بررسی تطبیقی الگوی مصرف و مدیریت تقاضای آب کشاورزی در کشورهای منطقه ی منا(خاورمیانه و شمال آفریقا)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی
غلامرضا سلطانی
1
(استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)
کلید واژه: بررسی تطبیقی, الگوی مصرف آب, مدیریت تقاضا, محصولات آب بر,
چکیده مقاله :
سیمای کلی الگوی مصرف و مدیریت تقاضای آب کشاورزی در کشورهای منطقه ی MENA که با کمبود فزاینده ی آب مواجه میباشد، بیانگر آن است که در بیشتر این کشورها محصولاتی تولید میشود که مقدار آب مصرفی در فرآیند تولید آنها بیش از مقداری است که بازتاب کمبود نسبی منابع آب شیرین میباشد. ولی به دلیل تحولات هرچند کندی که در دهه ی اخیر در زمینه ی مدیریت آب و الگوی تجارت خارجی محصولات کشاورزی در برخی از این کشورها رخ داده است، گرایش به بازتخصیص آب از محصولات آب بر به محصولات با ارزش افزوده ی بیشتر و نیاز آبی کمتر مشاهده میشود. مقایسه ی سرانه منابع آب موجود در کشورهای منطقه نشان میدهد کشورهایی که با بحران آب مواجه میباشند، در استفاده از ابزارهای مدیریت تقاضا جهت ارتقاء کارآیی و بهبود الگوی مصرف آب کشاورزی موفقیتهایی داشتهاند. بررسی تطبیقی الگوی مصرف و مدیریت تقاضای آب کشاورزی نشان میدهد که با وجود لزوم تغییر پاردایم از «مدیریت عرضه» به «مدیریت تقاضای آب» این تغییر در الگوی مصرف آب کشاورزی برخی دیگر از این کشورها از جمله ایران انعکاس نیافته است.
Over-all picture of agricultural water-use and trade patterns in MENA countries facing increasing water shortage indicate that in many countries irrigation water used in the production process does not reflect the relative scarcity of their internal resources. However, agricultural water use and trade patterns in a number of these countries indicate that, there is a tendency to re-allocate irrigation water from water-intensive to high-valued and less water demanding crops. Comparative analysis of agricultural water-use and demand management indicate that, despite the importance of changing “Supply management” to “demand management” Paradigm, such change does not appear to reflect in the agricultural water use and trade patterns of Iran and some other countries