بررسی امکان سنتز سبز نانوذره نقره در مخلوط عصاره‌های اکالیپتوس و آویشن شیرازی
محورهای موضوعی : کاربرد شیمی در محیط زیست
مهدی قربانی
1
,
رضا معصومی جهاندیزی
2
1 - زیست شناسی،علوم پایه،دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
2 - گروه زیست شناسی، دانشگاه مراغه،مراغه،ایران
کلید واژه: طول موج, نانو, بیوسنتز, میکروسکوپ, گیاهی,
چکیده مقاله :
معمولاً به عنوان ذره ای از ماده تعریف می شود که قطری بین 1 تاnm 100 دارد. یکی از روش‌های سنتز نانوذرات، سنتز به روش بیوسنتز سبز می‌باشد. جهت سنتز سبز نانو ذره نقره از عصاره گیاهان اکالیپتوس کامالدولنسیس و آویشن شیرازی استفاده می‌نماییم. که ابتدا 083/0 گرم از نیترات نقره را در 1000 سی سی آب مقطر حل نموده و پس از آماده سازی محلول نیترات نقره به دنبال استخراج از اکالیپتوس و آویشن شیرازی می‌رویم. جهت انجام سنتز موردنظر، 90 سی سی محلول نیترات نقره آماده شده را به 14 سی سی از محلول عصاره‌های ترکیبی افزوده و سپس آن را در محیط و دمای آزمایشگاه به مدت 24 ساعت قرارداده و تغییرات قابل مشاهده در این دوره را می‌سنجیم. پس از افزودن عصاره ترکیبی به محلول نیترات نقره، تغییر رنگ در عصاره با مرور زمان صورت می‌پذیرد. سنتز نانوذره نقره در طول موج سنجیده شده با دستگاه اسپکتروفوتومتر درnm 400-350 اتفاق افتاده است. تصاویر میکروسکوپی نانوذرات نقره با کمک میکروسکوپ الکترونی (TEM)، مورد بررسی قرار قرار گرفت، بیوسنتز سبز نانونقره در جهت کاهش آلودگی و خطرات محیط زیستی می‌باشد. از کاربرد نانوذرات سنتز گردیده می‌توان به؛ حامل دارو بودن و ضدعفونی کنندگی آنها اشاره نمود.
It is usually defined as a particle of matter that has a diameter between 1 and 100 nm. One of the methods of nanoparticle synthesis is green biosynthesis. For the green synthesis of silver nanoparticles, we use extracts of Eucalyptus camaldolensis and Shirazi thyme plants. First, we dissolve 0.083 grams of silver nitrate in 1000 cc of distilled water, and after preparing the silver nitrate solution, we proceed to extract it from eucalyptus and Shirazi thyme. In order to perform the desired synthesis, 90 cc of the prepared silver nitrate solution is added to 14 cc of the mixed extracts solution and then it is placed in the environment and temperature of the laboratory for 24 hours and measure the visible changes during this period. After adding the combined extract to the silver nitrate solution, the color changes in the extract over time. The synthesis of silver nanoparticle took place at the wavelength measured with a spectrophotometer at 350-400 nm. Silver nanoparticle's Microscopic images were examined with the help of electron microscope (TEM), the green biosynthesis of nanosilver is aimed at reducing pollution and environmental hazards.The application of synthesized nanoparticles can be; pointed out the drug carrier and their disinfection.
_||_
بررسی امکان سنتز سبز نانوذره نقره در مخلوط عصاره‌های اکالیپتوس و آویشن شیرازی
چکیده. معمولاً به عنوان ذره ای از ماده تعریف می شود که قطری بین 1 تاnm 100 دارد. یکی از روش‌های سنتز نانوذرات، سنتز به روش بیوسنتز سبز می‌باشد. جهت سنتز سبز نانو ذره نقره از عصاره گیاهان اکالیپتوس کامالدولنسیس و آویشن شیرازی استفاده می‌نماییم. که ابتدا 083/0 گرم از نیترات نقره را در 1000 سی سی آب مقطر حل نموده و پس از آماده سازی محلول نیترات نقره به دنبال استخراج از اکالیپتوس و آویشن شیرازی می‌رویم. جهت انجام سنتز موردنظر، 90 سی سی محلول نیترات نقره آماده شده را به 14 سی سی از محلول عصاره‌های ترکیبی افزوده و سپس آن را در محیط و دمای آزمایشگاه به مدت 24 ساعت قرارداده و تغییرات قابل مشاهده در این دوره را می‌سنجیم. پس از افزودن عصاره ترکیبی به محلول نیترات نقره، تغییر رنگ در عصاره با مرور زمان صورت می‌پذیرد. سنتز نانوذره نقره در طول موج سنجیده شده با دستگاه اسپکتروفوتومتر درnm 400-350 اتفاق افتاده است. تصاویر میکروسکوپی نانوذرات نقره با کمک میکروسکوپ الکترونی (TEM)، مورد بررسی قرار قرار گرفت، بیوسنتز سبز نانونقره در جهت کاهش آلودگی و خطرات محیط زیستی می‌باشد. از کاربرد نانوذرات سنتز گردیده می‌توان به؛ حامل دارو بودن و ضدعفونی کنندگی آنها اشاره نمود.
واژه‌های کلیدی. نانو، طول موج، بیوسنتز، میکروسکوپ، گیاهی
Investigating the possibility of green synthesis of silver nanoparticles in a mixture of eucalyptus and Shirazi thyme extracts
Abstract. It is usually defined as a particle of matter that has a diameter between 1 and 100 nm. One of the methods of nanoparticle synthesis is green biosynthesis. For the green synthesis of silver nanoparticles, we use extracts of Eucalyptus camaldolensis and Shirazi thyme plants. First, we dissolve 0.083 grams of silver nitrate in 1000 cc of distilled water, and after preparing the silver nitrate solution, we proceed to extract it from eucalyptus and Shirazi thyme. In order to perform the desired synthesis, 90 cc of the prepared silver nitrate solution is added to 14 cc of the mixed extracts solution and then it is placed in the environment and temperature of the laboratory for 24 hours and measure the visible changes during this period. After adding the combined extract to the silver nitrate solution, the color changes in the extract over time. The synthesis of silver nanoparticle took place at the wavelength measured with a spectrophotometer at 350-400 nm. Silver nanoparticle's Microscopic images were examined with the help of electron microscope (TEM), the green biosynthesis of nanosilver is aimed at reducing pollution and environmental hazards.The application of synthesized nanoparticles can be; pointed out the drug carrier and their disinfection.
