شهر، جدایی گزینی فضایی و روابط اجتماعی افراد تنها: مطالعه ای در شهر تهران

محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری

الهام رحمت آبادی ¹ (دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز)
سهیلا علیرضا نژاد ² (دانشیار جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار (نویسنده مسئول))
حسین ابوالحسن تنهایی ³ (دانشیار جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز)

تاریخ دریافت : 1398/10/02 تاریخ پذیرش : 1398/10/02 تاریخ انتشار : 1398/09/01

کلید واژه: شهر, تنهایی, روابط اجتماعی, جدایی گزینی فضایی, هم گزینی,

چکیده مقاله :

پرسش آغازین عبارت است از این که افراد تنها با چه مسائلی در زندگی شهری، روابط اجتماعی و محله ای مواجه هستند؟ برای نیل به پاسخ یک طرح ترکیبی شامل روش داده بنیان و مردم‌‌نگاری مجازی طراحی شد. برای گردآوری اطلاعات در روش داده بنیان از مصاحبه های نیمه ساخت یافته و در مردم نگاری مجازی از تحلیل محتوای کیفی روزنگاشت های افراد تنها استفاده شد. نمونه گیری در این پژوهش هدفمند بود. یافته ها نشان می دهد که جدایی گزینی فضایی در خلق تنهایی تاثیر تعیین کننده ای دارد. شش گونه تنهایی انتخابی، اجباری، ناگهانی، تحمیلی، زودرس و طبیعی مشاهده شد. از جمله مهمترین آثار تجربه تنها زندگی کردن به هراس های ارتباطی، نظارت و تهدید حریم خصوصی، تمایل کم به معاشرت و انواعی از انزوای اجتماعی، جسمی، جنسی، کلامی، فضایی- مکانی اشاره کرد. کسانی که تنهایی شان را با جدایی‌گزینی فضایی تعین بخشیده اند. در عرصه اجتماعی در معرض داغ ننگ و تعرض به حریم خصوصی هستند و با استفاده از انواع انزوا تلاش می کنند تنهایی خود را حفظ کنند. هم‌گزینی سیاستی است که به افراد تنها در مدیریت سبک زندگی تنها یاری می رساند.

چکیده انگلیسی:

The main question of this article pertains to the kinds of problems lonely people face in their urban life, and in their social and neighborhood interactions. A combination of two methods, virtual ethnography (or netnography) and grounded theory were utilized. Data were collected through semi- structured interviews for grounded theory and via the analysis of content quality of solitary people’s diary for netnography. The research participants were chosen through purposeful sampling. The research findings identified six spatial segregation patterns: voluntary, compulsory, sudden, imposed, premature, and natural. Communication fears, low willingness to engage with people, and different types of isolation including social, physical, sexual, verbal, and spatial are among the important effects of experiencing living alone. People who materialized their solitude by spatial segregation are exposed to stigma and private space harassment in social arena and try to retain their solitude by using isolation.

منابع و مأخذ:

- ازکیا، مصطفی. ایمانی جاجرمی، حسین (1390). روش­های کاربردی تحقیق(جلد دوم). تهران: کیهان

- باکاک، رابرت (1381). مصرف. خسرو صبری، تهران: نشر شیرازه

- بوردیو، پی­یر (1393). تمایز. حسن چاووشیان. تهران: نشر ثالث

- پوگام، سرژ (1395). جامعه­شناسی رابطه اجتماعی. عبدالحسین نیک­گهر. تهران: نشر هرمس

- تانکیس، فرن (1394). فضا، شهر و نظریه اجتماعی. حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران

- ژیلنیتس، آندژی (1393). فضا و نظریه اجتماعی. محمود شورچه. تهران: انتشارات مدیران امروز

- شار، ادم (1389). کلبه هایدگر. ایرج قانونی. تهران: نشر ثالث

- شایگان، داریوش (1386). افسون زدگی جدید. فاطمه ولیانی. تهران: انتشارات فرزان

- فاضلی، محمد (1382). مصرف و سبک زندگی. تهران: نشر صبح صادق

- فرگوسن، مگی (2018). تنهایی، مثل اعتیاد بی­صدا و نامرئی و مرگ­بار است. محمد معماریان. سایت ترجمان

 

- فلیک، اوه (1393). درآمدی بر تحقیق کیفی. هادی جلیلی. تهران: نشرنی

- فیالکوف، یانکل (1383). جامعه­شناسی شهر. عبدالحسین نیک­گهر. تهران: آگه

- کرنگ، مارک (1383). جغرافیایی فرهنگی. مهدی قرخلو. تهران: انتشارات سمت

- کوریگان، پیتر (1397). درآمدی بر جامعه شناسی مصرف. شایسته مدنی لواسانی. تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات

- گافمن، اروینگ (1386). داغ ننگ. مسعود کیانپور. تهران: نشر مرکز

- گیدنز، آنتونی (1382). تجدد و تشخص. ناصر موفقیان. تهران: نشرنی

- مدنی­پور، علی (1391). فضاهای عمومی وخصوصی شهر. فرشاد نوریان. تهران: نشر شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری

- هورتولانوس، رلوف (1394). انزوای اجتماعی در جامعه مدرن. تهران: انتشارات جامعه شناسان

http://tarjomaan.com/neveshtar/8966/

- Klinenberg, Eric. (2012).Going solo: the extraordinary rise and surprising appeal of living alone. New york: Penguin press.

- Kozinets, Robert V(2015), Netnography: Redefined, Thousand Oaks, California 91320

- Leung, louis, Loneliness (2002), Self-Disclosure, CYBERPSYCHOLOGY & BEHAVIOR, Volume 5, Number 3

- Peplau, Letitia Anne(1988), Loneliness: New Directions in Research, the 3rd National, Conference on Psychiatric Nursing, Montreal, Quebec, Canada.

- Wilkinson, Eleanor (2014), Single people’s geographies of home: intimacy and friendship beyond ‘the family’, Environment and Planning A, volume 46, pages 2452 – 2468