ذکر مکان شعر و تاثیر آن در فهم و تفسیر شعر
محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی
سیدحامد نقدی بیکی
1
,
مجید منصوری
2
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اراک، اراک، ایران.
کلید واژه: تفسیر شعر, شعر, تفسیر خودنوشت, مکان سرایش, پیرامتن,
چکیده مقاله :
تفسیر متون ادبی از مباحث مهم نقد ادبی است. دیدگاه‌های نوین مختلف نقد و تفسیر متن، اذعان دارند که خود متن ادبی، می‌تواند یکی از مهم‌ترین عوامل تحلیل و تفسیر آن متن باشد. امکانات پیرامتنی یک متن نیز می‌تواند در تحلیل و تفسیر متن موثر باشد. محل سرایش یک شعر توسط شاعر، عاملی است که ممکن است درون متن یک شعر یا به صورت پیرامونی در شعر آمده باشد و ظرفیت‌های تازه‌ای از شعر برای تحلیل و تفسیر بهتر آن به مخاطب ارائه دهد. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی انجام شده و بررسی موردی تعدادی از اشعار شاعران معاصر ایران و ادبیات جهان حاکی از این است که ذکر محل سرایش یک شعر توسط شاعر به پنج صورت انجام می‌پذیرد: ذکر مکان به صورت صریح –ذکر مکان به صورت ضمنی –ذکر خرده مکان‌ها که به شمول مکان‌های کلان نیستند –ذکر مسافرت و وسایل نقلیۀ مسافرت به عنوان محل سروده شدن شعر –ذکر مکان‌های خیالی و اساطیری. در این تحقیق علاوه بر ذکر اجمالی اهمیت تفسیر یک متن ادبی، به مسئلۀ تفسیر خودنوشت و ذکر مکان سروده شدن به عنوان عامل تفسیر خودنوشت پرداخته شده است. در ادامه برای هر کدام از پنج دستة ذکر محل سرایش شعر، نمونه‌های شعری از ادبیات معاصر ایران و جهان ارائه شده و به تحلیل هر کدام از آن اشعار بر مبنای دسته‌بندی ذکر مکان سروده شدنشان پرداخته‌ایم. آگاهی از محل سرایش شعر، تفسیر شعر را به جهت نقد دقیق‌تر آن تسهیل می‌کند.
Interpretation and explication of literary texts are important topics in literary criticism. Various modern perspectives on literary criticism and interpretation acknowledge that the text itself can be one of the most important factors in analyzing and interpreting that text. The paratextual elements of a text can also play a role in its analysis and interpretation. The place where a poem is composed, as mentioned by the poet, may appear either within the text or as a peripheral element, offering new dimensions for better analysis and interpretation to the audience. This research is conducted using a descriptive-analytical method, and a case study of several poems by contemporary Iranian poets and world literature indicates that the mention of the place of composition by the poet can occur in five ways: 1) explicit mention of the location, 2) implicit mention of the location, 3) mention of minor locations that do not include major ones, 4) mention of travel and means of transportation as the place where the poem was written, and 5) mention of imaginary and mythical locations. In this study, in addition to providing a brief overview of the importance of interpreting a literary text, the issue of self-narration interpretation and the mention of the place of composition as a factor in self-narration interpretation is also addressed. Furthermore, for each of the five categories of place mention in poetry, examples from contemporary Iranian literature and world literature are provided, and an analysis of each poem based on their categorization of the place of composition is conducted. Awareness of the place where the poem was composed facilitates a more precise critique of the poem.