Keywords. Nano, wavelength, biosynthesis, microscope, plant
معمولاً به عنوان ذره ای از ماده تعریف می شود که قطری بین 1 تا 100 نانومتر (nm) دارد. این اصطلاح گاهی اوقات برای ذرات بزرگتر، تا 500 نانومتر، یا الیاف و لوله هایی که کمتر از 100 نانومتر تنها در دو جهت هستند، استفاده می شود Vert et al., 2012)). در پایین‌ترین محدوده، ذرات فلزی کوچکتر از 1 نانومتر معمولاً به جای آن خوشه‌های اتمی نامیده می‌شوند. نانوذرات معمولاً از ریزذرات (1000 میکرومتر)، "ذرات ریز" (با اندازه بین 100 تا 2500 نانومتر) و "ذرات درشت" (از 2500 تا 10000 نانومتر) متمایز می‌شوند، زیرا اندازه کوچکتر آنها باعث ایجاد تفاوت‌های فیزیکی یا شیمیایی، همچون خواصی مانند؛ خواص کلوئیدی و اثرات نوری فوق سریع یا خواص الکتریکی می‌شود. از آنجایی که بیشتر در معرض حرکت قهوه‌ای قرار دارند، معمولاً مانند؛ ذرات کلوئیدی که برعکس معمولاً بین 1 تا 1000 نانومتر هستند، رسوب نمی‌کنند. نانوذرات که بسیار کوچکتر از طول موج‌های نور مرئی (400-700 نانومتر) هستند، با میکروسکوپ‌های نوری معمولی قابل مشاهده نیستند و نیاز به استفاده از میکروسکوپ‌های الکترونی یا میکروسکوپ‌های لیزری دارند. به همین دلیل، پراکندگی نانوذرات در محیط‌های شفاف می‌تواند شفاف باشد (Chae Seung Yong et al., 2003). در حالی که سوسپانسیون‌های ذرات بزرگتر معمولاً مقداری یا تمام نور مرئی را که روی آنها فرو می‌روند پراکنده می‌کنند. نانوذرات همچنین به راحتی از فیلترهای معمولی مانند؛ شمع‌های سرامیکی معمولی عبور می‌کنند(Jacques Simonis et al., 2011). به طوری که جداسازی از مایعات نیازمند تکنیک‌های نانوفیلتراسیون خاصی است .خواص نانوذرات اغلب به طور قابل توجهی با ذرات بزرگتر یک ماده متفاوت است. از آنجایی که قطر معمولی یک اتم بین 0.15 تا 0.6 نانومتر است، بخش بزرگی از مواد نانوذره در چند قطر اتمی سطح آن قرار دارد. بنابراین، خواص آن لایه سطحی ممکن است بر خواص مواد حجیم غالب باشد. این اثر به ویژه برای نانوذرات پراکنده در محیطی با ترکیب متفاوت قوی است، زیرا برهمکنش بین دو ماده در سطح مشترک آنها نیز قابل توجه است نانوذرات به طور گسترده در طبیعت یافت می‌شوند و در بسیاری از علوم مانند؛ شیمی، فیزیک، زمین شناسی و زیست شناسی مورد مطالعه قرار می‌گیرند. از آنجایی که در حال گذار بین مواد حجیم و ساختارهای اتمی یا مولکولی هستند، اغلب پدیده‌هایی را نشان می‌دهند که در هیچ یک از مقیاس‌ها مشاهده نمی‌شوند. آنها جزء مهمی از آلودگی اتمسفر و مواد اصلی در بسیاری از محصولات صنعتی مانند؛ رنگ، پلاستیک، فلزات، سرامیک و محصولات مغناطیسی هستند. تولید نانوذرات با خواص خاص یکی از شاخه‌های فناوری نانو است. به طور کلی، اندازه کوچک نانوذرات منجر به غلظت کمتری از عیوب نقطه‌ای در مقایسه با نمونه‌های حجیم آنها می‌شود (Cai & Nix , 2016). اما آنها از جابجایی‌های مختلفی پشتیبانی می‌کنند که می‌توان با استفاده از میکروسکوپ‌های الکترونی با وضوح بالا مشاهده نمود (Chen et al., 2013). با این حال، نانوذرات مکانیک نابجایی متفاوتی را نشان می‌دهند، که همراه با ساختار سطحی منحصربه‌فردشان، منجر به خواص مکانیکی متفاوت از مواد حجیم می‌شود (Guo et al., 2014). نانوذرات غیر‌کروی (مانند منشورها، مکعب‌ها، میله‌ها و غیره) خواص وابسته به شکل و اندازه (هم شیمیایی و هم فیزیکی) (ناهمسانگردی) را از خود نشان می‌دهند (Sajanlal et al., 2011). نانوذرات غیر‌کروی طلا (Au)، نقره (Ag) و پلاتین (Pt) به دلیل خواص نوری شگفت‌انگیزشان کاربردهای متنوعی پیدا می‌کنند. امکان جابجایی طول موج‌های تشدید با تنظیم هندسه ذرات امکان استفاده از آنها را در زمینه‌های برچسب‌گذاری مولکولی، سنجش‌های زیست مولکولی، ردیابی فلزات یا کاربردهای نانوتکنیکی فراهم می‌کند. نانوذرات ناهمسانگرد یک رفتار جذبی خاص و جهت‌گیری ذرات تصادفی را در زیر نور غیرقطبی نشان می‌دهند و یک حالت تشدید مجزا را برای هر محور تحریک پذیر نشان می‌دهند (Knauer & Koehler, 2016).
نانوذرات به طور طبیعی توسط بسیاری از فرآیندهای کیهانی، زمین شناسی، هواشناسی و بیولوژیکی تولید می‌شوند. بخش قابل توجهی (از نظر تعداد، اگر نه بر حسب جرم) از گرد و غبار بین سیاره‌ای، که هنوز به میزان هزاران تن در سال بر روی زمین می‌ریزد، در محدوده نانوذرات قرار دارد .(Simakov, 2018)
مایکل فارادی در مقاله کلاسیک خود در سال 1857 اولین توصیف را از نظر علمی از خواص نوری فلزات در مقیاس نانومتری ارائه نمود. در مقاله بعدی، نویسنده (ترنر) اشاره می‌کند که: "به خوبی شناخته شده است که وقتی برگ‌های نازک طلا یا نقره بر روی شیشه سوار می‌شوند و تا دمایی که بسیار کمتر از حرارت قرمز (500 درجه سانتیگراد) است، گرم می‌شوند. تغییر قابل توجهی در خواص رخ می‌دهد، که به موجب آن تداوم لایه فلزی از بین می‌رود. نتیجه این است که نور سفید اکنون آزادانه منتقل می‌شود و بازتاب به همان نسبت کاهش می‌یابد، در حالی که مقاومت الکتریکی به شدت افزایش می‌یابد ( (Turner, 1908.
