ارتباط خطر اخلاقی مدیران با عدم نقد شوندگی سهام و ارزش شرکت با تاکید بر مکانیزم‌های حاکمیت شرکتی

محورهای موضوعی : سرمایه‌گذاری

بهمن عبدی گلزار ¹ , یونس بادآور نهندی ²

1 - گروه حسابداری، واحد اسکو، دانشگاه آزاد اسلامی، اسکو، ایران.
2 - گروه حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

تاریخ دریافت : 1400/04/22 تاریخ پذیرش : 1400/12/01 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: حاکمیت شرکتی, ارزش شرکت, خطر اخلاقی مدیران, عدم نقد شوندگی سهام,

چکیده مقاله :

خطر اخلاقی در نتیجه عواملی مانند اختیارهای تفویضی به مدیران و انگیزه آنان برای استفاده از این اختیارها در جهت منافع شخصی ایجاد می‌گردد و ممکن است پیامدهایی مانند عدم نقدشوندگی سهام و کاهش ارزش شرکت را در پی داشته باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ارتباط خطر اخلاقی مدیران با عدم نقدشوندگی سهام و ارزش شرکت با تأکید بر مکانیزم‌های حاکمیت شرکتی می‌باشد. داده‌های پژوهش از طریق صورت‌های مالی 180 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 14 ساله از 1386 تا 1399 گردآوری شده است. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از داده‌های پانلی و مدل رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که خطر اخلاقی مدیران بر عدم نقدشوندگی سهام دارای تأثیر مثبت و معنی‌دار می‌باشد. همچنین خطر اخلاقی مدیران بر ارزش شرکت تأثیر منفی و معنی‌دار دارد. شاخص تعاملی خطر اخلاقی مدیران و حاکمیت شرکتی بر عدم نقدشوندگی سهام تأثیر منفی و معنی‌دار دارد و بر ارزش شرکت دارای تأثیر مثبت و معنی‌دار می‌باشد؛ بنابراین خطر اخلاقی مدیران پیامدهای نامطلوبی مانند کاهش ارزش شرکت و عدم نقدشوندگی سهام را به دنبال دارد و مکانیزم‌های حاکمیت شرکتی باعث تضعیف پیامدهای مخرب خطر اخلاقی مدیران می‌گردد. با آگاهی از پیامدهای نامطلوب خطر اخلاقی مدیران و همچنین تأثیر مکانیزم‌های حاکمیت شرکتی بر تضعیف شدت اثر خطر اخلاقی مدیران، می‌توان تصمیم‌های بهینه‌ای را در جهت کنترل خطر اخلاقی اتخاذ نمود و از طریق تقویت مکانیزم‌های حاکمیت شرکتی، منافع ذی‌نفعان به‌ویژه سهام‌داران را تأمین نمود.

چکیده انگلیسی:

Moral hazard is created as a result of factors such as delegated powers to managers and their motivation to use these powers for self interest and can have consequences such stock illiquidity and devaluation of the company. The main purpose of this study is to investigate the relationship between moral hazard with stock illiquidity and firm value with emphasis on corporate governance mechanisms. The research data were collected through the financial statements of 180 companies listed on the Tehran Stock Exchange over a period of 14 years from 2007 to 2021. Panel data and multiple regression model were used to test the research hypotheses. The results of the study showed that the moral hazard of managers has a positive and significant effect on the illiquidity of stocks Also, the moral hazard of managers has a negative and significant effect on the firm value.The interactive index of moral hazard and corporate governance has a negative and significant effect on stock illiquidity and has a positive and significant effect on firm value. Therefore, moral hazard of managers has undesirable consequences such as devaluation of the company and stock illiquidity, and corporate governance mechanisms weaken the destructive consequences of moral hazard of managers. By being aware of the adverse consequences of moral hazard of managers and also the effect of corporate governance mechanisms on weakening the severity of moral hazard, it is possible to make optimal decisions to control moral hazard by strengthening corporate governance mechanisms and serving the interests of stakeholders, especially shareholders.

