تبیین دیدگاه‌های علمی در خصوص ملّت

محورهای موضوعی : فصلنامه جغـرافیا

فرهاد حمزه ¹ , احمد غم پرور ² , احمد بزله ³

1 - هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
2 - کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی،دانشگاه شهید بهشتی
3 - کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکزی

تاریخ دریافت : 1391/02/01 تاریخ پذیرش : 1391/04/05 تاریخ انتشار : 1391/04/05

کلید واژه: سازه ناهمگن قومی, دولت ـ ملّت, ملّت,

چکیده مقاله :

ملّت در قران به معنی "دین، شریعت و پیروان" است. عربها به جای "ملّت" کلمه "امت" را بکار می برند. روشنفکران نیز گاهگاهی مرز بین مردم، قوم، خلق و ملت را در صحبت ها و نوشته های خود رعایت نمی کنند(مدنی،جلد2؛ 1379، 337) این در حالی است که هرکدام از آنها از معنا و چارچوبی متفاوت برخوردارند، درمیان مفاهیم فوق ملّت بیشتر محل بحث و اختلاف نظر بوده است و دلیل آن پیوند ساختاری است که در تعریف ملّت با درجه بلوغ سیاسی سکنه یک زیستگاه برقرار می سازند، این عامل سبب شده است که تعریف ملّت از چارچوب علمی خود دور شده و به عاملی برای تعیین درجه بینش و توسعه سیاسی جوامع با اهداف سیاسی تبدیل گردد. از این رو پیکره تعریف ملّت آغشته به دیدگاههای متفاوت است. نوشتار ذیل در پی آنست پرده های سیاسی در تعریف ملّت را کنار زده و تعریف علمی از ملّت را ارائه نماید.

منابع و مأخذ:

-آشوری، داریوش؛ " ملیت و قومیت ایران: از امپراتوری به دولت ـ ملت" ، ماهنامه ایران فردا، س3، شماره 18

-بالمروجان سولوموز، مارتین، 1381، مطالعات قومی و نژادی در قرن بیستم ؛ پرویز دلیر پور و سید محمد کمال سروریان، تهران ، پژوهشکده مطالعات راهبردی

-برتون، رولان، 1387 ، قوم شناسی سیاسی؛ ناصر فکوهی ، تهران ،نشر نی، چاپ دوم

-حافظ‌نیا، محمدرضا، 1381، جغرافیای سیاسی ایران، تهران، سمت

-خوبروی پاک ، محمد رضا ،1380؛ اقلیت ها ،شیرازه ، تهران

-درایسدل، آلاسدایر و اچ بلیک، جرالد، 1370، جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا؛ دره میر حیدر، تهران ، وزارت امور خارجه

-کریمی‌پور، یدالله و محمدی، حمیدرضا؛ 1388، ژئوپولیتیک ناحیه‌گرایی و تقسیمات کشوری ایران، تهران ، نشر انتخاب، چاپ اول

-گیدنز، آنتونی با همکاری کارن برد سال، 1386، جامعه شناسی؛  حسن چاوشیان، تهران ،نشر نی

-عیسی، صالح ملا عمر، 1379، بحران آفرینی قدرتهای بزرگ در کردستان عراق؛ تهران،انتشارات توکلی

-عالم، عبدالرحمان؛ 1380، بیادهای علم سیاست، تهران، نشر نی

-فصلنامة سیاست، زمستان1386، مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دورة 37، شمارة 4

-فصلنامه سیاست، زمستان 1387، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 38، شماره 4،

-میر حیدر، دره ،1386، مفاهیم بنیادی در جغرافیای سیاسی؛ انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، چاپ اول

-میرحیدر،دره؛ فروردین 1351،اصول و مبانی جغرافیای سیاسی، چاپ دوم

-مویر، ریچارد ،1379، درآمدی نو بر جغرافیای سیاسی؛  دره میرحیدر و سید یحی صفوی، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح ، چاپ اول

-هاچینسون، جان و اسمبت، آنتونی ،1386، ملی گرایی؛ مصطفی یونسی، علی مرشدی زاده،تهران ، پژوهشکده مطلعات راهبردی غیر انتفاعی

-هابزبام، ای جی؛ 1382، ملت و ملی گرایی پس از 1780؛ جمشید احمدپور، تهران، نیکا

منابع کردی

-حسین مه ده نی، ره زبه ری 1379، کوردوستان و ئیستراتژی ده وله تان؛ چاپی ئه وه ل، به رگی 1و2

-ره مزی قزاز ، 1971 ، بزووتنه وه ی سیاسی و روشن بیری کورد له کوتایی چه رخی نوزده هه م دا ت ناوه راستی چه رخی بیست؛ چاپخانه ی ژین سلیمانی

-گیبرنا، مونتسرات ؛ 2003 ، نه ته وایه تی و ده و له تی نه ته وه یی ، که مال ره شید شه ریف ، مه کته بی بیر و هوشیاری ( ی.ن .ک ) سلیمانی

-Lalor, A., Nation in political Economy, Encyclopedia of political science.

-Political Ideologies: An Introduction: Andrew Heywood, 1998, Macmillan Press Ltd, Hampshire and London

-Anderson,B ; Imagined communities; Reflections on the origin and spread of nationalism; 3 rd print, London: Verso.

-Woolf, Stuart; Nationalism in Europe 1815 to the present; London and New York: Routledge, 1982