نامآواها نامهایی هستند که بر صدای حیوانات، پرندگان، انسانها و طبیعت دلالت میکنند. گفته میشود که آواهای این واژهها برابر با صدایی است که برای نامگذاری آن به کار رفتهاند و در واقع ارتباط میان لفظ و معنا در این واژهها طبیعی است. با این حال، میان نامآواهای زبانه چکیده کامل
نامآواها نامهایی هستند که بر صدای حیوانات، پرندگان، انسانها و طبیعت دلالت میکنند. گفته میشود که آواهای این واژهها برابر با صدایی است که برای نامگذاری آن به کار رفتهاند و در واقع ارتباط میان لفظ و معنا در این واژهها طبیعی است. با این حال، میان نامآواهای زبانهای مختلف تفاوتهایی دیده میشود که گاهی ناشی از تفاوت در نظام زبانی و گاه برگرفته از تفاوتهای فرهنگی آنها است. در این پژوهش به بررسی نامآواهای زبان گیلکی، گویش رشتی، پرداختهایم؛ به طوری که 138 نامآوا از دو کتاب واژهنامۀ زبانِ گیلکی و مصاحبه با دو گویشور، یک زن و یک مرد حدودِ60 ساله، استخراج شده است و دلالتِ معنایی آنها همراه با معادلِ فارسی، به تفکیک در چهار جدول آورده شده است. پس از بررسی ساختاری، نامآواهای گیلکی در سه دستۀ اصلیِ ساده، دوگانسازی کامل، دوگانسازی ناقص و نیز دو دستۀ فرعی دوبار دوگانسازی کامل و دوگانسازی گسسته، دستهبندی شدهاند. در نهایت، در مقایسهای ساختاری و معنایی با فارسی، مشخص شده است که از منظرِ ساختاری، میان نامآواهای این دو زبان شباهت بسیاری وجود دارد اما از منظر معنایی و کاربردی تفاوتهایی دیده میشود که در بیشتر موارد، برگرفته از تفاوتهای فرهنگی و جغرافیایی دو زبان است.
پرونده مقاله
بررسی و تطبیق کنایه ها و ضرب المثل های دو زبان، راهی برای بازشناسی برخوردها و ارتباط فرهنگی دو ملت، در درازنای تاریخ است. از آنجا که کنایه ها و ضرب المثل ها، حامل حکمت و دانش هستند و تقریبأ ویژگی های زبانی را در خود به شکل پیشین نگاه می دارند، پس بررسی ضرب المث چکیده کامل
بررسی و تطبیق کنایه ها و ضرب المثل های دو زبان، راهی برای بازشناسی برخوردها و ارتباط فرهنگی دو ملت، در درازنای تاریخ است. از آنجا که کنایه ها و ضرب المثل ها، حامل حکمت و دانش هستند و تقریبأ ویژگی های زبانی را در خود به شکل پیشین نگاه می دارند، پس بررسی ضرب المثل های یک زبان و تطبیق آن ها با زبانی دیگر پیشینۀ مشترک دو زبان و فرهنگ را برای ما روشن می کند. در این مقاله چند ضرب المثل از زبان تالشی شمالی، حوزۀ عنبران انتخاب شده و با موارد مشابه در زبان فارسی مقایسه و سنجیده گردیده است تا ریشۀ مشترک فرهنگی و زبانی دو گروه باستانی، از این مسیر شناسایی شود. با توجه به این که زبان و ادبیات تالشی، بیشتر به شکل شفاهی رایج است، داده های این زبان به صورت موردی از میان گفتگوهای روزانه، گزینش شد و با موارد مشابه فارسی از کتابهای فرهنگ امثال فارسی مقایسه و بررسی شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان دهندۀ ارتباط زبانی و فرهنگیِ دو ملت، در دوره های مختلف تاریخی است. هرچند که بنابر دلایل مختلف، این دو زبان در طی سده های گذشته به شکل جدا از یکدیگر، تکامل و تحول یافته اند.
