معرفي نشريه
علمی
درباره مجله:
طراحی و برنامه ریزی در معماری و شهرسازی نشریه ای علمی در زمینه معماری و شهرسازی به صاحب امتیازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب است.
این نشریه با مجوز 22120//ص/99 مورخ 1399/05/29 از سازمان مرکزی دانشگاه آزاد و مجوز 88303 از سامانه جامع رسانه های کشور (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) اقدام به پذیرش مقالات علمی پژوهشگران محترم در کلیه زمینه های معماری و شهرسازی می نماید.
هدف نشریه چاپ مقالات علمی دارای نوآوری جهت ارتقاء دانش معماری و شهرسازی در کشور است.
مجله آماده دریافت مقالات شما پژوهشگران محترم می باشد.
مجله طراحی و برنامه ریزی هیچگونه مبلغی بابت حق داوری یا چاپ دریافت نمی کند
امتیاز پژوهشی مجله برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری و اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی:
مجله دارای گرید C دانشگاه آزاد اسلامی می باشد:
امتیاز ترفیع سالانه اساتید هیئت علمی حداکثر 2 امتیاز پژوهشی (هم اندازه با مقالات کنفرانسی - شایان ذکر است حداقل امتیاز پژوهشی لازم برای ترفیع سالانه 4 امتیاز می باشد)
دانشجویان دکتری: 0.6 امتیاز پژوهشی
دانشجویان کارشناسی ارشد: 0.5 نمره به نمره نهایی پایان نامه برای دانشجویانی که براساس بخشنامه جدید دفاع نموده اند
داوری سریع:
میانگین داوری اول نشریه 12 روز است (به بخش اطلاعات نشریه - آمار نشریه مراجعه شود).
آخرین مقالات منتشر شده
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - راهبردهای مؤثر در مرمت‌شهری؛ به‌منظور حفظ هویت‌فرهنگی در مناطق تاریخی شهری
محمد دبدبه علی حقیقتپرستشماره 1 , دوره 2 , بهار 1403تاریخ‌نگاری میراث شهرها و مناطق تاریخی، نمایانگر پیچیدگی و غنای هویت‌فرهنگی مردمان است و به‌طورخاص نمود این میراث‌های فرهنگی، به‌عنوان یک میراث‌ملی، نقش بسیار حیاتی در شکل‌دهی به حفظ هویت‌فرهنگی یک جامعه ایفاء می‌کنند. این مناطق به‌عنوان ماهیت ذاتی تاریخی، ابعاد اجتما چکیده کاملتاریخنگاری میراث شهرها و مناطق تاریخی، نمایانگر پیچیدگی و غنای هویت‌فرهنگی مردمان است و به‌طورخاص نمود این میراث‌های فرهنگی، به‌عنوان یک میراث‌ملی، نقش بسیار حیاتی در شکل‌دهی به حفظ هویت‌فرهنگی یک جامعه ایفاء می‌کنند. این مناطق به‌عنوان ماهیت ذاتی تاریخی، ابعاد اجتماعی، فرهنگی اقتصادی و حتی سیاسی، هویت‌فرهنگی شهرها را حفظ و ارتباط عمیقی با مطالعات آیندۀ آن نواحی درخود دارند. دراین زمینه، تبیین مرمت‌شهری به‌عنوان یک راهبرد مهم در حفظ، ارتقاء هویت‌فرهنگی و محیط پایدار در مناطق تاریخی شهری موردتوجه قرارگرفته است. مطلعات نشان می‌دهد که تبیین مرمت‌شهری نه‌تنها به حفظ ساختارهای تاریخی کمک می‌کند بلکه ازطریق باززنده‌سازی و احیاء این مناطق، میتوان به ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان و جذب گردشگران ارج نهد. دراین پژوهش، به‌بررسی اهمیت مرمت‌شهری به‌عنوان یک راهبرد برای حفظ هویت‌فرهنگی در مناطق تاریخی شهری پرداخته و راهکارها، چالش‌ها، و اثرات مثبت این اقدامات را موردواکاوی قرارداده است. به‌عبارتی دگر، این تحقیق پژوهشی بابررسی خاستگاه و سیرتحولات دیدگاه‌های حوزۀ مرمت و حفاظت در زمان معاصر پرداخته و درارتباط‌با راهبردهای مرمت‌شهری برخوردار می‌باشد. روش‌تحقیق پژوهش حاضر را میتوان ترکیبی از مرورادبیات (کمی)، برای شناخت مبانی‌نظری عنوان داشت. و با بهره‌گیری از روش (کیفی)، درراستای تبیینات بر شناسایی ارزش‌های مطالعات هویت‌فرهنگی بهره‌جست. بدین‌ترتیب، بااستفاده‌از شاخص‌های کمی؛ عملکرد راهبردها و تدابیر مرمت‌شهری ارزیابی می‌شود. یافته‌ها حاکی‌ازآن است‌که واکاوی عمق ابعاد موضوعی و اصول نظری، می‌تواند تبیینی مؤثر درجهت تثبیت راهبردهای مرمت‌شهری به‌منظور حفظ هویت‌فرهنگی در مناطق تاریخی شهری هویدا گردد. درنتیجه، این تلاش به‌‌دنبال ساختار و ارتباط مفاهیم مبانی‌نظری با راهبردهای مرمت‌شهری انجام‌گرفته است، تا به‌وضوح نقش هرکدام در حفظ و ارتقاء هویت‌فرهنگی مناطق تاریخی شهری را برجسته سازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - واکاوی مدل‌های ارتقا نواحی بازمانده از توسعه با تاکید بر تجربه های جهانی
علی محمد ابراهیمی پرویز آقاییشماره 1 , دوره 2 , بهار 1403در هزاره سوم چالش‌های مرتبط با نواحی بازمانده از توسعه به یکی از ابربحران‌های شهری بدل گشته که چاره‌جویی و کندوکاو برای ساماندهی و حل آن در دستور کار سیاست‌گذاری و مدیریت شهری، منطقه ای و ملی قرار دارد. آمریکا، چین و کشورهای سوسیالیستی اروپا از جمله جوامع پیش‌رو در این چکیده کاملدر هزاره سوم چالش‌های مرتبط با نواحی بازمانده از توسعه به یکی از ابربحران‌های شهری بدل گشته که چاره‌جویی و کندوکاو برای ساماندهی و حل آن در دستور کار سیاست‌گذاری و مدیریت شهری، منطقه ای و ملی قرار دارد. آمریکا، چین و کشورهای سوسیالیستی اروپا از جمله جوامع پیش‌رو در این زمینه هستند که تعدد و کثرت برنامه‌های آنها مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. این کشورها طیف وسیعی از برنامه‌ها را بخصوص بعد از جنگ جهانی دوم در دستور کار قرار داده‌اند بر همین اساس این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و به صورت کتابخانه‌ای و با درک اهمیت این مساله و چالش‌های روبه تزاید شهری در ایران درصدد صورت-بندی و تحلیل و بررسی این برنامه‌ها است تا از یک سو موجب غنای علمی این مباحث در داخل کشور شود و از سوی دیگر ساختار اجرایی آنها را استخراج نماید. نتایج پژوهش که بر پایه نه برنامه اجرایی است نشان می‌دهد که ابتکار عمل‌های بخش دولتی (و بخصوص دولت‌های محلی) و بهره‌گیری از استعدادهای بخش خصوصی از اصلی‌ترین محرک‌های بازآفرینی نواحی بازمانده از توسعه با تاکید بر مناطق حاشیه‌نشین، راکد و بافت فرسوده است و در تمامی مدل‌های ارتقا؛ توسعه از بالا (بخش دولتی و خصوصی و گاها نهادهای غیرانتفاعی) و توسعه‌پذیری از پایین (ساکنان محلی) رخ داده است و حتی رویکردهای مشارکتی بر پایه ظرفیت اجتماعات محلی کمتر مورد توجه قرار دارد. نتایج پژوهش که بر پایه نه برنامه اجرایی است نشان می‌دهد که ابتکار عمل‌های بخش دولتی (و بخصوص دولت‌های محلی) و بهره‌گیری از استعدادهای بخش خصوصی از اصلی‌ترین محرک‌های بازآفرینی نواحی بازمانده از توسعه با تاکید بر مناطق حاشیه‌نشین، راکد و بافت فرسوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تبیین الگوی کالبدی و فضایی در پلان‌های مساجد تاریخی هرمزگان
مهناز اژدری محمد علی رحیمی حامد ایمان طلبشماره 1 , دوره 2 , بهار 1403امروزه مساجد اکثراً به صورت تقلید از بناهای مسجد در دوره‌های گذشته و یا به‌صورت نوگرا که شامل تغییرات شکلی مساجد در دوران معاصر است، متبلور می‌گردد. استان هرمزگان دارای مساجد متمایزی نسبت به سایر نقاط ایران است، بنابراین مطالعه در این زمینه با توجه به مساجد بسیار باارز چکیده کاملامروزه مساجد اکثراً به صورت تقلید از بناهای مسجد در دوره‌های گذشته و یا به‌صورت نوگرا که شامل تغییرات شکلی مساجد در دوران معاصر است، متبلور می‌گردد. استان هرمزگان دارای مساجد متمایزی نسبت به سایر نقاط ایران است، بنابراین مطالعه در این زمینه با توجه به مساجد بسیار باارزش این منطقه برای شناخت ویژگیهای ساختاری و کالبدی این مساجد امری ضروری است. هدف، گونه‌شناسی الگوهای شکلی و فضایی و عناصر کالبدی مساجد به جا مانده از دوران تاریخی در هرمزگان می باشد. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است:انواع گونه شناسی الگوهای شکلی و فضایی و عناصر کالبدی مساجد تاریخی استان هرمزگان کدام است و بر اساس چه معیارهایی قابل تبیین می‌باشد؟ ماهیت تحقیق کیفی و از روش توصیفی تحلیلی بهره گرفته شده است.تعیین حجم نمونه‌ها به‌صورت هدفمند انجام شده است. نمونه‌ها با توجه به 13 مورد ثبت‌شده در اداره میراث فرهنگی شهر بندرعباس تعیین‌شده است، همچنین به‌منظور گونه‌شناسی الگویی از نظریات متخصصان این حوزه مبتنی بر تکنیک دلفی استفاده گردید و الگوهای طراحی مساجد مذکور همچون ویژگیهای ظاهری، تزئینات، فرم پلان، فرم حیاط، جهت‌گیری قبله و محراب، فرم ورودی، جهت ورودی مسجد نسبت به محراب و قبله، تبیین و مستخرج شد. مساجد هرمزگان بر اساس اصول و معماری بومی و منطقه‌ای، مانند بسیاری از مناطق دیگر ایران شکل‌گرفته و توسعه‌یافته‌اند و این مساجد نمونه‌ای از گونه‌های مساجد در معماری ایرانی به شمار می‌روند، این بناهــا، تــداوم معماری هرمزگان است. نکته‌ای که باعث تمایز مســاجد هرمزگان با ســایر مساجد ایران می‌گردد، شــباهت کمتر دیده‌شده آن و خلاقیت ســازندگان آن در تهیه نقشه و ساختار کلی آن است و سازندگان در طراحی مساجد، ازاین‌گونه طرح و نقشه‌ها، متناسب با شرایط اجتماعی و فرهنگی، بهره‌برداری نموده‌اند، این موارد در دوره‌های تاریخی مختلف نیز چندان دچار تغییر نشده است و با تغییرات اندکی در ظاهر مساجد به همین شکل ادامه پیداکرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - مطالعه تطبیقی خانه سنتی صالحی شیراز با خانه صفر انرژی بیتنا (خانه ما) در قطر از منظر بهینه‌سازی مصرف انرژی در اقلیم‌های گرم
مرجان دعایی محبوب خاکسارحقانی مهسا اسمعیلی مریم کبیریان دهکردیشماره 1 , دوره 2 , بهار 1403بیان مساله: خانه سنتی بخشی از تاریخ و فرهنگ ما ایرانیان محسوب می شود. از جمله ویژگی های خانه سنتی، سقف بلند، پنجره های رنگی، حیاط، حوض، ایوان و... میتوان اشاره کرد. در معماری سنتی همواره از مصالح با ظرفیت حرارتی بالا برای جبران اختلاف دمای شب و روز استفاده می‌شده است. د چکیده کاملبیان مساله: خانه سنتی بخشی از تاریخ و فرهنگ ما ایرانیان محسوب می شود. از جمله ویژگی های خانه سنتی، سقف بلند، پنجره های رنگی، حیاط، حوض، ایوان و... میتوان اشاره کرد. در معماری سنتی همواره از مصالح با ظرفیت حرارتی بالا برای جبران اختلاف دمای شب و روز استفاده می‌شده است. در معماری سنتی همواره با استفاده از ایجاد کوران هوا توسط عناصری مانند بادگیر و بازشوها در بالاترین ارتفاع تهویه هوا