سلسله انقلابها و اعتراضات در کشورهای عرب خاورمیانه و شمال آفریقا که از سال 2010 آغاز شد به عنوان پدیدهای فراگیر با وسعت عملکرد بالا اکثر کشورهای عربی منطقهی خاورمیانه و شمال آفریقا را درنوردید و کشورها بطور مستقیم و یا غیرمستقیم از تبعات منفی این بحران متضرر شدند. ا چکیده کامل
سلسله انقلابها و اعتراضات در کشورهای عرب خاورمیانه و شمال آفریقا که از سال 2010 آغاز شد به عنوان پدیدهای فراگیر با وسعت عملکرد بالا اکثر کشورهای عربی منطقهی خاورمیانه و شمال آفریقا را درنوردید و کشورها بطور مستقیم و یا غیرمستقیم از تبعات منفی این بحران متضرر شدند. اما در این بین کشور قطر نه تنها درگیر این گونه اعتراضات نشد، بلکه با تثبیت ثبات سیاسی در داخل توانست اهداف مورد نظر خود را پیگیری نموده و به نقشآفرینی رو به گسترش خود در منطقه ادامه دهد. در این پژوهش نویسندگان درصدند دریابند که با توجه به شباهتهای ساختاری نظام سیاسی در کشورهای منطقه علیالخصوص شیخنشینهای خلیج فارس، چگونه در شرایطی که کشورهای دیگر درگیر مقابله با بحران سیاسی ناشی از بهار عربی بودند و یا برای جلوگیری از ورود تبعات آن به درون مرزهای خود تلاش میکردند، قطر با اتخاذ رویهای گوناگون و با کمترین تنش در داخل به پیگیری اهداف سیاست خارجی خود پرداخت؟ نویسندگان با استفاده از رویکردی تحلیلی-جامعهشناختی و بهرهگیری تلفیقی از نظریات جامعهشناسی سیاسی و اقتصاد سیاسی به این نتیجه دست یافتند که پیگیری عوامل بلندمدت و کوتاهمدت مشروعیتزا در کنار سازوکار اقتصاد رانتی و اقدامات عاجل دولت قطر در برهه زمانی وقوع تحولات بهار عربی، در ثبات سیاسی قطر نقش اساسی ایفا کردهاند.
پرونده مقاله
رشد اقتصادی چشمگیر قطر در دو دهه اخیر، این کشور را از جایگاه یک کشور کوچک و غیراثرگذار در معادلات بینالمللی به بازیگری اثرگذار در سطح منطقه و جهان تبدیل کرده است. بخش اعظم ارتقاء جایگاه قطر در سطح بینالمللی، مرهون بهرهبرداری از منابع عظیم انرژی و سرمایهگذاری منافع ح چکیده کامل
رشد اقتصادی چشمگیر قطر در دو دهه اخیر، این کشور را از جایگاه یک کشور کوچک و غیراثرگذار در معادلات بینالمللی به بازیگری اثرگذار در سطح منطقه و جهان تبدیل کرده است. بخش اعظم ارتقاء جایگاه قطر در سطح بینالمللی، مرهون بهرهبرداری از منابع عظیم انرژی و سرمایهگذاری منافع حاصله در مناطق مختلف جهان بوده است. رویکرد جدید قطر برای تنوعبخشی اقتصادی و دستیابی به توسعه متوازن و پایدار خصوصا پس از تحولات مرتبط با بهار عربی، سیاستگذاران قطری را به سمت بهرهبرداری از ظرفیتها و تجربیات سایر کشورها سوق داده است. در این رابطه اروپا شریکی مهم برای قطر محسوب میشود. این مقاله با هدف بررسی روابط قطر با اتحادیه اروپایی بر اساس اولویتها و منافع فعلی و آتی قطر از دو منظر روابط دوجانبه و منطقه با منطقه نگاشته شده است. سوال اصلی آن است که اولویتهای سیاست خارجی قطر برای توسعه روابط با اتحادیه اروپایی کدامند؟ فرضیه این پژوهش آن است که اولویت اصلی قطر در گسترش روابط با اتحادیه اروپایی، توسعه روابط در عرصههای اجتماعی-اقتصادی است. با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی این نتیجه حاصل شد که به دلیل اتکای امنیتی-دفاعی قطر به ایالات متحده و تلاش این کشور برای دستیابی به تنوع اقتصادی و توسعه پایدار، اولویتهای سیاست خارجی قطر در ارتباط با اتحادیه اروپایی به سمت تعاملات اجتماعی-اقتصادی سوق پیدا کرده است. این رویکرد، اتحادیه اروپایی را به بزرگترین صادرکننده کالا و خدمات، و مهمترین تامینکننده فناوریهای روز و مهمتر از همه تامینکننده ملزومات تنوعبخشی لازم برای پیشرفتهای اجتماعی-اقتصادی در جامعه قطر تبدیل کرده است.
