تأثیر تراکم کاشت بر خصوصیات فیزیولوژیکی رشد و عملکرد گندم دیم در بروجرد
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی
امین فرنیا
1
,
شهرام نخجوان
2
,
فرید خدایی
3
,
محمد شاهوردی
4
1 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
2 - استادیار دانشگاه آزاداسلامی واحد بروجرد
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
4 - مربی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بروجرد
کلید واژه: صفات فیزیولوژیک, تراکم بوته, گندم دیم, اجزاء عملکرد, بذر,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثر تراکم های مختلف کاشت برعملکرد و خصوصیات فیزیولوژیکی رشد در چهار بذر گندم دیم، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بروجرد به اجرا درآمد. در این آزمایش، تراکم کاشت به عنوان عامل اصلی در چهار سطح 250، 300، 350 و 400 بذر در مترمربع و چهار نوع گندم به عنوان عامل فرعی شامل ارقام آذر-2، سرداری،رصد و پرتو بود. عملکرد دانه، تک بوته، بیولوژیک، طول سنبله، ارتفاع بوته قبل از سنبله رفتن، ارتفاع بوته در مرحله برداشت، تعداد سنبله در بوته، تعداد پنجه نابارور، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در واحد سطح و شاخص برداشت اندازه گیری شد. نتایج نشان داد بین ارقام اختلاف معنی داری از نظر صفات مورد بررسی وجود داشت. اثر تراکم بوته بر کلیه صفات به غیر از عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه و شاخص برداشت معنی دار بود. همچنین اثرات متقابل رقم و تراکم گیاهی برای صفات تعداد سنبله در بوته و عملکرد دانه معنی دار گردید. همبستگی میان عملکرد دانه با سایر صفات به غیر از ارتفاع بوته در مرحله برداشت مثبت و معنی دار بود که در این میان تعداد دانه در سنبله بالاترین میزان همبستگی را در سطح احتمال 1٪ (**84/0 :r) با عملکرد نشان داد. همچنین بیشترین عملکرد دانه مربوط به رقم پرتو با میانگین عملکرد 2/2972 کیلوگرم در هکتار و تراکم های بین 300 تا 350 بذر در مترمربع بود.
In order to study the effect of densities different sowing on physiological characteristics of growth four varieties of dry farming wheat, the experiment was conducted in split plot design in randomized complete block design (RCBD) with four replication in cropping year 2009-2010 in Research Station of Agricultural and Natural Resources of Boroujerd. In this experiment, sowing densities in four levels as main plots at four Levels 250, 300, 350 and 400 seed in square meter and the varieties in four Levels (Azar-2, sardary, rasad and pato) also be considered as sub - plots. Grain yield, plant yield, biological yield, spike length, height of plant before heading, height of plant in harvest stage, number of spike in plant, number of sterile tiller, number of grain in spike, thousand grain weight, number of spike in the area unit and harvest index were measured.The results of the analysis of variance showed that among the varieties existed significance difference according to studied characteristics. Except biological yield, thousand grain weight, and harvest index, the effect of density on all characteristics were significant. The interactions of variety density for characteristics of number of spike in plant and grain yield was significant. Except height of plant in harvest, the simple correlation of grain yield with other characteristics was positive. The number of grain in spike has the highest correlation with the yield in probability level %1 r: 0.847 .The most yield was related to the pato variety with average yield of 2972.2 kg/ha and the densities between 300 to 350 of seeds in square meter.