به شکل طبیعی صورت می‌گرفته است. تغییرات آب و هوایی جهانی به‌عنوان علائم هشدار دهنده‌ای است که روز به روز توجه بیشتری را به خود جلب می‌کند. تاکنون اقدامات اثرگذار زیادی توسط دولت‌ها و سازمان‌ها برای حفظ کره زمین انجام شده است و همچنان ادامه دارد. ساخت خانه انرژی صفر به استراتژی‌های زیادی نیاز دارد. این استراتژی‌ها می‌تواند در خانه‌های اقلیم گرم مورد استفاده قرار گیرند. استخراج راهکارهای اقلیمی اتخاذ شده در ساختمان‌های صفر انرژی در اقلیم گرم از اهمیت تحقیق است. هدف تحقیق: نکته اصلی دستیابی به یک خانه با انرژی صفر در اقلیم گرم، تأمین سایه و رطوبت لازم و کاهش اختلاف درجه حرارت روز و شب در ساختمان است. روش تحقیق: در این مقاله از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است و اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه‌ای و از طریق مقالات و مطالعات میدانی جمع‌آوری شده‌اند و استراتژی‌های بکار رفته در خانه‌ای انرژی صفر در قطر مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. مهمترین یافته‌ها تحقیق: به‌طورکلی، این پژوهش نشان داده است که کدام استراتژی‌ها یک خانه تک‌خانواری در مناطق گرم را به خانه انرژی صفر تبدیل می‌کند. مطالعات تجربی بسیار کمی برای آب‌وهوای گرم منتشر شده است. از این رو، این مطالعه با هدف پر کردن شکاف در دانش عملکرد انرژی در خانه‌های انرژی صفر واقع در اقلیم گرم انجام شده است و شرح و بررسی مفصل تمام این عوامل می‌تواند موضوع مطالعات آینده باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بلوک‌های خاکی پایدار شده، یک مصالح نوآور در معماری نوین خاک
امیررضا صادقیان رکسانا عبدالهی علی اکبری مهرداد جاویدی نژادشماره 1 , دوره 2 , بهار 1403معماری خاک، یکی از فنون شناخته‌شده ساخت در معماری و با غنای تاریخی چندهزارساله است. علی‌رغم پیشینه قوی، کاربردهای کنونی آن به دلایل مختلف فنی، اقتصادی، اجتماعی، فلسفی و سیاسی همانند گذشته نبوده و ازاین‌رو نیازمند تأمل از حوزه‌های گوناگون ازجمله زوایای فناوری، مهندسی و آ چکیده کاملمعماری خاک، یکی از فنون شناخته‌شده ساخت در معماری و با غنای تاریخی چندهزارساله است. علی‌رغم پیشینه قوی، کاربردهای کنونی آن به دلایل مختلف فنی، اقتصادی، اجتماعی، فلسفی و سیاسی همانند گذشته نبوده و ازاین‌رو نیازمند تأمل از حوزه‌های گوناگون ازجمله زوایای فناوری، مهندسی و آزمایشگاهی است.اهمیت و ضرورت پژوهش: بنا بر رواج عمده استفاده از مصالح صنعتی؛ امروزه یکی از معضلات ساخت‌وساز در ایران، ساختمان‌هایی هستند که با سازه‌های بتنی و فلزی ساخته‌شده و در کنار زوال محیط‌زیست، سبب پایین آمدن کیفیت زندگی مردم و ازدست‌رفتن هویت معماری ایرانی گردیده‌اند. یکی از رویکردهای جدید در ارتقای استفاده از معماری خاک و مصالح خاک مبنا؛ لزوم نوآوری در محصول و نوآوری فناورانه در حوزه معماری خاک است. از این نظر روی‌آوری به مصالح نوین و باکیفیت رقیب برآمده از معماری نوین خاک یک الزام به‌حساب می‌آید. بلوک‌های خاکی پایدار شده به‌عنوان یک مصالح نوآور در معماری نوین خاک در پژوهش دنبال شده و مجموعه‌ای از مختصات فنی و آزمایشگاهی بلوک‌های خاکی پایدار در اسناد اخیر مدون شده مؤسسه آروویل هندوستان معرفی گردیده است.روش تحقیق پژوهش، کیفی و از نوع اسنادی هست و فرایند پژوهش به کمک مطالعات کتابخانه‌ای تدوین گردیده است. دامنه اصلی موضوعی اسناد استفاده‌شده نیز ناظر بر اسناد علمی با رویکرد فنی - آزمایشگاهی تدوین‌شده در مؤسسه آروویل هند به‌عنوان یکی از پیش‌گامان عرصه آموزش معماری خاک در عرصه بین‌الملل است.بلوک‌های خاکی پایدار شده در مؤسسه آروویل هند یک فناوری جدید به همراه مجموعه‌ای از الزامات فنی آزمایشگاهی به‌منظور تولید انواع بلوک‌های حفره‌دار، بلوک‌های هم بند، بلوک‌های ویژه با مجموعه‌ای از نقاط قوت و ضعف در کاربرد همانند سایر مصالح ساختمانی است. در همین راستا؛ توجه و کاربرد عملی آزمایش‌ها و آزمون‌های فنی ارجاع شده در این مقاله می‌تواند عملاً کاربردهای این مصالح نوین را در سطح کشور توسعه و ارتقا دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - از زبان شکل تا طراحی تبیین الگوی معماری یادمانی معاصر ایران با استفاده از دستور زبان شکل
کیانوش حسنیشماره 1 , دوره 2 , بهار 1403بافت‌های معماری یادمانی درخلاء و در عدم خلق نشده‌اند بلکه محصول زنجیره‌ای از علّت‌‌ها و سلسله‌ای از دلیل‌های مرئی و نامرئی بسیار هستند. اینها همه‌وقتی با دقّت و مراقبت ردیابی شوند و در درون بسترها یا بافت‌های مشخص نهاده شوند و مناسبت میان هرکدام رمزگشایی بشود، میتوان چکیده کاملبافتهای معماری یادمانی درخلاء و در عدم خلق نشده‌اند بلکه محصول زنجیره‌ای از علّت‌‌ها و سلسله‌ای از دلیل‌های مرئی و نامرئی بسیار هستند. اینها همه‌وقتی با دقّت و مراقبت ردیابی شوند و در درون بسترها یا بافت‌های مشخص نهاده شوند و مناسبت میان هرکدام رمزگشایی بشود، میتوان امید به جاودانگی‌شان داشت. این پژوهش در پی آن است که با پاسخ‌گویی