بررسی هورمون های جنسی و هیپوفیزی و فاکتور های استرس سرم مولدین تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) در سواحل گیلان

محورهای موضوعی : ارزیابی محیط زیست

قباد خواجه محمدی ¹ , عباسعلی زمینی ² , مسعود فرخ روز لاشیدانی ³

1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان

تاریخ دریافت : 1394/07/13 تاریخ پذیرش : 1394/07/13 تاریخ انتشار : 1393/07/01

کلید واژه: استرس, Acipenser persicus, تاسماهی ایرانی, رسیدگی جنسی, استروئید های جنسی,

چکیده مقاله :

هدف مقایسه ی سطوح استروئیدهای جنسی و هیپوفیزی شامل تستوسترون، 17- بتا استرادیول، GTH-I، GTH-II و فاکتور های استرس شامل کورتیزول و گلوکز، در جنس های نر و ماده ی مولدین تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) صید شده از دریا و ارزیابی ارتباط بین مرحله ی رسیدگی جنسی با میزان این هورمون ها و استرس ناشی از مهاجرت و صید در این گونه از تاسماهیان بود. نمونه برداری از چهارده مولد نر و ماده ی تاسماهی ایرانی، از زمستان 1391 تا بهار 1392 در صیدگاه های ماهیان خاویاری و پره های صیادی حوضه ی جنوبی دریای خزر، در استان گیلان صورت گرفت. نتایج حاصل از بررسی های گنادی نشان داد که مولدین صید شده در مرحله ی 4 و 5 رسیدگی جنسی بودند. در مقایسه ی میانگین میزان تستوسترون سرم خون مولدین (نرها 18/32 ± 41/123 و ماده ها 92/ 18 ± 87/44 نانو گرم در میلی لیتر)، اختلاف معنی دار آماری دیده شد (05/0 p<). اما پس از مقایسه ی میانگین هورمون های 17- بتا استرادیول، GTH-I و GTH-II سرم مولدین، اختلاف معنی دار آماری مشاهده نشد (05/0 p>). سطوح تمامی این هورمون ها در مولدین نر بیش از ماده ها بود. پس از مقایسه میانگین شاخص های استرس، شامل کورتیزول (نرها 42/587 و ماده ها 42/608 نانوگرم در میلی لیتر) و گلوکز (در نر ها 02/31 ± 85/138 و در ماده ها 26 ± 85/ 136 میلی گرم در دسی لیتر)، اختلاف معنی دار آماری دیده نشد، اما سطوح این فاکتور ها از حد طبیعی بیشتر بود (05/0p˃).