منابع و مأخذ:

ابزری، مهدی؛ صمدی، سعید؛ صفری، علی. (1386). نقش گروه‌‌‌‌های مرجع در ترغیب افراد به سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار (مطالعه موردی :بورس اوراق بهادار اصفهان ). بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 14(2)، 22-3.

بیگلر، کیومرث؛ رضایی، غلامرضا؛ قدیمی، زهرا. (1396). تاثیر عدم تقارن اطلاعاتی بر نقدشوندگی سهام و هزینه سرمایه، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و حسابداری، تهران.

تهرانی، رضا؛ حصارزاده، رضا. (1388). تاثیر جریان های نقدی آزاد و محدودیت در تامین مالی بر بیش سرمایه گذاری و کم سرمایه گذاری. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 1(3)، 63-50.

جلیلی، صابر؛ بادآور نهندی، یونس؛ کریمی، بهروز. (1392). بررسی ارتباط بین عدم تقارن اطلاعاتی، معاملات و نقدشوندگی سهام شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات حسابداری و حسابرسی، 2(8)، 99-84.

چهار محالی، علی اکبر؛ زاهدی، جواد؛ محمدی، رضا. (1398). نقش ارزش بازار در رابطه بین بازده دارایی‌ها و بازده حقوق صاحبان سهام با قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران. مدیریت دارایی و تامین مالی، 7(4)، 30-17.

حساس‌یگانه، یحیی؛ باغومیان، رافیک. (1384)، حاکمیت شرکتی و کیفیت گزارشگری مالی، مجله حسابدار رسمی، شماره ویژه، 86-45.

سپاسی، سحر؛ کیانی، آیدین؛ احمدیان، وحید. (1396). ارزیابی تأثیر فرصت‌های رشد در رفتار نامتقارن هزینه‌ها: اطلاعات مربوط به تجربیات تاریخی در مقایسه با اطلاعات آینده‌نگر. حسابداری مدیریت، 10(32)، 57-43.

صالحی، اله کرم. (1400). تأثیر قدرت حاکمیت شرکتی بر نقدشوندگی بازار سهام: با تأکید بر معیارهای آمیهود، حجم معامله و شکاف قیمتی. دانش سرمایه‌گذاری، 10(37)، 55-37.

صدیقی، روح اله؛ عالی‌فامیان، مجتبی؛ شاهوردی‌زاده، شاهین. (1396). رابطة بین عدم تقارن اطلاعاتی و ارزش شرکت با تأکید بر نقش اهرم مالی و فرصت‌های رشد. بررسی‌های حسابداری، 5(17)، 96-81.

عبدی گلزار، بهمن؛ بادآور نهندی، یونس؛ زینالی، مهدی. (1400). ارائه مدلی برای سنجش خطر اخلاقی مدیران بر مبنای داده های مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش های تجربی حسابداری، 11(4)، 200-181.

کامیابی، یحیی؛ بوربوری، فاطمه. (1395). مخاطرات اخلاقی و عدم تقارن اطلاعاتی در قیمتگذاری کمتر از حد عرضه‌های اولیه عمومی سهام. حسابداری و منافع اجتماعی، 6(1)، 42-21.

مختاری، ویدا. (1400). مطالعه تأثیر عدم تقارن اطلاعاتی بر رابطه بین همزمانی قیمت و نقدشوندگی سهام. چشم انداز حسابداری و مدیریت، 4(39)، 145-133.

یحیی‌زاده‌فر، محمود؛ خرمدین، جواد. (1387). نقش عوامل نقد شوندگی و ریسک عدم نقدشوندگی بر مازاد بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 15(4)، 118-101.

 

Abdigolzar, B., Badavar nahandi, Y., zeinali, M. (2021). Developing a Model for Measuring Moral Hazard of Managers Based on Financial Data in Companies Listed on the Tehran Stock Exchange. Empirical Research in Accounting, 11(4), 181-200. [In Persian].

Abzari, M., & Samadi, S., & Safari, A. (2007). The role of  reference group in motivating individual on investing in stock exchange. The iranian accounting and auditing revenwe, 14(2), 3-22. [In Persian].