در طول دهه‌های 1970 و 1980، زمانی که اولین مطالعات بنیادی کامل با نانوذرات در ایالات متحده (توسط Granqvist و (Buhrmanو ژاپن در یک پروژه (ERATO) در حال انجام بود Granqvist et al.,) (1976. محققان از اصطلاح ذرات بسیار ریز استفاده نمودند. با این حال، در طول دهه 1990، قبل از راه‌اندازی ابتکار ملی نانوتکنولوژی در ایالات متحده، اصطلاح نانوذرات رایج‌تر شده بود (Kiss et al., 199).
نانوذرات در اشکال بسیار متنوعی وجود دارند، که نام‌های غیررسمی بسیاری مانند؛ نانوکره، نانومیله، نانوزنجیره، نانوستار، نانوگل، نانوسنگ، سبیل نانو، نانوالیاف، و نانوجعبه داده شده است (Agam & Guo, 2007) .(Kralj & Makovec,2015) (Choy et al., 2004 شکل نانوذرات ممکن است با عادت ذاتی کریستالی مواد، یا با تأثیر محیط اطراف ایجاد آنها، مانند؛ مهار رشد کریستال در سطوح خاص توسط مواد افزودنی پوشش، آماده سازی پیش ساز، یا شکل منافذ در یک ماتریکس جامد اطراف شکل قطرات امولسیون و میسل‌ها در مواد تعیین گردد (Murphy, 2002).
نانوذرات نیمه جامد و نرم تولید شده است. نمونه اولیه نانوذره با ماهیت نیمه جامد لیپوزوم است. انواع مختلفی از نانوذرات لیپوزوم در حال حاضر به صورت بالینی به عنوان سیستم‌های انتقال داروها و واکسن‌های ضد سرطان استفاده می‌شوند.تجزیه پلیمرهای زیستی به بلوک‌های ساختمانی در مقیاس نانو، یک مسیر بالقوه برای تولید نانوذرات با زیست سازگاری و زیست تخریب‌پذیری افزایش یافته در نظر گرفته می‌شود. رایج ترین نمونه تولید نانوسلولز از خمیر چوب است (Dufresne, 2013). نمونه‌های دیگر نانولیگنین، نانچیتین یا نانواستارچ‌ها هستند Le Corre et al.,) (2010. نانوذراتی که یک نیمه آبدوست و نیمی دیگر آبگریز هستند ذرات Janus نامیده می‌شوند و به ویژه برای تثبیت امولسیون‌ها موثر هستند. آنها می‌توانند خود به خود در رابط‌های آب/روغن جمع شوند و به عنوان تثبیت کننده Pickering عمل نمایند. نانوذرات هیدروژل ساخته شده از پوسته هسته هیدروژل N-ایزوپروپیل‌آکریل‌آمید را می‌توان با طعمه‌های میل ترکیبی رنگ آمیزی داخلی نمود. این طعمه‌های میل ترکیبی به نانوذرات اجازه می‌دهند تا پروتئین‌های نامطلوب را جدا و حذف نمایند و در عین حال آنالیت‌های هدف را تقویت نمایند (Luchini et al., 2008). نانوذرات خطرات احتمالی را هم از نظر پزشکی و هم از نظر محیطی به همراه دارند (.(Zoroddu et al., 2014 بیشتر این موارد به دلیل نسبت سطح به حجم بالایی که دارند می‌توانند ذرات را بسیار واکنش پذیر یا کاتالیزوری نمایند. همچنین تصور می‌شود که آنها روی دولایه‌های فسفولیپیدی تجمع می‌کنند (Noh et al., 2020) و از غشای سلولی موجودات عبور می‌کنند و برهم‌کنش‌های آنها با سیستم‌های بیولوژیکی نسبتاً ناشناخته است.(Thake et al., 2013) با این حال، بعید است که ذرات وارد هسته سلول، مجتمع گلژی، شبکه آندوپلاسمی یا سایر اجزای داخلی سلولی به دلیل اندازه ذرات و تراکم بین سلولی شوند (Greulich et al., (2011. یک مطالعه که به بررسی اثرات نانوذرات اکسید روی روی سلول‌های ایمنی انسان می‌پردازد، سطوح مختلفی از حساسیت به سمیت سلولی را پیدا کرده‌است .(Hanley et al., 2009) نگرانی‌هایی وجود دارد که شرکت‌های دارویی که به دنبال تأییدیه نظارتی برای نانوفرموله‌سازی داروهای موجود هستند، بر داده‌های ایمنی تولید شده در طول مطالعات بالینی نسخه قبلی و قبل از فرمول‌بندی مجدد دارو تکیه می‌کنند. این امر می‌تواند منجر به از دست دادن عوارض جانبی جدید توسط نهادهای نظارتی مانند FDA شود (Vines & Faunce, 2009). با این حال تحقیقات قابل توجهی نشان داده‌است که نانوذرات روی در داخل بدن جذب جریان خون نمی‌شوند (Benson et al., 2005).
نانوذرات به عنوان رایج‌ترین مورفولوژی نانومواد مورد استفاده در محصولات مصرفی، طیف وسیعی از کاربردهای بالقوه و واقعی دارند. تحقیقات علمی روی نانوذرات فراوان است(Hubler & Osuagwu, 2010) (Stephenson & Hubler, 2013) Hubler &) (Lyon, 2015. زیرا کاربردهای بالقوه زیادی در پزشکی، فیزیک، اپتیک، و الکترونیک دارند (Omidvar, 2018) (Taylor et al., 2012) (Hewakuruppu et al., 2013) . ابتکار ملی نانوتکنولوژی ایالات متحده بودجه دولتی را با تمرکز بر تحقیقات نانوذرات ارائه می‌دهد. استفاده از نانوذرات در ناحیه فعال لیزر رنگرزی پلی متیل متاکریلات (PMMA) در سال ۲۰۰۳ نشان داد که راندمان تبدیل را بهبود می‌بخشد و واگرایی پرتو لیزر را کاهش می‌دهد .(Duarte & James, 2003) محققان کاهش واگرایی پرتو را به بهبود ویژگی‌های dn/dT نانوکامپوزیت آلی- معدنی آلی شده با رنگ نسبت می‌دهند (Singh et al., (2017. داروها، فاکتورهای رشد یا سایر مولکول‌های زیستی را می‌توان با نانوذرات ترکیب نمود تا به تحویل هدفمند کمک کند(Wang et al, 2017) . این تحویل به کمک نانوذرات امکان کنترل مکانی و زمانی داروهای بارگیری شده را برای دستیابی به مطلوب‌ترین نتیجه بیولوژیکی فراهم می‌نماید. نانوذرات همچنین برای کاربردهای احتمالی به عنوان مکمل‌های غذایی برای تحویل مواد فعال بیولوژیکی، به عنوان مثال؛ عناصر معدنی، مورد مطالعه قرار می‌گیرند (Jóźwik et al., 2018).
