ارزیابی مدل SWAT در مدلسازی هیدرولوژیکی حوضه های آبریز و مقایسه دقت مدل در استفاده از داده های روزانه و ماهانه - مطالعه موردی حوضه آبریز مارون

محورهای موضوعی : برگرفته از پایان نامه

مصطفی میرمهدی ¹ , مجتبی شوریان ² , احمد شرافتی ³

1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
2 - دانشگاه شهید بهشتی
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

تاریخ دریافت : 1402/07/27 تاریخ پذیرش : 1402/11/25 تاریخ انتشار : 1402/12/07

کلید واژه: ", واسنجی", اعتبارسنجی", مارون", ابزار SWAT", , ", الگوریتم SUFI-2",

چکیده مقاله :

در سال های اخیر مدلسازی هیدرولوژیکی حوضه های آبریز از جمله مسائل مهمی بوده که نتایج آن تاثیر قابل توجهی در برنامه ریزی منابع آب و استحصال منابع آب شیرین در حوضه های آبریز دارد. یکی از ابزارهای کاربردی در مدلسازی هیدرولوژیکی حوضه های آبریز، ابزار SWAT(Soil and Water Assessment Tools) است این ابزار به صورت یک Extension در نرم افزار GIS قابل استفاده است. هدف از این تحقیق بررسی دقت ابزار SWAT مدلسازی هیدرولوژیکی حوضه های آبریز است. حوضه آبریز مورد مطالعه، حوضه آبریز سد مخزنی مارون به عنوان بخش مهمی از حوضه آبریز زهره و جراحی است. برای انجام واسنجی از داده‌های جریان اندازه‌گیری شده در ایستگاه ایدنک و تنگ تکاب بازه زمانی سال های آبی 71-1370 لغایت 79-1378 و برای اعتبارسنجی ایستگاه ایدنک بازه زمانی سال های آبی 80-1379 لغایت 96-1395و در ایستگاه تنگ تکاب بازه زمانی سال های آبی 80-1379 لغایت 85-1384 استفاده شد. مقادیر R2 از 0.61 تا 0.85 برای کالیبراسیون جریان روزانه و ماهانه و از 0.65 تا 0.73 برای اعتبارسنجی متغیر بود. ضریب NS از 0.51 تا 0.59 برای کالیبراسیون ماهانه و از 0.49 تا 0.5 برای کالیبراسیون روزانه متغیر بود. دلیل کاهش ضریب دقت روزانه نسبت به ماهانه این است که داده های کالیبره شده روزانه در هر ایستگاه 3450 عدد بوده و برای حالت ماهانه 108 عدد است. نتایج شبیه سازی بیانگر آن است که روند تغییرات جریان در مرحله واسنجی و اعتبارسنجی به خوبی شبیه‌سازی شده است.

چکیده انگلیسی:

In recent years, basins hydrological modeling has been one of the important issues, the results of which have a significant impact on water resource planning and the extraction of fresh water resources in basins. One of the practical tools in basins hydrological modeling is SWAT (Soil and Water Assessment Tools), this tool can be used as an extension in GIS software. The purpose of this research is to Evaluation the accuracy of SWAT in basin hydrological modeling. The case study is Maroon basin. To calibration of model, used from the flow data measured at the Idenak and Tange-Takab stations in the period of 1991 to 2000 and for the validation of the Idenak station in the period of 2001 to 2017 and in Tange-Takab station in the period of 2001 to 2006. R2 values ranged from 0.61 to 0.85 for daily and monthly flow calibration and from 0.65 to 0.73 for validation. NS coefficient ranged from 0.51 to 0.59 for monthly calibration and from 0.49 to 0.5 for daily calibration. The reason for the reduction of the daily accuracy coefficient compared to the monthly one is that the daily calibrated data in each station is 3450 numbers and for the monthly mode it is 108 numbers. The simulation results show that the SWAT has an acceptable ability in the basins hydrological simulation with a mountainous nature and the process of flow changes in the calibration and validation stage is simulated with acceptable accuracy.