نقش سترورلیکس در حفاظت از تغییرات مورفولوژیکی و فراساختاری اپی‌تلیوم ژرمینال بافت بیضه به دنبال آسیب‌های ایجادشده توسط سیکلوفسفامید در موش سوری
محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکیداریوش محمدنژاد 1 , جمال عیوضی ضیایی 2 , ایدا اعظمی 3 , محمدرضا ولیلو 4 , حسین راستا 5 , علی عابدالهی 6
1 - دانشیار مرکز تحقیقات کاربردی دارویی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
2 - دانشیار مرکز تحقیقات هماتولوژی و انکولوژی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
3 - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کاربردی دارویی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
4 - استادیار گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
5 - دانشیارگروه فیزیک پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
6 - دانشیار مرکز تحقیقات هماتولوژی و انکولوژی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
کلید واژه: بیضه, سترورلیکس, موش سوری, سیکلوفسفامید,
چکیده مقاله :
داروهای مورد استفاده در درمان سرطان‌ها، اثرات مضر در ارگان‌های با تقسیمات سریع سلولی از جمله بافت بیضه دارند. آنتاگونیست های گنادوتروپین با مهار تقسیم در سلول‌های اسپرماتوژنیک باعث حفاظت سلول‌های مذکور از عوارض داروهای شیمی درمانی از جمله سیکلوفسفامید می‌گردند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی توانایی سترورلیکس (آنتاگونیست گنادوتروپین)، در مهار اثرات سوء سیکلوفسفامید در بافت بیضه موش سوری بود. بدین منظور 30 سر موش سوری بالغ نر 8-6 هفته ای به 3 گروه کنترل (هیچ دارویی را دریافت نکردند)، آزمایش 1 (دریافت کنندهmg/kg ۵۰وزن بدن،سیکلوفسفامید به‌صورت داخل صفاقی) و آزمایش 2 (دریافت کننده mg/kg ۲۵/۰ وزن بدن،سترورلیکس به صورت زیرجلدی به همراه سیکلوفسفامید به‌میزانmg/kg ۵۰ وزن بدن) تقسیم شدند. 35 روز بعد از آخرین تزریق سترورلیکس، همه موش‌ها تحت بیهوشی کشته شده و بیضه آن ها برای مطالعات هیستومورفومتریک و فراساختاری برداشته شد. مطالعه لوله‌های سمینی‌فر با میکروسکوپ نوری نشان دهنده کاهش شدید سلول‌های اسپرماتوژنیک و ضخامت اپی‌تلیوم ژرمینال و کاهش معنی‌دار میانگین شاخص اسپرمیوژنز (spermiogenesis index; SI) و تعداد سلول‌های سرتولی در گروه آزمایش 1 بود (05/0p < /em><). مطالعه میکروسکوپ الکترونی نیز نشان دهنده آسیب به سلول‌های سرتولی و پیدایش فضاهای وسیع و متعددی در بین این سلول‌ها و سلول‌های اسپرماتوژنیک بود. از طرف دیگر در سلول‌های سرتولی، میتوکندری های در حالت تخریب قابل تشخیص بودند. اما در گروه آزمایش 2، شرایط تا اندازه ای شبیه گروه کنترل بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که سترورلیکس می‌تواند اپی‌تلیوم ژرمینال را تا حدودی از اثرات سوء سیکلوفسفامید حفاظت کند.
Anticancer drugs used in the treatment of neoplasia have harmful effects on organs with rapid cell division such as testicular tissue. Gonadotropin releasing hormone (GnRH) antagonists may have a preventive effect on spermatogenic defect produced by anticancer drugs such as cyclophosphamide. Therefore, the aim of the present study was to investigate the preventive effect of GnRH antagonist (Cetrorelix) on cyclophosphamide-induced toxicity in testicular tissue of mice. For this purpose, 30 adult 6-8 week old male mice were divided into three groups of control (no treatment), treatment 1 (50mg/kg intraperitoneal cyclophosphamide) and treatment 2 (0.25 mg/kg subcutaneous cetrorelix plus 50 mg/kg intraperitoneal cyclophosphamide). The mice were sacrificed 35 days after the last injection of cetrorelix and testicular speciemens were isolated for histomorphological and ultrastructural studies. Histomorphometric studies of the seminiferous tubules in the first treatment group showed significant decrease in the number of sertoli cells and the thickness of germinal epithelium (p <0.05). Ultrastructural study revealed that several intercellular spaces appear between sertoli cells and spermatogenic cells, and also there were a lot of degenerated mitochondria in the sertoli cells. In the second treatment group, conditions were similar to the control group to some extent. These results demonstrated that cetrorelix can protect the germinal epithelium of testis to some extent against side effects of cyclophosphamide.
