شناخت و ارزیابی مؤلفه های کیفیت محیطی مؤثر بر هویّت و حس تعلق شهروندان مورد پژوهی: شهر اهواز

محورهای موضوعی : علوم اجتماعی

صادق صادقی ¹ (دانشجوی دکتری شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران)
مصطفی بهزادفر ² (استاد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران)
یوسفعلی زیاری ³ (دانشیار برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1398/11/13 تاریخ پذیرش : 1398/11/13 تاریخ انتشار : 1398/12/01

کلید واژه: هویت, حس مکان, هویت شهری, حس تعلق, شهروندان اهوازی,

چکیده مقاله :

اساساً در هویت‌شناسی شهری، توجه به مؤلفه های تعلق مکان در حوزه های علمی و اجرایی شرایط را برای تعامل متقابل میان فرد و محیط فراهم نموده و موجب هویت‌بخشی و افزایش حس تعلق شهروندان به شهر خواهد شد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از نظر روش ترکیبی(کمی و کیفی) می باشد. که جهت انجام آن نیز از شیوۀ تحلیلی توصیفی شامل مراحل تحلیل اسنادی از طریق بررسی و تحلیل متون برگزیده مرتبط با موضوع، استفاده از شیوۀ پیمایشی با بهره‌گیری از ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه(با حجم نمونه 400 نفر)، با هدف شناخت و ارزیابی معیارهای کیفیت محیطی موثر بر هویت و حس تعلق شهروندان اهوازی، نسبت به شهر اهواز انجام شده است؛ تا پس از شناخت و اطلاع از چگونگی آن بتوان، از طریق ایجاد زمینۀ مناسب، برای برنامه‌ریزی و طراحی محیط مطلوب به ارتقاء کیفیت زیست شهری کمک نمود. بر اساس یافته‌های تحقیق، میانگین کل منتج از آزمون میانگین گویه‌های مربوط به میزان حس تعلق، 05/3 می‌باشد؛ بنابراین میزان حس تعلق شهری، در شهروندان اهوازی نسبت به شهر اهواز، در حد متوسط ارزیابی می گردد. از طرفی علی رغم اینکه متغیرهای نفوذ پذیری، سرزندگی و نماد و نشانه، بیشترین سهم را بر تعلق شهروندان و هویت شهر اهواز داشته اند. از آنجاییکه میانگین کل گویه های مربوط به متغیرهای کیقیت محیطی86/2 بوده، حکایت از آن دارد، که میزان تاثیر وجود مولفه های محیطی، در هویت بخشی و تعلق شهروندان اهوازی نسبت به شهر اهواز، در حد متوسط رو به پایین ارزیابی می گردد. به عبارتی عوامل و عناصر فضای شهری، موجود شهر اهواز تاثیر پر رنگی در هویت شهر و احساس تعلق شهروندان به شهر نداشته است. همچنین تحلیل ضرایب مسیرها نشان دهندۀ این است که اثر متغیرهای مستقل، کیفیت های محیطی و ثبات سکونت، مستقیم و مثبت می باشد. یعنی ارتقاء آنها موجب ارتقاء حس تعلق و هویت شهری می گردد.