پرونده مقاله
گویش کردی جنوبی یا ایلامی - کرمانشاهی یکی از چهار گویش اصلی زبان کردی (کرمانجی، سورانی، اورامی-گورانی و کردی جنوبی) است که خود، زیرگویشها و لهجههای متعددی را شامل میشود. خزلی، لکی و کلهری، سه زیرگویش کردی جنوبی هستند که در این مقاله از لحاظ نکات دستوری و قواعد صرفی و چکیده کامل
گویش کردی جنوبی یا ایلامی - کرمانشاهی یکی از چهار گویش اصلی زبان کردی (کرمانجی، سورانی، اورامی-گورانی و کردی جنوبی) است که خود، زیرگویشها و لهجههای متعددی را شامل میشود. خزلی، لکی و کلهری، سه زیرگویش کردی جنوبی هستند که در این مقاله از لحاظ نکات دستوری و قواعد صرفی و نحوی، مورد مقایسه قرار گرفتند و به بیان تفاوتها و شباهتهای آنها (با تأکید بیشتر بر تفاوتها) پرداخته شد. در این پژوهش که از نظر روش گردآوری اطلاعات، کتابخانهای و از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی است، پس از معرفی زبان کردی و گویشهای آن، قواعد صرفی و نحوی زیرگویشهای مورد نظر، تبیین و تشریح شد. نتایج این پژوهش حاکی از ارتباط بسیار نزدیک این گویشها و وجود شباهتهای بسیار و تفاوتهایی در آنها بود؛ چنانکه این سه گویش در بسیاری از نکات دستوری با هم اشتراک دارند و تفاوتهای موجود نیز بیشتر در صرف افعال، کاربرد ضمایر، قیدها، حروف اضافه و پیشوندها و به تعبیر سادهتر، در ساختار واژگان و افعال به صورت جزئی و در کاربرد بعضی از حروف نمود مییابد و همین تفاوتهاست که باعث تمایز این گویشها و استقلال آنها از یکدیگر شده و نظام دستوری هر یک از آنها را خاص کرده است.
پرونده مقاله
ترانه ها و واسونک ها از دلنشین ترین قالب های شعری زبان فارسی هستند که قدمت شفاهی و مکتوب چندین هزارساله دارند و در زبان ها و گویش های مختلف ایرانی از جمله گویش هندیجانی رونق داشته اند. هدف از انجام این پژوهش، تحلیل ترانه های محلی مربوط به مجالس شادی و عروسی در چکیده کامل
ترانه ها و واسونک ها از دلنشین ترین قالب های شعری زبان فارسی هستند که قدمت شفاهی و مکتوب چندین هزارساله دارند و در زبان ها و گویش های مختلف ایرانی از جمله گویش هندیجانی رونق داشته اند. هدف از انجام این پژوهش، تحلیل ترانه های محلی مربوط به مجالس شادی و عروسی در شهرستان هندیجان است تا با ثبت این ترانهها، هم آیین عروسی در این منطقه ماندگار شود و هم ماندگاری گویش این منطقه رقم بخورد. در این مقاله پنج ترانۀ محلی شهرستان هندیجان بررسی و تحلیل شده اند و در خلال آن به ضرورت، به شرح مختصر آیین مقدس ازدواج در این منطقه نیز پرداخته شده است. این ترانه ها به روش میدانی و از دو منطقۀ هندیجان شمالی و هندیجان جنوبی و روستاهای اطراف مثل کریم آباد، چم تنگ، چهل منی، دریهک و غرابی جمع آوری شده است. این ترانه ها و واسونک ها دربردارندۀ شور و شوق و هیجان نزدیکان و بستگان عروس و داماد است و علاوه بر این که بازگوی مراسم گوناگون و ویژۀ یک ازدواج است، با مطالعۀ آن ها می توان به سبک زندگی، آداب و رسوم و جهان بینی مردم این منطقۀ کهن پی برد. این شعرها و ترانه ها، که سرایندۀ مشخصی ندارند، از آغاز مراسم عروسی تا پایان، به وسیلۀ زنان و یا کسانی که در این زمینه خبره بوده اند، خوانده می شده است. با توجه به پیشرفت ارتباطات و وارد شدن به عصر فناوری، این سرودهای بومی، رفتهرفته کمرنگ شده و گاهی حتی از بین رفته اند و با توجه به این که این آوازها سهم عمده ای در مردمشناسی و ساختار فرهنگ ملی هر سرزمین دارند، ثبت و ضبط آن ها بسیار ضروری به نظر میرسد.
