تحلیل پدیده بی خانمانی با توجه به سه گانه اجتماعی امنیت،انسجام،شمولیت مطالعه ای درکلان شهر کرج
محورهای موضوعی : در این فصلنامه موضوعات جامعه شناختی در اولویت چاپ هستند و موضوعات نزدیک به جامعه شناسی در اولویتهای بعد قرار می گیرند
نازیلا عابدیان شهرکی
1
,
حسین دهقان
2
*
,
طلیعه خادمیان
3
1 - دانشجوی دکتری رشته جامعه شناسی، دانشگاه آزاد تهران شمال، تهران، ایران
2 - استادیار گروه جامعه شناسی،دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه ازاد تهران شمال، تهران، ایران
3 - استادیار گروه جامعه شناسی،دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه ازاد تهران شمال، تهران، ایران
کلید واژه: بی خانمانی, امنیت اجتماعی, انسجام اجتماعی, شمول اجتماعی, مسئله اجتماعی.,
چکیده مقاله :
مطالعه حاضر با هدف فهم بهترپدیده بی خانمانی در شهر کرج و تاثیرامنیت اجتماعی و انسجام اجتماعی و شمول اجتماعی بر فرایند بی خانمانی صورت گرفته است. ماهیت این تحقیق پژوهشی است و پژوهشگر ازپرسشنامه محقق ساخته استفاده کرده است که در بخش اول به جمع‌آوری اطلاعات زمینه‌ای می‌پردازد و بخش دوم شامل سؤالات مرتبط به عوامل اجتماعی مؤثر برپدیده بی خانمانی است. جامعه آماري تحقیق حاضر شامل همه افراد بی خانمانی است که در زمان مطالعه در گرمخانههای ثابت یا متغیر،گورها،پارکها و بومهای اجاره ای به سر میبرند.آمارثبت شده برای این افراد، به طور تقریبی بین ۴۹۰ تا ۵۰۰ نفر میباشد. حجم نمونه این تحقیق براساس فرمول کوکران برابر با ۲۱۸ میباشد که محقق با مشورت استاد راهنما آن را به ۳۵۰ نفر افزایش داده است . در مرحله اول از روش نمونه‌گیری احتمالی خوشه‌ای جهت انتخاب مراکز چهارگانه (میدان قدس، حصارک بالا، پارک چمران و مصلی شهر کرج) استفاده شد. در مرحله بعدی از روش نمونه‌گیری هدفمندکمک گرفته شد. بدين‌منظور پس از واکاوی نظریه‌های برچسب زنی (انگ بی خانمانی)، رانش اجتماعی و نگرش بی‌اعتنایی و غیره تحقیق حاضر به روش کمّی با تکنیک پیمايش، صورت گرفت. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری پیرسون، رگرسیون استفاده شد.نتایج حاصل نشان می‌دهد که بین امنیت اجتماعی با ضریب تعیین ۲۵۴/۰و انسجام اجتماعی با ضریب تعیین ۳۴۳/۰و شمول اجتماعی با ضریب تعیین ۲۰۴/۰ و بروز پدیده بی خانمانی رابطه معنی‌داری برقرار است.
The present study aims to better understand the phenomenon of homelessness in the city of Karaj and the impact of social security, social cohesion, and social inclusion on the process of homelessness.The nature of this research is research and the researcher used a researcher-made questionnaire, which in the first part collects background information and the second part includes questions related to social factors affecting the phenomenon of homelessness.The statistical population of the present study includes all homeless people who were living in fixed or variable shelters, cemeteries, parks, and rented spaces at the time of the study. The recorded statistics for these people are approximately between 490 and 500 people. The sample size of this study, based on the Cochran formula,is 218, which the researcher increa sed to 350 in consultation with the supervisor. In the first stage, the cluster probability sampling method was used to select four centers (Quds Square, Hesarak Bala, Chamran Park, and Mosalla in Karaj city). In the next stage, purposive sampling method was used.For this purpose, after analyzing the theories of labeling (homele ssness stigma), social drift, and attitude of indifference, etc., the present study was conducted quantitatively using the survey technique. Pearson's statistical tests and regression were used to analyze the data. The results show that there is a significant relationship between social security with a coefficient of determination of 0.254, social cohesion with a coefficient of determination of 0.343, social inclusion with a coefficient of determination of 0.204, the occurrence of homelessness.