نانوذرات مصنوعی را می‌توان از هر ماده جامد یا مایع، از جمله فلزات، دی الکتریک‌ها و نیم‌رساناها ایجاد نمود. آنها ممکن است از نظر داخلی همگن یا ناهمگن باشند (Valenti et al., 2018). روش‌های مختلفی برای ایجاد نانوذراتاز جمله؛ تراکم گاز، ساییدگی، رسوب شیمیایی،کاشت یون، پیرولیز و سنتز هیدروترمال وجود دارد.
این روش به طور معمول روش پایین به بالا است. روش‌های شیمیایی در حجم بالا به طور نسبی گران هستند اما به طور معمول انجام آنها آسان است. از جمله عیب‌های دیگر آنها؛ مصرف مواد شیمیایی سمی آلودگی احتمالی از مواد اولیه و همچنین تشکیل محصولات جانبی خطرناک است (Sayadi et al., 2017) Hussein et al., 2020)).
به طور کلی به روش شیمیایی که از طریق احيا نمک‌های فلزات در حضور یک پایدار کننده که یک پلیمر و یا فعال سطح است، روش احیای شیمیایی می‌گویند. واکنش‌های احیای شیمیایی با وجود سهولت دارای عیب‌هایی نیز هستند که مهم‌ترینشان زمان واکنش بسیار طولانی است. نانوذرات نقره و مس که به دلیل رسانایی بالا، قیمت مناسب و سمی نبودن از مهم‌ترین نانو مواد شناخته شده، با این روش تهیه می‌گردند .عامل احیا دما، هم زدن و غلظت از جمله؛ عوامل مؤثر در تهیه نانوذرات مس و نقره با این روش می‌باشند (Guzmán et al., (2009 (Majhi & Yadav, 2020 ).
روش سل-ژل
فرآیند سل ژل یک روش شیمیایی‌تر برای سنتز انواع نانوساختارها به ویژه نانوذرات اکسید فلزی که این روش، روش ارزانی است و به دلیل دمای پایین واکنش می‌توان کنترل مناسبی بر ترکیب شیمیایی محصول اعمال نمود (Dmirty et al., 2021).
به طور کلی در این روش ابتدا واکنش دهندهها در حلال مناسب حل گردیده و سپس محلول مواد اولیه درون اتوکلاو ریخته شده و اصطلاحا مهر و موم می‌شود. سپس اتوکلاو حاوی محلول واکنش دهندهها تا دمای مناسب حرارت دهی شده و پس از گذشت زمان کافی برای انجام واکنش شیمیایی درون اتو کلاو، حرارت دهی متوقف می‌گردد. سپس محصولات از درون آن به بیرون، آماده و در صورت نیاز برای خشک یا کلسینه شدن حرارت دهی می‌گردند (Shi et al., 2013).
در این روش ذرات ماده خرد و کوچک شده و به ابعاد نانومتری تبدیل می‌شوند که این روش نمونه بارز، روش بالا به پایین است و شامل مواردی چون؛ فرسایش اصطکاکی، سایش لیزری و تبخیر است (Farrokhi et al., 2019).
سنتز سبز باعث پیشرفت در روش فیزیکی و شیمیایی می‌شود، زیرا مقرون به صرفه و با محیط زیست سازگار است و در بیشتر مواقع در این روش نیازی به استفاده از فشار بالا دمای بالا انرژی و مواد شیمیایی سمی نیست.(Mishra et al., 2014) مزیت‌های روش‌های سبز مانند؛ هزینه کمتر، سرعت بیشتر، مقیاس بالای تولید و عدم تهدید محیط زیست، باعث شده که در حال حاضر توجه بیشتری به تولید نانوذرات با این روش نسبت به دو روش دیگر شود. تاکنون پتانسیل تولید نانوذرات مختلف به روش زیستی و با استفاده از باکتری‌ها، قارچ‌ها و گیاهان در پژوهش‌های گوناگونی به اثبات رسیده است (Parikh et al., 2008) .(Rafique et al., 2017) در گیاهان، عصاره‌ها شایع ترین مواد برای تولید نانو ذرات هستند. این عصاره‌ها به طور معمول از طریق خیساندن مواد تازه یا خشک شده گیاهی در آب سرد یا آب در حال جوشیدن حاصل می‌شوند.(Sathyavathi et al., 2010) بیوسنتز سبز
در سال‌های اخیر استفاده از عصاره گیاهان برای تهیه نانو ذرات فلزی به عنوان جایگزین آسان و مناسب برای روش‌های شیمیایی و فیزیکی مطرح شده است (Narayanan & Sakthivel, 2011). در سال‌های اخیر با افزایش مشکلات زیست محیطی توجه فراوانی به بحث شیمی سبز شده و تلاش برای سنتز نانو مواد از طریق روش‌های پاک زیست محیطی شدیداً افزایش یافته است Sintubin et al., 2009)) Mukherjee et al.,) (2008. شیمی سبز یک روش پژوهش یا بداعی است که شامل بخش کاربردی برای طراحی توسعه و تولید کارآمد محصولاتی می‌شود، که توان به حداقل رساندن مواد خطرناک برای سلامت را دارا می‌باشند (دوستی و همکاران، 1398).
هدف پروژه‌های فناوری سبز جدید به حداقل رساندن خطرات احتمالی کاربردهای نانو برای انسان و همچنین محیط زیست است (Ahmad & Sharma, 2012) . نانو ذرات حاصل از روش‌های شیمیایی که امروزه به کار برده می‌شوند، به دلیل استفاده از مواد شیمیایی خطرناک و سمی بودن و آسیب‌های زیست محیطی حاصل از آنها نگرانی‌های زیادی را ایجاد کرده‌اند. نانو فناوری زیستی یکی از امیدوار کننده‌ترین حوزه‌های علم و فناوری نانو در عصر جدید است (Shankar et al., 2004). نانوذرات دارای ویژگی‌های خاص از قبیل؛ اندازه، شکل و مورفولوژی بوده، که در میان آنها نانوذرات فلزی از قبیل؛ نقره، طلا، پلاتین و پالادیوم دارای کاربردهای زیادی در زمینه‌های مختلف علمی مانند؛ داروسازی، پزشکی، مهندسی پزشکی و سلامتی می‌باشند (Allafchian et al., 2018). از دیرباز نقره به عنوان یکی از عوامل ضدمیکروبی برای درمان بیماری‌ها و حفظ مواد غذایی و آب استفاده شده‌است. همچنین نانوذرات نقره دارای خواص ضدمیکروبی، ضد‌سرطانی و آنتی‌اکسیدانی می‌باشند (Reddy et al., 2014). استفاده از گیاهان به عنوان منابع پایدار و در دسترس در تهیه نانو ذرات زیست سازگار در سال‌های اخیر مورد توجه بسیاری از پژوهشگران می‌باشد و از مزایای این روش می‌توان به زیست سازگار بودن، ارزانی غیر سمی بودن و تولید نانو ذرات با خلوص بالا اشاره نمود (Sharma et al., 2007).
