حقوق و تکالیف فرزندان ناشی از جنین اهدایی

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

محمدهاشم صمدی اهری ¹

1 - مربی تمام وقت و عضو هیئت علمی دانشکده حقوق واحد تهران مرکزی

تاریخ دریافت : 1391/08/15 تاریخ پذیرش : 1391/08/22 تاریخ انتشار : 1391/10/10

کلید واژه: اهدا 2 جنین 3 اسپرماتوزیید 4 تخمک 5 لانه گزینی,

چکیده مقاله :

چکیدهامروزه به کمک پیشرفت های چشم گیر در زمینه علوم پزشکی، خصوصاً رشد علمی در مورد زنان و زایمان،توان مندی های خارق العادة به دست آمده در علم بیولوژی انسانی و فراهم شدن فنون و تکنیک های مختلف مرتبطبه توالد و تناسل، موضوع و مشکل ناباروری زنان و عقیم بودن زوجین از طریق تحصیل گامت نر و ماده وانتقال آنها به صورت تفکیکی یا ترکیبی (جنینی) با ابزار پزشکی در اغلب کشورها تا حد زیادی حل شده است،و یکی از راه های درمان ناباروری زنان نابارور تلقیح جنین اهدایی به رحم این گونه زنان به وسیلۀ متخصصان اینرشته است. خوشبختانه در نظام حقوقی ایران نیز باتوجه به قانون نحوة اهدای جنین به زنان نابارور مصوب1382 و آیین نامۀ اجرایی آن مصوب 1383 موضوع مزبور حل شده و دریافت گامت از زن و شوهر و تبدیل آنبه جنین در آزمایشگاه و انتقال آن به رحم زنان نابارور که متقاضی دریافت جنین اهدایی هستند، مانع شرعی وقانونی وجود ندارد.اهدای گامت یا اهدای جنین به زنان نابارور و متقاضی دریافت جنین اهدایی از نظر حقوقی آثار گوناگونیدر پی خواهد داشت که از جملۀ این آثار حقوقی عبارت از حقوق و تکالیفی است که برای زوجین دریافت کنندةجنین به وجود خواهد آمد و زوجین مکلف خواهند شد حضانت یا نگاه داری و تربیت کودک حاصل از جنیندریافتی را عهده دار گردند و تأمین هزینۀ امرار معاش یا نفقۀ کودک مزبور تا رسیدن به سن کبر، طبق مقرراتبرعهده زوجین و سایر اقارب نسبی آنان در حد و چارچوب قانون است. علاوه بر موارد مذکور، روابط حقوقیدیگری نیز به وجود خواهد آمد که عبارتند از: موضوع قرابت نسبی و سببی، ولایت، حرمت نکاح و توارث بینکودک حاصل از اهدای جنین و زوجین دریافت کنندة جنین و اقارب نسبی آنان.به علاوه کودک حاصل از جنین اهدایی طبق قانون فرزند زوجین محسوب می شود لذا باید از آنان در حدمتعارف اطاعت کند و احترام آنان را در حد والدین نگاه دارد و بعد از رسیدن به سن کبر، در صورت نیاز والدینمزبور به شرط تمکن باید نفقه آنان را براساس مقررات مربوط به نفقۀ اقارب پرداخت کند. که در مقاله شرح آنآمده است.

منابع و مأخذ:

منابع و مآخذ:
1. اراکی، محمدعلی، استفتاآت، قم، بی تا
2. امامی، اسداله، مطالعه تطبیقی نسب در حقوق ایران و فرانسه، نشر امیری، چاپ
1349
3. امامی، اسداله، مطالعه تطبیقی نسب و تغییر جنسیت، نشر 1392 ، میزان
4.امام خمینی، تحریرالوسیله، ج 2، قم، مؤسسه مطبوعاتی دارالعلم، بی تا
5. آیین نامه اجرایی قانونی نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور مصوب 1383
6.جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، وسیط، مبسوط، چاپ گنج
دانش، بی تا
7. حکیم، سدمحسن، منهاج الصالحین، ج 2، چاپ 1980 ، بی جا و بی تا
8 .حر عاملی، محمدبن اسحق، وسایل الشیعه، ج 28 ، چاپ بیروت، بی تا
9. خویی، سیدابوالقاسم، المسائل الشرعیه، ج 2، بی تا و بی جا
10 .رضوی، سیدمحمدحسن، فقه الطب، چاپ بیروت، سال 1323 قمری
11 .روحانی، مجله انتقال جنین وگامت در درمان ناباروری، چاپ 1385 ، سمت
12 . سیستانی، سیدعلی، المسائل المنتخبه، دفتر انتشارات اسلامی، قم 1379 ، ج 1
13 . صانعی، استفتاآت پزشکی، قم نشر میثم، 1376
14 . صفائی، حسین؛ امامی، اسداله؛ حقوق خانواده، جلد دوم، نشر دانشگاه تهران،
چاپ چهارم، سال 1386
15 .قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور مصوب 1382
16 .قرآن کریم
17 .قانون مدنی فرانسه 2009 میلادی
18 . منتظری، احکام پزشکی، ج 1، قم، بی تا
19 . موسوی اردبیلی، مجله اهدای گامت، چاپ سمت، سال 1385
138 .............................تحقیقات حقوقی آزاد، سال پنجم، شماره ی هجدهم، زمستان 1391
20 . نجفی، جواهر ج 41 ، چاپ کتابفروشی اسلامیه، سال 13