بررسی اثر رقم بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاه کینوا (Chenopodium quinoa Willd) تحت تنش شوری

محورهای موضوعی : تنش های محیطی

سید اسماعیل موسوی ¹ , حشمت امیدی ²

1 - دانشگاه شاهد
2 - دانشگاه شاهد

تاریخ دریافت : 1399/01/28 تاریخ پذیرش : 1399/05/21 تاریخ انتشار : 1399/03/01

کلید واژه: درصد جوانه‌زنی, طول گیاهچه, ردکارینا, سدیم‌کلرید,

چکیده مقاله :

به منظور ارزیابی اثر رقم بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاه کینوا تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال 97 در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو رقم (تی‌تی-کاکا و ردکارینا) و چهار سطح شوری (صفر، 3، 6 و 9 دسی‌زیمنس برمتر سدیم‌کلرید) بودند. نتایج نشان داد افزایش شوری تا 3 دسی‌زیمنس برمتر، درصد جوانه‌زنی را به میزان 17 درصد افزایش داد و با بالارفتن غلظت شوری، این شاخص کاهش یافت و همچنین شوری باعث افزایش مدت زمان لازم برای جوانه‌زنی 90 درصد بذرها، کاهش طول گیاهچه و کاهش تعداد گیاهچه نرمال گردید. اثر رقم نیز بر میزان تغییرات این شاخص‌ها متفاوت بود، به‌طوریکه میانگین مربوط به درصد جوانه-زنی و طول گیاهچه در رقم تی‌تی کاکا نسبت به رقم ردکارینا بالاتر بود و زمان لازم برای جوانه‌زنی 25، 50 و 90 درصد بذرها نیز در رقم تی‌تی کاکا پایین‌تر از از رقم ردکارینا بود که نشان دهنده کم بودن زمان جوانه‌زنی در رقم تی‌تی کاکا بود. اثر متقابل شوری و رقم بر میانگین مدت زمان جوانه‌زنی معنی‌دار بود و در بالاترین سطح شوری میانگین این شاخص در رقم ردکارینا نسبت به رقم تی‌تی کاکا 31 درصد افزایش نشان داد که نشان از دیر جوانه‌زدن رقم ردکارینا نسبت به تی‌تی کاکا در تنش شوری بوده است. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت رقم ردکارینا در این آزمایش نسبت به رقم تی‌تی کاکا ضعیف‌تر عمل نموده و نسبت به شوری حساس‌تر است.

منابع و مأخذ:

Ashraf, M. 2001. Regulation between grown and gas change characteristics in some salt tolerance amphidiploid Brassica species relation to their diploid parents. Environmental and Experimental Botany, 45: 155-163.

Bhargava, A., Shukla, S., Rajan, S. and Ohri, D. 2007. Genetic diversity for morphological and quality traits in quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) germplasm. Genetic Resources and crop Evolution, 54: 167-173.

De, R. and Kar, R.K. 1995. Seed germination and seedling growth of mung been (Vigna radiate) under water stress induced by PEG-6000. Seed Science and Technology, 23: 301-308.

Ehteshamnia, A. 2006. Effect of salinity on seedling growth indices of 10 medical plants. 3th Medicinal Plant Sympsium. Shahid Beheshti University. [In Persian].

Ellis, R.H., Roberts, E.H. 1981. The quantification of aging and survival in orthodox seeds. Seed Science and Technology, 9: 373-409.

Fallahi, J., Ebadi, M.T. and Ghorbani, R. 2009. The effect of salinity and drought stresses on germination and seedling growth of clary, 1(1): 57-67. [In Persian].

FAO, 2014. GIEWS (global information and early warning system on food and agriculture) country briefs.

  Gonzalez, J.A., Gallardo, M. and Hilal, M. 2009. Physiological respons of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Tibet's Science and Technology, 73: 13-17.

 Hubbard, M., Germida, J. and Vujanovic, V. 2012. Fungal endophytes improve wheat seed germination under heat and drought stress. Botany, 90: 137-149.

 ISTA, 2010. International rules for seed testing. International Seed Testing Association (ISTA).

Jacobsen, S.E., Liu, F. and Jensen, C.R. 2009. Does root-sourced ABA play a role for regulation of stomata under drought in quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Scientia Horticulture, 122(2): 281-287.

Jacobsen, S.E., Christiansen, J.L. and Rasmussen, J. 2010. Weed harrowing and inter-row hoeing in organic qrown quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Outlook on Agriculture, 39(3): 223-227.

  Kader, M.A. and Jutzi, S.C. 2004. Effect of thermal and salt treatment during imbibition on germination seedling growth of sorghum (Sorghum bicolor L.) at 42/19. Journal of Agronomy and Crop Science, 190 (1): 35-38.

Liopa-Tsakalidi, A., Kaspiris, G., Salahas, G and Barouchas, P. 2012. Effect of salicylic acid (SA) and giberellic acid (GA) pre-soaking on seed germination of Stevia (Stevia rebaudiana) under salt stress. Journal of Medicinal Plant Research, 6: 416-423.

 Munns, R. and Tester, M. 2008.  Mechanisms of salinity tolerance. Annual Review of Plant Biology, 59: 651-681.

  Oyoo, M.E., Githiri, S.M. and Ayiecho, P.O. 2010. Performance of some quinoa (Chenopodium quinoa Willd) genotypes in Kenya. South African Journal of Plant and Soil, 27: 187-190.

Paniccio, M.R., Jacobsen, S.E., Akhtar, S.S and Muscolo, A. 2014. Effect of saline water on seed germination and early seedling growth of the halophyte quinoa. AOB Plant, 6: 1-18.

   Rauf, M., Munir, M., Hassan, M.U., Ahmad, M. and Afzal, M. 2007. Performance of wheat genotypes under osmotic stress at germination and early seedling growth stage. African Journal of Biotechnology, 6(8): 971-975.

Soltani, A. and Maddah, V. 2010. Simple applied programs for education and research in agronomy. Issa Press. Iran. 80p.

Talebnejad, R. and Sepaskhah, A.R. 2015. Effect of different saline groundwater depths and irrigation water salinities on yield and water use of quinoa in lysimeter. Agriculture and Water Management, 148: 177-188.

Turhan, H. and Ayaz, C. 2004. Effect of salinity on seedling emergence and growth of sunflower (Helianthus annuus L.) cultivars. International Journal of Agriculture Biological, 6: 149-152.

Yao, Y., Shi, Z.X. and Ren, G.X. 2014. Antioxidant and immunoregulatory activity of polysaccharides from quinoa (Chenopodium quinoa Willd). International Journal of Molecular Sciences, 15: 19307-19318.

Yazdani Biouki, R., Rezvani Moghaddam, P., Khazaei, H.R., Ghorbani, R. and Astaraei, A.R. 2010. Effects of salinity and drought stresses on germination indices of milk thistle (Silibum marianum L.). Iranian Journal of Agricultural Research, 8(1): 12-19. (In Persian)

Yazici, I., Turkan, I., Sekman, A.H. and Demiral, T. 2007. Salinity tolerance of purslane (Portulaca oleracea L.) is achived by enhanced antioxidative system lower level of lipid peroxidation and proline accumulation. Environmental and Experimental Botany, 61(1): 49-57.