الگوپذیری از شبکه‏ های اجتماعی در جوامع شهری با تأکید بر شبکه‏ های اجتماعی مجازی (مطالعه‌ی موردی: جوانان شهر اراک)

محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری

رضاعلی محسنی ¹ , حمید بورقانی فراهانی ² , حسین ابوالحسن تنهایی ³ , طهمورث شیری ⁴

1 - دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران
2 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران
4 - دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1398/03/27 تاریخ پذیرش : 1398/03/27 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه: شبکه های اجتماعی مجازی, سبک زندگی, هویت اجتماعی, الگوپذیری,

چکیده مقاله :

فضای مجازی فضایی است که تأثیرات آن بر زندگی همواره مورد توجه و سؤال بوده است و امروزه به دلیل گستردگی بیش از حد آن حساسیت های فراوانی را ایجاد کرده است از این رو در این پژوهش در تلاش بودیم تا با روش پیمایشی به بررسی الگوپذیری از شبکه های اجتماعی در جوامع شهری با تأکید بر شبکه های اجتماعی مجازی در بین جوانان شهر اراک بپردازیم. بر این اساس با توجه به جامعه ی آماری حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان و در نظر گرفتن اعتبار و ضریب متناسب آلفای کرونباخ، تعداد 384 پرسشنامه بین جوانان شهر اراک توزیع نموده تا به بررسی این فرضیه که "آیا رابطه ی معناداری بین استفاده از شبکه های اجتماعی در جوامع شهری با تأکید بر شبکه های اجتماعی مجازی با الگوپذیری جوانان وجود دارد؟ بپردازد. که نتایج پژوهش نشان داد استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بر متغیرهای (اوقات فراغت، سبک زندگی، ارتباطات عاطفی خانوادگی، هویت اجتماعی، سلامت اجتماعی) تأثیرگذار بوده و رابطه ی معناداری بین آنها وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

The extent to which virtual space influences different groups of people has become a very important question in recent years, therefore, the purpose of this research was to assess the effects of virtual social networks on youth in Arak city. The research population of the research consisted of young girls and boys 18-25 years old, of which, on the basis of Morgan’s table, 384 individuals were selected as the sample.. This is descriptive- explanatory survey that employed a questionnaire to gather needed data. The ideas of Jorgen Habermas, Manuel Castles, Pierre Bourdieu, Antony Giddens, Georg Simmel, Herbert Bloomer, Erich Fromm and Robert Putnam were utilized to form the theoretical base of the study. The results showed that virtual social networks were significantly related to youths’ leisure time activities, lifestyle, emotional familial relations, social identity, and social welfare.

منابع و مأخذ:

ـ اعلایی، محسن. بشیری، حسین.(1394). بررسی جامعه­شناختی تأثیر شبکه‏های اجتماعی مجازی بر همبستگی اجتماعی، مجله­ی مطالعات توسعه­ی اجتماعی ایران، سال هفتم، شماره­ی دوم.

ـ افروغ، ع.(1377). فضا و نابرابری اجتماعی: الگویی برای جدایی­گزینی فضایی و پیامدهای آن، تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، چاپ اول.

ـ آزاد ارمکی، تقی.(1386). جهان ایرانی: مسجد و کافی شاپ، فصلنامه­ی انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره­ی4.

ـ برات­دستجردی، نگین؛ داورپناه، هدایت اله؛ اسماعیلی، معصومه.(1395). بررسی رابطه بین میزان استفاده از شبکه­ی اجتماعی فیس بوک و سلامت اجتماعی دانشجویان، جامعه­شناسی کاربردی، سال بیست و هفتم، شماره­ی پیاپی61، شماره­ی اول: 156-143.

ـ بشیر، حسن؛ افراسیابی، محمد صادق.(1391). شبکه­های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان، تحقیقات فرهنگی ایران، دوره­ی5، شماره­ی1: 60-31.

ـ پرهیزکار، الف. و همکاران.(1389). سهم فضای مجازی از فضای خدمات شهری تهران و تأثیر خصوصیات شهروندان در میزان استفاده از خدمات فضای مجازی، فصلنامه­ی برنامه­ریزی شهری.

ـ تنهایی، حسین ابوالحسن.(1391). بازشناسی تحلیلی نظریه­های مدرن جامعه­شناسی در مدرنیته در گذار، تهران: علم.

ـ حمیدپور، یوسف؛ طایفه، اشرف؛ آقاپور فرکوش، مجید.(1388). بررسی جامعه‏شناختی عوامل مؤثر بر الگوپذیری رفتار اجتماعی دختران، پژوهشنامه­ی علوم اجتماعی، سال سوم، شماره­ی1.

ـ دستجردی، نگین. و صیادی، سمیه.(1391). بررسی رابطه بین استفاده از شبکه‏های اجتماعی بر اعتیاد به اینترنت و افسردگی در دانشجویان دانشگاه های پیام نور شهر اصفهان، تحقیقات علوم رفتاری، دوره­ی10، شماره5­ی.

