تأثیر خودتعیین¬گری بر رفتارهای تسهیل¬کننده سبک زندگی تحصیلی سلامت¬محور با میانجی¬گری¬ خوش-بینی تحصیلی در دانش¬آموزان دوره دوم دبستان

محورهای موضوعی : تربیتی

لیلا حیدریانی ¹ , عزت اله قدم پور ² , محمد عباسی ³

1 - دانشجوی دکتری روان¬شناسی تربیتی، گروه روان¬شناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم¬آباد، ایران.
2 - استاد روان¬شناسی تربیتی، گروه روان¬شناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم¬آباد، ایران.
3 - استادیار روان¬شناسی تربیتی، گروه روان¬شناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم¬آباد، ایران.

تاریخ دریافت : 1400/08/18 تاریخ پذیرش : 1400/10/25 تاریخ انتشار : 1403/12/12

کلید واژه: رفتارهای تسهیل¬کننده, سبک زندگی تحصیلی, سلامت¬محور, خودتعیین¬گری, خوش¬بینی تحصیلی, دانش¬آموزان دوره دوم دبستان,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش تاثیر خودتعیین­گری بر رفتارهای تسهیل­کننده سبک زندگی تحصیلی سلامت­محور با میانجی­گری­ خوش­بینی تحصیلی در دانش­آموزان دوره دوم دبستان بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش­آموزان (دوره دوم) دبستان شهرستان بروجرد در سال  تحصیلی 400- 1399 به تعداد 16000 بود که به صورت تصادفی خوشه­ای تعداد 450 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. داده­های پژوهش به کمک پرسشنامه­های رفتارهای تسهیل­کننده سبک زندگی تحصیلی سلامت­محور (Salehzadeh & et al. 2017)، خودتعیین­گری (Deci & Riyan. 2002)  و خوش­بینی تحصیلی (Tschannen-Moran & et al. 2013) گردید. داده­ها با استفاده از روش تحلیل مسیر مورد تحليل قرارگرفت. نتایج نشان داد که اثر مستقیم خودتعیین­گری بر خوش­بینی تحصیلی (27/0 = β، 001/0>p)   و رفتارهای تسهیل کننده سبک زندگی تحصیلی سلامت­محور (29/0 = β، 001/0>p) معنادار است. همچنین اثر مستقیم خوش­بینی تحصیلی (35/0= β، 05/0>p) بر رفتارهای تسهیل­کننده سلامت معنادر است. ضریب مسیر غیر مستقیم بین خودتعیین­گری و رفتارهای تسهیل­کننده سبک زندگی تحصیلی سلامت­محور با نقش واسطه­ای خوش­بینی تحصیلی نیز معنادار است (95/0 = β، 05/0>p).  با توجه داشتن به متغیرهای خودتعیین­گری و خوش­بینی تحصیلی می­توان افزایش رفتارهای تسهیل­کننده سبک زندگی تحصیلی سلامت­محور دانش­آموزان را انتظار داشت.

چکیده انگلیسی:

The aim of this study was to self-determine the effect of self-determination on health-oriented academic lifestyle behaviors mediated by academic optimism in sophomores. The research method was descriptive-correlational and structural equation modeling. The statistical population included all primary school students (second year) in Boroujerd city in the academic year 1399-400, numbering 16,000, which were randomly selected as a sample of 450 students. The research data were obtained using questionnaires of facilitators of health-oriented academic lifestyle behaviors of (Salehzadeh & et al. 2017), Self-determination of (Deci & Ryan. 2002) and academic optimism of (Schenen Moran & et al. 2013). Data were analyzed using path analysis. The results showed that the direct effect of self-determination on academic optimism (β = 0.27, p <0.001) and health-oriented academic lifestyle behaviors (β = 0.29, p <0.001) was significant.  Also, the direct effect of academic optimism (β = 0.35, p <0.05) on health-facilitating behaviors is significant. The indirect path coefficient between self-determination and health-oriented academic lifestyle behaviors facilitating the mediating role of academic optimism is also significant (β = 0.95, p <0.05). Considering the variables of self- determain and academic optimism, we can expect an increase in students' health-oriented academic lifestyle behaviors.