پرونده مقاله
تحلیل و بررسی سیاست خارجی ترامپ و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از موضوعات مهم و نیازمند به پژوهش است. با روی کار آمدن دونالد ترامپ در سال 2016 م در آمریکا، سیاست خارجی این کشور دچار تغییرات اساسی شده است. ترامپ با اتخاذ راهبرد اول آمریکا و نفی مسئولیتهای ب چکیده کامل
تحلیل و بررسی سیاست خارجی ترامپ و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از موضوعات مهم و نیازمند به پژوهش است. با روی کار آمدن دونالد ترامپ در سال 2016 م در آمریکا، سیاست خارجی این کشور دچار تغییرات اساسی شده است. ترامپ با اتخاذ راهبرد اول آمریکا و نفی مسئولیتهای بینالمللی و پیگیری سیاست خارجی منفعتطلبانه ناچار به مداخلهگرایی گزینشی و سیاست خارجی تهاجمی شده است. خروج از معاهدات دو جانبه، چندجانبه و بینالمللی مخاطراتی برای نظام بینالمللی به وجود آورده است. این مقاله در تلاش است تا تأثیر سیاست خارجی دولت ترامپ بر امنیت جمهوری اسلامی ایران را بررسی نماید. سؤال اساسی این پژوهش این است که سیاست خارجی و اقدامات ترامپ در خاورمیانه چه آثار و پیامدهای امنیتی بر ایران داشته است؟ پاسخ موقت به این سؤال به عنوان فرضیه پژوهش این است که سیاست خارجی و اقدامات دونالد ترامپ برای جمهوری اسلامی ایران مشکلات و تنگناهای امنیتی به وجود آورده است. محقق با بهره گیری از نظریه رئالیسم تهاجمی به دنبال پاسخ به این سؤال است. از نتایج این پژوهش می توان اشاره کرد که آمریکاییها به دنبال سلطه و هژمون بر منطقۀ خاورمیانه و ایجاد نظم سیاسی جدید در آن و تضعیف محور مقاومت هستند و این عناصر به شکلگیری معمای امنیتی برای ایران تبدیل شده است.
پرونده مقاله
پژوهش حاضر درصدد بررسی نقش تشیع در تحولات سیاسی و اجتماعی تا دوران صفویی است. از این منظر پس از بسط فضای مفهومی موضوع، به بررسی شرایط سیاسی و اجتماعی تشیع و نقش آنها در تحولات تا دوران صفویی خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، تاریخی چکیده کامل
پژوهش حاضر درصدد بررسی نقش تشیع در تحولات سیاسی و اجتماعی تا دوران صفویی است. از این منظر پس از بسط فضای مفهومی موضوع، به بررسی شرایط سیاسی و اجتماعی تشیع و نقش آنها در تحولات تا دوران صفویی خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، تاریخی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانه ای می باشد یافته های این پژوهش حاکی از آن است که: اولا؛ تشیع و گرایش به آن در تاریخ ایران یک پدیده‎ی تدریجی و در بستر تاریخی بود، اگرچه رسمیت آن در دورهی صفویه به صورت دفعی رخ داد اما نقش تشیع در تحولات سیاسی و اجتماعی آهسته و آرام از همان قرن اول هجری بوده است ثانیا؛ شرایط مذهبی عصر حاکمیت مغولها بر ایران که تعصب خاص مذهبی نداشتند موجب پیوند جریان تصوف و تشیع شده و صفویان و مریدان این خاندان، این پیوند را پذیرفته، به شیعیانی متعصب تبدیل و به مذهب شیعه توسط شاه اسماعیل در ایران رسمیت بخشیدند. ثالثا؛ نقش تشیع در دوره صفوی هم در زمینه سیاسی و هم در زمینههای علمی و فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی، از جایگاه مهم و تثبیت شده و موثری برخوردار شده است که این موضوع سبب شده تا تشیع از یک مجموعه آموزه‎های عبادی و فقهی و البته در انزوا، خارج و به عنوان ایدئولوژی حاکم بر جامعه، پذیرفته شود