انواع روش‌های عصاره‌گیری گیاهان دارویی
روش‌های متفاوتی جهت عصاره‌گیری از گیاهان دارویی برای استخراج مواد موثره موردنظر بسته به ترکیبات و شرایط استخراجی آنها وجود دارد. از جمله این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود (Ghorbani et al., 2021)؛
1. استخراج عصاره با کمک دستگاه سوکسله
2. استخراج عصاره با کمک دستگاه پرکولاتور
3. استخراج عصاره با روش ماسراسیون یا خیساندن
4. استخراج عصاره با کمک روش‌ها و دستگاه‌های فراصوت
لازم به ذکر می‌باشد که روش‌ها و دستگاه‌های ابداعی دیگر نیز جهت استخراج موادموثره وجود دارد.
مواد و روش‌ها
جهت سنتز سبز نانوذره نقره از مخلوط عصاره آبی گیاهان دارویی؛ اکالیپتوس و آویشن شیرازی استفاده گردید. در ابتدا از نیترات نقره به عنوان محلول دارای نقره جهت سنتز نانوذره استفاده گردید. جهت تهیه محلول موردنظر، 083/0 گرم از نمونه جامد نیترات نقره را در 1000 سی سی آب مقطر حل نموده و پس از آماده سازی آن به دنبال استخراج از اکالیپتوس و آویشن شیرازی می‌رویم et al., 2014) .(Joshua روش‌ها و دستگاه‌های متفاوتی جهت استخراج عصاره گیاهان دارویی وجود دارد et al., 2020) .(Abdullahi
استخراج عصاره گیاهان اکالیپتوس و آویشن شیرازی
جهت استخراج عصاره گیاهان اکالیپتوس، آویشن شیرازی و استخراج تمامی مواد موثره حساس به دما و نیازمند به دمای بالا، از روش ترکیبی عصاره گیری استفاده می‌نماییم. برای این کار ما از دو روش عصاره گیری با کمک سوکسله (با حرارت) و ماسراسیون استفاده می‌نماییم.
جهت استخراج عصاره از گیاهان مذکور، هر گیاه را بصورت مجزا و جدا از هم با روش‌های مختلف عصاره گیری نموده و سپس آنها را با نسبت‌های مشخص باهم ترکیب می‌نماییم. در این تحقیق از برگ اکالیپتوس کامالدولنسیس (E.camaldulensis) جهت عصاره گیری استفاده گردید. که 400 گرم از برگ گیاه مذکور به مدت 24 ساعت در یک لیتر حلال ( آب ) خیسانده شد و پس از گذشت زمان مذکور عصاره آن با کمک صافی جدا گردید. سپس در روش دیگر از 200 گرم گیاه اکالیپتوس با 500 سی سی حلال (آب) با کمک دستگاه سوکسله عصاره گیری به عمل آمد. که در نهایت میزان و نسبت مشخصی از هر عصاره بدست آمده از هر روش با یکدیگر ترکیب گردید.
در ادامه 300 گرم برگ آویشن شیرازی ((Zataria multiflora به مدت 24 ساعت در یک لیتر حلال ( آب ) خیسانده شده و پس از گذشت زمان مذکور، عصاره آن با کمک صافی جدا گردید و همچنین در روش دیگر، 200 گرم از این گونه گیاهی با کمک دستگاه سوکسله (با کمک حرارت) در حجم 500 سی سی از حلال ( آب ) عصاره گیری به عمل آمد و در نهایت عصاره‌های بدست آمده از این گیاه با نسبت‌های مشخصی با یکدیگر ترکیب گردیدند.در مرحله بعد جهت آماده سازی نمونه عصاره موردنظر جهت سنتز سبز نانوذره، ترکیب عصاره‌های استخراج یافته دو گیاه را باهم با نسبت‌های مشخص ترکیب نموده و سپس آن را آماده افزودن محلول نیترات نقره می‌نماییم. جهت انجام سنتز موردنظر، 90 سی سی محلول نیترات نقره آماده شده را به 14 سی سی از محلول عصاره‌های ترکیبی اکالیپتوس و آویشن شیرازی افزوده و سپس آن را در محیط و دمای آزمایشگاه به مدت 24 ساعت قرارداده و تغییرات قابل مشاهده در این دوره را می‌سنجیم. در قدم نخست تغییر رنگ محلول حاوی عصاره‌های مذکور و نیترات نقره پس از گذشت مدت زمانی کوتاه قابل مشاهده بوده که این تغییر رنگ به علت احیا و آزادسازی یون های نقره می‌باشد (Dousti et al., 2019). مشاهده تغییر رنگ در این محلول تایید اولیه و ضمنی برای سنتز نانوذره نقره بوده که پس از گذشت 2 ساعت از تغییر رنگ محلول، نمونه را به دستگاه اسپکتروفوتومتر منتقل نموده و طول موج بدست آمده از نمونه را اندازه گیری کرده و سپس محلول حاوی نیترات نقره را به مدت 24 ساعت در دما و محیط آزماشگاه قرار می‌دهیم .(Chen et al., 2019) انتقال به دستگاه مذکور، جهت بررسی اندازه طول موج و وجود نانوذرات نقره در محلول می‌باشد. که پس از گذشت 24 ساعت نمونه را بار دیگر به دستگاه اسپکتروفوتومتر منتقل نموده و طول موج آن را پس از گذشت این زمان بررسی می‌نماییم et al., 2014) .(Joshua جهت بررسی طول موج سنتز نانوذره نقره، در طیف سنج مذکور بازه طول موج nm 700-300 مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی بیشتر و دیدن تصاویر نانوذره، نمونه‌ای از آن با کمک میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) مورد بررسی قرار گرفت. تا پس از مشاهده تصاویر و مقایسه پارامترهای بدست آمده وجود نانوذره نقره تایید گردد.
یافته‌ها
تغییر رنگ عصاره پس از سنتز نانوذره نقره
پس از افزودن عصاره ترکیبی به محلول نیترات نقره، تغییر رنگ در عصاره با مرور زمان صورت می‌پذیرد (شکل 1). رنگ محلول حاوی عصاره و نیترات نقره، پس از گذشت مدت زمان 2 ساعت پس از افزودن عصاره به سمت تیره تر شدن می‌رود. این تغییر رنگ به نشانه آزادسازی نقره بوده و می‌توان از آن به عنوان دلیلی بر سنتز نانوذره نقره استفاده نمود ( شکل 2).
