بررسی تأثیر عوامل میکرو اقلیم بر آسایش محیطی فضاهای پیاده شهری (نمونه موردی: بررسی آسایش حرارتی در خیابان شهرداری تهران، حد فاصل میدان تجریش تا میدان قدس)

محورهای موضوعی : مطالعات مدیریت شهری

سیدابراهیم حسینی ¹ , سیده حمیده شعبانی ² , غزاله عباسیان ³ , ندا بلانیان ⁴

1 -
2 -
3 -
4 -

تاریخ دریافت : 1393/07/01 تاریخ پذیرش : 1393/09/01 تاریخ انتشار : 1393/09/01

کلید واژه: آسایش حرارتی, پرتوهای خورشیدی, سایه, طراحی همساز با اقلیم, پیاده راه,

چکیده مقاله :

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مباحث سازگاری با اقلیم و پایداری اکولوژیک جزء مباحث اساسی در هر زمینه‌ای از علوم و فناوری می‌باشد. در زمینه طراحی شهری و معماری نیز این مبحث بخش مهمی را به خود اختصاص داده است. مباحثی چون آسایش محیطی، صرفه جویی در مصرف انرژی و کنترل تبادل انرژی میان انسان و محیط و محیطهای مصنوع و طبیعی جزء لاینفک مطالعات طراحی شهری می‌باشند. در کنار این مساله ظهور تفکر پیاده محوری در طرح‌های شهری و تاکید بر حاکمیت پیاده در مقابل سواره و ایجاد پیاده راهها و به تبع آن لزوم تامین آسایش استفاده کنندگان از این پیاده راهها مبین ضرورت شناخت و مطالعه عوامل مختلف تاثیر گذار در طراحی فضاهای همساز با اقلیم را است. روش پژوهش: در این پژوهش ضمن معرفی عوامل مختلف تاثیر گذار بر آسایش محیطی و با وارد کردن داده‌های اقلیمی تهران (ایستگاه مهرآباد) در نرم افزار Ecotect و تحلیل این داده‌ها به بررسی عوامل تاثیر گذار خرد اقلیم بر آسایش محیطی در فضاهای شهری پرداخته شده است یافته‌ها: و با بررسی میزان تابش آفتاب، باد، رطوبت نسبی، میزان سایه اندازی و سایر عوامل محیطی در محدوده مورد مطالعه بر اساس قرار گیری جداره‌های شهری، ارتباط آن با شرایط آسایش مورد بررسی قرارگرفته و محدوده‌های مساله دار و بحرانی از نظر آسایش حرارتی شناسایی شده نتیجه گیری: و در نهایت راهکارهای مربوط به طراحی توده‌های ساختمانی و بر اساس عوامل خرد اقلیم در این محدوده‌ها ارائه شده است.

چکیده انگلیسی:

Respect of the natural and environmental climates has become one of the main issues associated with technological sciences, particularly with urbanism and architecture.   Thermal comfort, the reduction of energy consumption, the control of energy exchange between human and his natural and artificial environments are all important factors in urban design. Moreover, pedestrian instead of vehicular area are given preeminence. In urban design and planning, in order to optimize the comfort of pedestrians, various climate related factors must be taken into consideration. In the present research we ask two questions; first which climate factors influence positively the environment and secondly in order to create an urban space in symbiosis with the microclimate, what should be done? Factors influential on the thermal comfort are introduced using the Ecotect software (an analytical software of various climate and energy related factors). First the data for the climate of Tehran are analyzed, and then the important factors influencing the environmental comfort of its microclimate are evaluated. Sunlight exposure, wind, relative humidity, relative shadowing, thermal comfort and other environmental factors are studied in parallel with building location. The various problematic emplacements are identified and solutions are proposed. The main goal of the present research is to clearly identify the most influential climatic factors in urban environment and use them in urban design, particularly for the design of pedestrian areas.  

منابع و مأخذ:

پاکزاد، جهانشاه- 1385- راهنمای طراحی فضاهای شهری، انتشارات شهیدی.

پور جعفر، محمد رضا-فرزبود، سولماز-1386 - لزوم پیاده راه سازی از طریق تحلیل جریان امد و شد پیاده در طراحی شهری- نشریه صفه- شماره چهل و چهار- سال شانزدهم

جی زد براون- مارک دکی- طراحی اقلیمی استراتژیهای طراحی در معماری- ترجمه سعید آقایی- انتشارات گنج هنر- 1386

دانلد واتسون- کنت لب-1382- طراحی اقلیمی اصول نظری و اجرایی کاربرد انرژی در ساختمان- ترجمه وحید قبادیان و محمد فیض مهدوی- انتشارات دانشگاه تهران

رازجویان، محمود-1379- آسایش در پناه باد- انتشارات دانشگاه شهید بهشتی

رازجویان، محمود- 1370- تقویم نیاز به سایه وآفتاب- نشریه صفه، سال اول، شماره اول

رازجویان، محمود-1367-آآسایش بوسیله معماری همساز با اقلیم - انتشارات دانشگاه شهید بهشتی

صابری، امید- صانعی، پریسا-1381- معماری با حداقل انرژی- انتشارات نگاه شرقی سبز

طاهباز، منصوره- 1370- تعیین سرعت باد در بافتهای شهری- نشریه صفه، سال اول، شماره سوم و چهارم

کسمایی، مرتضی-1378- اقلیم ومعماری- انتشارات بازتاب.

مفیدی، سید مجید-1384- مبانی اکولوژی شهری شهر‌های عصر پایداری، انتشارات دانشگاه علم و صنعت

Solar shading for the European climates, Energy Research Group, University College Dublin,

School of Architecture, Richview, Clonskeagh, Dublin 14, Ireland- 2002- WWW: http://erg.ucd.ie