ابراهیمی لویه، عادل و میرزائی راجعونی، سلیمان ؛ عابدیان شهرکی، نازیلا (1397)، فرهنگ اصطلاحات تخصصی دو زبانه علوم اجتماعی، تهران: نشر لویه.
ایثاری،مریم (۱۴۰۳)،«چالشهاي زندگی و مدیریت در گرمخانه هاي زنان بی خانمان در شهر تهران»،فصلنامه علمی« پژوهش انحرافات و مسائل اجتماعی» شماره هشتم، تابستان : ۱-۳۹.
بیداری، شقایق (1395)، «نگاهی به تجربه زیسته بی خانمانی زنان تن فروش»، تهران: نشر سنجش و دانش، راه دکتری.
بیرو، آلن (۱۳۸۰)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترحمه باقر ساروخانی، تهران: نشر کیهان.
بیدل، پریناز (۱۳۹۵)، رابطه اعتماد اجتماعی با احساس امنیت و امنیت اجتماعی، تهران: انتظام اجتماعی.
پیت، ریچارد؛ هارت‌ویک، الین (1400)، نظریه‌های توسعه: مناقشات، استدلال‌ها و گزینه‌های بدیل، ترجمه سلیمان میرزائی راجعونی، عادل ابراهیمی لویه و آذین فرهپور، ویرایش سوم، تهران: لویه.
زکی، محمدعلی (۱۳۹۵)، انسجام اجتماعی دانشجو و دانشگاه در ایران. تهران: مطالعات احتماعی ایران.
زارع، زهرا (1397)، رابطه بین فاکتورهای فردی با دفعات و مدت بی خانمانی. فصلنامه مددکاری اجتماعی، ۷ (۲): ۴0-۴5.
سالارزاده امیری ؛ نادر، محمدی، بختیار (1388)، «بررسی تأثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر بی خانمانی، افراد بی خانمان شهر تهران» برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره1، شماره 1، صفحات 93 تا 110.
ساعی، علی (۱۳۸۷)، روش تحقیق در علوم اجتماعی (با رهیافت عقلانیت انتقادی): تهران،نشر سمت.
سِن، آمارتیا. (1394). توسعه یعنی آزادی. ترجمه محمدحسین نوری نائینی. تهران: نی.
سوزِن، سایمون (1402)، جامعه‌شناسی در قرن بیست و یکم: روندها، بحث‌ها و چالش‌های اساسی، ترجمه سلیمان میرزائی راجعونی، تهران: وانیا.
سیدین، ندا ؛ ادهمی، عبدالرضا ؛ خادمیان، طلیعه (1401)، «تحلیل جامعه‌شناختی تأثیر بی‌هنجاری بر بی‌تفاوتی اجتماعی»، پژوهش‌های جامعه‌شناختی، سال شانزدهم، شماره سوم، پاییز، صفحات 55 تا 80.
شیری، طهمورث (۱۳۹۹)، مباحث کاربردی آمار در علوم انسانی، تهران: نشر سیمای شرق.
صحرایی، سهیلا (1401)، بی خانمانی ؛ تجارب و هویت‌های افراد بی خانمان: نگاهی جامعه‌شناختی، تهران: وانیا.
علیوردی‌نیا، اکبر (1389)، مطالعه جامعه‌شناسی کارتن خوابی، علل، تجارب جهانی و راهکارها (بررسی موردی شهر تهران). دفتر مطالعات فرهنگی و اجتماعی شهر تهران.
غفاری، غلامرضا (۱۳۹۰)، سرمایه اجتماعی و امنیت انتظامی: تهران: جامعه‌شناسان.
فینکیلزتاین، ماریوش (1404)، جامعه‌شناسی کسالت و بی‌حوصلگی، ترجمه سلیمان میرزائی راجعونی، تهران: وانیا.
قادری، سلمان ؛ اکبری، اصغر (1385)، بی خانمانی، تهران: نشر آرون.
