• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی اشعار سلمان هراتی از منظر زیبایی شناسی محتوایی
        مظاهر زمانی نعمت سرا
        سلمان هراتی از جمله شاعران برجسته ی معاصر است که با بهره گیری از زبان ساده و ساخت ترکیبات ناب و تازه توانست بسیاری از دغدغه های اجتماعی و سیاسی، آیینی، مذهبی و آرمانی خود را در سروده هایش جلوه گر کند. او هیچ گاه محتوا و مضمون اشعارش را قربانی لایه های سطحی و ظاهری شعر( چکیده کامل
        سلمان هراتی از جمله شاعران برجسته ی معاصر است که با بهره گیری از زبان ساده و ساخت ترکیبات ناب و تازه توانست بسیاری از دغدغه های اجتماعی و سیاسی، آیینی، مذهبی و آرمانی خود را در سروده هایش جلوه گر کند. او هیچ گاه محتوا و مضمون اشعارش را قربانی لایه های سطحی و ظاهری شعر(قافیه و وزن...) نکرده است، اما همیشه اشعارش از نظر آفرینش‌های ادبی، خوش‌آهنگی، زبان ساده و صریح، دقت در انتخاب واژه‌ها، توصیفات زیبا، تخیّل قوی، هماهنگی تصویر و عاطفه، شگردهای هنری و داستانی، استفاده از عناصر تاریخی و اسطوره ای، و داشتن بار معنایی و مفهومی ژرف، شایستۀ توجه بوده است. در این مقاله که به شیوه ی تحلیلی-توصیفی نوشته شده است به شاخص ترین نمودهای محتوایی و مفهومی از منظر زیبایی شناسی اندیشگانی در اشعار سلمان هراتی توجه شده است. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که سلمان به مفاهیم و رویکردهایی چون آرمان خواهی و آزادی طلبی، نگرش های آیینی و مذهبی، شهید و شهادت، وطن دوستی، انقلاب، جلوه های مقاومت و پایداری، طبیعت، قیامت و مرگ، عشق، عدالت و استعمار ستیزی و برخی مولفه های اجتماعی مانند مردم دوستی توجه ویژه ای داشته است و از میان این موارد به مضامین مذهبی و آیینی و همچنین ادب پایداری توجه خاص تری نشان داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - استعاره‌های مفهومی در آثار منثور جبهه و جنگ با رویکرد معنا‌شناختی
        تورج دشمن زیاری سیدمحمود سیدصادقی سید احمد حسینی کازرونی
        به دلیل ماهیت جنگ در ذهن زنان و مردان، شباهت‌ها و تفاوت‌های قابل توجهی میان استعاره‌های مفهومی و طرحواره‌های به کار رفته در روایت زنانه و مردانه از جنگ وجود دارد. در شکل‌گیری استعاره‌های مفهومی در روایت های زنانه و مردانه از حوزه‌های مبدا مختلفی در روایت های زنانه و مرد چکیده کامل
        به دلیل ماهیت جنگ در ذهن زنان و مردان، شباهت‌ها و تفاوت‌های قابل توجهی میان استعاره‌های مفهومی و طرحواره‌های به کار رفته در روایت زنانه و مردانه از جنگ وجود دارد. در شکل‌گیری استعاره‌های مفهومی در روایت های زنانه و مردانه از حوزه‌های مبدا مختلفی در روایت های زنانه و مردانه از دفاع مقدس استفاده شده است. معنای فرهنگی دفاع مقدس در روایت‌های زنانه دارای تفاوتهایی با معنای فرهنگی این پدیده در روایت‌های مردانه دارد. پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی- تحلیلی است که با روش کتابخانه ای به بررسی استعاره های مفهومی و طرحواره های فرهنگی در روایت های زنانه و مردانه از دفاع مقدس پرداخته است، محقق در این پژوهش در پی پاسخگویی به این پرسش‌هاست که تفاوت مفهوم‌سازی‌های مردانه و زنانه از جنگ را می توان در قالب نظریۀ استعاره مفهومی و طرحواره‌ها بررسی کرد؟ چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی میان استعاره‌های مفهومی و طرحواره‌های به کار رفته در روایت زنانه و مردانه از جنگ وجود دارد؟ در شکل‌گیری استعاره‌های مفهومی در روایت های زنانه و مردانه از چه حوزه‌های مبدا استفاده شده است؟ معنای فرهنگی جنگ در روایت‌های زنانه چه تفاوتی با معنای فرهنگی این پدیده در روایت‌های مردانه از جنگ دارد؟ نتایج پژوهش بیانگر آن است که تفاوت های مفهوم‌سازی‌های مردانه و زنانه از جنگ، در قالب نظریه استعاره مفهومی و طرحواره‌ها قابل بررسی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی زیبایی های ادبی بلاغی مغفول در متون تفسیری فارسی
        احمد نظری مسعود سپه وندی قاسم صحرایی
        استخراج نکات و زیبایی‌های ادبی، بخاطر اعجاز‌آمیز بودن قرآن، همواره در بین بلاغیون پر رونق بوده است. بر همین اساس، بسیاری از مفسران اولیه قرآن، در نوشته های خود ضمن بحث از دیگر مسائل قرآنی، از بلاغت نیز در جهت فهم وجوه اعجاز این کتاب کریم و یافتن صنایع هنری آن سخن گفته ا چکیده کامل
        استخراج نکات و زیبایی‌های ادبی، بخاطر اعجاز‌آمیز بودن قرآن، همواره در بین بلاغیون پر رونق بوده است. بر همین اساس، بسیاری از مفسران اولیه قرآن، در نوشته های خود ضمن بحث از دیگر مسائل قرآنی، از بلاغت نیز در جهت فهم وجوه اعجاز این کتاب کریم و یافتن صنایع هنری آن سخن گفته اند که متاسفانه برخی از زیبایی های ادبی کلام آنان، تا کنون از چشم اصحاب بلاغت به دور مانده و یا کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که دریافت نکات و لطائف تفسیری نه تنها پرده از وجوه اعجاز بلاغی این کتاب کریم بر می دارد، بلکه معانی نهفته و گنجینه های پنهان آن را نیز آشکار می سازد تا اصحاب بلاغت در شناخت بیشتر زیبایی های ادبی متون و معانی پنهان بتوانند از آن‌ها بهره گیرندکشف، بررسی و تحلیل این زیبایی ها از لابه لای نوشته های آنان، ضروری می نماید. نوشتار حاضر پژوهشی است که در آن نگارندگان کوشیده‌اند پس از بررسی کتب بلاغت فارسی با روش تحلیلی – توصیفی و نیز از طریق مطالعات کتابخانه ای و رجوع مستقیم به تفاسیر فارسی قرآن کریم، زیبایی های ادبی که از چشم بلاغیون به دور مانده و یا کمتر به آنها پرداخته شده را یافته و مورد بررسی و تحلیل قرار دهند.. نگارندگان پس از تجزیه و تحلیل نمونه ها، نتیجه می گیرند که در تفاسیر اولیه قرآن از صنایع خاصی همچون: مناسبت، قول مقلوب، سحر حلال، فضل ذکر و فضل مذکور و... استفاده شده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی احوال مسندالیه در کتاب انس التائبین شیخ احمد جام نامقی
        جان محمد افرازی حمید طبسی ابوالقاسم رادفر
        بلاغت روشی است که با رعایت آن می‌توان بر شنونده یا خواننده تأثیر گذاشت و به سه بخش معانی، بیان و بدیع، تقسیم می‌شود. علم معانی، یکی از ابزارهای شناخت زیبایی یک متن، می‌تواند معیار مناسبی در ارزیابی شعر و متن شاعر و یا نویسنده باشد. در این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و چکیده کامل
