بررسی راهبردی جامعه تربیت یافته از منظر کلام امیرالمومنین(ع) در نهج البلاغه با رویکرد فقه حکومتی
محورهای موضوعی : نشریه پژوهشنامه معارف اهل بیت علیه السلام
هادی اسماعیل زاده
1
,
حسن فلاح احمد چالی
2
*
,
رحمان ولی زاده
3
1 - دانشجوی دکتری گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.
2 - استادیار گروه ادیان و عرفان اسلامی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران (نویسنده مسئول).
3 - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.
کلید واژه: جامعه, تربیت, امیرالمومنین, فقه حکومتی.,
چکیده مقاله :
فقه حکومتی یا وارد کردن مبانی فقه در حکومت، امری است که از سویی بر عهده حکومت اسلامی گذاشته شده است تا حاکم با فراهم آوردن بستری مناسب و احیای سنتهای درست، نابودی هنجارها و آیینهای باطل در جامعه و به کارگیری روشهای صحیح مردم را راهنمایی و هدایت نموده و سپس به تربیت آنها همت گمارد تا به جامعهای دست یافته شود که از هر گونه حیرت و تشنج به دور بوده و افراد آن در سایه فرامین دینی با استواری راههای موفقیتآمیز تربیت را پیموده و به قلههای رفیع کمال صعود نمودهاند. مهمترین آرمان حکومت در جهت فقه حکومتی خدایی شدن و رشد و تعلیم و تربیت تعالی انسان و جامعه است و این در گرو مهیا نمودن مقدمات رشد و شکوفایی استعدادهای مردم و راهبری جامعه بشری به سمت و سوی کمال مطلق است، و این همت حاکمان را میطلبد تا با تلاش و کوشش و به کارگیری روشهای شایسته در جهت فقه حکومتی به این مهم تحقق بخشند. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با اطلاعات کتابخانهای ابتدا به تعریف تربیت و فقه حکومتی پرداخته و در انتها به بررسی جامعه تربیت یافته از منظر کلام امیرالمومنین(ع) خواهیم پرداخت.
Government jurisprudence or bringing the foundations of jurisprudence into the government is a matter that is entrusted to the Islamic government on the one hand, so that the ruler, by providing a suitable platform and reviving the correct traditions, to destroy false norms and rituals in the society and to guide the people to apply the correct methods and then strive to educate them so as to achieve universals, which is far from any kind of shock and convulsion and its people have steadfastly followed the successful paths of education under the shadow of religious orders and have climbed to the lofty peaks of perfection. The most important goal of the government in the direction of governmental jurisprudence is to have divine characteristics and to grow and educate the people and society, and this depends on preparing the conditions for the growth and flourishing of the people's talents and leading the human society towards absolute perfection, and this requires the efforts of the rulers. To achieve this goal by making efforts and applying appropriate methods in the direction of governmental jurisprudence, this article will first define education and government jurisprudence with descriptive-analytical method and with library information and at the end we will examine the educated society from the perspective of the words of Amir al-Mominin (as).
1- قرآن کریم
2- نهج البلاغه
3- ادیب علی،محمدحسین(1342)،راه وروش تربیت ازدیدگاه امام علی علیه السلام،تهران:انتشارات مؤسسه
انجام تاب،چاپ اول.
4- باقری، شهلا(1384)جامعه مطلوب از دیدگاه امیرالمومنین،فصلنامه شیعه شناسی، زمستان 1384،شماره 12. صفحات 213-230.
5- پرور، اسماعیل، (1390ش) «فقه حکومتی چرایی، چیستی و چگونگی»، سوره اندیشه، 3(56).
6- حافظ نیا، محمدرضا، "مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی"، سمت، تهران، 1397.
7- جهانی، سمانه، " جامعه شناسی خانواده در قرآن کریم "، دوفصلنامه تخصصی پژوهش¬های میان رشته¬ای قرآن¬کریم، شماره 1، بهار و تابستان 1391، 100-81.
8- جهان بزرگی، احمد.(1384). آزادی سیاسی چاپ اول.تهران:کانون اندیشه جوان.
9- رشاد، علی اکبر(1385)دانشنامه امام علی جلد دهم. چاپ سوم.قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
10- رفیعی،بهروز(1381)، آرای دانشمندان مسلمان در مبانی تعلیم و تربیت، جلد چهارم، انتشارات قم پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
11- .ذوالفقاری، محمد، سیدیان، سید مهدی، 1391، «فقه حکومتی؛ چیستی، چرایی، چگونگی»، معرفت سیاسی، دوره چهارم، شماره 1، 67-49
12- شب¬خیز، محمدرضا،(1392ش)، اصول فقه دانشگاهی، چ2، تهران: انتشارات کتاب آوا.
13-شعاری¬نژاد،علی اکبر(1346)، فلسفه آموزش و پرورش،تهران: انتشاراتامیرکبیر،چاپ چهارم.و پرورش،تهران.
14- شفیعی مطهری، مرتضی.(1378). پیرا مون انقلاب اسلامی، چاپ شانزدهم. تهران: صدرا.
15- صالحی،اکبروتهامی،رحیمه¬السادات(1388)،بررسی وتحلیل عوامل وموانع مؤثردرتربیت دینی برمبنای سخنان حضرت علی علیه السلام در نهج¬البلاغه،دوفصلنامه تربیت اسلامی،سال چهارم،شماره9.
16- ضیایی¬فر، سعید(1391ش)، رویکرد حکومتی به فقه، علوم سیاسی،53(14).
17- فایضی،علیوآشتیانی،محسن(1341)، مبانی تربیت و اخلاق اسلامی،قم:انتشارات روحانی
18-مطهری،مرتضی(1341)،تعلیم و تربیت در اسلام،تهران، انتشارات صدرا
19- مزینانی،محمدصادق(1382)،روشهای تربیتی سیاسی کارگزارانازمنظرامامعلی علیه السلام،حکومت
اسلامی،سال ششم،شماره22.
20- نیکزاد،محمود(1341)، کلیات فلسفه تعلیم و تربیت، تهران، انتشارات کیهان.
21-هاشمی اردکانی،سیدحسن(1388)،عوامل تربیتی درمسیرکمال وجودی انسان از منظر نهج¬البلاغه،تربیت اسلامی،سال چهارم،شماره8.