کار، دبورا؛ هگر بویل، الیزابت؛ کورنول، بنجامین؛ کورل، شلی؛ کراسنو، رابرت؛ فریز، جرمی؛ واترز، مری. سی (1402)، هنر و علم تحقیقات اجتماعی، ترجمه سلیمان میرزائی راجعونی، تهران: وانیا.
کرایب، یان (1382)، نظریه اجتماعی کلاسیک: مقدمه‌ای بر اندیشه مارکس، وبر، دورکیم و زیمل، ترجمه شهناز مسمّی‌پرست، تهران: آگه.
مشونیس، جان (1396) مسائل اجتماعی، ترجمۀ هوشنگ نایبی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
نوهاوزر، فردریک (1402)، تشخیص آسیب‌شناسی اجتماعی: روسو، هگل، مارکس و دورکیم، ترجمه سلیمان میرزائی راجعونی، تهران: وانیا.
واس، دیوید (۱۳۸۴). طرح تحقیق در تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی. تهران: اگاه.
Adams, C. (1986). “Homelessness in the Postindustrial City.” Urban Affairs Quarterly 21: 527–549.
Bonds, Eric. (2021). Social Problems A Human Rights Perspective, Routledge.
Bretherton, J.,and P.Mayock.(2021). Women’s Homelessness: European Evidence Review. Research Report. FEANTSA.
Bruhn, John (2009), The Group Effect: Social Cohesion and Health Outcomes . Springer Science+Business Media, LLC.
Chelvakumar, G., N. Ford, H. M. Kapa, H. L. H. Lange, A. L. Mcree, and A. E. Bonny. 2017. ‘ Healthcare Barriers and Utilization Among Adolescents and Young Adults Accessing Services for Homeless and Runaway Youth’. Journal of Community Health, 42: 437– 443.
Corinth, Kevin and Claire Rossi-de Vries (2018), Social Ties and the Incidence of Homelessness American Enterprise Institute, Washington, DC. https://doi .org/10.1080/10511482.2018.1425891
Deci, E. L., and R. M. Ryan. (2000). ‘ The “ What” and “ Why” of Goal Pursuits: Human Needs and the Self- Determination of Behavior’. Psychological inquiry, 11: 227– 268.
DeWall, C. N., and R. F. Baumeister. (2006). ‘ Alone but Feeling No Pain: Effects of Social Exclusion on Physical Pain Tolerance and Pain Threshold, Affective Forecasting, and Interpersonal Empathy’. Journal of Personality and Social Psychology, 91: 1– 15.
Deutsch, Morton,(1995).Social Justics and Political Change :Public Opinion in Capitalist and Post – Communist States . Aldine de Gruyter:347-368.
Diez Roux, A. V. ( 2004), The study of group-level factors in epidemiology: Rethinking variables, study designs, and analytical approaches. Epidemiologic Reviews, 26: 104–111.
Ellen hombs, marry (2011), modern homelessness a A Reference Handbook – abc-clio www.abc-clio.com. 310
Field, Andy P. (2000)Discovering Statistics Using SPSS for Windows: Advanced Techniques for the Beginner. SAGE.
Garsia,Cheyenne.Doran,Kelly.Kushel,Margot:(2024):HomelessnessAnd Healt :Factors,Evidence,Innovations That Work, And Policy Recommendations. doi: 10.1377/hlthaff.2023.01049 HEALTH AFFAIRS 43, NO. 2: 164–171 .
Hogg, M. A. (1992), The Social Psychology of Group Cohesiveness: From Attraction to Social Identity, New York: New York University Press.
Holman, D., and A. Walker. (2017). ‘ Social Quality and Health: Examining Individual and Neighbourhood Contextual Effects Using a Multilevel Modelling Approach’. Social Indicators Research. doi: 10.1007/ s11205- 017- 1640– 2- Honneth,axel.(1995). The Struggle for recognition :The Moral Grammer of Social Conflicts.MIT Press.
Hulchanski,D.(2009).Homelessness in Canada: Past,present,future. Conference keynote address for Growing Home: Housing and Homelessness in Canada. University of Calgary, February 18, 2009.
Joly, L., C. Goodman, K.Froggatt,andV.Drennan.(2011).‘ Interagency Working to Sup- port the Health of People Who Are Homeless’. Social Policy and Society, 10: 523– 536.
