طراحی و اعتبار سنجی مدل حکمی سازی در نظام آموزش عالی کشور
محورهای موضوعی :
سمیه سیمائی
1
,
الهام فریبرزی
2
,
نازیاسادات ناصری
3
1 - گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
2 - گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
3 - استادیار،گروه علوم تربیتی، واحدمشهد، دانشگاه آزاداسلامی، مشهد ، ایران.
کلید واژه: حکمت, حکمی سازی, آموزش عالی ,
چکیده مقاله :
زمینه: نظام هاي دانشگاهی کشور عمدتا بر اساس رویکردهاي غير بومی شکل گرفته و به این جهت امکان پاسخگویی به نيازهاي متعدد جامعه علمی ایرانی را در ابعاد مختلف ندارند که حِکمی سازی به عنوان یک راه کار می تواند راهگشا باشد. هدف: پژوهش با هدف طراحی و اعتبار سنجی مدل حکمی سازی در نظام آموزش عالی کشور انجام شد. روش: فلسفه پژوهش آمیخته با رویکرد اکتشافی است و در بخش کیفی، نظریه پردازی داده بنیاد و در بخش کمی، پیمایشی است. جامعه آماری خبرگان نظام آموزش عالی بودند که با استفاده از اصل اشباع و روش نمونه گیری گلوله برفی 12نفر به عنوان نمونه و در بخش کمی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد به تعداد 460 نفر بودند. جهت جمع آوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختاریافته ،در بخش کمی پرسشنامه بود. تحلیل داده ها در بخش کیفی نرم افزار مکس کیودا و در بخش کمی نرم افزار spss 22 و پی ال اس استفاده شد. یافته ها: 298 کد باز در قالب 16مولفه و 6 مقوله شناسایی شد. 3 مولفه عوامل علی ، 3 مولفه مقوله محوری، 4 مولفه مقوله استراتژی، 2 مولفه مقوله پیامدها ، 2 مولفه مقوله زمینه و 2 مولفه مربوط به مقوله زمینه بود. نتایج بخش کمی نشان داد که الگوی مذکور از اعتبار لازم برخوردار است. نتیجه گیری: ارائه مدل حکمی سازی در نظام آموزش عالی کشور می تواند دانشجویان را با فضای حکمت و خرد در دانشگاه آشتی دهد و راهگشای بسیاری از مشکلات آموزش عالی باشد.
Background: The university systems of the country are mainly formed based on non-native approaches, and for this reason, they do not have the possibility to respond to the many needs of the Iranian scientific community in different dimensions. Objective: research was conducted with the aim of designing and validating wisdom building model in the country's higher education system. Method: philosophy is mixed with the Granded Theory and in the quantitative part, it is a survey. statistical population was the experts of the higher education system, using the principle of saturation and the snowball sampling method, 12 people, in the quantitative part, 460 members of the faculty of the Islamic Azad University of Mashhad. to collect data in the qualitative part of semi-structured interviews, quantitative part of the questionnaire. Data analysis was done in the qualitative part of Max Kyoda software and in the quantitative part of SPSS 22 and PLS software. Findings: 298 open codes were identified in the form of 16 components and 6 categories. There were 3 components of causal factors, 3 components of the central category, 4 components of the strategy category, 2 components of the consequences category, 2 components of the context category and 2 components related to the context category. The results of the quantitative part showed that the mentioned model has the required validity. Conclusion: Presenting the model in the country's higher education system can reconcile students with the atmosphere of wisdom in the university and solve many problems of higher education.
احمدی،غفور، نژادایرانی، فرهاد، بهلولی، نادر، رحیمی،, غلامرضا. (1399). بررسی و استخراج عناصر تشکیل دهنده حکمت سازمانی و ارزیابی آن با استفاده از متد MCDM فازی. نوآوری های مدیریت آموزشی، 16(1)، 90-107.
حیدری تفرشی، علیرضا، حیدری تفرشی، غلامحسین، خورشیدی، عباس. (1397). تحول در دانشگاه به واسطه ترسیم الگوی بهره وری اعضای هیات علمی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 61(6.1)، 405-418.
جاجرمی زاده، محسن. (1401). الگوی مدیریت تحول فرهنگی در دانشگاه بر پایه نظرات آیت‌الله خامنه‌ای. مطالعات مدیریت دولتی ایران, 5(1), 59-87.
جامه بزرگ، زهرا، خسروپناه، عبدالحسین. (1402). طراحی آموزشی حِکمی( حکمت بنیان) مبتنی بر رویکرد حکمی – اجتهادی برای تحقق انسان حکیم. انسان پژوهی دینی، نخستین همایش ملی «روش‌های پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی.
جمشیدی‌خوش،مهدی . (1401). رابطه هوش معنوی با شکل‌گیری حکمت سازمانی و تشکیل سازمان حکمت مدار. مطالعات مدیریت و کار آفرینی،39(8)، 328-338.
حقدوست، علی اکبر، امامی رضوی، سید حسن، افشار، لیلا. (1400). دانشگاه حکمت بنیان، هدف راهبردی الگوی شش وجهی تعالی آموزش علوم پزشکی. طب و تزکیه، 30(1)، 57-65.
