تبیین ارتباط فضای شهری و احساس امنیت اجتماعی (موردمطالعه شهر سوران)
محورهای موضوعی : فصلنامه آینده پژوهی شهری
رقیه ریگی
1
(
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جامعه‌شناسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران
)
سپیده حضرتی
2
(
استادیار گروه جامعه‌شناسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران
)
کلید واژه: امنیت اجتماعی, فضای شهری, شهر سوران.,
چکیده مقاله :
هدف از پژوهش حاضر بررسی تبیین ارتباط فضای شهری و احساس امنیت اجتماعی (موردمطالعه شهر سوران) بود. روش تحقیق توصیفی- تحلیل با روش همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی شهروندان شهر سوران است که طبق آخرین سرشماری در سال 1395 جمعیت شهر سوران 32,999 نفر بوده‌‌‌اند. بر اساس فرمول کوکران 380 نفر از این کودکان به روش نمونه‌گیری در دسترس، به عنوان نمونه انتخاب شد. در اين پژوهش ابزار گردآوري داده‌ها از پرسشنامه احساس امنیت اجتماعی و ارزیابی فضای شهری توسط محقق ساخته می‌باشد. با مشورت استاد راهنما روایی صوری پرسشنامه تأیید گردید. ضریب پایایی از طریق ضريب آلفای کرونباخ در پرسشنامه امنیت اجتماعی 83/0 و ارزیابی فضای شهری 76/0 دست آمد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد در آمار توصیفی از شاخص‌هایی همچون میانگین و جداول فراوانی، انحراف معیار و در آمار استنباطی در آزمون متناسب با داده¬ها همچون آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده گردید. نتایج نشان داد بین فضای شهری و احساس امنیت اجتماعی در شهر سوران در سطح 99 درصد رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. فضای شهری توانسته 43 درصد تغییرات احساس امنیت اجتماعی را پیش‌بینی کند.
The purpose of the current research was to investigate the relationship between urban space and the feeling of social security, focusing on the case study of Soran city. The research method employed was descriptive-analytical, utilizing correlation analysis. The statistical population of the research comprised all citizens of Soran city, with a population of 32,999 according to the last census in 2015. A sample size of 380 individuals was selected using Cochran's formula and the available sampling method. In this study, data was collected using a questionnaire assessing the feeling of social security and an evaluation of urban space conducted by the researcher. The face validity of the questionnaire was confirmed through consultation with the supervisor, and reliability was assessed using Cronbach's alpha coefficient, yielding values of 0.83 for the social security questionnaire and 0.76 for the evaluation of urban space. Descriptive and inferential statistics were employed for data analysis. Descriptive statistics included measures such as mean, frequency tables, and standard deviation, while inferential statistics involved tests to assess data fit, such as Pearson's correlation coefficient test and regression analysis. The results indicated a positive and significant relationship between urban space and the feeling of social security in Soran city, at a significance level of 99%. Furthermore, the urban environment was found to predict 43% of the variance in the feeling of social security.
