مطالعه ویژگی های خاک و کانی شناسی اراضی مرتعی اطراف تالاب پریشان کازرون در استان فارس
محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعیابوالفضل آزادی 1 * , سیروس شاکری 2 , سمیه شهامت پور 3
1 - بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
2 - عضو هیات علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
3 - دانشجو
کلید واژه: ", پراش اشعه ایکس", , ", دریاچه پریشان", , ", کانی های رسی", , ", راسته خاک", , ", واحد فیزیوگرافی", ,
چکیده مقاله :
هدف از انجام این پژوهش بررسی خصوصیات مورفولوژیکی ، فیزیکوشیمیایی و کانی شناسی خاک های اراضی مرتعی منطقه تالاب پریشان کازرون در استان فارس، با رژیم رطوبتی و حرارتی یوستیک و هایپرترمیک می باشد. برای انجام این مطالعه تعدادی خاکرخ حفر شد که در نهایت 4 خاکرخ به عنوان نماینده ی منطقه به ترتیب از زمین نماهای های پلاتو، تپه‌ماهور ، دشت‌دامنه‌ای و دشت دریاچه‌ای انتخاب شدند. پس از نمونه‌برداری از هر افق، نمونه ها هوا خشک شدو پس از کوبیدن و عبور از الک دو میلیمتری، مطالعات آزمایشگاهی بر روی آن ها صورت گرفت. خاک‌های موجود در منطقه شامل راسته‌های انتی‌سول ها و اینسپتی‌سول ها با افق سطحی اکریک و افق‌های زیرسطحی کلسیک و جیپسیک بود. اراضی مورد مطالعه در تالاب پریشان که در چهار واحد فیزیو گرافی واقع شده اند تحت کاربری مرتعی می باشند و در این منطقه به دلیل کم بودن میزان بارندگی و آهکی بودن خاک ها عوامل خاکساز نتوانسته اند تاثیر چندانی در تحول و تکامل خاک ها داشته باشند و به نظر می رسد که از میان عوامل پنجگانه خاکسازی، دو عامل پستی و بلندی و زمان نقش پر رنگ تری را ایفا نموده اند. با توجه به نتایج مطالعات پراش پرتو ایکس بخش رس خاک‌ها، کانی‌های موجود در منطقه به ترتیب اسمکتیت، ایلیت، کلریت، پالیگورسکیت و کوارتز تشخیص داده شد. منشا کانی اسمکتیت را در منطقه می‌توان موروثی، نوسازی و تغییر شکل یافته دانست. کلریت، ایلیت و کوارتز منشا موروثی دارند و منشا پالیگورسکیت موروثی و نوسازی در نتیجه وجود گچ و کلسیت می باشد. و در نهایت ببشتر خصوصیات شیمیایی خاک از جمله ماده آلی، آهک و گچ و ... از واحد فیزیوگرافی جلگه به سمت شیب کمتر و واحد دشت های دریاچه ای روند افزایشی را دارا می باشد
The objective of this research was to study morphological, phisico-chemical and mineralogical properties of rang land soils of Parishan Lagoon area of Kazeroon, Fars Province with soil temperature and moisture regimes of ustic and hyperthermic , respectively. For this study four representative soil profiles were selected on plateaus, hills units, piedmont plain and lake plain landforms. Laboratorial studies have been carried out on each soil sample after air drying and siewing by a two millimeter sieve. Based on the laboratorial data, the soils were classified up to family level according to American comprehensive system of soil classification. The soils of the area were classified as Entisoils and Inceptisoils with ochric epipedon and calcic and gypsic subsurface horizons. The lands under study in Parishan wetland, which are located in four physiographic units and under rangeland use. Due to the low rainfall and calcareous soils, soil factors have not had a significant impact on soil evolution and development. It seem among the five soil forming factor, topography and time have played a more prominent role. X-ray diffraction analysis of clay fraction of the area showed the presence of smectite, illite, cholorite, palygorskite and quartz minerals. The source of smectite mineral of the soils area are inherited, neoformation and transformation, cholorite, illite and quartz were inherited and the most resource of palygorskite is inherited and neoformation in the presence of gypsum and calcit. And finally, most of the soil's chemical properties, including organic matter, lime and gypsum, have been increasing ... from the plateaue physiographic unit to the lake plain .