ادراک حسی،تخیل و حافظه در نظام فکری آگوستین
محورهای موضوعی : پژوهشهای معرفت شناختی
سیدمصطفی شهر آیینی
1
(استادیار فلسفه دانشگاه تبریز)
کلید واژه: نفس, ادراک حسی, حافظه, تخیل, فراموشی, یادآوری,
چکیده مقاله :
آگوستین مانند هر فیلسوف مسیحی دیگری در سده‌های میانه، اولین و اصلی‌ترین دغدغه‌اش نه فلسفه‌ورزی بلکه دین‌داری است. روشن است که آنچه در دین اصل است ایمان به خداست نه شناخت نظری او؛ اما برای هر دین‌داری بایسته است که در پیِ شناخت نظری نیز برآید تا بتواند از آنچه بدان گرویده، دفاع کند. آگوستین به‌پیروی از نوافلاطونیان بر آن است که شناخت خداوند از توان بشر بیرون است، اما نظر به اینکه خداوند آدمی را بر صورت خویش آفریده است(سفر تکوین، 1:26)، بهترین راه برای خداشناسی، شروع از خودشناسی است. اما برای خودشناسی نیز باید از شناخت حسی بیاغازیم و مرتبه به مرتبه به‌سوی تخیل و حافظه و عقل پیش برویم. آنچه در این مقاله در مدنظر نویسنده بوده، بازنمایاندن جایگاه ادراک حسی، تخیل، حافظه، فراموشی و یادآوری در نظریة معرفت آگوستین است که در این میان، به استفادة آگوستین از افلاطون و نوافلاطونیان نیز پرداخته‌ایم و کوشیده‌ایم تا نوآوری‌‌های او را در این زمینه‌ها نیز بازنماییم.
The first and main preoccupation of St. Augustine, like other Christian philosophers of medieval ages, is religion not philosophizing. It is clear that the central part of religion is faith in God not acquiring a rational cognition, however, every pious should try to obtain a rational cognition in order to defence his own faith. Augustine, like Neo-Platonists, believes that the recognition of God is beyond the men’s abilities, nevertheless, since “God created man in his own image” (Genesis 1:26) self-understanding is the best way for obtaining His recognition. Perceptual recognition is the first step for self-understanding and going towards imagination and memory are the next steps. This article tries to clarify the place of perceptual recognition, imagination, memory, forgetfulness and remembrance in the St. Augustine’s theory of recognition. It studies the influence of Plato and Neo-Platonists in Augustine’s thought and also surveys his own innovations.