منابع
باقریان جلودار، مصطفی، شبیری، سیدمحمد، و نو پور هولاری، فضه. (1397). تحلیل جامعه شناختی عوامل موثر بر احساس امنیت اجتماعی گردشگران (مطالعه موردی: گردشگران بابلسر). برنامه ریزی و توسعه گردشگری، 7(25 )، 25-45. https://sid.ir/paper/386962/fa
بایرام‌زاده، نیما؛ و فوادمرعشی، سیدمومن. (1402). تحلیل فضایی توسعه‌یافتگی شهرستان‌ها از منظر شاخص‌های کالبدی زیست‌پذیری (نمونه موردی: شهرستان‌های استان آذربایجان غربی). جغرافیا و آینده پژوهی منطقه‌ای، 1(2)، 1-16. doi: 10.30466/grfs.2023.54809.1007
بیات، بهرام. (1396). تبیین ارتباط بین فضای شهری و احساس امنیت اجتماعی در شهر تهران. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 6(2 )، 329-350. https://sid.ir/paper/242864/fa
جهان بین، نیما. (1388). مفهوم ماهیت شهر و معرفی شاخصها و معیارهای سنجش آن در دوران معاصر. هویت شهر، 3(4)، 15-26. https://sid.ir/paper/154682/fa
حائری‌مازندرانی، محمدرضا. (1388). خانه، فرهنگ، طبیعت: بررسی معناری خانه‌های تاریخی و معاصر. تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
حبیبی برون، فاطمه؛ غلامی، یونس؛ شاهرخی ساردویی، سمیه؛ و شفیعی، ندا. (1402). تحلیل فضایی امنیت اجتماعی بر امنیت ذهنی گردشگران از دیدگاه ساکنان (مورد مطالعه: مناطق شهری کاشان). جغرافیا و آینده پژوهی منطقه‌ای، 1(2)، 83-97. doi: 10.30466/grfs.2023.54859.1015
حسین زاده دلیر، کریم؛ موسوی، میرسعید؛ بایرام زاده، نیما؛ و پاشاچینی, هادی. (1401). بررسی تأثیر فضاهای شهری بر الگوهای رفتاری شهروندان (نمونه موردی: خیابان امام «ره»-ارومیه). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 9(2)، 37-53. doi: 10.22067/jgusd.2021.67083.0
حسینی، حسین. (1386). احساس امنیت: تاملی نظری بر پایه یافته‌های پژوهشی. فصلنامه امنیت، 5، 27-51.magiran.com/p497489
رادفر، محمدرضا، و حبیب زاده، اصحاب. (1397). عوامل اجتماعی مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی. انتظام اجتماعی، 10(2 )، 53-84. https://sid.ir/paper/187462/fa
زیاری، کرامت اله، عیوضلو، داوود، عیوضلو، محمود، و ریکا، جهانبخش. (1392). تحلیل تطبیقی احساس امنیت در فضاهای شهری و روستایی مطالعه موردی: شهرستان کوهدشت. پژوهش های روستایی، 4(1 (پیاپی 13))، 137-164. https://sid.ir/paper/393653/fa
زینالی، سلیمان. (1399). فضای شهری در سایه امنیت اجتماعی. تهران: دیبادخت، 1399.
شیخی، محمدتقی. (1395). جامعه‌شناسی شهری. چاپ هفتم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
فلاح، مسعود؛ مسعود، محمد؛ بنیادی، ناصر؛ قلعه نویی، محمود. (1398). تبیین شاخص‌های فضای شهری انعطاف‌پذیر در شهرهای ساحلی با بهره‌گیری از مدل دلفی: مطالعه موردی شهرهای رامسر و بابلسر. فصلنامه علمی-پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی 12(1) 741-763. https://geography.garmsar.iau.ir/article_670553.html
فلاحت، محمدصادق؛ شهیدی، صمد. (1394). نقش مفهوم توده – فضا در تبیین مکان معماری. باغ نظر، 12(35)، 27-38. https://www.bagh-sj.com/article_11715.html
قلمبردزفولی، مریم، و نقی زاده، محمد. (1393). طراحی فضای شهری به منظور ارتقاء تعاملات اجتماعی (مطالعه موردی: بلوار بین محله ای). هویت شهر، 8(17)، 15-24. https://sid.ir/paper/154499/fa
کلاهچیان، محمود. (1382). راهکارهای تحقق امنیت اجتماعی. مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی، (1) 133-168. https://www.sid.ir/FileServer/JF/4001213950103
گلی، علی. (1390). زنان و امنیت در فضاهای عمومی شهری (مطالعه موردی: پارک آزادی شیراز). جامعه شناسی تاریخی، 3(2)، 143-165. SID. https://sid.ir/paper/493843/fa
لینچ، کوین. ( 1376). تئوری شکل خوب شهر. ترجمه سید حسین بحرینی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ماجدی، حمید، منصوری، الهام، و حاجی احمدی، آذین. (1390). بازتعریف فضای شهری (مطالعه موردی: محور ولیعصر حد فاصل میدان ولیعصر تا چهارراه ولیعصر). مدیریت شهری، 9(27)، 263-283. https://sid.ir/paper/92021/fa
معماریان، غلامحسین. (1389). سیری در مبانی نظری معماری. تهران: سروش دانش.