        بلاغت روشی است که با رعایت آن می‌توان بر شنونده یا خواننده تأثیر گذاشت و به سه بخش معانی، بیان و بدیع، تقسیم می‌شود. علم معانی، یکی از ابزارهای شناخت زیبایی یک متن، می‌تواند معیار مناسبی در ارزیابی شعر و متن شاعر و یا نویسنده باشد. در این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با ابزار کتابخانه‌ای؛ اغراض ثانویه در کاربرد بلاغی احوال مسندالیه در تقدیم یا تأخیر و معطوف، ذکر یا حذف، معرفه یا نکره، صفت و مقیّد بودن بر اساس کتب علوم بلاغی، تجزیه و تحلیل شده است. تجزیه و تحلیل کتاب انس التائبین نشان می‌دهد که ذکر مسندالیه بیش از حذف آن، مورد توجه شیخ احمد جام نامقی بوده و به نظر می‌رسد، هدف او در هر دو حالت ذکر یا حذف مسندالیه، بیشتر بیان محتوا در کمترین زمان، همراه با بیشترین تأکید بوده است و در تقدیم و تأخیر مسندالیه، تقدیم مسندالیه بیشتر از تأخیر آن، مورد توجه است و انگیزۀ شیخ از تقدیم و تأخیر مسندالیه برای اهدافقرار دادن مسندالیه در ذهن مخاطب و بیان درد و اندوه بوده است. شیخ احمد جام برای تأکید بیشتر، مسندالیه را با افزودن به یک اسم، ضمیر یا صفت، معرفه کرده و از مسندالیه نکره کمتر از مسندالیه معرفه استفاده نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی واژگان و اصطلاحات غربی در تصویرسازی و مضمون‌آفرینی شعر عصر مشروطه «مطالعه موردی اشعار ایرج میرزا»
        علی قائم پناه تاج آبادی مریم غلامرضابیگی مجید حاجی زاده عسکری
        زیان، پدیده‌ای پویا و زنده است که در طول زمان، تحوّل می‌یابد و در وسعت و دامنۀ آن، دگرگونی‌های زیادی رخ می‌دهد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن، وام‌گیری از سایر زبان‌هاست که در دورۀ مشروطه، این مسأله در اشعار شاعرانی چون ایرج میرزا، بر اثر عواملی مانند رواج صنعت چاپ در ای چکیده کامل
        زیان، پدیده‌ای پویا و زنده است که در طول زمان، تحوّل می‌یابد و در وسعت و دامنۀ آن، دگرگونی‌های زیادی رخ می‌دهد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن، وام‌گیری از سایر زبان‌هاست که در دورۀ مشروطه، این مسأله در اشعار شاعرانی چون ایرج میرزا، بر اثر عواملی مانند رواج صنعت چاپ در ایران، آشنایی ایرانیان با ادبیّات اروپایی، نهضت ترجمه و نشر آثار اروپایی و غیره صورت گرفته است. نویسندگان در این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی و با ابزار کتابخانه‌ای به بررسی واژگان و اصطلاحات غربی در تصویرسازی و مضمون-آفرینی اشعار ایرج میرزا پرداخته‌اند. یافته‌های پژوهش، بیانگر این است که ایرج، در اشعار خود به‌وفور از واژگان غربی استفاده نموده و بسامد واژگان فرانسوی در اشعار او در رابطه با اصطلاحات اداری، بیشترین واژگان غربی را به خود اختصاص داده است و اصطلاحات اجتماعی و سیاسی، نظامی، وسایل غربی در زندگی روزمرّه، مکان‌های مدرن، فرهنگی و ادبی، علمی، به ترتیب در رتبۀ بعدی قرار دارند. شاعر در این راستا، بیشتر به شیوۀ طنز، از صنایع بدیعی و بیانی استفاده نموده تا از این طریق بتواند مردم را با اوضاع زمانه‌اش بهتر آشنا سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تحلیل زیبایی شناختی نمودهای پست مدرنیستی در دو مجموعه " نم نم بارانم" و "عقل عذابم می دهد" از علی بابا چاهید
        روناک جوهرزاده شاهرخ حکمت مجید عزیزی
        ورود جریان شعری پست مدرن به ادبیّات ایران، برخی شاعران دهه‌ی هفتاد را بر آن داشت تا درصدد اصلاح ایستایی شعر و قواعد شعری برآیند. علی باباچاهی، با طرح شعر پسانیمایی؛ به تبیین مؤلفه های آن پرداخت. مؤلفه هایی چون : عدم قطعیت، سفیدخوانی، مرگ مؤلف و تناقض؛ که در دو مجموعه‌ی چکیده کامل