به سؤال چگونگی درک معماری یادمانی معاصر ایران به‌وسیله دستور زبان شکل و چگونگی ایجاد و خلق طرح‌های نو با استفاده از دستور زبان شکل در معماری یادمانی معاصر، قدمی در راستای استمرار این پدیده‌های فرهنگی بردارد. این مقاله با استفاده از زمینه‌های نظری معماری یادمانی و روش دستور زبان شکل، از طرفی ساختاری مناسب برای تداوم این معماری فراهم و نیز چارچوبی برای ارزیابی نظام‌مند آنها به وجود میاورد. هدف از انجام این پژوهش؛ ادراک معماری یادمانی معاصر ایران به کمک استخراج اشکال پایه در دستور زبان شکل؛ - خلق طراحی‌های نو با حفظ جوهره‌ی بناهای یادمانی معاصر ایران است. پژوهش حاضر ازنظر ماهیت از نوع تحقیقات کاربردی و ازلحاظ روش تحقیق از نوع روش‌های اسنادی-تحلیلی است. در گرداوری داده‌ها از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است. در این پژوهش پس از شناخت دستور زبان شکل که درواقع سامانه‌های تولیدی هستند که اشکال پایه را با کمک مجموعه قوانین به طرح‌های نوین می‌رسانند؛ و چگونگی طراحی با آن روش، به تحلیل و بررسی نمونه‌های تحقیق (شش بنای یادمانی معاصر ایران) پرداخته و اشکال پایه را استخراج کرده و پس از ارائه و شناخت مجموعه قوانین، طرح‌های نو با جوهره‌ی نمونه‌های منتخب خلق می‌شود. با استفاده از فن دستور زبان شکل در شش بنای یادمانی معاصر و ایجاد الگوریتم، با تعداد مجموعه متناهی شکل پایه و دستورالعمل، به تعداد نامتناهی راه‌حل طراحی رسیده می‌شود. هر طرح نو، زمینه تداوم اصول شاخص معماری یادمانی را فراهم می‌کند پرونده مقاله
پربازدیدترین مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - ارزیابی اثر تیپ شخصیتی معماران و غیر معماران بر انتخاب سبک نمای ساختمان‌های مسکونی
مهسا موذنی ندا ضیابخششماره 2 , دوره 1 , زمستان 1402بیان مساله: عموما توصیف معماران و افراد غیرمعمار از یک بنا متفاوت است. تفاوت‌ها مهم‌اند زیرا اغلب می‌توانند منجر به عدم تطابق شدید بین ترجیحات معماران و افراد غیرمعمار شوند. اهمیت و ضرورت پژوهش: با هدف برقراری ارتباط هرچه بهتر میان معماری و انسان، نگاه به معماری از زاوی چکیده کاملبیان مساله: عموما توصیف معماران و افراد غیرمعمار از یک بنا متفاوت است. تفاوت‌ها مهم‌اند زیرا اغلب می‌توانند منجر به عدم تطابق شدید بین ترجیحات معماران و افراد غیرمعمار شوند. اهمیت و ضرورت پژوهش: با هدف برقراری ارتباط هرچه بهتر میان معماری و انسان، نگاه به معماری از زاویه روانشناسی - به‌ویژه شخصیت‌شناسی- اهمیتی روز افزون یافته است. برای رسیدن به هدف و باتوجه به اینکه بخشی از کار معمار درک ترجیحات و ادراکات مشتری است شناخت زاویه نگاه و درک هرچه بهتر مطالبات انسان، ضروری است.هدف تحقیق: این مقاله سعی دارد با استفاده از تلفیق دو آزمون، به ارتباط معناداری میان تیپ شخصیتی و ترجیحات معماری فرد دست یابد.روش تحقیق: برای شناسایی تیپ‌شخصیتی آزمون‌شوندگان از مدل رفتارشناسی دیسک استفاده شد؛ سپس با استفاده از آزمون ترجیحاتی انتخابی، 12 تصویر از نماهای مسکونی انتخاب و با سیاه-سفید کردن تصاویر برای حذف عامل موثر رنگ بر ترجیحات فرد و تقسیم‌بندی تصاویر به دو گروه ویلایی و آپارتمانی، از 78 آزمون-شونده خواسته شد تا تصاویر را برحسب علاقه اولویت‌بندی کنند. آزمون‌شوندگان به دو گروه معماران و غیرمعماران تقسیم‌بندی شدند. از نرم‌افزار SPSS برای تحلیل و تفسیر نتایج آزمون‌ها و میزان اثرگذاری تیپ شخصیتی فرد در انتخاب وی استفاده شد.نتایج: تمام معماران خانم، سبک مینیمال و مدرن را بعنوان اولویت اول انتخاب کردند. سبک سنتی و مدرن-سنتی از سبکهای مورد توجه در میان معماران آقا با تیپ‌شخصیتی C و سبک کلاسیک بعنوان انتخاب اول در تیپ‌شخصیتی S با فراوانی100% و 66.7% ، نشان دهنده ارتباط معنادار تیپ‌شخصیتی با ترجیحات فرد بود. سبک مدرن و مینیمال نسبت به باقی سبکها از درصد فراوانی بالاتری در اولویت اول در تمامی تیپ‌های شخصیتی چه در گروه معماران و چه افراد عادی، سبک کلاسیک بیشترین فراوانی در اولویت آخر و سادگی، زیبایی و مدرن بودن بیشترین توصیفات به کار رفته در انتخاب‌ها بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - شبیه سازی روشنایی روز در کلاس آموزشی، با بهره گیری از پوسته انطباق پذیر (نمونه موردی کلاس آموزشی در شهر یزد)