ـ ربانی، ر. و شیری، ح.(1388). اوقات فراغت جوانان در تهران: بررسی جامعه­شناختی الگوهای گذران اوقات فراغت جوانان در تهران، فصلنامه­ی تحقیقات فرهنگی، سال دوم، شماره­ی8: صص242-209.

ـ شکاری نمین، شیدا؛  حاجیانی، ابراهیم .(1393). ، بررسی تأثیر شبکه‏های اجتماعی بر سبک زندگی جوانان، مجله­ی مدیریت فرهنگی، سال هشتم، شماره­ی بیست و ششم، صص79-63.

ـ شکوری، ع .(1385). تمایزپذیری و هویت اجتماعی مبتنی بر مصرف: مطالعة موردی جوانان شهر تهران، مجله­ی جهانی رسانه، شماره­ی 2.

ـ شهابی، محمود؛ بیات، قدسی .(1391).  اهداف و انگیزه­های عضویت کاربران در شبکه‏های اجتماعی مجازی. مطالعات فرهنگ- ارتباطات، 13 (20).

ـ صبوری خسروشاهی؛ ح. و همکاران .(1392). فضای مجازی و هویت جهانی: مطالعه­ی موردی دانشجویان دانشگاه آژاد اسلامی، فصلنامه مطالعات راهبردی جهانی شدن، دوره چهارم، شماره 10.

ـ فیروزآبادی، ابوالحسن.(1394). سخنرانی در همایش شبکه­های اجتماعی مجازی: فرصت­ها و تهدیدها. بازیابی شده از سایت خبری تابناک، پنجم دی ماه.

ـ قاسم­زاده، بهنام؛ رسول­زاده اقدم صمد؛ رهبری­پور، کسری.(1390). بررسی تأثیر فضاهای عمومی شهری و فضای مجازی در شکل­گیری افکار عمومی جامعه، مطالعات جامعه­شناسی، سال سوم، شماره­ی یازدهم: 35-21.

ـ کوثری، مسعود.(1386). جهان فرهنگی کاربران ایرانی در شبکه دوست­یابی اورکات، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و ارتباطات.

ـ میرزایی، خلیل. صدیقی، صفری، فاطمه.(1392). بررسی ویژگی­های ارتباطی شبکه‏های اجتماعی اینترنتی و تأثیر آن­ها بر روابط اجتماعی کاربران، مطالعات علوم اجتماعی ایران، سال دهم، شماره­ی سی و هفتم.

ـ ودودی، الهه؛ دلاور، علی(1394).  بررسی تأثیر شبکه‏های اجتماعی مجازی در تغییر  ویژگی­های شخصیتی جوانان، فصلنامه­ی روان­شناسی تربیتی، سال یازدهم، شماره سی و پنجم.

ـ هاتف، م.(1388). چالش­ها و چشم­اندازهای امنیت در فضای مجازی، دو فصلنامه­ی   توسعه­ی علوم انسانی پلیس، سال ششم، شماره­ی22.

- Gulbahar, Y. Kalelioglu, F. & Madran, O. (2010). Sosyal Aglarin Egitim Amacli Kullanimi [Educational use of social networks].XV. Turkiye de Internet Kullanimi Konferansi. Istanbul: Istanbul Teknik University.

- Isik, F. (2013). Comparison of the use of social Network in Education between North and South Cyprus. Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol. 103, Pp. 210-219.

- Joinson, Adam N,( 2008). Looking at, looking up or keeping up with people Motivesand use of facebook. In: Proceedings of CHI ‘08. ACM, New York, NY, pp. 1027–1036, people.bath.ac.uk/aj266/pubs_pdf/1149-joinson.pdf.

- Lenhart, Amanda., & Madden, Mary, (2007). eens, Privacy & Online Social Networks. Pew Internet & American Life Project Washington, DC. Available:

- Lim, B. & Chou, A. (2010). A Framework for Measuring Happiness in online Social Network. Illinois State University.

-Macmillan Dictionary for Students Macmillan, Pan Ltd. (1981), page 1155. Retrieved 2010-7-15.

- Massari, Luisa. (2010). Analysis of MySpace user profiles. Information SystemsFrontiers, 1-7.

- Perez, C., (2014)., Socialization , uses and influence of social networks in adolescents: the role of broadcast Scheduling., Social and Behavioral Sciences., 132., pp: 515-521.

- Shabir, G., Yousef Hamed, Y., Safdar, G., Faroug, M., Gilani, s., (2014)., The impact of social media on Youth: A case study of Bahawalpur City., Asia Journal of Social Sciences & Humanities., 3(4).

- Wang, J. Jackson, L. Wang, H. & Gaskin, J. (2015). Predicting Social Networking Site use: Personality, Attitudes, Motivation and Internet Self-Efficacy. Personality and   IndividualDifferences, Vol. 80, Pp. 119-124.