امکان بهسازی خاک های شور و سدیمی با استفاده از بهسازهای شیمیایی
محورهای موضوعی : مدیریت آب در مزرعه با هدف بهبود شاخص های مدیریتی آبیاری
ابراهیم پذیرا
1
(گروه خاکشناسی دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم و تحقیقات تهران؛ ایران)
کلید واژه: اصلاح خاک و اراضی, خاک های شور و سدیمی, مواد شیمیایی بهساز,
چکیده مقاله :
بهسازی خاک های شور و سدیمی و امکان استفاده از بهسازهای شیمیایی برای اصلاح این خاک ها از چالش های مهم مربوط به حفاظت منابع آب و خاک در مناطق خشک و نیمه خشک است. مفهوم کشاورزی دقیق راهکارهای سنتی موجود در برخی از شاخه های علوم کشاورزی را که مبتنی بر آزمون و خطا می باشند به دلیل هزینه زیاد، زمان بر بودن و عدم دستیابی به نتایج قطعی آن هم پس از یک دوره انتظار، با چالش جدی روبرو نموده است. به همین دلیل پژوهشگران راهکار واسطه، پژوهش های تطبیقی را مطرح کرده اند. پژوهش هایی که یک بار در سطح ملی، منطقه ای و یا جهانی با موفقیت آزمون شده و تنها نیازمند تعدیل ضرایب محیطی می باشند هر چند سال های اخیر نوید بخش انجام طرح های جامع پژوهشی برای پاسخ دادن به چند سوال مشخص می باشند، لیکن هم زمان دیگر شرایط لازم را برای دست یابی به نتیجه مطلوب از نظر دور نمی دارند. در پژوهش های مرتبط با علوم خاک و آب در کشاورزی، آنگاه که گیاه نیز در سیستم مورد مطالعه وجود داشته باشد، وضعیت پیچیدگی مضاعفی خواهد داشت. در ارتباط با اهداف این مقاله می توان گفت که به جز معدودی پژوهش های میدانی مستند که به منظور بررسی اثرات کاربرد مواد شیمیایی در اصلاح خاک ها (سدیم زدایی) مورد نظر بوده، تحقیقات مورد نیاز یا انجام نشده و یا به نتایج جانبی حاصله از جمله برقراری توازن یونی، رفع محدودیت دسترسی به برخی عناصر تعذیه ای، بهبود ویژگی های فیزیکی خاک بخصوص افزایش نفوذپذیری و ساختمان خاک توجهی نشده است. مورد اخیر مرتبط با بی توجهی به مکانیسم های فیزیکی و به طور عمده شیمیایی اثرات کار برد مواد شیمیایی بهساز در اصلاح و بهره وری از خاک های مساله دار کشور می باشد.
Amelioration of saline–sodic soils by means of different amendments is a subject of interest for soil and water conservation in arid and semi-arid regions. The general concept of "precision agriculture" is in contrast with traditional research methodologies, which are based on trial and error in some fields of agricultural sciences, and are time-consuming, expensive and produce uncertain/unreliable results. For this reason, recently, most researchers suggest another method, namely, the socalled "adaptive research", to overcome the mentioned weak points. The recent methodology has shown its advantages at national, local, and international levels and it only needs to be modified for specified environmental conditions. Most recently, a promising methodology is introduced as "integrated research plans", to clarify several questions in a single research project. But, at the same time, they do not ignore the other optimum conditions for such a finding. In research projects related to soil and water sciences, when plant is considered within the system, the study subject will be more complicated. In present article, it is pointed out that except some documented field experiments carried out for reclamation of salt-affected soils, the side effects of amendment applications such as ionic imbalances, plant nutrient availability, improvement of soil physical conditions (enhancing permeability and aggregate stability) did not taken into consideration. These impacts are acting due to their chemical influences on physical soil properties, but have not been adequately studied for salt- affected soils of the country.