بررسی ارتباط بین جریان تابش خالص با خصوصیات محیطی و پوشش سطح با استفاده از تصویر ماهواره ای (مطالعه موردی: جنوب استان کرمان)

محورهای موضوعی : مدیریت آب در مزرعه با هدف بهبود شاخص های مدیریتی آبیاری

سید کریم افشاری پور ¹ , سعید حمزه ² , سامان نادی زاده شورابه ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
2 - استادیار دپارتمان سنجش از دور و GIS، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران.
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

تاریخ دریافت : 1396/04/08 تاریخ پذیرش : 1396/10/03 تاریخ انتشار : 1396/10/01

کلید واژه: دمای سطح زمین, کاربری اراضی, خاک و توپوگرافی, لندست 8, جریان تابش خالص,

چکیده مقاله :

میزان جریان تابش خالص سطح زمین مستقیماً به دمای سطح، کاربری اراضی، خاک و توپوگرافی بستگی دارد. در پژوهش حاضر به‌منظور برآورد تابش خالص خورشید از تصویر ماهواره ای لندست 8 استفاده شده است. با استفاده از نمونه برداری سیستماتیک به فواصل 500 متر ارزش لایه دمای سطح زمین، NDVI، ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت جغرافیایی و کاربری ارضی در نقاط نمونه برای انجام تحلیل، استخراج شد. برای استخراج دمای سطح از الگوریتم Mono-Window استفاده شده است. نتایج نشان داد که رابطه مستقیمی بین افزایش ارتفاع و NDVI با میزان تابش خالص وجود دارد، که ضرایب همبستگی خطی نیز به ترتیب 68/0 و 19/0 به‌دست آمد. همچنین رابطه معکوسی با ضریب همبستگی خطی 74/0 بین جریان تابش خالص و دمای سطح زمین وجود دارد. از بررسی میزان جریان تابش خالص در جهت های مختلف جغرافیایی مشخص شد که در محدوده مورد مطالعه جهت شمال غربی با w/m2637 بیش‌ترین جریان تابش خالص و جهت شرقی با w/m2 7/582 کم‌ترین میزان جریان تابش خالص را دارد که جریان تابش خالص در این جهت ها با میزان شیب رابطه مستقیمی با ضریب همبستگی 54/0 دارد. به علاوه میزان جریان تابش خالص در سطوح آبی مثل دریاچه و مخزن سد با w/m2817 بیش‌ترین مقدار جریان تابش خالص و اراضی شور با w/m2509 کم‌ترین جریان تابش خالص را دارند. بیش‌ترین و کم‌ترین میزان جریان تابش خالص به‌ترتیب در خاک های اینسپتی سل و بدلند وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

The amount of earth's surface net radiation directly depend on surface temperature, land use, soil and topography. In the present study, Landsat8 satellite imagery is used to estimate net radiation flux. Then, with using systematic sampling at 500 m intervals, the value of each surface layer for example The LST, NDVI, altitude, slope, aspect, soil type and land use at the sample points for analysis were extracted. Mono-Window algorithm has been used to extract LST. The results showed that there is a direct correlation between the increase in altitude and NDVI with net radiation flux. The linear correlation coefficients were also 0.68 and 0.19 respectively. There is also an inverse relationship with the linear correlation coefficient of 0.74 between net radiation flux and LST. And from survey the rate of net radiation flux in different geographical directions in the case study it was found that in the northwest with 637(w/m2) the highest net radiation flux and eastern orientation with 582.7 (w/m2) had the lowest rate of net radiation flux. The net radiation flux in these directions with the slope rate had a direct correlation with correlation coefficient 0.54. In addition, the rate of net radiation flux at water levels such as lake and reservoir dam with 817 (w/m2) has the highest rate of net radiation flux and saline lands with 509 (w/m2) of minimum net radiation flux. There is the highest and lowest rate of net radiation flux in inceptisols and badland areas, respectively.