پرونده مقاله
شیوههای جایگزین حل و فصل اختلافات عبارت عامی است که به روشهای حل و فصل اختلافات به صورت دوستانه و خارج از دادگاه اشاره دارد. در این شیوه طرفین اختلاف بهجای توسل به دادگاهها، دعوای خود را به کمک ثالث یا روشی که خود مناسب میدانند فیصله میدهند. داوری، مذاکره، میانجیگ چکیده کامل
شیوههای جایگزین حل و فصل اختلافات عبارت عامی است که به روشهای حل و فصل اختلافات به صورت دوستانه و خارج از دادگاه اشاره دارد. در این شیوه طرفین اختلاف بهجای توسل به دادگاهها، دعوای خود را به کمک ثالث یا روشی که خود مناسب میدانند فیصله میدهند. داوری، مذاکره، میانجیگری، سازش، کدخدامنشی و روشهای ترکیبی از مهمترین این شیوههاست. از سوی دیگر، حقوق بین الملل اقتصادی حوزهای گسترده که شامل حقوق مالی و بانکی، خدمات و تجارت و حقوق سرمایهگذاری خارجی است. پرسش اساسی این تحقیق این است که شیوههای جایگزین چیست و در تصفیه اختلافات ناشی از حوزه اقتصاد بینالملل تا چه میزان کارآ و اثربخش است؟ پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است و نتایج آن نشان میدهد که منشاء بروز اختلافات اقتصادی عمدتاً ناشی از تفسیر یا اجرای قراردادهای تجاری و موافقتنامه های بانکی و مالی، اختلاف ناشی از سلب مالکیت و یا اختلاف ناشی از خدمات است. بالحاظ اینکه تابعان حقوق بین الملل اقتصادی متنوع بوده و اشخاص حقیقی را نیز شامل میگردد و اختلافات این حوزه از پیچیدگیهای زیادی برخوردار است؛ طرفین اختلاف معمولاً تمایلی به ارجاع اختلاف به دادگاههای دولتی و مراجع قضایی ندارند، در نتیجه استفاده از شیوههای جایگزین برای حل اختلافات اقتصادی میتواند موثرترین مکانیزم حل و فصل اختلافات حوزه اقتصادی باشد.
پرونده مقاله
ترکیه و اسرائیل با هدف ایجاد ثبات و رشد اقتصادی، کاهش تنشهای سیاسی اقدام به برقراری روابط اقتصادی و فرهنگی نمودند. این پژوهش در صدد پاسخگویی به این سوال است که، پیامدهای اقتصادی-فرهنگی روابط ترکیه و اسرائیل بر منطقه خاورمیانه از سال 1990 تا 2017 چیست؟ یافتههای این پژو چکیده کامل
ترکیه و اسرائیل با هدف ایجاد ثبات و رشد اقتصادی، کاهش تنشهای سیاسی اقدام به برقراری روابط اقتصادی و فرهنگی نمودند. این پژوهش در صدد پاسخگویی به این سوال است که، پیامدهای اقتصادی-فرهنگی روابط ترکیه و اسرائیل بر منطقه خاورمیانه از سال 1990 تا 2017 چیست؟ یافتههای این پژوهش نشان میدهد که، اسرائیل با هدف توسعه و گسترش رشد اقتصادی در برابر کشورهای عربی، ایجاد هژمونی اقتصادی و تلاش برای صادرات گاز به اروپا، منزوی ساختن ایران در منطقه، اقدام به گسترش روابط با ترکیه نمود. از سویی دیگر، اسرائیل تلاش نمود تا از طریق رابطه با ترکیه شوک ناشی از تغییرات فرهنگی را در منطقه خاورمیانه کاهش دهد. هویت سازی جدید، پذیرش هولوکاست از سوی ترکیه و عربستان سعودی، توسعه گردشگری، شکلگیری هویت مشترک، نهاد سازی سبب کاهش هزینه های عادی سازی روابط دولتهای عربی و اسرائیل شد. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای جمع آوری شده است.
پرونده مقاله
یازدهم سپتامبر صرفا یک حادثه بود، اقدامات بعد از ان هم بیشتر عکس العملی به جبران ان حادثه بوده است . جمهوری اسلامی بعد از یازدهم سپتامبر در مقطعی کوتاه با همراهی هژمون در منطقه نئورئالیستی رفتار کرده اما بر اساس رویکرد ایدئولوژیک انقلاب اسلامی ایران، این کشور همواره بر چکیده کامل
یازدهم سپتامبر صرفا یک حادثه بود، اقدامات بعد از ان هم بیشتر عکس العملی به جبران ان حادثه بوده است . جمهوری اسلامی بعد از یازدهم سپتامبر در مقطعی کوتاه با همراهی هژمون در منطقه نئورئالیستی رفتار کرده اما بر اساس رویکرد ایدئولوژیک انقلاب اسلامی ایران، این کشور همواره بر خلاف این نظریه عمل نموده و میتوان بر اساس عملکرد این کشور و همچنین داده های مورد بحث در پژوهش رئالیسم نئوکلاسیک را بعد از یازدهم سپتامبر مبنای سیاست خارجی ایران قلمداد نمود. تلاش ایران برای افزایش نقش منطقه ای بیشتر با هدف افزایش امنیت نسبی صورت می گیرد (رئالیسم تدافعی )همچنین اهداف وراهبردهای سیاست خارجی ایران بیشتر تدافعی و عمل گرایانه است . بعد از انقلاب اسلامی و تضاد ایدئولوژیک و استراتژیک با امریکا ، ایران برای ضعف نظامی خود در برابر امریکا و مقابله با جنگ اقتصادی غرب به تقویت توان نامتقارن خود در منطقه خاورمیانه مبادرت نمود( رئالیسم تهاجمی). حمایت از گروههای مقاومت منطقه فارغ از ایدئولوژی انها ( فرقه گرایی مذهبی)، تولید و استفاده از سلاح های ساده ، کم هزینه و گسترش این نوع سلاح ها در منطقه ( گرایش و تمایل به هژمون منطقه ای) دو تاکتیک مهم در دکترین نظامی ایران در نبرد نا متقارن است . نگارنده باروش کیفی و رویکرد توصیفی – تحلیلی در صدد پاسخ به سوال موجود و اثبات فرضیه خود از طریق داده های مورد بحث خواهد بود.
پرونده مقاله
برای اغلب تحلیل گران پیروزی ترامپ ، یک رویداد غیرمنتظره بودو مطالعه و تجزیه تحلیل سیاست خارجی ترامپ را از اهمیت بالائی برخوردار نمود. سیاست خارجی آمریکا از ابتدا تا سال 2016 اولویتها وشیوه های متفاوت داشته، اما ماهیت آن تغییر ناپذیر بوده است. مقالة حاضر به بررسی سیاست خ چکیده کامل
برای اغلب تحلیل گران پیروزی ترامپ ، یک رویداد غیرمنتظره بودو مطالعه و تجزیه تحلیل سیاست خارجی ترامپ را از اهمیت بالائی برخوردار نمود. سیاست خارجی آمریکا از ابتدا تا سال 2016 اولویتها وشیوه های متفاوت داشته، اما ماهیت آن تغییر ناپذیر بوده است. مقالة حاضر به بررسی سیاست خارجی آمریکا و ترامپ درخاورمیانه می پردازد . این مقاله به ویژگی مولفه های کلیدی تعیین کننده سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه پاسخ می دهد. در پاسخ به این سوال به بررسی مهم ترین وشناخته شده ترین مولفه های سیاست خارجی آمریکا پرداخته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که نظریه رئالیسم تهاجمی ضمن ماهیت بنیادی – نظری ،از ماهیت کاربردی برخوردار است. این نظریه پاسخ مناسبی به رفتار بازیگران نظام بین الملل داده است. این مطالعه از نوع نظری – بنیادی بوده و به روش توصیفی – تحلیلی با بهره گیری از منابع کتابخانه ای صورت پذیرفته است .