Kapur, Radhika (2022), Understanding Gender Inequality as a Social Problem. Delhi University.
Kellerman, H. (Ed.) (1981), Group Cohesion: Theoretical and Clinical Perspectives, New York: Grune & Stratton.
Misener,laura.(2020).social inclusion for women experiencing homelessness. PAGE:3.
Meshkini,Abolfazl.Shakeri Mansour,Elaheh(2023): A Relief for the Urban Poor: Providing a Pattern for Homelessness Housing Planning in Tehran Metropolis, Journal of Regional Planning Autumn. Vol 13. Issue 51 ISSN (Print) : 2251-6735 - ISSN (Online): 2423-7051 https://jzpm.marvdasht.iau.ir/.
Moghanibashi-Mansourieh, Amir, Daryush Puyan, Ramin Radfar , Mohammad Jafarian, Thomas Legl , Regina Mattsson , Esbjorn Hornberg , Faezeh Atefi , Iris Neuretter , Cressida de Witte , Rabert Farnam, Mohammad Binazade , and Abbas Deilamizade (2023), Challenges and Prescriptions for Homeless Drug Users’ Social Reintegration; An Experience of Partnerships Between Iran and Europe NGOs. Journal of Drug Issues 2023, Vol. 0(0) 1–14.-Mohseni, M., and M. Lindstrom. 2008. ‘ Ethnic Differences in Anticipated Discrimination, Generalised Trust in Other People and Self- Rated Health: A Population- Based Study in Sweden’. Ethnicity & Health, 13: 417– 434.
Mudrack, P. E. (1989), Defining group cohesiveness: A legacy of confusion. Small Group Research, 20(1): 37–49; N. E. Friedkin, 2004, Social cohesion. Annual Review of Sociology,30: 409–425.
Pahl, R. E. (1991), The search for social cohesion: From Durkheim to the European Commission. European Journal of Sociology, 32(2): 345–360.
Parsel,Cameron.Kaakinen,Juha.Fitzpatrick,Suzanne.Kuskoff,Ella(2025): What does it take to end homelessness? Tweaking or transforming systems. ISSN: 0267-3037 (Print) 1466-1810 (Online) Journal homepage: www.tandfonline.com/journals/chos20. DOI: 10.1080/02673037.2025.2493360.
Rawal, Nabin (2008), Social Inclusion and Exclusion: A Review, Dhaulagiri Journal of Sociology and Anthropology. DOI:10.3126/dsaj.v2i0.1362
Saraceno, C. (1997) 'The Importance of the Concept of Social Exclusion', in Beck, W., van der Maesen, L. and Walker, A. (eds) The Social Quality of Europe, The Policy Press, Bristol, pp.177-186.
Shaw, P. 1988. ‘ Foundations of Social Choice Theory - Elster, J, Hylland, A’. Philosophical Books, 29: 126– 128.
Simmel, Georg. (1903/1971). “The Metropolis and Mental Life.” Pp. 324–39 in On Individuality and Social Forms, edited by Donald N. Levine. Chicago: University of Chicago Press.
Stinchcombe, Arthur L. (2005).The Logic of social research.Chicago: University of Chicago Press.
Turner, Bryan S. 2006. Vulnerability and Human Rights. Philadelphia, PA: Pennsylvania University Press.
Van Bergen, A. P. L., Jrlm Wolf, M. Badou, K. de Wilde- Schutten, I. Jzelenberg W, H. Schreurs, B. Carlier, S. J. M. Hoff, and A. M. van Hemert. 2018. ‘ The Association between Social Exclusion or Inclusion and Health in EU and OECD Countries: A Sys- tematic Review’. European Journal of Public Health, 29( 3): 575– 582.
Vissing, Yvonne. Christopher G. Hudson, and Diane Nilan (2020). Changing the Paradigm of Homelessness, Routledge.
Walker, A. and Walker, C.(1997)Britain Divided: the Growth of Social Exclusion in the 1980s and 1990s, London, Child Poverty Action Group.
Walker. Alan and Andrea Wigfield (2004), The Social Inclusion Component of Social Quality University of Sheffield. UK. Fourth Draft, January 2004. Deliverable no. D26c.
Zuffery, Carole (2017). Homelessness and social work. Routledge Tylor and Francis Group.