شكل 1. تغییر رنگ عصاره پس از گذشت 30 دقیقه
شكل 2. تغییر رنگ عصاره پس از گذشت 24 ساعت
در شکل 2 در بین مقایسه بالن حاوی عصاره ترکیبی (اکالیپتوس و آویشن شیرازی) با بالن حاوی عصاره ترکیبی مذکور به همراه نیترات نقره، می‌توان به تغییر رنگ و آزادسازی نانوذره نقره در آن پی برد.
طول موج نانوذرات نقره سنتز گردیده در مرحله اول با کمک دستگاه اسپکتروفوتومتر اندازه گیری گردید. ما ابتدا جهت مشاهده سنتز نانوذره نقره به دستگاه، طول موج در بازهnm 700-300 را وارد نمودیم. این بررسی در دوساعت پس از اضافه نمودن نیترات نقره به عصاره گیاهی ترکیبی و 24 ساعت پس از آن صورت پذیرفت. که در آن با توجه به شکل 3 و 4، سنتز نانوذره نقره در طول موجnm 400-350 اتفاق افتاده است.
شكل 3. نمودار uv/visible سنتز نانوذره نقره (دو ساعت پس از سنتز)
شكل 4. نمودار uv/visible سنتز نانوذره نقره (24 ساعت پس از سنتز)
پس از بررسی OD های طول موج نانوذرات در بازه nm400- 350، مشخص گردیدکه بیشینه OD ثبت گردیده در دوساعت پس از سنتز نانوذره نقره و 24 ساعت پس از سنتز نانوذره نقره به ترتیب 363 و 362 نانومتر می‌باشد.
تصویر نانوذره نقره با استفاده از میکروسکوپ الکترونی (TEM)
تصاویر میکروسکوپی نانوذرات نقره با بزرگنمایی‌های nm750، nm 500، nm 250، nm 100 مورد بررسی قرار گرفت که تمامی تجمعات نانوذرات نقره متعلق به یک نمونه می‌باشد. تصاویر بدست آمده در شکل‌های 5 الی 8 ، وجود نانوذرات نقره را نشان می‌دهد.
شکل 5. تصاویر نانوذرات نقره در بزرگنمایی 100 نانومتر توسط میکروسکوپ الکترونی (TEM)
شكل 6. تصاویر نانوذرات نقره در بزرگنمایی 100 نانومتر توسط میکروسکوپ الکترونی (TEM)
شكل 7. تصاویر نانوذرات نقره در بزرگنمایی 250 نانومتر توسط میکروسکوپ الکترونی (TEM)
شكل 8. تصاویر نانوذرات نقره در بزرگنمایی 250 نانومتر توسط میکروسکوپ الکترونی (TEM)
شكل 9. تصاویر نانوذرات نقره در بزرگنمایی 500 نانومتر توسط میکروسکوپ الکترونی (TEM)
شكل 10. تصاویر نانوذرات نقره در بزرگنمایی 500 نانومتر توسط میکروسکوپ الکترونی (TEM)
با توجه به بررسی پارامترهایی همچون؛ تغییر رنگ عصاره اکالیپتوس و آویشن شیرازی در اثر ترکیب با محلول نیترات نقره، تصاویر حاصل از میکروسکوپ الکترونی (TEM) در بزرگنمایی‌های مختلف، بررسی میزان OD نمونه‌ها در طول موج‌های 300 الی 700 نانومتر و همچنین مشاهده رسوب نقره خشک شده در ویال‌های سانترفیوژگردیده، نشان از سنتز موفقیت آمیز نانوذره به روش بیوسنتز سبز در عصاره ترکیبی اکالیپتوس و آویشن شیرازی می‌دهد. که با توجه به نتایج OD های حاصل از نمونه عصاره حاوی محلول نیترات نقره، سنتز نانوذرات نقره در طول موج 350 الی 400 نانومتر اثبات گردید. که پس از بررسی تصاویر حاصل از میکروسکوپ الکترونی (TEM) تجمعات نانوذرات نقره در آنها قابل مشاهده می‌باشد.
امروزه از نانوذره به دلیل دارا بودن کاربردهای مختلف در زمینه‌های؛ پزشکی، داروسازی و بیوتکنولوژی استفاده می‌نمایند. راه‌های بسیاری جهت سنتز نانوذرات وجود دارد، که یکی از این روش‌ها در جهت کاهش آلودگی و خطرات محیط زیستی، سنتز نانوذره به روش بیوسنتز سبز می‌باشد. که در این پژوهش از سنتز نانوذرات نقره به روش بیوسنتز سبز در عصاره‌های اکالیپتوس و آویشن شیرازی استفاده گردید. از موارد استفاده از نانوذرات در این زمینه‌ها می‌توان به استفاده از آنها به عنوان حامل دارو و موارد ضدعفونی کننده اشاره نمود. این گیاهان دارویی دارای مواد موثره با خاصیت‌های ضد باکتریایی بوده که استفاده از نانوذرات نقره در کنار آنها اثر و خاصیت این مواد موثره را به دلیل خاصیت آنتی باکتریالی نانوذره نقره می‌افزاید و در عین حال به عنوان یک حامل دارویی مواد موثره را به هدف خود می‌رساند.که ما، در این روش موفق به انجام سنتز سبز نانوذره نقره با کمک مخلوط عصاره‌های اکالیپتوس کامالدولنسیس و آویشن شیرازی گشتیم.
سپاس و قدردانی
با تشکر و سپاس از جناب آقای دکتر غلامرضا مهدوی نیا که همواره با کمک‌ها و راهنمایی‌های خود، ما را در این پژوهش یاری نمودند.
REFERENCES
Abdullahi R.A. & Mainul H. 2020.Preparation of Medicinal Plants: Basic Extraction & Fractionation Procedures for Experimental Purposes. Pharmacy & Biollied Sciences ; 12(1): 1–10.
Agam, M. A. & Guo, Q. 2007. Electron Beam Modification of Polymer Nanospheres. Journal of Nanoscience & Nanotechnology. 7 (10): 3615–3619.
Ahmad, N & Sharma, S. 2012. Green synthesis of silver nanoparticles using extracts of Ananas comosus. Green & Sustainable Chemistry. 2(04):141-147.
Allafchian, A.R., Jalali, A.H., Aghaei, F & Farhang, H.R. 2018. Green synthesis of silver nanoparticles using Glaucium corniculatum (L.) Curtis extracts &evaluation of its Antibacterial activity. IET Nanobiotechnology. 12(5): 574-578.
Benson, H.A.E, Sarveiya, V, Risk, S, Roberts, M.S. 2005. Influence of anatomical site & topical formulation on skin penetration of sunscreens. Therapeutics & Clinical Risk Management. 1 (3): 209–218.
Cai, W. & Nix, W. 2016. Imperfections in Crystalline Solids (MRS-Cambridge Materials Fundamentals). Cambridge: Cambridge University Press.10- 532.