نرمین خیری مصطفی خیریشماره 2 , دوره 1 , زمستان 1402امروزه با شتاب گیری پیشرفت های علمی در همه زمینه ها و بخصوص در فناوری های نوین ساختمانی، توجه به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر برای کاهش آلودگی های زیست محیطی در سرلوحه برنامه های تحقیقاتی قراردارد. بهره گیری از منبع عظیم نور خورشید در ساختمان هرچند از دیرباز معمول بود چکیده کاملامروزه با شتاب گیری پیشرفت های علمی در همه زمینه ها و بخصوص در فناوری های نوین ساختمانی، توجه به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر برای کاهش آلودگی های زیست محیطی در سرلوحه برنامه های تحقیقاتی قراردارد. بهره گیری از منبع عظیم نور خورشید در ساختمان هرچند از دیرباز معمول بوده امّا درحال حاضر یک ضرورت برای ادامه حیات است. علم بیونیک و شناخت ساختارهای طبیعی نیز به نوبه خود امکانات فراوانی در اختیار معماران برای سازگاری ساختمان با طبیعت بدون ایجاد عارضه نامطلوب، قرار داده است. روشنایی طبیعی یکی از عوامل مهم طراحی فضاهای آموزشی با کیفیت مطلوب است. فناوری پوسته های انطباق پذیر در زمینه کنترل دمای ساختمان، روشنایی روز، تهویه طبیعی و امکان تولید انرژی، به بهبود کیفیت محیط داخلی ساختمان کمک قابل توجهی می کند. این فناوری، کیفیت نور طبیعی فضای داخلی را افزایش می دهد؛ و به دلیل عملکرد مشابه سایبان بر رفتار حرارتی ساختمان نیز تأثیر می گذارد. در این پژوهش به تأثیر پوسته های انطباق پذیر در تنظیم روشنایی روز در داخل مدل شبیه سازی شده یک کلاس آموزشی پرداخته می شود. روش شناسی و مدل فرایند طراحی نیز با بهره گیری از فناوری صفحات تاشو برای ایجاد پوسته و شبیه سازی فضای کلاس با استفاده از نرم افزارهای طراحی محاسباتی و شبیه سازی راینو/گراس هاپر و به ویژه پلاگین کلایمت استودیو مطابق با اقلیم شهر یزد، میزان تأثیر باز و بسته شدن پوسته در کنترل روشنایی روز و سازگاری با شرایط محیطی مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج کلی نشان می دهد؛ پوسته انطباق پذیر در جلوگیری از تابش خیره کننده در بیشتر اوقات سال و قرارگیری شرایط محیطی در محدوده آسایش بصری و زیستی کاملاً مؤثر می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - اصول و معیارهای تأثیر گذار بر هویت کالبدی معماری معاصر ایران (مطالعه موردی دوره ی پهلوی دوم)
حمید ماجدی سیده سارا ابن الرضا فرح حبیبشماره 2 , دوره 1 , زمستان 1402معماری پهلوی دوم در قلمرو مثلث تأثیر فرهنگ و تمدن غرب، میراث تاریخی ایران با نقش پررنگ معماری قبل و بعد از اسلام و برآمدن معماری از بطن این دوره، قابل تعریف است در این دوره که عصر طلایی معماری مدرن در ایران است، معمارانی چون لویی کان و حسن فتحی، ارزش و تجربیات تاریخی در چکیده کاملمعماری پهلوی دوم در قلمرو مثلث تأثیر فرهنگ و تمدن غرب، میراث تاریخی ایران با نقش پررنگ معماری قبل و بعد از اسلام و برآمدن معماری از بطن این دوره، قابل تعریف است در این دوره که عصر طلایی معماری مدرن در ایران است، معمارانی چون لویی کان و حسن فتحی، ارزش و تجربیات تاریخی در معماری گذشته را مطرح کردند و بدین ترتیب معمارانی با دید نوستالژیک نسبت به معماری سنتی به باز زنده سازی این معماری از نظر طرح و اجرا پرداختند. در بسیاری از ساختمان‌های معاصر در شهر تهران و نه همه آنها، تقلید شکلی از معماری گذشته ایران و با معماری معاصر غرب صورت گرفته است. در این پژوهش به بررسی هویت کالبدی بناهای عمومی در دوران پهلوی دوم پرداخته خواهد شد. ابتدا از روش کتابخانه‌ای به بررسی عوامل موثر در شکل‌گیری هویت کالبدی در دوره پهلوی دوم بررسی سپس یه نکات بدست آمده از تحلیل کتابخانه‌ای به وسیله پرسشنامه مورد پرسش از کارشناسان و اساتید معماری قرار گرفته است. جامعه آماری150 نفر از اساتید معماری بوده است. از جمله نتایج این تحقیق میتوان به مهمترین تحولاتی که در عصر پهلوی دوم انجام شد، تحول در برنامه‌های عمرانی و شکل‌گیری واحدها و شهرک‌های مسکونی اشاره کرد. معماری پهلوی دوره گذر از معماری سنتی به معماری مدرن است معماری مدرن شکل گرفته در دوره پهلوی دوم عمدتا از مجرای معماران اندیشه‌های جریان ساز اروپا از جمله سبک بین الملل مدرسه باهاوس، کارهای لوکوربوزیه، فرانک لوید رایت و سایرین حمایت می‌شد و ماحصل آن صورت ایرانی معماری مدرن بود که به عنوان معماری شبه مدرنیستی نام‌گذاری گردید. با توجه به اینکه رویکرد منطقه‌گرایی پس از ظهور مدرنیسم دربرگیرنده چالش‌های فراوان در خصوص تعامل تقابل معماری مدرن هویت‌های فرهنگی- منطقه‌ای است پرسش‌های اصلی مقاله چنین مطرح می‌گردد که، توجه به چه شاخصه‌ها مفاهیمی در طراحی برخی از آثار این دوره درنظر گرفته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - ریخت شناسی بازارهای سنتی در کشورهای اسلامی با اتکا به نظریه فضای گمشده ترانسیک (نمونه مورد مطالعه: بازار زنجان و استانبول)
محمد بهزادپور مهسا رزاقیشماره 2 , دوره 1 , زمستان 1402بازار از دوران باستان بخصوص در شهرهای ایرانی، به عنوان استخوان بندی اصلی شهر و یک فضای تعاملی شهری در زمینه های مهم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بوده است. به گونه ای که حداقل دو دروازه اصلی شهر را به هم پیوند می داد و به موازات آن محلات شهری شکل می گرفتند و نظم خاصی به شهر چکیده کاملبازار از دوران باستان بخصوص در شهرهای ایرانی، به عنوان استخوان بندی اصلی شهر و یک فضای تعاملی شهری در زمینه های مهم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بوده است. به گونه ای که حداقل دو دروازه اصلی شهر را به هم پیوند می داد و به موازات آن محلات شهری شکل می گرفتند و نظم خاصی به شهر می دادند. در دهه های اخیر با توسعه نسنجیده شهرها، شکل کالبدی