اثر کودهای زیستی بر اجزای عملکرد، عملکرد، پروتئین و روغن سویا (Glycine max Merrill.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری
محورهای موضوعی : ژنتیکمجید قنبری 1 , علی مختصی بیدگلی 2 , پرنیان طالبی سیه سران 3
1 - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2 - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3 - گروه باغبانی-دانشکده کشاورزی-دانشگاه تربیت مدرس-تهران-ایران.
کلید واژه: تنش خشکی, کود بیولوژیک, کم‌آبی, لوبیای روغنی, رقم تلار,
چکیده مقاله :
هدف از این تحقیق، ارزیابی تأثیر کاربرد باکتری تثبیت کننده نیتروژن از جنس ازتوباکتر کروکوکوم در ترکیب با باکتری حل‌کننده فسفات سودوموناس پوتیدا بر کاهش اثرات کمبود آب آبیاری در رقم زراعی سویا تحت شرایط مزرعه بود. آزمایش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 95-1394 در دانشگاه تربیت مدرس به اجرا درآمد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری مطلوب، تنش ملایم، تنش متوسط و تنش شدید، به ترتیب بر اساس 15، 30، 45 و 60 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس از زمان استقرار تا پایان دوره رشد و چهار نوع تلقیح بذر سویا با باکتری شامل (شاهد یا بدون مصرف باکتری، تلقیح با Azotobacter chroococcum، تلقیح با Pseudomonas putida و تلقیح با هر دو باکتری) در نظر گرفته شده‌اند. نتایج این تحقیق نشان داد که اثر اصلی رژیم آبیاری بر کلیه صفات به جز وزن هزار دانه و اثر اصلی کود زیستی به جز وزن هزار دانه، نیتروژن و روغن دانه بر کلیه صفات معنی دار بود. بیشترین تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه، محتوای نسبی آب، نیتروژن دانه، پروتئین دانه، عملکرد پروتئین، روغن دانه و عملکرد روغن دانه از تیمار کاربرد توأم Azotobacter chroococcum و Pseudomonas putida به دست آمد. بیشترین تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه، محتوای نسبی آب، نیتروژن دانه، پروتئین دانه، عملکرد پروتئین، روغن دانه و عملکرد روغن دانه در تیمار شاهد مشاهده گردید. از نتایج آزمایش، می توان نتیجه گرفت که کاربرد ازتوباکتر به تنهایی موجب افزایش 9/17 درصد عملکرد روغن دانه، کاربرد سودوموناس پوتیدا به تنهایی موجب افزایش 4/32 درصد عملکرد روغن دانه و کاربرد توأم هر دو باکتری موجب افزایش 8/39 درصد عملکرد روغن دانه شد. به طور کلی، با توجه به عدم معنی داری برهمکنش کود بیولوژیک در سطوح تنش آبی، می توان به این نتیجه رسید که چه در شرایط آبیاری مطلوب و چه در شرایط تنش خشکی، کاربرد کود بیولوژیک در بهبود عملکرد و اجزای عملکرد دانه، عملکرد پروتئین و روغن دانه سویا مؤثر است.
The purpose of this study, Evaluation effect of Azotobacter nitrogen fixation bacteria in combination with Pseudomonas putida phosphate solubilizing bacteria on reducing the effects of irrigation water shortage on soybean cultivars under field conditions has been studied. This research was carried out as a factorial experiment in a randomized complete block design with three replications in Tarbiat Modarres University during 2015-2016. Irrigation treatments included optimal irrigation, mild stress, moderate stress and severe stress based on 15, 30, 45 and 60 percent of available water depletion respectively from the establishment time to the end of the growth period and four levels of soybean inoculation with bacteria (control or without bacteria, inoculum with Azotobacter, inoculation with Pseudomonas putida, and inoculation with both bacteria) are considered. The results of this study showed that the main effect of irrigation regime on all traits except 1000 seed weight and the main effect of bio-fertilizer were significant except for 1000 seed weight, seed nitrogen and oil on all traits. From the test results, one can conclude that Azotobacter alone increased 17.9% seed yield, Pseudomonas putida alone increased the yield of 32.4% and the combined application of both bacteria increased the grain yield by 39.8%. In general, considering the non-insignificant effect of bio-fertilizer interaction on levels of water stress, it can be concluded that under favorable irrigation conditions and under drought conditions, the application of bio-fertilizer is effective in improving yield and yield components, protein and oil yield of soybean.