Chae, S.Y., Park, M. K., Lee, S. K., Kim, T.Y.,Kim, S.K & Lee, W. I. 2003. Preparation of Size-Controlled TiO2 Nanoparticles & Derivation of Optically Transparent Photocatalytic Films. Chemistry of Materials. 15 (17): 3326–3331.
Chen Yu, Jingchun Tang, Xiaomei Liu, Xinwei Ren, Meinan Zhen & Lan Wang. 2019. Green Biosynthesis of Silver Nanoparticles Using Eriobotrya japonica (Thunb.) Leaf Extract for Reductive Catalysis. Materials ; 12(1): 189, 2-11.
Chen, C.C., Zhu, C, White, E. R.; Chiu, C.Y, Scott, M. C., Regan, B. C., Marks, L. D., Huang, Y & Miao, J. (2013). Three-dimensional imaging of dislocations in a nanoparticle at atomic resolution. Nature. 496 (7443): 74–77.
Choy, J.H., Jang, E.S.,Won, J.H., Chung J.H., Jang, D.J. & Kim, Y.W. 2004. Hydrothermal route to ZnO nanocoral reefs & nanofibers. Applied Physics Letters. 84 (2): 287-289.
Dmitry, B, Abduladheem, T.J., Supat, C,Wanich, S, Ansari M.J., Shewael I.H., Gabdrakhman H.V. & Kianfar, E. 2021. Nanomaterial by Sol-Gel Method: Synthesis & Application, Advances in.Materials Science & Engineering.1-21
Dousti, B., Nabipour, F. & Hajiamraei, A. 2019. Green synthesis of silver nanoparticle by using the aqueous extract of Fumaria Parviflora and investigation of their antibacterial and antioxidant activities. Razi Journal of Medical Sciences. 26(6):105-117. (In Persion.)
Duarte, F. J. & James, R. O. 2003. Tunable solid-state lasers incorporating dye-doped polymer-nanoparticle gain media. Optics Letters. 28 (21): 2088–2090.
Dufresne, A. 2013. Nanocellulose: a new ageless bionanomaterial. Materials Today. 16 (6): 220–227.
Farrokhi, Z, Kanvisi, M & Ayati, A. 2019. Silver nanoparticles: A survey on chemical & biological synthesis methods & their antibacterial behavior. Journal of Biosafety. 11 (2): 59 -82.
Ghorbani, M., Farrokhnia, Z. & Sadeghi. F. 2021. Extraction and use of okra gum and mucilage as stabilizer and emulsifier in extracts and food. The 4th International Conference on Biology and Earth Sciences. 2-9. https://civilica.com/doc/1435525.(In Persion.)
Granqvist, C, Buhrman, R, Wyns, J & Sievers, A. 1976. Far-Infrared Absorption in Ultrafine Al Particles. Physical Review Letters. 37 (10): 625- 629.
Greulich, C, Diendorf, J, Simon, T, Eggeler, G, Epple, M & Köller, M. 2011. Uptake & intracellular distribution of silver nanoparticles in human mesenchymal stem cells. Acta Biomaterialia. 7 (1): 347–354.
Guo, D, Xie, G & Luo, J. 2014. Mechanical properties of nanoparticles: basics & applications. Journal of Physics D: Applied Physics. 47 (1): 2-25.
Guzmán, M.G ., Dille J & Godet S. 2009. Synthesis of silver nanoparticles by chemical reduction method & their antibacterial activity. International Journal of Chemical & Biomolecular Engineering. 2(3): 104 –111.
Hanley, C, Thurber, A, Hanna, C, Punnoose, A, Zhang, J & Wingett, D.G. 2009. The Influences of Cell Type & ZnO Nanoparticle Size on Immune Cell Cytotoxicity & Cytokine Induction. Nanoscale Research Letters. 4 (12): 1409– 1420.
Hewakuruppu, Y. L., Dombrovsky, L. A.,Chen, C,Timchenko, V, Jiang, X, Baek, S & Taylor, R. A. (2013). Plasmonic pump probe method to study semi-transparent
Hubler, A & Lyon, D. (2013). Gap size dependence of the dielectric strength in nano vacuum gaps. IEEE Transactions on Dielectrics & Electrical Insulation. 20 (4): 1467-1471.
Hubler, A & Osuagwu, O. 2010. Digital quantum batteries: Energy & information storage in nanovacuum tube arrays. Complexity.5 (15): 48-55.
Hussein, M.A.M., Baños, F.G.D., Grinholc, M , Dena, A.S.A. , El –Sherbiny, I.M. & Megahed, M. (2020). Exploring the physicochemical & antimicrobial properties of gold -chitosan hybrid nanoparticles composed of varying chitosan amounts. International Journal of Biological Macromolecules. 162: 1760 –1769 .
Joshua M., Immaculate M. & Deborah A.A. 2019. Biosynthesis of Silver Nanoparticles from Eucalyptus corymbia Leaf Extract at Optimized Conditions. Nano Hyrids & Composites. 2297- 3400, 25, 32- 45.
Jóźwik, A, Marchewka, J, Strzałkowska, N, Horbańczuk, J, Szumacher-Strabel, M, Cieślak, A, Lipińska-Palka, P, Józefiak, D & Kamińska, A. 2018. The Effect of Different Levels of Cu, Zn & Mn Nanoparticles in Hen Turkey Diet on the Activity of Aminopeptidases. Molecules. 23 (5): 1150-1158.
Kiss, L.B., Söderlund, J, Niklasson, G.A. & Granqvist, C.G. 1999. New approach to the origin of lognormal size distributions of nanoparticles. Nanotechnology. 10 (1): 25–28.
Knauer, A & Koehler, J. M. 2016. Explanation of the size dependent in-plane optical resonance of triangular silver nanoprisms. Physical Chemistry Chemical Physics. 18 (23): 15943–15949.
Kralj, S & Makovec, D. 2015. Magnetic Assembly of Superparamagnetic Iron Oxide Nanoparticle Clusters into Nanochains & Nanobundles. American Chemical Society Nanotechnology. 9 (10): 9700–9707.
Le Corre, D, Bras, J, Dufresne, A. 2010. Starch Nanoparticles: A Review. Biomacromolecules. 11 (5): 1139–1153.
Luchini, A, Geho, D.H., Bishop, B, Tran, D, Xia, C, Dufour, R.L., Jones, C.D.,Espina, V, Patanarut, A, Zhou, W, Ross, M.M.,Tessitore, A, Petricoin, E. F. & Liotta, L.A. 2008. Smart Hydrogel Particles: Biomarker Harvesting: One-Step Affinity Purification, Size Exclusion, & Protection against Degradation. Nano Letters. 8 (1): 350–361.
Majhi, K.C. & Yadav, M. 2020. Synthesis of inorganic nanomaterials using carbohydrates. In Green Sustainable Process for Chemical & Environmental Engineering & Science: 109 -135 .
