سنتز نانو ذرات آهن با استفاده از عصاره آبی بذر گیاه دارویی زنیان Trachyspermum copticum L. و مطالعه خواص آنتی اکسیدانی آن

محورهای موضوعی : کاربرد شیمی در محیط زیست

حجت اقبال ¹ , نیما محمدنژاد خیاوی ² , مهدی احمدی سابق ³ , مصطفی جهانی جلودارلو ⁴

1 - گروه فیتوشیمی، مرکز تحقیقات علوم پایه، دانشگاه تبریز، ایران.
2 - دانشجوی دکتری تخصصی، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
3 - استادیار شیمی آلی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، اهر، ایران.
4 - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی، گروه بیوتکنولوژی، دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه پیام‌نور تهران.

تاریخ دریافت : 1401/08/02 تاریخ پذیرش : 1401/08/16 تاریخ انتشار : 1400/10/01

کلید واژه: گیاهان دارویی, نانو ذرات, زنیان, عصاره آبی, آنتی آکسیدانی,

چکیده مقاله :

زنیان یکی از گیاهان دارویی بسیار مهم در ایران و جهان است که پتانسیل سنتز نانو ذرات از عصاره‌های بذر یا اندام هوایی آن وجود دارد. لذا در این مطالعه امکان سنتز نانو ذرات آهن صفر با استفاده از عصاره‌های بذر گیاه دارویی زنیان مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش‌ها: در این مطالعه از عصاره بذر گیاه دارویی زنیان جهت سنتز سبز نانو ذرات آهن استفاده شد. خصوصیات آنتی اکسیدانی و میزان کل ترکیبات فنولی عصاره بذر و عصاره حاوی ذرات نانو آهن تعیین شد. بررسی ساختاری نانو ذرات آهن با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی انجام گردید.یافته‌ها: با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان گفت که تشکیل نانوذرات آهن با تغییر رنگ محلول از زرد به قهوه ای مورد تایید قرار گرفت و هم در عصاره حاوی بذر و هم در عصاری حاوی نانو ذرات آهن خصوصیات آنتی اکسیدانی مشاهده گردید و اضافه کردن نانوذرات آهن سبب افزایش خصوصیات آنتی اکسیدانی گیاه دارویی زنیان شد. بررسی ساختاری نانو ذرات آهن با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی نیز نشان داد که شکل ذرات کروی و ابعاد آن 200 نانومتر می‌باشد.نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این آزمایشات نشان داد که می توان از عصاره بذر گیاه دارویی زنیان برای سنتز نانو آهن صفر ظرفیتی استفاده کرد و افزایش نانو ذرات آهن صفر باعث افزایش خاصیت آنتی‌اکسیدانی آن می‌شود.

چکیده انگلیسی:

Trachyspermum copticum L. is one of the most important Medicinal plants in Iran, which has the potential to synthesize nanoparticles from the extracts of its seeds or aerial parts. In this study, the possibility of green synthesis of iron-free nanoparticles using Trachyspermum copticum L. seed extracts was investigated. Materials and methods: In this study, the seed extract of the Medicinal plant Trachyspermum copticum L. was used for the green synthesis of iron nanoparticles. Antioxidant properties and total amount of phenolic compounds of seed extract and extract containing iron Nano particles were determined. The structural investigation of iron nanoparticles was done using a scanning electron microscope. Findings: According to the obtained results, it can be said that the formation of iron nanoparticles was confirmed by changing the color of the solution from yellow to brown, and antioxidant properties were observed both in the extract containing seeds and in the extract containing iron nanoparticles. And the addition of iron nanoparticles increased the antioxidant properties of Trachyspermum copticum L. medicinal plant. The structural investigation of iron nanoparticles using a scanning electron microscope also showed that the shape of the particles is spherical and its dimensions are 200 nm. Conclusion: The results of these experiments showed that it is possible to use the seed extract of zenian medicinal plant for the synthesis of zero-valent iron nanoparticles, and the increase of zero-valent iron nanoparticles increases its antioxidant properties.