تحلیل قصه های رایج در گویش لکی بر مبنای الگوی ولادیمیر پروپ

محورهای موضوعی : زبان، گویش ها و ادبیات کردی و لکی

علی حیدری ¹

1 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان

تاریخ دریافت : 1390/07/10 تاریخ پذیرش : 1390/10/17 تاریخ انتشار : 1390/12/28

کلید واژه: قصه, شخصیت, خویشکاری, قصۀ پریان,

چکیده مقاله :

این مقاله، ابتدا به تعریف قصه، سابقۀ قصه، ساختار قصه و طبقه‌بندی قصه‌ها می‌پردازد و سپس دیدگاه‌های ولادیمیر پروپ، قصه‌شناس مشهور روسی و 31 خویشکاری که او از صد قصۀ رایج در روسیه (قصۀ پریان) استخراج کرده است، همراه با شخصیت‌های اصلی قصه و حوزۀ خویشکاری‌های آن‌ها نقل می‌کند. در ادامه، نا‌هماهنگی الگوی پروپ را با قصه‌های رایج در گویش یا لهجۀ لکی شرح می‌دهد و نمونه‌ها‌یی از آن قصه‌ها‌ را ذکر می‌کند که در حوزه‌ها‌ی مختلفی از خویشکاری‌ها و شخصیت‌های اصلی قصه با الگوی پروپ در تضاد است.

چکیده انگلیسی:

Firstly, it is attempted to present the definition of the tale, the structure of the tale and the classification of the tale. Then, we state the Vladimir Prop’s viewpoints and his thirty one tales which he has extracted from one hundred Russian tales. We introduce the main characters in the tales and the domain of the actions. It is presented the inconsistence of the Vladimir Prop Pattern with common tales in Laki Dialect. Some Samples of the tales in the different domains of actions and the main characters and actions which are opposite to Vladimir Prop Pattern have been mentioned.

منابع و مأخذ:

. الول ساتن و لارنس پل (1376). قصه‌های مشدی‌گلین‌خانم، چ2، تهران: مرکز.

2. انجوی شیرازی، سیدابوالقاسم (1382). گل به صنوبر چه کرد: قصه‌های ایرانی، چ3، تهران: امیرکبیر.

3. برونو، بتلهایم (1381)، افسون افسانه‌ها، ترجمۀ اختر شریعت‌زاده، تهران: هرمس.

4. برونو، بتلهایم (1384). کودکان به قصه نیاز دارند، ترجمۀ کمال بهروزکیا، تهران: افکار.

5. پروپ، ولادیمیر (1368). ریخت‌شناسی قصه‌های پریان، ترجمة فریدون بدره‌ای، تهران: توس.

6. پروپ، ولادیمیر (1371). ریشه‌‌های تاریخی قصه‌های پریان، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران: توس.

7. حسینی، محمد (1382). ریخت‌شناسی قصه‌های قرآن: بازخوانش دوازده قصه قرآنی، تهران: ققنوس.

8. حیدری، علی (1389). ریخت‌شناسی قصه‌های رایج در لکی.

9. شمیسا، سیروس (1374). انواع ادبی، چ3، تهران: فردوس.

10. لوفلر دلاشو، مارگریت (1366). زبان رمزی قصه‌های پریوار، ترجمة جلال ستاری، تهران: توس.

11. مارتسولف، اولریش (1388). طبقه‌بندی قصه‌های ایرانی، ترجمة کیکاوس جهانداری، چ8، تهران: سروش.

12. میرصادقی، جمال. (1382)، عناصر داستان، چ4، تهران: سخن.