        ورود جریان شعری پست مدرن به ادبیّات ایران، برخی شاعران دهه‌ی هفتاد را بر آن داشت تا درصدد اصلاح ایستایی شعر و قواعد شعری برآیند. علی باباچاهی، با طرح شعر پسانیمایی؛ به تبیین مؤلفه های آن پرداخت. مؤلفه هایی چون : عدم قطعیت، سفیدخوانی، مرگ مؤلف و تناقض؛ که در دو مجموعه‌ی شعر "نم نم بارانم" و " عقل عذابم می دهد" از بسامد بالایی برخوردارند. در این جستار تلاش شده است با بررسی سبکی این دو مجموعه در سه سطح زبانی، محتوایی و ادبی؛ ضعف ها و قوّت های این نوع شعر مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.ورود جریان شعری پست مدرن به ادبیّات ایران، برخی شاعران دهه‌ی هفتاد را بر آن داشت تا درصدد اصلاح ایستایی شعر و قواعد شعری برآیند. علی باباچاهی، با طرح شعر پسانیمایی؛ به تبیین مؤلفه های آن پرداخت. مؤلفه هایی چون : عدم قطعیت، سفیدخوانی، مرگ مؤلف و تناقض؛ که در دو مجموعه‌ی شعر "نم نم بارانم" و " عقل عذابم می دهد" از بسامد بالایی برخوردارند. در این جستار تلاش شده است با بررسی سبکی این دو مجموعه در سه سطح زبانی، محتوایی و ادبی؛ ضعف ها و قوّت های این نوع شعر مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی جنبه های زیبایی شناسی موسیقایی مجموعة (کوچ و کویر ) نصرت رحمانی
        علی خوشه چین کورس کریم پسندی نعیمه کیا لاشکی وجیهه ترکمانی باراندوزی
        چکیده:موسیقی یکی از ویژگی ها و شاخصه های برجسته زبان و موسیقی کلام یکی از برجسته ترین تجلیات شعر، است. شعر، بدون داشتن جنبه های موسیقایی جلوه و زیبایی چندانی ندارد. یکی از مشخصه های اصلی شعر نیمایی، در مقایسـه بـا شـعر کلاسـیک، تحـول در انـواع موسیقی کلام و کاربرد انواع چکیده کامل
        چکیده:موسیقی یکی از ویژگی ها و شاخصه های برجسته زبان و موسیقی کلام یکی از برجسته ترین تجلیات شعر، است. شعر، بدون داشتن جنبه های موسیقایی جلوه و زیبایی چندانی ندارد. یکی از مشخصه های اصلی شعر نیمایی، در مقایسـه بـا شـعر کلاسـیک، تحـول در انـواع موسیقی کلام و کاربرد انواع آن اسـت. در این مقاله که به شیوة توصیفی- تحلیلی انجام شده است، به بررسی انواع موسیقی(بیرونی، کناری، درونی و معنوی) در مجموعه کوچ و کویر نصرت رحمانی پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که رحمانی در این مجموعه از موسیقی درونی(انواع تکرار و جناس) برای ایجاد نوعی وحدت در محور هم‌نشینی و تاثیر کلام خود، استفاده کرده است. برای ایجاد تناسب، زیبایی و موزون بودن اشعار خود از موسیقی بیرونی و کناری استفاده کرده است. در این بخش رحمانی از حدود دوازده وزن عروضی استفاده کرده است. بیشتر چهارپاره های او در این مجموعه بدون ردیف هستند و تنها قافیه، موسیقی کناری را شکل داده است. همچنین برای افزودن غنای معنایی و تقویت موسیقی معنوی کلام خود از عناصر زیبایی سخن همچون(تشبیه، استعاره، تناسب، پارادوکس،حس آمیزی، نماد، مجاز و تضاد )استفاده کرده است. و بالاخره اینکه به کار گیری ترکیبات ناب و زیبا با رعایت تناسب و پیوند با موسیقی و تخیل، باعث شده است که هرچه بیشتر به هدف غایی شعر نزدیک تر شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - «جادوی مجاورت» در شعر شفیعی کدکنی
        یعقوب نوروزی