Alias, N., Rahim, R. A., Nor, F. M., & Yaacob, M. H. (2012). Board structure, capital structure and dividend per share: Do they interact?. International Proceedings of Economics Development and Research, 57, 148.‏

AlQadasi, A., & Abidin, S. (2018). The effectiveness of internal corporate governance and audit quality: the role of ownership concentration – Malaysian evidence. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society, 18(2), 233–253.

Anthony, J. H., & Ramesh, K. (1992). Association between accounting performance measures and stock prices. Journal of Accounting and Economics, 15(2-3), 203–227.

‌Auronen, L.(2003). Asymmetric Information: Theory and Applications Helsinki University of Technology, Seminar in Strategy and International Business, Tu-91-167.

‌Bergh, D. D., & Lawless, M. W. (1998). Portfolio Restructuring and Limits to Hierarchical Governance: The Effects of Environmental Uncertainty and Diversification Strategy. Organization Science, 9(1), 87–102.

Berglund, T. (2020). Liquidity and Corporate Governance. Journal of Risk and Financial Management, 13(3), 54.

Berle, A. A., & Means, G. C. (1932). The Modern Corporation and Private Property. California Law Review, 21(1), 78.

Bigler, K; Rezaei, G; Ghadimi, Z. (2017). The Impact of Information Asymmetry on Stock Liquidity and Capital Capital, 2nd International Conference on Management and Accounting, Tehran.

Chaharmahali, A., Zahedi, J., Mohammadi, R. (2019). The Role of Market Capitalization in the Relationship Between ROA, ROE and Stock Prices in Tehran Stock Exchange. Journal of Asset Management and Financing, 7(4), 17-30.

Chen, F., Hope, O.-K., Li, Q., & Wang, X. (2011). Financial Reporting Quality and Investment Efficiency of Private Firms in Emerging Markets. The Accounting Review, 86(4), 1255–1288.

Dickinson, V. (2011). Cash Flow Patterns as a Proxy for Firm Life Cycle. The Accounting Review, 86(6), 1969–1994.

‌Fosu, S., Danso, A., Ahmad, W., & Coffie, W. (2016). Information asymmetry, leverage and firm value: Do crisis and growth matter? International Review of Financial Analysis, 46, 140–150.

Hart, O.D. and Holmström, B. (1986). The theory of contracts. Department of  Econo mics.

Hassas Yeganeh, Y; Baghoomian, R. , (2005), Corporate Governance and Quality of Financial Reporting, Journal of Certified Public Accountants, Special Issue, 45-86. [In Persian].

Himmelberg, C. P., Hubbard, R. Glenn., & Palia, D. (1999). Understanding the determinants of managerial ownership and the link between ownership and performance. Journal of Financial Economics, 53(3), 353–384.

Holmstrom, B. (1979). Moral Hazard and Observability. The Bell Journal of Economics, 10(1), 74-91.

Jalili, S., Badavareh Nahandi, Y., Karimi, B. (2013). The Investigate Relationship between Information Asymmetry with stock Liquidity and Transaction of Listed Companies in Tehran Stock Exchange. Accounting and Auditing Studies, 2(8), 84-99. [In Persian].

‌Jensen, M. C., & Meckling, W. H. (1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3(4), 305–360.

John, K., & Senbet, L. W. (1998). Corporate governance and board effectiveness. Journal of Banking & Finance, 22(4), 371–403.

Kamyabi, Y., Borbori, F. (2016). Moral Hazard and Asymmetric Information in IPO Underpricing. Journal of Accounting and Social Interests, 6(1), 21-42. [In Persian].

Kaplan, S. N., & Zingales, L. (1997). Do Investment-Cash Flow Sensitivities Provide Useful Measures of Financing Constraints? The Quarterly Journal of Economics, 112(1), 169–215.

Kiefer, M., Jones, E. A. E., & Adams, A. T. (2017). Shareholders and managers as principal-agent hierarchies and cooperative teams. Qualitative Research in Financial Markets, 9(1), 48–71.

