بازخوانی انواع وحی
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی
1 - هیأت علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران(استادتمام)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
واژه وحی در قرآن کریم در بیش از 75 آیه به صورت‌ها و مشتقات مختلف آمده است. از امیرالمؤمنین(ع)- اولین مفسر و مبین علوم قرآن پس از رسول الله- بیانی در معانی انواع وحی رسیده است. پس از آن حضرت، علمای اسلامی مانند اصحاب لغت، مفسران و علمای علوم قرآنی، معانی آن را ذکر کرده و گونه ها و انواعی برای آن قائل شده اند. در میان این تعریف‌ها همسانی و غیر همسانی مشاهده می شود. حاصل مشترک این تعریف‌ها و دسته بندی‌ها، این است که هر وحی به معنای پیام یا اشاره مخفی و سرّی دارای یک منبع صدور و یک دریافت کننده است. با دقت در همه آیات قرآن کریم که حاوی واژه وحی هستند، می توان گفت که منبع صادر کننده وحی- به معنای لغوی یعنی پیام رمزی- عبارت‌اند از الله حق تعالی، انسان، فرشته، و شیطان. این مقاله با استفاده از معنای لغوی و اصطلاحی وحی و به کمک آیات کریمه قرآن به بررسی انواع وحی بر انسان پرداخته است و آن را به وحی رسالی و غیر رسالی تقسیم نموده و چگونگی وحی رسالی را به وحی بی واسطه و با واسطه تقسیم کرده و به نقد برخی تعریف‌های دانشمندان علوم قرآن پرداخته و معتقد است که واژه وحی با الهام و رؤیا درباره انسان‌های برگزیده و انبیا تفاوت دارد.
The word revelation in the Holy Quran is mentioned in more than 75 verses in various forms and derivatives. From the Amir Al-Momenin (pbuh) - the first commentator and explainer of the sciences of the Qur'an after the Prophet- an expression has been received in the meanings of various revelations. After that, Islamic scholars such as lexicographers, commentators and scholars of Quranic sciences have mentioned its meanings and considered types and varieties to it. There is homogeneity and inhomogeneity between these definitions. The common result of these definitions and categories is that each revelation in meaning of a secret message or reference has a source of issuance and a recipient. Carefully in all the verses of the Holy Quran that contain the word revelation, it can be said that the source that issued the revelation- in the literal sense i,e symbolic message- are God Almighty, man, angel, and Satan. Using the lexical and idiomatic meaning of revelation and with the help of the verses of Qur'an, this article examines the types of revelation on human beings and divides it into apostolic and non-apostolic revelation and divides the method of apostolic revelation into non-mediatory and mediatory revelation. He has criticized some definitions of Quranic scholars and believes that the word revelation is different from inspiration and dreams about chosen human beings and prophets.
