررسی نقش اطلاع رسانی در آموزش های ترویجی به کشاورزان و دامداران روستایی. ماهنامه جهاد شماره 217-216. وزارت جهاد سازندگی وقت.

4ـ چیذری، ا. ح. و جولائی، ر. 1376. بررسی بازاریابی مرکبات استان فارس. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

5- حسنی، ح. 1352. بازاریابی پیشرفته محصولات کشاورزی. همدان :مدرسه عالی کشاورزی همدان.

6- خداپرست، م. 1377. نگاهی اجمالی به سیستم بازاریابی تولیدات روستایی، رویکرد کاربردی. ماهنامه جهاد شماره 207-206. وزارت جهاد کشاورزی.

7- دشتی، ق. 1375. برخی مسایل اقتصادی ترویج و توسعه کشاورزی ایران. ماهنامه جهاد. شماره193-192. تهران: انتشارات وزارت جهاد سازندگی وقت.

8- موشر، آ. 1367. پیشبرد لازمه های تحول و نو سازی. ترجمه اسماعیل شهبازی. وزارت کشاورزی. سازمان ترویج کشاورزی.

9- هومن، ح. ع.1373. استنباط آماری در پژوهشهای رفتاری. چاپ دوم. نشر پارسا.  

10- Narayana, P. and A. Arandan. 1993. Enhancing farmers income through extension servic for agricultural marketing. In william.rivera and susan schram (ed.). Agriculturalextensionwordwide. (p.32). University of Goulph.

11- Ramendra. S.1996. Fertiliser extension: futureneed. Fertiliser-news.1996. 41:9,6-77

12 -Rondinelli A. 1989. Administrative decentralization of Agrivultural and rural Development programs in Asia. In agricultural extension world wide. William Rivera and Susan schram (ed.).