آنها از بین رفته است. این پژوهش با هدف ارائه پیشنهاد جهت برطرف نمودن مشکلات ناشی از این ساختار بهم ریخته؛ سعی در کمک به بازآفرینی و احیای کالبدی شهرها و به موازارت آن افزایش آسایش و آرامش شهروندان را داشته است. جهت مطالعات عمیق تر ریخت شناسی بازار سنتی، مطالعه تطبیقی بین دو بازار زنجان و استانبول از دو کشور اسلامی با تکیه بر نظریه فضای گمشده ترانسیک انجام شده است. این پژوهش به صورت روش های ترکیبی ( تاریخی- تحلیلی و تطبیقی) و ابزار جمع آوری اطلاعات مورد استفاده در بخش مبانی نظری به صورت مطالعات کتابخانه ای بوده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که یک بازار در شهرهای سنتی ایران همانند یک آرماتور شهری عمل کرده و نقش نظم دهی و مکان دهی به عناصر مهم شهری را داشته است. علاوه بر اینها بازار در ایران یک مجموعه ای بزرگ بوده که دارای زیرمجموعه های کوچک همچون حسینیه ها، مساجد و... است، در صورتی که بازارهای ترکی فاقد شکل هندسی از پیش تعیین شده بوده و بدون برنامه ریزی و تنها با توسعه شهر و نیازهای مردم رشد کرده و به موازات آن، کاروانسراها، خان ها، دکان ها و... ساخته شده است و نتیجه آن یک پلان بی نظم برای بازار است.نتایج این پژوهش می تواند به ارائه راهکارهایی برای طراحان شهری و معماران، در بازآفرینی مسیرهای شهری و باززنده سازی محلات باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تحلیل تطبیقی بینش نادر اردلان بر مبنای ویژگی های پست‌مدرن
فتانه سنگتراش حسنعلی پورمندشماره 1 , دوره 1 , پاییز 1402شناخت و تحلیل آثار معماران معاصر در ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، در این راستا مفاهیم تاثیرگذار معماری غرب بر اندیشه معماران ایرانی و سیر و تحول سبکهای مدرن، مدرن متاخر و پست مدرن و تمایز هر یک از این سبکها در شناخت آثار معمارانی همچون نادر اردلان تاثیر بسزایی دا چکیده کاملشناخت و تحلیل آثار معماران معاصر در ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، در این راستا مفاهیم تاثیرگذار معماری غرب بر اندیشه معماران ایرانی و سیر و تحول سبکهای مدرن، مدرن متاخر و پست مدرن و تمایز هر یک از این سبکها در شناخت آثار معمارانی همچون نادر اردلان تاثیر بسزایی دارد. مرور بر آثار و اندیشه های معماران ایرانی در دوره پست مدرن، از وجود تلاشی برای یافتن نسبت میان معماری دیروز و امروز ایران حکایت دارد. مهمترین هدف این مقاله جستارهایی در باب بینش نادر اردلان به عنوان یک معمار مؤلف بر مبنای ویژگیهای سبک پست مدرن است. با این فرض که بینش نادر اردلان در آثار برجای مانده از او چه تاثیری در سبک پست مدرن ایران می گذارد، این پژوهش برمبنای روش مطالعه تطبیقی به پرسش تحقیق پاسخ می‌گوید. در این نوشتار ابتدا از لحاظ تاریخی سبک پست مدرن بررسی شده است، سپس به تحلیل آثار نادر اردلان با توجه به سبک پست مدرن پرداخته شده است و شاخصه هایی مطابق با دیگاه چارلز جنکز از جمله ایدئولوژی، سبک و ایده طراحی در نظر گرفته و در نهایت شباهتهای آثار نادر اردلان با ویژگی های معماری پست مدرن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان دهنده‌ی پایبندی او به سنت در انتظام فضایی و ساماندهی به احجام و فرم ها است. می توان گفت که بیشتر آثار نادر اردلان دارای ویژگی های سبک پست مدرن از جمله توجه به سنت گرایی و تاریخ گرایی اقلیم بوده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تحلیل نقش شاخص‌های کارکرد اجتماعی و فرهنگی مساجد ایرانی – اسلامی در توسعه گردشگری، مطالعه‌ی موردی: مسجد جامع اصفهان
احسان قربانی مرجان خانمحمدیشماره 2 , دوره 1 , زمستان 1402امروزه نهاد مقدس مسجد، از نقش‌آفرینی و تعاملات اجتماعی خود فاصله گرفته و از نقش محوری در نظام اجتماعی دور شده است و لایه‌های فرهنگی و مذهبی آن نیز کمرنگ شده است. با توجه به اهمیت ورود توسعه گردشگری در شناسایی فرهنگ بومی، باور و اعتقادات سنتی ساکنان، و شناخت و ترویج مذهب چکیده کاملامروزه نهاد مقدس مسجد، از نقش‌آفرینی و تعاملات اجتماعی خود فاصله گرفته و از نقش محوری در نظام اجتماعی دور شده است و لایه‌های فرهنگی و مذهبی آن نیز کمرنگ شده است. با توجه به اهمیت ورود توسعه گردشگری در شناسایی فرهنگ بومی، باور و اعتقادات سنتی ساکنان، و شناخت و ترویج مذهب، این مقاله با هدف توسعه گردشگری در نمونه مورد مطالعه مسجد جامع شهر اصفهان نگاشته شده است. مقاله حاضر به لحاظ روش، توصیفی تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. داده‌های مورد نیاز با مراجعه به منابع معتبر علمی و مشاهدات میدانی پیمایشی گردآوری‌شده است. جامعه آماری شامل اساتید دانشگاهی و متخصصان معماری شاغل در مراکز علمی شهر اصفهان است و نتایج پرسشنامه به وسیله آزمون‌های آماری تی تک نمونه‌ای و همبستگی پیرسون و با نرم‌افزار spss تحلیل گردید. با توجه به یافته‌های پژوهش، شاخص‌هایی مانند برگزاری جشن‌ها و مناسبت‌های عمومی با امتیاز 4.83، آموزش معماران اسلامی با امتیاز 4.77، تشکیل جلسات فرهنگی