نبوی، سیدعبدالحسین، حسین زاده، علی حسین، و حسینی، سیده هاجر. (1389). بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر احساس امنیت اجتماعی. جامعه شناسی کاربردی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، 21(4 (پیاپی 40))، 73-96. https://sid.ir/paper/154861/fa
نژادابراهیمی، احد؛ فرشچیان، امیرحسین؛ خوشرخ، پیمان. (1396). بررسی چهاچوب نظری فضای شهری و تاثیرات نیروهای موجود در شکل‌گیری شهر (با نگرش زیبا شناختی). معماری سبز زمستان، (9)، 67-70. https://civilica.com/doc/764043/
نیک پور، عامر. (1393). سنجش کالبدی فرم شهر بر اساس تراکم (مورد مطالعه شهر آمل). مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 2(8)، 11-34. https://shahr.journals.umz.ac.ir/article_1045.html
References:
Bagharian Jolodar, M., Shabiri, S. M., & Nupour Holari, F. (2017). Sociological analysis of factors affecting tourists' sense of social security (case study: Babolsar tourists). Tourism Planning and Development, 7(25), 25-45. https://sid.ir/paper/386962/fa [In Persian]
Bayat, B. (2016). Explaining the relationship between urban space and feeling of social security in Tehran. Social Studies and Research in Iran, 6(2), 329-350. https://sid.ir/paper/242864/fa[In Persian]
Bayramzadeh, N., & Foadmarashi, M. (2023). Spatial analysis of the development of townships from the perspective of physical indicators of livability (Case study: the townships of West Azerbaijan province). Geography and Regional Future Studies, 1(2), 1-16. doi: 10.30466/grfs.2023.54809.1007 [In Persian]
Bugliarello, G. (2005). Urban security in the United States: An overview. Technology in Society, 27(3), 287-293. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0160791X05000242#preview-section-references
Dzanja, J., Christie, M., Fazey, I., & Hyde, T. (2015). The Role of social capital in rural household food security: The case study of Dowa and Lilongwe Districts in Central Malawi. Journal of Agricultural Science, 7(12), 165-176. https://discovery.dundee.ac.uk/ws/portalfiles/portal/13107295/51699_188878_1_PB.pdf
Falahat, M. S., & Shahidi, S. (2014). The role of mass-space concept in explaining the architectural place. Bagh Nazar, 12(35), 27-38. [In Persian]
Fallah, M., Massoud, M., Fanadi, N., & Ghale Noi, M. (2018). Explaining flexible urban space indicators in coastal cities using the Delphi model: a case study of Ramsar and Babolsar cities. Scientific-Research Quarterly of New Attitudes in Human Geography 12(1) 741-763.https://geography.garmsar.iau.ir/article_670553.html [In Persian]
Foster, S., Knuiman, M., Villanueva, K., Wood, L., Christian, H., & Giles-Corti, B. (2014). Does walkable neighbourhood design influence the association between objective crime and walking?. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 11(1), 1-9. https://ijbnpa.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12966-014-0100-5
Goli, A. (1390). Women and security in urban public spaces (case study: Azadi Park, Shiraz). Historical Sociology, 3(2), 143-165. SID. https://sid.ir/paper/493843/fa [In Persian]
Habibi Biron, F., Gholami, Y., Shahrokhi Sardo, S., & Shafiei, N. (2023). Spatial analysis of social security on the mental security of tourists from the perspective of residents (Case study: urban areas of Kashan). Geography and Regional Future Studies, 1(2), 83-97. doi: 10.30466/grfs.2023.54859.1015[In Persian]
Haeri Mazandarani, M. R. (1388). House, culture, nature: a semantic review of historical and contemporary houses. Tehran: Urban Planning and Architecture Study and Research Center. [In Persian]
Hämäläinen, J., Sing, Horst 2005. Social Insecurity and Social Exclusion: Old and new challenges for social work., IUC Journal of Social Work Theory & Practice, nr 10, 2004/2005, artikkel 10_4.
