تحلیلی بر وضعیت امکانات و تسهیلات گردشگری شهر سمنان از منظر گردشگران با استفاده از آزمون پیرسون

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

عیسی ابراهیم‌زاده ¹ (دانشگاه سیستان و بلوچستان)
مرضیه دارایی ² (دانشگاه آزاد)
ابوالفضل دارایی ³ (دانشگاه پیام نور)

تاریخ دریافت : 1393/02/20 تاریخ پذیرش : 1394/09/23 تاریخ انتشار : 1394/09/01

کلید واژه: توسعه گردشگری, شهر سمنان, تسهیلات گردشگری, خدمات گردشگری, رضایت گردشگران,

چکیده مقاله :

توسعه صنعت گردشگری نیازمند آگاهی و شناخت کافی از مسائل و عوامل مؤثر محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مبدأ و مقصد است، زیرا بدون آگاهی از امکانات موجود در هر منطقه، امکان برنامه‌ریزی و پیش‌بینی علمی و اصولی کارکردهای گردشگری وجود نخواهد داشت. مقاله حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است و با هدف یافتن پاسخ به این سوال که چه عواملی باعث شده است تا این شهر با وجود داشتن جاذبه‌های فراوان و عبور بیشمار گردشگران از آن، از مزایای متعدد گردشگری بی‌بهره بماند تهیه شده است. جامعه آماری گردشگرانی هستند که در تابستان 1391 به شهر سمنان مسافرت کرده‌اند. با توجه به نامشخص بودن تعداد گردشگران (جامعه آماری) از نمونه‌گیری تصادفی قابل دسترس استفاده شده است و مناطق و محل‌هایی که گردشگران حضور داشته‌اند، برای جمع‌آوری داده‌ها تعیین گردید. یافته‌های توصیفی با استفاده از نرم‌افزار SPSS تحلیل و فرضیه‌های تحقیق نیز با آزمون پیرسون انجام شد. در این تحقیق، علاوه بر شناخت ویژگی‌های گردشگران و میزان رضایت آنان از امکانات و خدمات گردشگری در شهر، راهبردهایی را نیز بمنظور بهره‌برداری بهینه از قابلیت‌ها و امکانات موجود گردشگری در این شهر ارائه گردید. براساس نتایج حاصل از این پژوهش مکان‌های گردشگری شهر سمنان در اغلب زمینه‌ها فاقد امکانات و تسهیلات لازم برای جذب گردشگران بوده که بمنظور تحولی سازنده و پویا، ضرورت برنامه‌ریزی و تهیه و اجرای طرح جامع گردشگری در سطح شهر و استان، نه تنها می‌تواند امکان جذب گردشگر بیشتر را فراهم آورد، بلکه می‌تواند آثار زیان‌بار گردشگری بر محیط زیست و کارکردهای فرهنگی آن را نیز کاهش دهد. در این مقاله با توجه به مبانی نظری گردشگری و برنامه‌ریزی برای توسعه آن، امکانات و تسهیلات موجود شهر سمنان شناسایی، ارزیابی و بر مبنای نتایج حاصله از آزمون پیرسون فرضیات تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

منابع و مأخذ:

ابراهیم‌زاده، عیسی، ضیایی، محمود، دلشاد، علی، (1391)، اصول و فرآیند برنامه‌ریزی راهبردی توسعه توریسم، انتشارات صحرا، چاپ اول، مشهد

اداره میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان سمنان، (1389)، گزارش 2، بررسی و ارزیابی بخش گردشگری، طرح جامع گردشگری استان سمنان

استانداری سمنان، (1387)، گزارش اقتصادی- اجتماعی استان سمنان در سال 1386، دفتر برنامه‌ریزی و بودجه، معاونت برنامه‌ریزی استانداری سمنان

دیناری، احمد، (1384)، گردشگری شهری در ایران و جهان، چاپ اول، مشهد، انتشارات واژگان خرد

رنجبریان، بهرام، زاهدی، محمد، (1389)، خدمات صنعت گردشگری، نشر چهارباغ، اصفهان

سقایی، مهدی، (1386)، بررسی و نقد طرح«برنامه ملی توسعه گردشگری ایران»، سایت: touristy.blogfa.com/

صدر موسوی، میرستار، دخیلی کهنمویی، جواد، (1383)، درآمدی بر برنامه‌ریزی تفریحگاه‌های توریستی، نشریه دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، شماره پیاپی 17، دانشگاه تبریز

مدهوشی، علی، نیازی، عیسی، (1389)، بررسی و تبیین توسعه صنعت گردشگری در استان گلستان، مجلة دانش و توسعه، سال هفدهم، شمارة 30

مرادی، مریم، رحمانی، بیژن، (1389)، نقش گردشگری در توسعه پایدار شهری، مطالعه موردی: شهر مشهد، فصلنامه جغرافیایی سرزمین(علمی-پژوهشی)، سال هفتم، شماره 25

 موحد، علی، (1386)، گردشگری شهری، انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز، چاپ اول

 موسی‌وند، جعفر، ساسان‌پور، فرزانه، (1390)، ارزیابی نقش زیرساخت‌های شهری جهت تعیین قطب گردشگری با استفاده از مدل‌های TOPSIS و AHP (مطالعه موردی: استان مازندران)، فصلنامه فضای گردشگری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، سال اول، شماره 1

 میری، غلامرضا، دارائی، مرضیه، (1390)، پارادایم گردشگری شهری، توسعه پایدار و برآیند آن در جهانی شدن، اولین همایش بین‌المللی مدیریت گردشگری و توسعه پایدار، 8-7 آبان، دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت

Cawley, M, Marsat, J, (2007), Promoting Integrated Rural Tourism: Comparative Perspectives on Institutional Networking in France and Ireland, Tourism Geographies 9(4)

Haber, Sigal, Lerner, Miri, (1998), Correlates of Tourist Satisfaction, Annals of Tourism Research, Vol. 25, No. 4, pp. 197-201.

Inskeep, E, (1991), Tourism Planning: an Integrated and Sustainable Approach, New York, John Wiley & Sons

Mcintosh, Robert W, Goeldner, Charles R., Ritchie, J. R. Brent, (1995), Tourism Principle, Practice, Philosophies, USA, John Wiley & sons, Inc., 7th Ed.

Stynes, D. J. & Halloran, C., (2004), Tourism Planning, Michigan State, University Extensions Bulletin.

Timothy, Dallen J, Wall, Geoffrey, (1995), Tourist Accommodation in an Asian. Historic City, the Journal of Tourism Studies, Vol.6, No.2

Uysal, Muzaffer(2003), Satisfaction Components in Outdoor Recreation and Tourism Settings, e-Review of Tourism Research (eRTR), Vol. 1, No. 3, pp. 2-29.