بررسی اثر تاریخ کاشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف کنجد در شرایط اقلیمی میانه

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

جلیل اجلی ¹ (عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه)
سعید وزان ² (عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج)
علی فرامرزی ³ (عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه)
فرزاد پاک‏ نژاد ⁴ (عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه)

تاریخ دریافت : 1386/10/20 تاریخ پذیرش : 1387/05/10 تاریخ انتشار : 1387/06/01

کلید واژه: عملکرد, تاریخ کاشت, رقم, کنجد, میانه,

چکیده مقاله :

این مطالعه به منظور بررسی اثرات سه تاریخ کاشت بر خصوصیات مختلف از جمله عملکرد و اجزای عملکرد پنج رقم کنجد شامل یکتا، مغان 17، کرج1، ناز تک شاخه و محلی بهبهان در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی میانه در سال زراعی 1383 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید. در این بررسی وزن خشک اندام های مختلف گیاه، خصوصیات مورفولوژیکی بوته نظیر تعداد کپسول، وزن هزار دانه، درصد پروتئین، عملکرد و اجزای عملکرد کنجد مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ارقام مورد کشت از نظر اغلب صفات مورد ارزیابی از جمله تعداد کپسول، درصد پروتئین، وزن خشک، بیوماس و عملکرد دانه اختلاف آماری معنی داری داشتند. بیشترین میزان عملکرد مربوط به رقم یکتا و کمترین آن مربوط به رقم ناز تک شاخه بود. هم چنین از نظر میانگین عملکرد ارقام مختلف، تاریخ کاشت اول نسبت به تاریخ های کاشت دوم و سوم برتری داشت. با توجه به نتایج به دست آمده، در منطقه میانه و مناطق با شرایط اقلیمی مشابه، زراعت رقم چند شاخه یکتا می‌تواند به عنوان یک گیاه روغنی مورد توصیه قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

This study was conducted to evaluate the effect of three planting dates (20 June, 6 and 21 July) on yield and yield components of five sesame cultivars (Moghan17, Naz, Karaj1, Behbahan, and Yekta) in Miyaneh agricultural research station in three replications. Dry weight of different organs of plant, and morphological attributes like as capsule numbers, 1000 kernel weight, protein percentage, yield and yield components was measured in a RCBD base factorial design. There was significant differences among cultivars and planting dates on capsule numbers, protein percentage, biomass, and grain yield of sesame cultivars. The highest yield belonged to Yekta and the least one belonged to Naz cultivar. The first planting date (20 June) also showed higher yield than others did. Based on the results, planting of Yekta cultivar at first planting date could be recommended in Miyaneh and similar climatic regions.

منابع و مأخذ:

1-     بوستانی، س. 1374. بررسی و تعیین مناسب‌ترین تاریخ کاشت توأم با تراکم بوته کنجد رقم دشتستان. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، 119 صفحه.

2-     بهدانی، م. 1376. بررسی اثر رقم و تراکم عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کنجد. پایان‏نامه کار‌شناسی ارشد، دانشگاه همدان، 151 صفحه.

3-     بی‏نام. 1375. آمارنامه کشاورزی. معاونت برنامه‏ریزی و پشتیبانی اداره کل آمار و اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی ایران، شماره 07/76.

4- رحمتی، ف. 1373. بررسی اثرات تاریخ کاشت  بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم کنجد و چند شاخه ناز در کشت بهاره تابستانه. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، 131 صفحه.

1. Aiyadurai, S. G. and M. M. K. Marar. 1951. Studies on the development of capsules in Sesmum indicum, Proceeding of Isi Scient Work Congress, Coimbatore, Madras, India, Pp. 244-21.

 

 

1. Bremner, P. M. and R.W. Radley. 1966. Studies in sesame agronomy. 2. The effect of variety and time of planting on growth, development and yield. Journal of Agricultural Science 66: 253 –261.


2. Bremner, P. M. and M. A. Tabe. 1966. Studies in sesame agronomy. The effect of variety, seed size, and spacing on growth, development and yield. Journal of Agricultural Science 66: 241-256.


3. Brigham R. D. 1985. Status of sesame research and production in Taxas and the USA.
   In: Ashri, A. (ed.), Sesame and Sallower: status and potentials. FAO, Rome, 73-74.


4. Eotz, M. H. and L. Lacroix. 1984. The effect of row spacing and seed type on the yield and quality of a sesame cultivars. American Sesame Journal 61: 93-105.


5. Friman, D. M. and E. J. Allen. 1989. Relationship between Light interception ground cover and leaf area index in Sesame. Journal of Agricultural Science 113: 355– 359.


6. Johnson, L. A., T. M. Suleiman and E.W. Lusas. 1979. Sesame protein: A review and prospects. Journal of American Oil Chemistry Society. 56: 463-468.


7. Kinman, M. L. and S. M. stark. 1954. Yield and composition of sesame (sesamum indicum L.) as affected by variety and location. Journal of American Oil Chemistry Society. 31(3): 104-8.


8. Krishnamurty, K. E. 1960. Nutritive value of sesame seed. American Biochemistry. 20(3): 73-6.


9. Matsuooka, K. and K. Taniyuchi. 1953. Response of sesame varities to photoperiod and temperature variations under field conditions. Annual Report. Shizuoka Ayric, Japan.


10. Salehuzzaman. M. and M. K. Pasha. 1979. Effects of high and Low temperatures on the germination of the seeds of flax and sesame, Indian Journal of Agricultural Science 49(4): 260-1.