پرونده مقاله
اقدامات تروریستی علاوه بر امنیت انسانی، صلح و امنیت بینالمللی را نیز مورد تهدید قرار میدهد و از این رو به چالش مهم جامعه بینالمللی تبدیل شده است. با پیشرفت تکنولوژی و بکارگیری تروریستها از فناوری روز، این چالش ابعاد گستردهای نیز پیدا کرده است. از این رو دولتها د چکیده کامل
اقدامات تروریستی علاوه بر امنیت انسانی، صلح و امنیت بینالمللی را نیز مورد تهدید قرار میدهد و از این رو به چالش مهم جامعه بینالمللی تبدیل شده است. با پیشرفت تکنولوژی و بکارگیری تروریستها از فناوری روز، این چالش ابعاد گستردهای نیز پیدا کرده است. از این رو دولتها در مقابله با اقدامات تروریستی شیوههای مختلفی را در پیش گرفتهاند. اما در بعد بینالمللی نقش شورای امنیت در مقابله با اقدامات تروریستی بسیار حائز اهمیت است. لذا در این مقاله ضمن بررسی روشهای مقابله با تروریسم به این امر خواهیم پرداخت که شورای امنیت تا چه میزان به اقدامات پیشگیرانه از طریق مسدود نمودن منابع مالی تروریستها توجه نموده است؟ و اینکه آیا در ساز و کار مقابلهای شورای امنیت با گروههای تروریستی، مقابله با تامین مالی تروریسم جایگاهی دارد یا خیر؟ بدیهی است از آنجا که اقدامات تروریستی نیازمند منابع مالی گسترده است، لذا مسدود نمودن منابع مالی گروههای تروریستی میتواند یک اقدام پیشگیرانه موثر باشد. همچنین شورای امنیت در قطعنامههای مختلف خود از آن به عنوان یک ساز و کار مناسب در مقابله و پیشگیری از اقدامات تروریستی یاد نموده است. در این میان نقش کمیته ضد تروریسم در همکاری دولتها و ارائه گزارش اقدامات انجام شده در بعد ملی در این خصوص بسیار حائز اهمیت میباشد.
پرونده مقاله
این مقاله، به تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران، در گسترش اسلام خواهی در دنیای عرب و چالش های گسترش اسلام سیاسیِ الهام گرفته از انقلاب اسلامی، که دنیای عرب با آن مواجه شده است؛ می پردازد. وقوع انقلاب اسلامی در ایران، بر تحولات سیاسی و اجتماعی کشورهای عربی تاثیرگذار بوده اس چکیده کامل
این مقاله، به تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران، در گسترش اسلام خواهی در دنیای عرب و چالش های گسترش اسلام سیاسیِ الهام گرفته از انقلاب اسلامی، که دنیای عرب با آن مواجه شده است؛ می پردازد. وقوع انقلاب اسلامی در ایران، بر تحولات سیاسی و اجتماعی کشورهای عربی تاثیرگذار بوده است، به طوری که سبب احیای نیروی عظیم اسلامی برای بازسازی اجتماعی و ترسیم هندسه سیاسی جوامع عربی، بر طبق ارزش های ضد سلطه اسلامی شده است. اما گسترش اسلام سیاسیِ الهام گرفته از انقلاب اسلامی ایران، با چالش هایی نیز در دنیای عرب روبرو بوده است که در این مقاله، در سطح درونی دولت های عربی به آن پرداخته شده است. این چالش ها را می توان به سه دسته چالش ژئوپلیتیکی، جریان های وابسته افراط گرا و چالش سکولاریسم تقسیم کرد. بنابراین، تحت تأثیر انقلاب اسلامی ایران در دنیای عرب، فراتر از سایه اسلام افراطی، یک انقلاب و دگرگونی وسیع اجتماعی - ایدئولوژیکی در حال وقوع است که بر پایه ارزش های اسلامی، متن و محتوای ارزشی، سیاسی و اجتماعی جوامع عربی را در چارچوب حکومت ها و ساختارهای مردم سالارانه باز تعریف کرده؛ به گونه ای که این بازتعریف، شکل گیری فرمانروایی متعالی در متن ارزش های اسلامی را در این جوامع ناگزیر ساخته است، گرچه این امر با چالش های افراط گرایی و دستورکارهای نظام های سیاسی محافظه کار دنیای عربی نیز مواجه است. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری داده های آن مبتنی بر روش کتابخانه ای است.
پرونده مقاله