        اصطلاحجادوی مجاورت، اصطلاحی است که شفیعی کدکنی آن را بر پاره‎ای توازن‎های آوایی و موسیقیایی در زبان اطلاق کرده است. او این اصطلاح را به شکلی مبسوط در مقالۀ جادوی مجاورت شرح و توضیح داده است. در برخی موارد، آوای مشترک بین کلمات، فارغ از بُعد معنایی آن‌ها، عامل حض چکیده کامل
        اصطلاحجادوی مجاورت، اصطلاحی است که شفیعی کدکنی آن را بر پاره‎ای توازن‎های آوایی و موسیقیایی در زبان اطلاق کرده است. او این اصطلاح را به شکلی مبسوط در مقالۀ جادوی مجاورت شرح و توضیح داده است. در برخی موارد، آوای مشترک بین کلمات، فارغ از بُعد معنایی آن‌ها، عامل حضورشان در کنار هم می‎گردد و این ویژگی آوایی و سحر موسیقیایی است که توجیه‎کنندۀ ارتباط بین این کلمات است. همنشینی و جادوی مجاورت بین کلماتی که آواهای مشترک دارند، مخاطب را مسحور خود می‎کند تا بُعد معنایی بین این واژگان را احساس نکنند و آن‎ها را به مثابۀ واژگانی وحدت یافته و مرتبط، بپذیرند. جلوه‎های جادوی مجاورت در شعر فارسی بسیار گسترده است. شفیعی‎کدکنی در مقالۀ جادوی مجاورت و دیگر پژوهشگران به نمودهای آن در شعر فارسی پرداخته‎اند. با اینکه شفیعی‎کدکنی خود مُبدع این اصطلاح بوده و در شعرش نمونه‎های بی‎بدیلی از کاربرد این صنعت را می‎توان دید، ولی پژوهشی در جلوه‎های جادوی مجاورت در شعرشان صورت نگرفته است. این خلأ ما را برآن داشت تا پژوهش حاضر را به این موضوع اختصاص داده و نمودها و کارکردهای متفاوت جادوی مجاورت در شعر او را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهیم. نتیجۀ پژوهش حاضر نشان از کاربرد گستردۀ این صنعت در شعر شفیعی‎کدکنی و نمونه‎های شگفت این صنعت با کارکردهای متفاوت در شعر او دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - تأثیر رمانتیسم در تصویرگرایی شعر سیمین بهبهانی (مجموعه‌های خطی ز سرعت و آتش، دشت ارژن و یک دریچه آزادی)
        حمیرا خانجانی مریم محمودی مرتضی رشیدی
        رمانتیسم از پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین مکتب‌های ادبی جهان است که به عنوان پدیده‌ای انقلابی، در اواخر قرن هجدهم به وجود آمد. این مکتب زمانی ظهور کرد که تحولات مهم علمی، اجتماعی و سیاسی تمام اروپا را فراگرفته بود. در ایران نیز از عهد مشروطه، رمانتیسم به عنوان رویکردی فکری چکیده کامل
        رمانتیسم از پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین مکتب‌های ادبی جهان است که به عنوان پدیده‌ای انقلابی، در اواخر قرن هجدهم به وجود آمد. این مکتب زمانی ظهور کرد که تحولات مهم علمی، اجتماعی و سیاسی تمام اروپا را فراگرفته بود. در ایران نیز از عهد مشروطه، رمانتیسم به عنوان رویکردی فکری در ادبیات فارسی مطرح شد. اگرچه سیمین را نمی‌توان از پیروان این مکتب دانست اما بسیاری از تصاویر شعری وی ویژگی‌های تصویرسازی مکتب رمانتیسم را دارد. تصاویری که بیان‌گر اندیشه و ذهنیت شاعر است و در انتقال احساس شاعر نقشی برجسته دارند. در این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است؛ برخی ویژگی‌های تصاویر رمانتیسم چون: استحاله در طبیعت، فردیت‌گرایی، سایه‌واری و ابهام در تصاویر، پویایی و بالندگی تصاویر و اندوه در اشعار سه دفتر؛ خطی ز سرعت و آتش، دشت ارژن و یک دریچه آزادی بررسی شده است. ترکیب‌ها و تصویرهای سایه‌وار، القای معنی و در انتقال احساس، طبیعت گرایی، وجود اندوه فردی و اجتماعی در تصاویر شعری و شخصی کردن نمادهای مختلف ویژگی‌هایی است که نشان می‌دهد، سیمین در تخیل شعری خود تحت تأثیر رمانتیک‌ها بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - تفاوت نگاه دو شاعر طبیعت منوچهری و سپهری در رنگ ها