‌‌Lazear, E. P., & Rosen, S. (1981). Rank-Order Tournaments as Optimum Labor Contracts. Journal of Political Economy, 89(5), 841–864.

Lee, J. (2010). Moral Hazard, Firms’ Internal Governance and Management Earnings Forecasts. SSRN Electronic Journal.

‌Lehn, K., & Poulsen, A. (1989). Free Cash Flow and Stockholder Gains in Going Private Transactions. The Journal of Finance, 44(3), 771–787.

Lin, Y., You, S., & Huang, M. (2012). Information Asymmetry and Liquidity Risk. International Review of Business Research Papers, 8(1). 112131.

Lokko, G. W., Li, Y., Sarpong, F. A., & Akwetteh, L. N. (2021). Management Share Proprietory and Firm Value: Are There Peculiar Determinants? Open Journal of Business and Management, 09(06), 2653–2673.

‌Marcelo, J. L. M., & Quirós, M. del M. M. (2006). The role of an illiquidity risk factor in asset pricing: Empirical evidence from the Spanish stock market. The Quarterly Review of Economics and Finance, 46(2), 254–267.

Marris, R. (1998). Managerial Capitalism in Retrospect. London Palgrave Macmillan Uk.

Maury, B., & Pajuste, A. (2005). Multiple large shareholders and firm value. Journal of Banking & Finance, 29(7), 1813–1834.

Mirrlees, J. A. (1976). The Optimal Structure of Incentives and Authority within an Organization. The Bell Journal of Economics, 7(1), 105-131.

Mirrlees, J. A. (1999). The Theory of Moral Hazard and Unobservable Behaviour: Part I. Review of Economic Studies, 66(1), 3-21.

‌Omri, A., Zayani, M. & Loukil, N. (2004). Impact of liquidity on Stock returns: an empiricalinvestigation of the Tunis stock market, Finance and Business Strategies, Social Science Electronic Publishing.

Park, Y., & Chen, K. H. (2006). The Effect Of Accounting Conservatism And Life-Cycle Stages On Firm Valuation. Journal of Applied Business Research (JABR), 22(3).

Perez-Quiros, G., & Timmermann, A. (2000). Firm Size and Cyclical Variations in Stock Returns. The Journal of Finance, 55(3), 1229–1262.

Piot, C., & Janin, R. (2007). External Auditors, Audit Committees and Earnings Management in France. European Accounting Review, 16(2), 429–454.

Salehi, A. (2021). impact of corporate governance strength on stock market liquidity: Emphasizing criteria Amihud, transaction volume and bid-ask spread. Journal of Investment Knowledge, 10(37), 37-55.[In Persian].

Seddighi, R., Alifamian, M., Shahverdyzadeh, S. (2018). The Relationship between Information Asymmetry and Firm Value: The Role of Financial Leverage and Growth Opportunities. Journal of Iranian Accounting Review, 5(17), 81-96. [In Persian].

Sepasi, S., Kiani, A., Ahmadian, V. (2017). Evaluating The Impact of Growth Opportunities on Asymmetric Behavior of Costs: Information on Past (historical) Experiences Compared with Prospective Information. Management Accounting, 10(32), 43-57. [In Persian].

Tehrani, R., Hesarzadeh, R. (2009). The effect of free cash flow and financing constraints on over-investment and under-investment. Accounting and Auditing Research, 1(3), 50-67. [In Persian].

vida, M. (2021). The effect of information asymmetry on the relationship between price and liquidity of the stock Syndicate. Journal of Accounting and Management Vision, 4(39), 133-145. [In Persian].

Williamson, O. E. (1964). The economics of discretionary behavior: Managerial objectives in a theory of the firm. Englewood Cliffs, NJ : Prentice-Hall.

Yahyazadehfar, Y., Khoramdin , J .(2009). The Role of Liquidity Factors and Illiquidity Risk on Excess Stock Return in Tehran Stock Exchange. Accounting and Auditing Review, 15(4), 101-118. [In Persian].