شناسایی و رتبهبندی مؤلفههای افشای مسئولیت اجتماعی و ارائه الگوی بومی
محورهای موضوعی : بازارها و نهادهای مالیهادی جوانشیر 1 , جمادوردی گرگانلی دوجی 2 , پرویز سعیدی 3 , آرش نادریان 4
1 - گروه حسابداری، واحد علیآباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علیآباد کتول، ایران.
2 - گروه حسابداری، واحد علیآباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علیآباد کتول، ایران.
3 - گروه حسابداری، واحد علیآباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علیآباد کتول، ایران.
4 - گروه حسابداری، واحد علیآباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علیآباد کتول، ایران.
کلید واژه: ارزیابی سطح افشا, شرکتهای ایرانی, مسئولیت اجتماعی, مؤلفهها و شاخصهای اجتماعی,
چکیده مقاله :
هدف: ضرورت پاسخگویی و توجه به سایر گروههای اجتماع و همچنین آثار زیستمحیطی ناشی از فعالیتهای بنگاه اقتصادی موجب شد تا مفهوم افشای مسئولیت اجتماعی در مباحث نظری حسابداری مطرح شود. تقاضاي روزافزون ذينفعان از شركتها براي پذيرش مسئوليتهاي اجتماعي، شركتها را به درگيرشدن در مسئوليتهاي زيستمحيطي و اجتماعي تشويق كرده است؛ باتوجهبه این ضرورت هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و رتبهبندی مؤلفههای افشای مسئولیت اجتماعی و ارائه الگوی بومی میباشد. روششناسی پژوهش: با استفاده از روشهای پیشبینی دلفی، تحليل سلسلهمراتبی و پرسشنامه در یک چهارچوب جامع ارائه و مورد تحلیل قرار داده است. همچنین، وضعیت موجود آن و سطح افشای بعد اجتماعی در شرکتها از طریق تحلیل محتوای گزارشهای هیأتمدیرة شرکتهای ایرانی تعیین گردیده است. یافتهها: یافتهها بیانکنندة این است که مهمترین مؤلفههای بعد اجتماعی از نظر اولویت عبارتند از عامل مشتریان با وزن نسبی 220/0 در رتبه اول و پس از آن عامل مسئولیتهای جامعه با وزن نسبی 174/0 در رتبه دوم و مسائل محیطی با وزن نسبی 140/0 در رتبه سوم و محصولات و خدمات با وزن نسبی 128/0 در رتبه چهارم و انرژی با وزن نسبی 117/0 در رتبه پنجم و اقتصادی با وزن نسبی 112/0 در رتبه ششم و منابع انسانی با وزن نسبی 108/0 در رتبه هفتم اهمیت قرار دارد؛ در مجموع، سطح پایین افشای بعد اجتماعی در شرکتهای ایرانی نشاندهندة شكاف بالای وضعیت موجود از انتظارات جامعه است و مستلزم وجود مقررات، الزامات و استانداردهای مناسب در حوزة گزارشگری و افشای شرکتها برای پاسخگویی به انتظارات ذینفعان و جامعه است. اصالت / ارزشافزوده علمی: نتایج تحلیل مسیر و شاخصهای مطلوب برازش مدل ساختاری، بیانکنندة معناداری و تبیین و توجیه مناسب کلیة مؤلفهها برای افشای بعد اجتماعی مسئولیت شرکتها است و باعث میشود تا با رشد و توسعة صنایع و واحدهای تجاری مختلف، عواقب و تأثیرات فعالیتهای آنها بر جامعه و عدم ارائه گزارشگری اجتماعی، شكاف میان انتظارات واحدهای اقتصادی و انتظارات جامعه کاهش پیدا کند.
Objective: The necessity of accountability and attention to other social groups, along with the environmental impacts of corporate activities, has introduced the concept of social responsibility disclosure in accounting theory. The increasing demand from stakeholders for companies to accept social responsibilities has encouraged them to engage in environmental and social responsibilities. Considering this necessity, the present study aims to identify and rank the components of social responsibility disclosure and provide a localized model. Research Methodology: Utilizing Delphi forecasting methods, hierarchical analysis, and questionnaires, the study presents and analyzes within a comprehensive framework. Additionally, the current status and the level of social disclosure in companies were determined through content analysis of the reports from the boards of directors of Iranian companies. Findings: The findings indicate that the most critical social dimension components, in order of priority, are the customer factor with a relative weight of 0.220 in the first rank, followed by the community responsibility factor with a relative weight of 0.174 in the second rank, environmental issues with a relative weight of 0.140 in the third rank, products and services with a relative weight of 0.128 in the fourth rank, energy with a relative weight of 0.117 in the fifth rank, economic factor with a relative weight of 0.112 in the sixth rank, and human resources with a relative weight of 0.108 in the seventh rank. Overall, the low level of social disclosure in Iranian companies indicates a significant gap between the current status and societal expectations, necessitating appropriate regulations, requirements, and standards in corporate reporting and disclosure to meet stakeholder and societal expectations. Originality/Scientific Contribution: The results of path analysis and favorable model fit indices demonstrate the significance and appropriate explanation and justification of all components for the disclosure of the social dimension of corporate responsibility. This facilitates the reduction of the gap between the expectations of economic units and society as industries and various business units grow and develop, impacting the community and their lack of social reporting.
Bowen, H. R. (2013). Social Responsibilities of the Businessman. University of Iowa Press.
Friedman, A. L., & Miles, S. (2006). Stakeholders: Theory and Practice. Oxford University Press.