پرونده مقاله
گونۀ کرمانی، برخی آثار واجی و واژگانی فارسی دورۀ میانه را در خود حفظ کرده است که بررسی این آثار به عنوان بخشی از مطالعات در زمانی زبان فارسی در زبان شناسی امروز از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر این،گونۀ کرمانی دارای برخیویژگی های واجی و وااژگانینیز هست که آن را از چکیده کامل
گونۀ کرمانی، برخی آثار واجی و واژگانی فارسی دورۀ میانه را در خود حفظ کرده است که بررسی این آثار به عنوان بخشی از مطالعات در زمانی زبان فارسی در زبان شناسی امروز از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر این،گونۀ کرمانی دارای برخیویژگی های واجی و وااژگانینیز هست که آن را از فارسی معیار متمایز می کند. این پژوهش به بررسی برخی آثار واجی و واژگانی باقی مانده از فارسی میانه در گونۀ کرمانی پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اعمال فرآیندهای واجی از قبیل سایشی شدگی، واک دارشدگی، حذف، افراشتگی واکه ای و افتادگی واکه ای در برخی واژگان فارسی میانه، باعث تغییر این واژگان در فارسی نو شده است؛ با این حال، گونۀ کرمانی تحت تأثیر این فرآیندها قرار نگرفته است و در نتیجه برخی آثار واجی زبان فارسی میانه در این گونۀ زبانی باقی مانده است. علاوه بر این، صورت واژگانی برخی از واژگان فارسی میانه که در فارسی نو تغییر کرده اند همچنان در گونۀ کرمانی به کار می رود. برخی از این واژگان با مفهوم دوران میانۀ خود در گونۀ کرمانی به کار می روند و برخی دیگر دچار فرآیندهای کاهش یا گسترش معنایی شده اند. وجود این آثار در گونۀ کرمانی نشانۀ قدمت تاریخی این گونۀ زبانی است.
پرونده مقاله
پژوهش حاضر به بررسی زبان ترکی گِرمی در منطقۀ مغان استان اردبیل می پردازد. چنین بررسی ای از منظر رده شناختی بر مبنای دیدگاه رده شناسان برجسته ای چون کامری (1989) و گرینبرگ (1974) صورت می گیرد. هدف از این مطالعه، توصیف و ثبت ویژگی های رده ای آن در گروه های متفاوت چکیده کامل
پژوهش حاضر به بررسی زبان ترکی گِرمی در منطقۀ مغان استان اردبیل می پردازد. چنین بررسی ای از منظر رده شناختی بر مبنای دیدگاه رده شناسان برجسته ای چون کامری (1989) و گرینبرگ (1974) صورت می گیرد. هدف از این مطالعه، توصیف و ثبت ویژگی های رده ای آن در گروه های متفاوت نحوی است. نگارندگان معتقدند که با توجه به تنوّعات زبانی در مناطق مختلف ایران و سرعت نابودی بسیاری از زبان ها و گویش ها، مطالعه و بررسی گویش ها و زبان های متفاوت از ضروریات است. بنابراین، در پژوهش اخیر سعی شده تا با گردآوری داده ها و بررسی بسیاری از آنها، نحوۀ قرار گرفتن سازه ها در جمله و گروه های نحوی مشخص و معرفی شود. مرور شواهد و داده های زبان ترکی گرمی نشان می دهد که ترتیب سازه ها در آن فاعل + مفعول + فعل است. چنین آرایش واژگانی، صورت بی نشان گروه های نحوی این زبان است. بنابراین، قرار گرفتن فاعل و مفعول پیش از فعل و قرار گرفتن حرف اضافه و صفت پیش از اسم از ویژگی های بارز این زبان است. به عنوان یکی از گونه های زبان فعل پایانی، فرایندهای نحوی ای مانند اسنادسازی، برجسته سازی و جابه جایی می توانند ترتیب واژه ها را در جمله تغییر دهند و آرایش سازه ای دیگری (نشان دار) ارائه دهند. در زبان ترکی گِرمی، فرایند تکرار گروه های نحوی، از نشانه های تأکید است.
پرونده مقاله