Hosseini, H. (1386). Feeling of security: a theoretical reflection based on research findings. Security Quarterly, 5, 27-51. magiran.com/p497489 [In Persian]
Hosseinzadeh Dalir, K., Moosavi, M. S., Bayramzadeh, N., & Pashachini, H. (2022). Investigating the Effect of Urban Space on Citizens’ Behavioral Patterns (Case Study: Imam Street, Urmia). Geography and Urban Space Development, 9(2), 37-53. doi: 10.22067/jgusd.2021.67083.0 [In Persian]
http://www.bemidjistate.edu/sw_journal/issue10/contents.htm Karakus, O., McGarrell, E. F., & Basibuyuk, O. (2010). Fear of crime among citizens of Turkey. Journal of criminal justice, 38(2), 174-184. https://ideas.repec.org/a/eee/jcjust/v38yi2p174-184.html
Jahanbin, N. (1388). The concept of the nature of the city and the introduction of its indicators and measurement criteria in the contemporary era. City Identity, 3(4), 15-26. https://sid.ir/paper/154682/fa [In Persian]
Kalambardzfouli, M., and Naghizadeh, M. (2013). Designing urban space in order to promote social interactions (case study: inter-neighborhood boulevard). City Identity, 8(17), 15-24. https://sid.ir/paper/154499/fa [In Persian]
Kolachian, M. (1382). Solutions to achieve social security. Proceedings of the Social Security Conference, (1) 133-168. https://www.sid.ir/FileServer/JF/4001213950103 [In Persian]
Lang,J.(1987). Creating architectural theory: The role of the behavioral sciences in environmental design. New Yourk: Van Nostrand Reinhold. https://search.worldcat.org/title/1194522350
Lynch, K. (1376). The theory of good city form. Translated by Seyed Hossein Bahraini, Tehran: Tehran University Press. [In Persian]
Majdi, H., Mansoori, E., & Haji Ahmadi, A. (1390). Redefining urban space (case study: Valiasr axis, the distance between Valiasr square and Valiasr crossroads). Urban Management, 9(27), 263-283. https://sid.ir/paper/92021/fa [In Persian]
Memarian, G. (1389). Siri in the theoretical foundations of architecture. Tehran: Soroush Danesh. [In Persian]
Nabawi, S. A. H., Hosseinzadeh, A. H., & Hosseini, S. H. (1389). Investigating social and economic factors affecting the feeling of social security. Applied Sociology (Isfahan University Humanities Research Journal), 21(4 (40 consecutive)), 73-96. https://sid.ir/paper/154861/fa [In Persian]
Nejadabrahimi, A., Farshchian, A., Khoshrokh, P. (2016). Investigating the theoretical structure of the urban space and the effects of existing forces in the formation of the city (with an aesthetic perspective). Winter Green Architecture, (9), 67-70. https://civilica.com/doc/764043/ [In Persian]
Nikpour, A. (2013). Measuring the physical form of the city based on density (case study of Amol city). Urban structure and function studies, 2(8), 11-34. https://shahr.journals.umz.ac.ir/article_1045.html [In Persian]
Radfar, M., & Habibzadeh, A. (2017). Social factors affecting the feeling of social security. Social order, 10(2), 53-84. https://sid.ir/paper/187462/fa [In Persian]
Sheikhi, M. T. (2015). Urban sociology. 7th edition, Tehran: Publishing Company. [In Persian]
Ye, B., Lei, X., Yang, J., Byrne, P. J., Jiang, X., Liu, M., & Wang, X. (2021). Family cohesion and social adjustment of chinese university students: the mediating effects of sense of security and personal relationships. Current Psychology, 40(4), 1872-1883 https://psycnet.apa.org/record/2019-01404-001
Ziari, K., Ayazlu, D., Ayazlu, M., & Rika, J. (2012). Comparative analysis of the sense of security in urban and rural areas, a case study: Kohdasht city. Rural Research, 4(1 (series 13)), 137-164. https://sid.ir/paper/393653/fa [In Persian]
Zinali, S. (2019). Urban space in the shadow of social security. Tehran: Dibadakht. [In Persian]