        ناصر فخری طباطبایی
        رنگ عنصر اساسی طبیعت محسوب میشود و اگر رنگ را از طبیعت بگیریم مفهومی باقی نخواهد ماند با توجه به اهمیت رنگ و ارتباط آن با طبیعت به مقایسهی میان دو شاعر طبیعت، منوچهری دامغانی شاعر سبک خراسانی و سهراب سپهری شاعر معاصر میپردازیم و تفاوت نگاه این دو شاعر را در کاربردرنگ بر چکیده کامل
        رنگ عنصر اساسی طبیعت محسوب میشود و اگر رنگ را از طبیعت بگیریم مفهومی باقی نخواهد ماند با توجه به اهمیت رنگ و ارتباط آن با طبیعت به مقایسهی میان دو شاعر طبیعت، منوچهری دامغانی شاعر سبک خراسانی و سهراب سپهری شاعر معاصر میپردازیم و تفاوت نگاه این دو شاعر را در کاربردرنگ بررسی مینماییم. با توجه به این نکته که اصوالً شاعر سبک خراسانی برونگراست و جزیینگر و هرچه از شعر سبک خراسانی دورتر میشویم به دورهی معاصر نزدیک با کلیت گرایی و مفاهیم ذهنی و سمبلیک بیشتر روبرو میشویم. از انجایی که رنگ از دیر باز مورد توجه و علاقه بسیاری از هنر مندان به میژه شاعران بوده،نویسندی این متن بر ان است تا با نوشتن این مقاله که ازدل پایان نامه استخراج نموده تفاوت نگاه دو شاعر معاصر و سنتی را نشان دهد و خواننده را وادار کند که خود به قضاوت بنشیند وداوری کند که ایا این دو شاعر چه اشتراکات و اختلافاتی باهم دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - چشم زدی به نقش محوری و کاربرد آرایه ای استعاره د رزبان عرفان
        جلیل نیک نژاد
        عرفان مناسب ترین و کوتاه ترین راه ممکن برای وصول به حق است. پدیده ای نافذ، پرجذبه و مبهم که حالات وتغییراتی را سبب می شود که از نگاه دیگران سؤال برانگیز است . این تحولات آنچنان موثر و مداوم است که زبان و کلام عارف نیز از آن تاثیر می پذیرد و در وجوه مختلف از زبان عمومی د چکیده کامل
        عرفان مناسب ترین و کوتاه ترین راه ممکن برای وصول به حق است. پدیده ای نافذ، پرجذبه و مبهم که حالات وتغییراتی را سبب می شود که از نگاه دیگران سؤال برانگیز است . این تحولات آنچنان موثر و مداوم است که زبان و کلام عارف نیز از آن تاثیر می پذیرد و در وجوه مختلف از زبان عمومی دور می شود و البته این بیگانگی لذت بخش را بیش از همه مدیون به کارگیری استعاره است. استعاره از مهم ترین نقش محوری و عوامل ابهام سازی در متون عرفانی است؛ لفظی که در معنای اصلی خود به کار نرفته است و به طبع می تواند برداشت های چندگانه ای به ذهن پویای خواننده القا کند. اما به راستی نقش محوری استعاره در متون عرفانی چیست و عارفان چگونه از آن در کلام خود بهره گرفته اند؟ در مقاله ی حاضر سعی شده است که به نقش محوری و مرکزی و نیز جایگاه این آرایه و شیوه ی به کارگیری آن در زبان و متون عرفانی پرداخته شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - بررسی جلوه‌های زیبایی‌شناسی در اشعار علی باباچاهی (مورد مطالعه: هفت مجموعه شعری)
        محبوبه شیرگردون