رحمانیان کوشککی، بهاره، سجادی، نصرالله، حمیدی، مهرزاد، علیدوست قهرفرخی، ابراهیم. (1402). مدل مفهومی استقرار سازمان حکمت محور در کمیته ملی المپیک جهوری اسلامی ایران. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی،(), -
رحیمی، فرج‌اله، خلیلی، بهار، باورصاد، بلقیس. (1401). طراحی مدل خرد سازمانی با رویکرد داده بنیاد. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات.
رضائیان، علی، نظافتی، نوید، اوتارخانی، علی، المسوری، خالد. (1398). طراحی و تبیین مدل سنجش خرد سازمانی. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 11(1)، 117-142.
سعیدمهدوی، اکرم السادات، ستاری اردبیلی ، فرزاد، خیراندیش، محمد، ابراهیم پور، حبیب، میرزایی دریانی، شهرام.(1400). طراحی و روان سنجی مقیاس سنجش خردمندی عملی مدیریتی در بیمارستان های وزارت بهداشت ایران. سلامت و بهداشت ، ۱۲ (۴) ،۵۴۸-۵۴۰.
سهرابی، منیره، یمنی دوزی سرخابی، محمد، فراستخواه، مقصود، حضرتی، حسن. (1400). بررسی عوامل موثر بر شکل گیری و تحول دانشگاه در ایران از تأسیس دانشگاه تهران تاکنون. علوم تربیتی، 28(1)، 185-206
صابری، علی ، گودرزی، صمد (1398). تاثیر مدیریت دانش بر اثربخشی کارکنان وزارت ورزش وجوانان با تاکید بر نقش میانجی خرد سازمانی، نشریه پژوهش در ورزش تربیتی، 7(16)، 149-168.
صادقیان، موحد، منتظری، محمد،قهرمانی، جعفر. (1401). سطح‌بندی آسیب‌‌های توسعه مدیریت دانش در دانشگاه‌ها. خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت، 13(47)، 85-103.
صمدی میارکلائی، حمزه، صمدی میارکلائی، حسین. (1398). در مسیر دانشگاه حکیمانه: سومین انقلاب علمی- دانشگاهی. سیاست نامه علم و فناوری، 09(2)، 43-66.
محرابیان، پژمان. (1400). بررسی و شناسایی مولفه های خرد سازمانی. آفاق علوم انسانی, 60(5), 31-43.
ملکی نیا، عماد، ملکی نیا،زهرا، فیضی، صدیقه. (1397). راهبردهای مورد نیاز نظام آموزش عالی ایران در عصر جهانی شدن. سیاست‌های راهبردی و کلان،6(24)، 518-545.
میری، امیر، عباسپور ،عباس، خورسندی، علی، خرمشاد، محمدباقر(1402). راهبردهای آموزش در دانشگاه با رویکرد دانشگاه حکمت بنیان. دوماهنامه علمی- پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، ۱۶ (۱) ،۲۱-۳۱.
نوروزیان امیری ، محمد ، خلخالی، علی ، شکیبایی ،زهره(1398). مفهوم سازی مدیریت حکمت بنیان مدرسه، نشریه مدیریت مدرسه،7(1)، 1-22.
Aditya, B. R., Ferdiana, R., & Kusumawardani, S. S. (2022). Identifying and prioritizing barriers to digital transformation in higher education: a case study in Indonesia. International Journal of Innovation Science, 14(3/4), 445-460.
Akgün-Özbek, E., & Özkul, A. E. (2023). E-transformation in higher education and what it coerces for the faculty. In Research Anthology on Remote Teaching and Learning and the Future of Online Education (pp. 1086-1111). IGI Global
Javidi, N., & Mohammadzadeh, Y. (2022). The effect of virtualization of organizational performance on organizational stability through the synergy of human capital and organizational wisdom organization in sports organizations. Technium Sustainability, 2(1), 13-30.
Marks, A., & Al-Ali, M. (2022). Digital transformation in higher education: a framework for maturity assessment. In COVID-19 Challenges to University Information Technology Governance (pp. 61-81). Cham: Springer International Publishing.
Müürsepp, P. (2021). Making sense of wisdom management. International Journal for Applied Information Management, 1(2), 63-69
Ramanauskas, J., & Banevicius, S. (2021). Principles of organizational wisdom in the health tourism industry. Baltic journal of economic studies, 7(4), 1-7
Sancak, I. E. (2023). Change management in sustainability transformation: A model for business organizations. Journal of Environmental Management, 330, 117165
Siadat S, Saeed R, Mohammad A, (2015), “ The Relationship between Organizational Wisdom and Knowledge Management, Competitive Intelligence and Business Intelligence”, International Journal of Human Resource Studies 2015, Vol. 5, No. 2.133-154.
Stelmaszczyk, M., Pierścieniak, A., & Krzysztofek, A. (2021). Managerial Energy in Sustainable Enterprises: Organizational Wisdom Approach. Energies, 14(9), 2367