Mishra,V, Sharma, R, Jasuja, N.D. & Gupta, D.K. 2014. A review on green synthesis of nanoparticles & evaluation of antimicrobial. International Journal of Green & Herbal Chemistry. 3 (1): 81 - 94 .
Mukherjee, A, Roy, M, M&al, B.P., Dey, G.K., Mukherjee, P.K., Ghatak, J,Tyagi, A.K. & Kale S.P. 2008. Green synthesis of highly stabilized nanocrystalline silver particles by a non-pathogenic & agriculturally important fungus asperellum. Nanotechnology. 19(7):75-103.
Murphy, C. J. 2002. Materials Science: Nanocubes & Nanoboxes. Science. 298 (5601): 2139–2141.
nanofluids. Applied Optics. 52 (24): 6041–6050.
Narayanan, K.B. & Sakthivel N. 2011. Green synthesis of biogenic metal nanoparticles by terrestrial & aquatic phototrophic & heterotrophic eukaryotes & biocompatible agents. Advances in Colloid & Interface Science. 169(2):59-79.
Noh, S.Y, Nash, A & Notman, R. 2020. The aggregation of striped nanoparticles in mixed phospholipid bilayers. Nanoscale. 12 (8): 4868–4881.
Omidvar, A. 2018. Enhancing the nonlinear optical properties of graphene oxide by repairing with palladium nanoparticles. Physica E: Low-dimensional Systems & Nanostructures. 103: 239–245.
Parikh, R.Y., Singh, S, Prasad, B.L.V., Patole, M.S., Sastry, M & Shouche, Y.S. 2008. Extracellular synthesis of crystalline silver nanoparticles & molecular evidence of silver resistance from Morganella sp.: towards underst&ing biochemical synthesis mechanism. Chem Bio Chem. 9(9): 1415 –1422 .
Rafique, M, Sadaf, I, Rafique, M.S. & Tahir M.B. 2017. A review on green synthesis of silver nanoparticles & their applications. Artificial Cells, Nanomedicine, & Biotechnology. 45(7): 1272 –1291 .
Reddy, N.J., Nagoor Vagoor Vali, D & Ranim& Rani, Ss. 2014. Evaluation of antioxidant, antibacterial & cytotoxic effects of green synthesized silver nanoparticles by piper longum fruit mater. Materials Science & Engineering C-Materials for Biological Applications. 1(34):115-122.
Sajanlal, P.R., Sreeprasad, T.S., Samal, A.K., Pradeep, T. 2011. Anisotropic nanomaterials: structure, growth, assembly, & functions. Nano Reviews. 2: 58-83.
Sathyavathi, R, Krishna, M.B., Rao, S.V., Saritha, R & Rao, D.N. 2010. Biosynthesis of silver nanoparticles using Cori&rum sativum leaf extract & their application in nonlinear optics. Advanced Science Letters. 3 (2): 138 –143 .
Sayadi M.H., Siami, M, Esmailpour, M & Hajiani, M. 2017. The efficiency of biosynthesis silica nanoparticles at removal of heavy metals Cr & Cu from aqueous solutions. Journal of Birj& University of Medical Sciences. 24 (1): 36 – 49 .
Shankar, S.S., Rai, A, Ankamwar, B, Singh, A, Ahmad, A & Sastry, M. 2004. Biological synthesis of triangular gold nanoprisms. Nature Materials. 3(7):482-488.
Sharma, N.C., Sahi, S.V., Nath, S, Parsons, J.G., Gardea-Torresde, J.L. & Pal, T. 2007. Synthesis of plantmediated gold nanoparticles & catalytic role of biomatrix-embedded nanomaterials. Environmental Science & Technology. 41(14):5137-5142.
Shi,W, Song, S & Zhang, H. 2013. Hydrothermal synthetic strategies of inorganic semiconducting nanostructures. Chemical Society Reviews. 42 (13): 5714 –5743 .
Simakov, S. K. 2018. Nano- & micron-sized diamond genesis in nature: An overview. Geoscience Frontiers. 9 (6): 1849–1858.
Simonis J.J. & Basson A.K. 2011. Evaluation of a low-cost ceramic micro-porous filter for elimination of common disease microorganisms. Physics & Chemistry of the Earth, Parts A/B/C. 36 (14–15): 1129–1134.
Singh, B.N., Prateeksha, G.V.k., Chen, J, Atanasov, A.G. 2017. Organic Nanoparticle-Based Combinatory Approaches for Gene Therapy. Trends Biotechnol. 35 (12): 1121–1124.
Sintubin, L, De Windt, W, Dick, J, Mast, J, van der Ha, D, Verstraete W, Nico, B. 2009. Lactic acid bacteria as reducing & capping agent for the fast & efficient production of silver nanoparticles. Applied Microbiology & Biotechnology. 84(4):741-791.
Stephenson, C & Hubler, A. 2015. Stability & conductivity of self assembled wires in a transverse electric field. Scientific Reports. 5(1): 15044-15053.
Taylor, R.A., Otanicar, T & Rosengarten, G. 2012. Nanofluid-based optical filter optimization for PV/T systems. Light: Science & Applications. 1 (10): 1413- 1422.
Thake, T.H.F, Webb, J.R, Nash, A., Rappoport, J.Z. & Notman, R. 2013. Permeation of polystyrene nanoparticles across model lipid bilayer membranes. Soft Matter. 9 (43): 10265-10274.
Turner, T. (1908). Transparent Silver & Other Metallic Films. Proceedings of the Royal Society A. 81 (548): 301–310.
Valenti, G, Rampazzo, E, Kesarkar, S, Genovese, D, Fiorani, A, Zanut, A, Palomba, F, Marcaccio, M, Paolucci, F & Prodi, L. 2018. Electrogenerated chemiluminescence from metal complexes-based nanoparticles for highly sensitive sensors applications. Coordination Chemistry Reviews. 367: 65–81.
Vert, M, Doi,Y, Hellwich, K.H, Hess, M, Hodge, P, Kubisa, P, Rinaudo, M & Schué, F. O. 2012. Terminology for biorelated polymers & applications (IUPAC Recommendations 2012). Pure & Applied Chemistry. 84 (2): 377- 410.
Vines T & Faunce T. 2009. Assessing the safety & cost-effectiveness of early nanodrugs. Journal of Law & Medicine. 16 (5): 822–845.
Wang, Z, Wang, Z, Lu, W.W., Zhen,W,Yang, D & Peng, S. 2017. Novel biomaterial strategies for controlled growth factor delivery for biomedical applications. NPG Asia Materials. 9 (10): 435-452.
Zoroddu, M.A., Medici, S, Ledda, A, Nurchi, V.M., Peana, Joanna I.L. & Peana, M. 2014. Toxicity of Nanoparticles. Current Medicinal Chemistry. 21 (33): 3837–3853.