شاخصه های محبت الهی در انسان خداباور از دیدگاه قرآن و روایات

محورهای موضوعی : نشریه پژوهشنامه معارف اهل بیت علیه السلام

علی محمد میرجلیلی ¹ , محمد فاکر میبدی ² , نسرین علوی نیا ^{3 *}

1 - استاد گروه قرآن و حدیث، دانشکده الهیات دانشگاه میبد، میبد، ایران.
2 - استاد گروه قرآن و حدیث، دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه، تهران، ایران.
3 - طلبه حوزه سطح 4، موسسه آموزش عالی جامعه النور، شیراز، ایران.

تاریخ دریافت : 1403/09/07 تاریخ پذیرش : 1403/12/28 تاریخ انتشار : 1404/05/12

کلید واژه: انسان خداباور, محبت الهی, حب, قرآن, روایات.,

چکیده مقاله :

این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی و با ابزار کتابخانه­ای به بررسی شاخصه­های محبت الهی در انسان خداباور از دیدگاه قرآن و روایات می­پردازد و بدین منظور از قرآن کریم، روایات و اندیشه­های مفسران برای تکمیل بحث کمک گرفته است. یافته­های پژوهش که در قالب شش شاخصه بررسی شده است بیانگر این است که رابطه انسان خداباور و خدا محبت است. انسان وجودی مستقل ندارد و وجودش وابسته به خداوند است، خداوند رب انسان و جهان است و تمام امورات آنها را تدبیر می­کند. انسان تحت تربیت دائم پروردگار است و تمام عقاید و رفتار او در ارتباط با رب معنا می­شود. وقتی خدا محبوب انسان باشد همه زندگی و رفتار انسان بر اساس این محبت انجام می­شود و محبت به تبعیت از خداوند منجر می­گردد. شاخصه های محبت الهی در انسان خداباور شامل شاخصه اول تفضل ابتدایی خداوند به انسان، شاخصه دوم محبت انسان به خداوند، تنها موجود فناناپذیر، شاخصه سوم پذیرش ربوبیت محبوب و تبعیت از محبوب، شاخصه چهارم محبت ورزی بر اساس ایمان، شاخصه پنجم محبوب خدا شدن و شاخصه ششم رسیدن به رضایت و رضوان الهی در آخرت است.

 

چکیده انگلیسی:

This article, with a descriptive-analytical method and library tools, investigates the characteristics of divine love in a God-believing person from the perspective of the Qur'an and hadiths, and for this purpose, the Holy Qur'an, hadiths and the thoughts of commentators have been helped to complete the discussion. The findings of the research, which have been examined in the form of six indicators, show that the relationship between a person who believes in God and God is love. Man does not have an independent existence and his existence depends on God, God is the Lord of man and the world and arranges all their affairs. Man is under the constant training of the Lord and all his thoughts and behavior are meaningful in relation to the Lord. When God loves man, all his life and behavior is based on this love, and love leads to obeying God. The indicators of divine love in a God-believing person include the first indicator of God's primary kindness to man, the second indicator of man's love for God, the only immortal being, the third indicator of accepting the beloved's lordship and obeying the beloved, the fourth indicator of loving kindness based on faith, the fifth indicator of becoming God's beloved. And the sixth indicator is to reach God's satisfaction and satisfaction in the hereafter.

منابع و مأخذ:

*قرآن کریم
ابن بابویه، محمد بن علی، (1385)، علل الشرائع، قم: کتاب فروشی داوری.
ابن قیم الجوزيه، شمس الدین ابی عبداله، (1419)، روضه المحبين و نزهه المشتاقين، تحقیق سید جمیلی، چاپ چهارم، دارالکتب العربی.
ابن منظور، محمد بن مکرم، (1387)، لسان العرب، چاپ سوم، قم: نشر ادب.
برقی، احمد بن محمد بن خالد، (1371)، المحاسن، تحقیق و تصحیح: بلال الدین محدث، چاپ دوم، قم دارالکتب الْسلامیة.
برومر، وین سنت، (1395)، الگوی عشق پژوهشی در الهیات فلسفی، ترجمه عبدالمحمد دلخواه، تهران، نگاه
معاصر.
جوادی آملی، عبدالله، (1397)، تفسیرتسنیم، تحقیق: حسین اشرافی و دیگران، ج2، قم، اسراء.
خمینی، روح الله، (1381)، شرح چهل حدیث، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره )، قم.
دهخدا، علی اکبر، (1388)، لغت نامه دهخدا، ج4، چ3 ، تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، محمد، (1416)، مفردات غریب القرآن، تحقیق عرفان داودی، انتشارات دارالثامیه بیروت.
رافعی، علی،(1390)، محبت در قرآن و حدیث و تجلی آن در سیره نبوی و اقوال و وحوال عارفان، چاپ اول، قم، ادیان.
صابری، علی محمد، (1389)، حدیث عشق، عشق از دیدگاه 4 متفکر)میهمانی افلاطون، فی حقیقة العشق سهروردی، سوانح العشاق غزالی، لمعات عراقی)، تهران نشر علم.
طباطبایی، محمدحسین، (1374)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه محمد باقر موسوی، چاپ پنجم، قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم دفتر انتشارات اسلامی.
طوسى، محمد بن حسن، (1417)، التبیان فى تفسیر القرآن، به کوشش احمد قیصر عاملی، بیروت، دار احیاء التراث العربى، اول.
عمید، حسن، (1382)، فرهنگ فارسی عمید، مؤسسه انتشارات امیر کبیر، چ28، قم.
قرائتی، محسن، (1383)، تفسیر نور، ج 4، چ 11، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.
کلینى، محمد بن یعقوب، (1407)، الکافی (ط- الإسلامیه)، به کوشش علی اکبر غفاري و محمد آخوندي، تهران، دار الکتب الإسلامیه.
مجلسی، محمد باقر، (1403)، بحارالانوار، چاپ دوم، بیروت: نشر دار الاحیا التراث العربی.
مصباح یزدی، محمد تقی، (1383)، اخلاق در قرآن،ج2، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم.
مصطفوی، حسن، (1360)، التحقيق في كلمات القرآن الكريم، چاپ اول، تهران، بنگاه ترجمه و نشر كتاب.
معین، محمد، (1381)، فرهنگ معین، ج 2 ، چ8 ، امیر کبیر، تهران.
مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، (1371)، تفسیر نمونه، چاپ اول، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
هاشمی، احمد، (1381)، ‌جواهر البلاغه، چاپ پنجم، قم:مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.