        زیبایی پیوند عمیقی با شعر دارد، در زیبایی شناسی شعر، صور خیال، موسیقی و عناصر بدیعی از مهم‌ترین عوامل زیبایی شعر محسوب می‌شوند. این عوامل زیبایی مختص به یک دوره و شاعر نیست بلکه در دوران معاصر هم نقش این عوامل پر رنگ‌تر شده است. یکی از این شاعران معاصر علی باباچاهی است، چکیده کامل
        زیبایی پیوند عمیقی با شعر دارد، در زیبایی شناسی شعر، صور خیال، موسیقی و عناصر بدیعی از مهم‌ترین عوامل زیبایی شعر محسوب می‌شوند. این عوامل زیبایی مختص به یک دوره و شاعر نیست بلکه در دوران معاصر هم نقش این عوامل پر رنگ‌تر شده است. یکی از این شاعران معاصر علی باباچاهی است، او اهل بوشهر و از سرزمین موج و دریا و شاعری طبیعت‌گرا است؛ از این جهت می‌توان جلوه‌های زیبایی‌شناسی را در اشعار او بررسی کرد. در بررسی‌های انجام شده به این نتیجه رسیدیم که بیشتر اشعار او متکی بر توصیف و تشبیه است و عناصر طبیعی در تشبیهات و استعاره‌های او بیشترین کاربرد را دارد. و بیشتر تشبیهات حسی به حسی هستند. از نظر موسیقی معنوی تضاد در شعر او بیشتر شامل تضاد بین دو اسم و صفت است که بیان‌کننده تقابل خوبی‌ها و بدی‌ها در زندگی اوست. تلمیحات ادبی جایگاه ویژه‌ای دارد، او از طریق حس‌آمیزی بین شعر و حواس خودش پیوند عمیقی بر قرار کرده است. عناصر آوایی و صوتی از جمله واج آرایی و جناس نقش مهمی در انسجام درونی شعر او دارد به وسیله‌ی تناسب صامت‌ها و مصوت‌ها و تکرار جمله و واژه‌ها، موسیقی درونی شعرش را مضاعف کرده است. تکرار پرکاربردترین روش در شعر اوست. در موسیقی بیرونی بیشتر وزن‌های معهود شعر فارسی را به کار برده است و بیشتر وزن‌ها ملایم و آرام هستند. قافیه و ردیف برای غنای شعر و کشش موسیقایی سخن او بسیار موثر بوده است ردیف در شعر او ساده و بیشتر از نوع ردیف فعلی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - زیبایی‌شناسی جناس در دیوان شاب الظریف
        اسماعیل اسلامی
        جناس یکی از فنون مهم ادبی و از آرایه‌های لفظی است که سبب افزایش موسیقی شعر و زیبایی آن می‌شود. با توجه اهمیت این صنعت در حوزه شعر و ادب و تأثیر آن در زیبایی شعر، پژوهش حاضر به بررسی زیبایی‌ جناس در شعر یکی از شاعران توانمند عرب‌زبان سرزمین سوریه به نام شاب الظریف اختصاص چکیده کامل
        جناس یکی از فنون مهم ادبی و از آرایه‌های لفظی است که سبب افزایش موسیقی شعر و زیبایی آن می‌شود. با توجه اهمیت این صنعت در حوزه شعر و ادب و تأثیر آن در زیبایی شعر، پژوهش حاضر به بررسی زیبایی‌ جناس در شعر یکی از شاعران توانمند عرب‌زبان سرزمین سوریه به نام شاب الظریف اختصاص یافته است؛ زیرا این شاعر اشعاری دلنشین و لطیف می‌سرود و در به کار انواع صناعات بدیعی مهارت بسیار داشت تا آنجا که اشعارش میان اهل ادب مقبول بود. این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای انجام شده است. حاصل پژوهش نشان می‌دهد، شاب الظریف از انواع جناس در بیان مفاهیم و مضامین مورد نظر خویش بهره برده است. وی این آرایه را به شیوه‌های مختلف و به نحو بسیار زیبا و مطلوبی در دیوان خویش به کار برده و در این زمینه بسیار موفق بوده است. همچنین استفاده از این آرایه تأثیر زیادی در خوش‌آهنگی شعر، ضرب‎آهنگ کلام، استحکام پیوند لفظ و معنا، افزایش جنبۀ موسیقایی شعر و در نهایت جذب مخاطب داشته است. پرونده مقاله