با امتیاز 4.73 و احیای مناسبت‌های اجتماعی با امتیاز 4.70 بیشترین تاثیر را در بین شاخص‌های کارکرد اجتماعی و فرهنگی مسجد جامع اصفهان دارند. نتایج حاصله نشان می‌دهد که بین سیزده شاخص کارکرد اجتماعی و فرهنگی مسجد جامع اصفهان با توسعه گردشگری، رابطه همبستگی مثبت و مستقیم وجود دارد. و هر چه این شاخص ها در مسجد ارتقا یابند،؛ گردشگری نیز توسعه بیشتر خواهد بود. لذا توجه به شاخص‌های کارکرد اجتماعی و فرهنگی مسجد جامع اصفهان، توسعه گردشگری را تسهیل و باعث ارتقای فعالیت‌ها و رویدادهای جامعه محلی در مسجد جامع شهر اصفهان می‌شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - کاربرد ارزیابی پس سکنایی در طراحی فضای آموزشی دانشگاهی (مورد پژوهشی: دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب)
رضا نقدبیشی زینب گوهریشماره 1 , دوره 1 , پاییز 1402ساختمان به عنوان نظامی پویا همواره تحت تأثیر تغییرات محیط درونی و بیرونی قرار گرفته و نیاز مجدد به طراحی و تغییرات دارد، به کمک ارزیابی پس سکنایی یک تعامل دو طرفه میان کاربر و طراح به منظور رفع موارد و معایب بنا پس از بهره برداری شکل می‌گیرد که به کمک مشارکت کاربر در رو چکیده کاملساختمان به عنوان نظامی پویا همواره تحت تأثیر تغییرات محیط درونی و بیرونی قرار گرفته و نیاز مجدد به طراحی و تغییرات دارد، به کمک ارزیابی پس سکنایی یک تعامل دو طرفه میان کاربر و طراح به منظور رفع موارد و معایب بنا پس از بهره برداری شکل می‌گیرد که به کمک مشارکت کاربر در روند مطالعات، طراح به جمع آوری اطلاعات و طراحی فضا به منظور مرتفع کردن معایب می‌پردازد. همچنین به رضایتمندی ساکنان ساختمان و ایجاد روابط مؤثر بین محیط و ساختمان و همچنین بهبود عملکرد را در پی خواهد داشت.امروزه با افزایش متقاضیان تحصیلات دانشگاهی و افزایش کمی فضاهای دانشگاهی بدون در نظر گرفتن کیفیت، عملکرد و کارایی این فضاها با چالش بزرگی روبه روست.هدف مقاله حاضر سنجش شاخص‌های ارزیابی پس سکنایی در فضاهای آموزشی دانشگاهی است. این نوع ارزیابی به بررسی بناهای از پیش ساخته شده و در حال بهره برداری اشاره دارد. مولفه هایی که از نظر کاربران حاضر در آن بنا در کارایی و عملکرد آن اختلال ایجاد کرده اند شناسایی و تحلیل می شوند تا با نیازسنجی کاربران آنَ، الگوها و طرحواره های جدید ارائه شود.با مطالعه وضع موجود بنا و مشخص نمودن نقاط قوت و ضعف در پاسخ دهی به نیازهای کاربران ، راهکارهای عملکردی برای بهبود شرایط پیشنهاد می‌گردد. تعریف و ارائه‌ی قواعد یا الگوهایی برای طراحی فضاهای آموزشی دانشگاهی، با توجه به نیازهای کاربران آن درقالب کالبد مساله ایست که در این پژوهش مورد بررسی و تحقیق قرار خواهد گرفت.در این پژوهش نیز با هدف ارتقاء کیفیت فضاهای آموزشی دانشگاهی، سعی شده تا مؤلفه‌های مؤثر در طراحی فضاهای آموزشی دانشگاهی و همچنین مؤلفه‌های مؤثر در ارزیابی پس سکنایی معرفی و مورد پرسش قرار گیرند؛ در نهایت پس از تحلیل به وسیله معادلات ساختاری و به دست آوردن ضرایب تاثیرگذاری و اولویت‌ها، به ارائه راهکارهای طراحی پرداخته خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - سنجش کمی عدالت فضایی خدمات شهری در شهرهای اسلامی از طریق تحلیل‌های مکانی- فضایی (نمونه موردی: شهر سبزوار)
هادی رضایی راد سیده زهرا اکبریانشماره 2 , دوره 1 , زمستان 1402یکی از مهمترین پیامدهای رشد شتاب زده‌ی شهرها و توسعه‌ی فیزیکی بدون برنامه‌ریزی آنها در دهه‌های اخیر، برهم خوردن نظام توزیع مراکز خدمات شهری و بوجود آمدن نابرابری اجتماعی شهروندان از برخورداری باکیفیت از این خدمات بوده است. بنابراین چگونگی و کیفیت توزیع خدمات شهری می‌تو چکیده کاملیکی از مهمترین پیامدهای رشد شتاب زده‌ی شهرها و توسعه‌ی فیزیکی بدون برنامه‌ریزی آنها در دهه‌های اخیر، برهم خوردن نظام توزیع مراکز خدمات شهری و بوجود آمدن نابرابری اجتماعی شهروندان از برخورداری باکیفیت از این خدمات بوده است. بنابراین چگونگی و کیفیت توزیع خدمات شهری می‌تواند نقش بسزایی در جابجایی فضایی جمعیت و تغییرات جمعیتی در مناطق مختلف شهری داشته باشد. یکی از شاخصه‌های شهر اسلامی عدالت اجتماعی در ارائه خدمات و همچنین یکی از معیارهای اصلی توسعه‌ی پایدار شهری توزیع متوازن جمعیت در سطح شهر و بافت‌های میانی متروک است، که این موضوع اهمیت ویژه‌ی سنجش کیفیت توزیع خدمات شهری را نشان می‌دهد. یکی از بهترین ابزارهای سنجش و تحلیل عدالت فضایی خدمات شهری، ارزیابی میزان رضایتمندی ساکنین از کیفیت خدمات ارائه‌شده می‌باشد. در این مقاله سعی بر این است تا عدالت فضایی خدمات شهری در شهرهای اسلامی از طریق تحلیل‌های مکانی- فضایی خدمات شهری در شهر سبزوار بر اساس پرسشنامه‌‌های تکمیل‌شده توسط ساکنین، موردسنجش و تحلیل قرار گیرد. بر این اساس از طریق پرسشنامه میزان رضایت از کیفیت توزیع 10 کاربری خدماتی از ساکنین مورد سؤال واقع شد. در ادامه باکمی کردن میزان رضایتمندی ساکنین با استفاده از روش تحلیل عاملی عدالت فضایی خدمات شهری مورد ارزیابی قرارگرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، در قسمت بالایی شهر (شهرک توحید) و قسمت‌هایی از بافت‌های میانی مرکزی شهر و حاشیه‌ی جنوب شرقی و غرب محدوده‌ی شهر از کمترین میزان رضایتمندی برخوردار می‌باشند. همچنین شمال غربی هسته‌ی اصلی شهر و پهنه‌هایی از شرق محدوده از کیفیت بالا و رضایتمندی مطلوبی بهره می‌برند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - تبیین جایگاه رنگ به‌عنوان مؤلفه مؤثر در طراحی فضاهای مهدکودک‌ها در راستای ارتقای خلاقیت کودکان
