تبار شناسی و بررسی سیر تحول معنایی واژه قرآنی «سرد»
محورهای موضوعی : معنی شناسی تاریخیمجتبی نوروزی 1 , مهناز تفقدی 2
1 - استادیار گروه علوم قرآن و تفسیر، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، مشهد، ایران
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد، رشته تفسیر قرآن، دانشکده علوم قرآنی مشهد
کلید واژه: تبارشناسی, سرد, زره, معرّب, کاربست تاریخی, تحول معنایی,
چکیده مقاله :
سرد به نظر عده‌ای از اندیشمندان به عنوان یکی از واژگان دخیل (معرّب) است. برای این واژه در ورود به زبان عربی، سیر تحول معنایی رخ داده است. اهمیت و ضرورت این پژوهش از آن جهت است که این واژه دارای خاستگاه ایرانی بوده و در زبان عربی تحول معنایی داشته و فهم آن موثر بر فهم و درک کلام الهی و اعجاز آن است. این پژوهش با روش تاریخی و تحلیلی و با هدف بررسی خاستگاه تاریخی و تبارشناسی واژه سرد، سیر تحول معنایی آن در زبان عربی و کاربست تاریخی مشتقات واژه سرد را در بافت آیات قرآن مورد تحلیل قرار می دهد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که واژه معرّب سرد از ریشه فارسی زره بوده و با استفاده از کاربست تاریخی واژه زره در ایران باستان و کاربرد گسترده این پوشش در سواره نظام های ایرانی از اولین سلسله های پادشاهی و نیز گواه قدرتمند و گویای شاهنامه در توصیف زره پوشان ایرانی، می‌توان گفت که سرد واژه‌ای با اصالت فارسی و با خاستگاهی نظامی است. این واژه در زبان عربی به مفاهیم سوراخ کردن و دوختن چرم،بافتن زره و پیاپی و پشت سر هم بودن چیزی نیز تطور معنایی پیدا کرده است. واژه سرد در قرآن کریم به صورت تک کاربرد و به مفهوم حلقه های زره نیز به کار رفته است.
According to some thinkers, sarad is one of the words entered into the Arabic language. For this word, upon entering the Arabic language, a semantic evolution has occurred. The importance and necessity of this research is due to the fact that this word has an Iranian origin and has changed its meaning in the Arabic language, and understanding it is effective in understanding the divine word and its miracles. With the historical and analytical method, this research analyzes the historical and genealogical origin of the word sarad, the course of its semantic evolution in the Arabic language, and the historical application of the derivatives of the word sarad in the context of the verses of the Qurʾan. The results of this research show that the word sarad is from the Persian root of "armor" and using the historical use of the word armor in ancient Iran and its widespread use in Iranian cavalry from the first dynasties and also the powerful evidence of the Shāhnameh in describing the Iranian armorers, it can be said that sarad is a Persian word with a military origin. In the Arabic language, this word has evolved into the concepts of "piercing and sewing leather", "weaving armor" and "consecutiveness of something". The word sarad is used in the Holy Qurʾan as a single use and in the sense of "rings of armor".