عطیه ابتکار هانیه فدایی تمیجانیشماره 1 , دوره 1 , پاییز 1402سرآغاز پرورش بسیاری از توانمندی های انسان، دوران اولیه زندگی اوست. در همین مقطع است که پرورش بسیاری از ابعاد انسان از جمله خلاقیت نیز شکل می گیرد. نظر به اینکه در سنین مهدکودک خیال پردازی در کودک جنبه ی عملی پیدا می کند، طراحی فضاهای مناسب کودکان مانند مهد کودک ها از آن چکیده کاملسرآغاز پرورش بسیاری از توانمندی های انسان، دوران اولیه زندگی اوست. در همین مقطع است که پرورش بسیاری از ابعاد انسان از جمله خلاقیت نیز شکل می گیرد. نظر به اینکه در سنین مهدکودک خیال پردازی در کودک جنبه ی عملی پیدا می کند، طراحی فضاهای مناسب کودکان مانند مهد کودک ها از آن حیث اهمیت دارد که در طول سال های کودکی، وی از محیط تاثیر بیشتری می گیرد. و از سویی می توان با استفاده ی مناسب از فاکتورهای محیطی مانند رنگ، طراحی مهدکودک ها به عنوان فضای کودکان را به شکل مطلوب به انجام رساند. هدف این پژوهش، طراحی مبتنی بر توجه به خلاقیت کودکان در مهد کودک ها و مراکز نگهداری کودکان و یافتن ارتباط میان رنگ با خلاقیت کودکان بوده تا بتوان با بکارگیری ایده های حاصل در طراحی فضاها و تأثیرات رنگ بر کودکان، انگیزش و قدرت خلاقیت آن ها را ارتقاء داد. روش تحقیق این پژوهش از نوع کیفی به شیوه پیمایشی با جامعه آماری تعداد 120 نفر از کودکان 2-5 سال می باشد که از شش مهدکودک در شهر تهران به طور تصادفی انتخاب شده اند. جمع آوری داده ها بوسیله تحلیل مطالعات نمونه های موردی موفق از مهدکودک هایی در ایران و دیگر کشورها و پرسش نامه های تصویری برای کودکان حاصل می شود. یافته ها حاکی از آن است که رنگ از جمله پارامترهای موثر در پرورش خلاقیت کودکان بوده که استفاده منطقی از آن در فضای مهدکودک ها می تواند بستری مناسب جهت دستیابی خلاقیت آنهارا فراهم آورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - کاربست دانش زیست الگو جهت ارتقاء بازده پوسته‌های ساختمانی با الهام از مورفولوژی و سازوکار جذب رطوبت کاکتوس (مورد مطالعه یک ساختمان بلند مرتبه اداری در شهر تهران)
علیرضا کریم پور الهه کرمی آرزو ملکشماره 1 , دوره 1 , پاییز 1402یکی از مؤلفه های طراحی معماری که میزان مصرف انرژی و شرایط آسایش محیطی را تحت تأثیر قرار می دهد، پوسته های ساختمانی است. از جمله راهکارهای امروزین در راستای ارتقا بازده پوسته های ساختمانی، برقراری ارتباط ساختاری میان معماری، محیط زیست و زیست شناسی است. تمرکز این پژوهش بر چکیده کاملیکی از مؤلفه های طراحی معماری که میزان مصرف انرژی و شرایط آسایش محیطی را تحت تأثیر قرار می دهد، پوسته های ساختمانی است. از جمله راهکارهای امروزین در راستای ارتقا بازده پوسته های ساختمانی، برقراری ارتباط ساختاری میان معماری، محیط زیست و زیست شناسی است. تمرکز این پژوهش بر روی ساختار و ویژگی های گیاه کاکتوس در جذب آب است و هدف آن، نوآوری در طراحی الگویی با قابلیت صرفه جویی در مصرف انرژی و ارتقا کیفیت روشنایی و میزان رضایتمندی کاربران از شرایط نوری فضا از نظر مقدار نور روز و خیرگی، با به کارگیری زیست الگو در طراحی پوسته ساختمان می باشد. پژوهش حاضر در دو گام صورت گرفته است؛ در گام اول گردآوری اطلاعات در رابطه با گیاه کاکتوس، از طریق مطالعه منابع اسنادی ـ پژوهشی صورت گرفته و با روش توصیفی ـ تحلیلی به تجزیه و تحلیل داده‌ها پرداخته شده است. سپس با استفاده از نتایج تحلیل، مدل پوسته ساختمان طراحی و شبیه‌سازی می گردد. در گام دوم، یک مدل ساختمانی به عنوان مبنا جهت شبیه سازی در نظر گرفته شده و میزان روشنایی و خیرگی حاصل از نور روز در نمای جنوبی، با استفاده از افزونه Climate Studio، یکبار در حالت عادی و بار دیگر در حالتی که پوسته بر روی مدل ساختمانی مبنا شبیه سازی شده بود، محاسبه گردید. نتایج پژوهش نشان داد با بررسی ساختار و مکانیزم جذب و ذخیره آب در کاکتوس، می توان با الهام از این سازوکار طبیعی و معادل سازی تریکوم، اپیدرم و مخاط این گیاه، به طراحی مدلی برای پوسته های ساختمانی مبتنی بر جذب حداکثری آب باران و رطوبت در سپیده دم و همچنین ایجاد سایه اندازی بر روی نمای ساختمان، دست یافت. گرچه بر اساس شبیه سازی های صورت گرفته، مدل ارایه شده، شاخص پراکندگی نور در فضا (sDA) را به میزان 4/1% کاهش می دهد اما در مقابل شاخص خیرگی و نارضایتی بصری و حرارتی (ASE) را 48% تقلیل داده که میزان قابل توجهی در ارتقا آسایش کاربر در فضای داخلی می باشد. پرونده مقاله
